Έχεις πιάσει τον εαυτό σου ν’ αναρωτιέται αν είσαι, τελικά, εσωστρεφής τύπος; Ή μπορεί, ακόμη, αυτό το ερώτημα να σε απασχολεί για κάποιο πρόσωπο στη ζωή σου. Σύμφωνα με τον Καρλ Γιουνγκ (που έλαβε υπόψιν του τέσσερις βασικές ψυχολογικές λειτουργίες, τη σκέψη, το συναίσθημα, την αίσθηση και την αντίληψη), υπάρχουν δύο βασικοί τύποι χαρακτήρων: ο εσωστρεφής και ο εξωστρεφής -καθένας με τα δικά του χαρακτηριστικά. Η εσωστρέφεια είναι ένα κυρίαρχο στοιχείο προσωπικότητας που χαρακτηρίζεται από το focus στα εσωτερικά συναισθήματα περισσότερο από ό,τι σε εξωτερικές πηγές ερεθισμάτων. Οι εσωστρεφείς επίσης επαναφορτίζουν την ενέργεια τους, περνώντας χρόνο μόνοι τους και όχι παρουσία άλλων ανθρώπων.
Οι όροι της εσωστρέφειας και της εξωστρέφειας και το δίπολο που συνθέτουν, συχνά χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν δύο άκρως αντίθετους τύπους προσωπικότητας, η αλήθεια όμως είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι βρίσκονται περίπου κάπου… στη μέση. Παρόλο που υπολογίζεται πως οι εσωστρεφείς αποτελούν το 25% – 40% του πληθυσμού και θα έπρεπε να γνωρίζουμε περισσότερα σχετικά με αυτόν τον τύπο προσωπικότητας, υπάρχουν ακόμη αρκετές παρανοήσεις. Το να είσαι εσωστρεφής δεν σημαίνει π.χ. ότι έχεις κοινωνικό άγχος ή ότι είσαι ντροπαλός.
Ίσως εκπλαγείς ανακαλύπτοντας ότι υπάρχουν αρκετοί εσωστρεφείς που απολαμβάνουν να κοινωνικοποιούνται και, παραδόξως, κάποιους θα μπορούσαμε ακόμη και να τους περιγράψουμε ως ... social butterflies (δηλαδή αρκετά κοινωνικά άτομα) ενώ στην πραγματικότητα είναι εσωστρεφείς τύποι! Νιώθεις πως έχεις κάπως μπερδευτεί;
Παρακάτω ακολουθούν κάποια από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα και σημάδια ότι εσύ ή κάποιος άνθρωπος που σε ενδιαφέρει μπορεί να ανήκει στην κατηγορία των εσωστρεφών τύπων.
Οι κοινωνικές εκδηλώσεις και το πλήθος ανθρώπων αποστραγγίζουν την ενέργειά σου
Μήπως νιώθεις εξαντλημένη αφού έχεις περάσει χρόνο “μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου, μες στες πολλές κινήσεις κι’ ομιλίες” όπως περιέγραφε ο Κωνσταντίνος Καβάφης στο ποίημά του “Όσο μπορείς”; Έχεις την ανάγκη ν’ αποσυρθείς σε ένα ήσυχο μέρος για κάποιο χρονικό διάστημα με μόνη παρέα τον εαυτό σου έπειτα από μία μέρα έντονης κοινωνικής αλληλεπίδρασης; Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά των εσωστρεφών είναι ότι νιώθουν πως ξοδεύουν ενέργεια σε κοινωνικές περιστάσεις σε αντίθεση με τους εξωστρεφείς που “κερδίζουν”, αντλούν ενέργεια από τέτοιες αλληλεπιδράσεις. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι εσωστρεφείς αποφεύγουν τις κοινωνικές επαφές στο συνολό τους. Πολλοί απολαμβάνουν να περνούν χρόνο με άλλους ανθρώπους αλλά τείνουν να προτιμούν την παρέα στενών φίλων. Ενώ ένας εξωστρεφής μπορεί να πάει σε ένα πάρτι με σκοπό να γνωρίσει καινούργιους ανθρώπους, ένας εσωστρεφής θα επιλέξει να περάσει τον χρόνο του εκεί μιλώντας με καλούς φίλους.
