Ας το παραδεχτούμε: όταν σκεφτόμαστε τις γιορτές, ο νους μας πάει σε γυαλιστερά φορέματα, παγιέτες που στραφταλίζουν στον φωτισμό του πάρτι, και γκλίτερ που καλύπτει από βλέφαρα μέχρι μαλλιά – ίσως και το πάτωμα του σπιτιού. Η μία ανταγωνίζεται την άλλη, ντυμένες με όσες πούλιες αισθάνονται ότι αντιπροσωπεύουν επαρκώς την εσωτερική τους λάμψη και συνήθως με το ανάλογο glittery eye look, το οποίο ενίοτε επεκτείνεται ακόμα και σε σώμα και μαλλιά.
Όμως, όσο εμείς επιδεικνύουμε το festive look μας και βγάζουμε φωτογραφίες με φίλτρα που ενισχύουν τη λάμψη μας, το περιβάλλον πληρώνει έναν βαρύ λογαριασμό. Κι αυτός ο λογαριασμός είναι αμέτρητες φορές μεγαλύτερος από το κόστος του -φθηνού στην πραγματικότητα- φόρεματός μας.
Παγιέτες και γκλίτερ: Τα μικροπλαστικά της μόδας
Οι παγιέτες και το γκλίτερ είναι ουσιαστικά μικροπλαστικά – ναι, αυτά τα μικροσκοπικά σωματίδια που μολύνουν τους ωκεανούς. Όπως εξηγούν οι ειδικοί, αυτά τα προϊόντα και ειδικά το γκλίτερ, όταν ξεπλένονται ή καταλήγουν στα σκουπίδια, διαφεύγουν από τα συστήματα φιλτραρίσματος και βρίσκουν το δρόμο τους στις θάλασσες. Εκεί ξεκινά η πραγματική τραγωδία: μικροοργανισμοί, που συχνά ξεγελιούνται από τη γυαλάδα τους, τα καταναλώνουν σαν να είναι τροφή.
Pexels
Μπορείτε να φανταστείτε το αποτέλεσμα. Οι μικροοργανισμοί, αντί να λάβουν θρεπτικά συστατικά, γεμίζουν με τοξικές ίνες πλαστικού. Λιμοκτονούν, πεθαίνουν, και η ζημιά εξαπλώνεται στην τροφική αλυσίδα. Από τα μικρότερα ψάρια μέχρι τα μεγαλύτερα, όλοι επηρεάζονται – κι εμείς μαζί τους. Πώς; Μα φυσικά, τρώγοντας θαλασσινά που ενδέχεται να περιέχουν αυτά τα μικροπλαστικά.
Όμως, τα προβλήματα δεν σταματούν στις θάλασσες. Οι παγιέτες είναι φτιαγμένες από PVC, ένα από τα πιο τοξικά είδη πλαστικού. Κατά την παραγωγή τους, απελευθερώνονται καρκινογόνες ουσίες και χημικά που διαταράσσουν το ορμονικό σύστημα. Ας μην ξεχνάμε ότι το PVC δεν διασπάται εύκολα: οι παγιέτες που φορέσατε μια νύχτα μπορεί να μείνουν στο περιβάλλον για χιλιάδες χρόνια. Ναι, χιλιάδες. Όλα αυτά για μια selfie με λεζάντα "Shine bright like a diamond".
Η γρήγορη μόδα κάνει τα πράγματα χειρότερα
Το πρόβλημα γίνεται ακόμα πιο περίπλοκο αν συνδυάσουμε τις παγιέτες και το γκλίτερ με τη γρήγορη μόδα. Σκεφτείτε όλα αυτά τα φορέματα που αγοράζουμε σε εξευτελιστικές τιμές από μεγάλες αλυσίδες. Είναι σχεδόν πάντα φτιαγμένα από πλαστικά υφάσματα που, κατά το πλύσιμο, απελευθερώνουν μικροΐνες στο νερό. Όταν, δε, αυτά τα ρούχα είναι διακοσμημένα με παγιέτες και γκλίτερ, η περιβαλλοντική ζημιά γίνεται ακόμα μεγαλύτερη. Κι ας είμαστε ρεαλιστές: πόσες φορές θα ξαναφορέσετε εκείνο το λαμπερό φόρεμα που αγοράσατε μόνο για το ρεβεγιόν;
Ο φαύλος κύκλος της «βολικής» κατανάλωσης
Γιατί συνεχίζουμε, λοιπόν, να χρησιμοποιούμε παγιέτες και γκλίτερ, ενώ ξέρουμε πόσο επιβλαβή είναι; Η απάντηση είναι απλή: επειδή είναι εύκολα, οικονομικά και άρα βολικά. Το γκλίτερ