Απολαμβάνεις τη μοναξιά
Ως εσωστρεφής, η ιδέα σου περί διασκέδασης και…καλοπέρασης μπορεί να μεταφράζεται σε ένα ήρεμο απόγευμα μοναχικότητας, απολαμβάνοντας τα αγαπημένα σου χόμπι και ενδιαφέροντα. Ο προσωπικός χρόνος και οι δραστηριότητες όπως το διάβασμα ενός καλού βιβλίου, ένας γαλήνιος περίπατος στη φύση ή το να παρακολουθείς την αγαπημένη σου τηλεοπτική σειρά σε βοηθούν να φορτίζεσαι και να ενεργοποιείσαι. Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι οι εσωστρεφείς θέλουν να είναι μόνοι τους συνεχώς. Πολλοί αγαπούν να περνούν χρόνο με φίλους και να αλληλεπιδρούν με οικείους ανθρώπους σε κοινωνικές περιστάσεις. Η ειδοποιός διαφορά είναι ότι έπειτα από μία μακριά μέρα κοινωνικής δραστηριότητας ένας εσωστρεφής θα θέλει να αποσυρθεί σε ένα ήσυχο μέρος για να σκεφτεί, να αναστοχαστεί πάνω στις εμπειρίες της και να γεμίσει τις μπαταρίες του.
Έχεις ένα μικρό group στενών φίλων
Μία συχνή παρανόηση σχετικά με τους εσωστρεφείς τύπους είναι ότι δεν τους αρέσουν και πολύ… οι άνθρωποι. Ωστόσο, ενώ συνήθως δεν απολαμβάνουν τις μεγάλες δόσεις κοινωνικότητας, αγαπούν πραγματικά να έχουν μία μικρή παρέα φίλων με τους οποίους είναι ιδιαίτερα συνδεδεμένοι. Αντί να διαθέτουν έναν μεγάλο κοινωνικό κύκλο ατόμων που γνωρίζουν σε επιφανειακό επίπεδο, προτιμούν τις μακροχρόνιες σχέσεις που χαρακτηρίζονται από εγγύτητα και οικειότητα. Ένα από τα δυνατά σημεία των εσωστρεφών είναι ότι έχουν την τάση να δημιουργούν βαθιές συνδέσεις με νόημα με εκείνους που είναι πολύ κοντά τους. Προτιμούν επίσης τις “ένας προς έναν” αλληλεπιδράσεις απ’ ότι τα περιβάλλοντα με μεγάλες ομάδες ανθρώπων. Σε γενικές γραμμές, οι εξωστρεφείς αποκτούν εύκολα και διατηρούν έναν διευρυμένο κύκλο φίλων και γνωριμιών ενώ οι εσωστρεφείς συνήθως διαλέγουν τους -λίγους- φίλους τους πολύ προσεκτικά.
Είναι δύσκολο για τους άλλους να σε γνωρίσουν
Οι εσωστρεφείς προσωπικότητες περιγράφονται συχνά ως ήσυχοι, συγκρατημένοι και χαμηλών τόνων άνθρωποι, δημιουργώντας κάποιες φορές τη λάθος εντύπωση ότι είναι ντροπαλοί. Φυσικά, αυτό δεν αποκλείεται να συμβαίνει σε κάποιες περιπτώσεις, ωστόσο δεν θα έπρεπε να παρερμηνεύουμε την επιφυλακτικότητα, τη συστολή των εσωστρεφών ως ντροπαλότητα. Συχνά, τα άτομα με αυτόν τον τύπο προσωπικότητας απλώς προτιμούν να διαλέγουν τα λόγια τους προσεκτικά και να μην χάνουν χρόνο σε αχρείαστες κουβέντες. Είναι μάλλον απίθανο να φλυαρήσουν μαζί σου για τον καιρό ή να πουν κοινοτυπίες για να σπάσουν τη σιωπή σε μια αίθουσα αναμονής!
Η πληθώρα ερεθισμάτων σε κάνει να νιώθεις διασπασμένη
Δεν θα ήταν καθόλου υπερβολή να πούμε ότι τα νευρωνικά δίκτυα των εσωστρεφών ανθρώπων λειτουργούν διαφορετικά από εκείνα των εξωστρεφών. Όταν απαιτείται να περάσουν χρόνο σε περιβάλλοντα αισθητηριακά υπερφορτωμένα με πολλά ερεθίσματα ή σε πυρετώδεις, κουραστικούς ρυθμούς, υπάρχει το ενδεχόμενο να διασπάται προσοχή τους, να νιώθουν πελαγωμένοι ή καταβεβλημένοι. Οι εξωστρεφείς από την άλλη πλευρά, τα πηγαίνουν πολύ καλά σε καταστάσεις ή περιβάλλοντα όπου υπάρχει πολλή δραστηριότητα και λίγες πιθανότητες να βαρεθούν. Έρευνες έχουν αποκαλύψει ότι οι εσωστρεφείς τείνουν ν’ αποσπούνται πιο εύκολα από τους εξωστρεφείς και αυτός είναι, εν μέρει, ο λόγος που προτιμούν τα πιο ήρεμα, λιγότερο πολύβουα και αγχωτικά περιβάλλοντα.
Έχεις αυτεπίγνωση/ αυτογνωσία
Όπως φανερώνει η ίδια η ετυμολογία της λέξης, οι εσω-στρεφείς στρέφονται στον εσωτερικό τους κόσμο και αφιερώνουν αρκετό χρόνο για να διερευνήσουν τις εσωτερικές τους εμπειρίες. Αν νιώθεις ότι έχεις πολύ καλή γνώση του εαυτού σου, των συναισθημάτων και των κινήτρων σου καθώς και ενορατικότητα, αυτό είναι ένα γνώρισμα ότι τείνεις περισσότερο στην εσωστρέφεια. Οι εσωστρεφείς άνθρωποι απολαμβάνουν να εστιάζουν στις σκέψεις τους και να επεξεργάζονται διάφορα πράγματα με το νου τους. Η αυτεπίγνωση, η βαθιά κατανόηση του εαυτού είναι σημαντική για τους εσωστρεφείς και αποτελεί ένα από τα δυνατά τους σημεία. Έτσι, συχνά αφιερώνουν αρκετό χρόνο για ν’ ανακαλύψουν περισσότερα για τον εαυτό τους, έχουν την τάση να εξερευνούν χόμπι και θέματα που τους είναι σημαντικά, να διαβάζουν βιβλία και να στοχάζονται πάνω στη ζωή τους.
Σου αρέσει να μαθαίνεις παρατηρώντας
Ενώ οι εξωστρεφείς προτιμούν να “βουτάνε” με όλο τους το είναι μέσα σε μία δραστηριότητα και να μαθαίνουν μέσα από την ίδια τη δράση και την εμπειρία τους, οι εσωστρεφείς προτιμούν να το κάνουν μέσα από την παρατήρηση. Οι εξωστρεφείς μαθαίνουν μέσα από τη έμπρακτη δοκιμή ακόμη και τα λάθη που κάνουν αλλά οι εσωστρεφείς παρατηρούν πάρα πολύ καλά κάτι καινούριο προτού το δοκιμάσουν.Τους αρέσει να παρακολουθούν άλλους να επιτελούν μία εργασία ή μία νέα διαδικασία επανειλημμένα μέχρι που να νιώσουν ότι μπορούν και οι ίδιοι ν’ αντιγράψουν τις κινήσεις μόνοι τους. Προτιμούν μάλιστα να αποκτούν εμπειρία εξασκούμενοι κατ’ ιδίαν ώστε ν’ αναπτύξουν τις νέες τους δεξιότητες, χωρίς να χρειάζεται να κάνουν κάτι τέτοιο προστά σε κοινό που τους παρακολουθεί.
Σε ελκύουν επαγγέλματα που εμπεριέχουν την έννοια της ανεξαρτησίας
Όπως μπορείς (έχοντας διαβάσει όλα τα παραπάνω) να φανταστείς, τα επαγγέλματα που απαιτούν πολλή κοινωνική αλληλεπίδραση συνήθως δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για να προσελκύσουν τους ανθρώπους που έχουν υψηλό επίπεδο εσωστρέφειας. Αντιθέτως, οι καριέρες που περιλαμβάνουν τη συνθήκη της ανεξάρτητης -ενίοτε και μοναχικής- εργασίας είναι συχνά μία πολύ καλή επιλογή για τους εξωστρεφείς που θ’ απολάμβαναν να εξασκούν επαγγέλματα όπως αυτά του συγγραφέα, του προγραμματιστή υπολογιστών, του λογιστή, του γραφίστα ή του καλλιτέχνη. Αν σε όλα τα παραπάνω αναγνωρίζεις κάπου τον εαυτό σου, έχεις μεγάλη πιθανότητα να έχεις εσωστρεφή τύπο προσωπικότητας!
*Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: pexels.com
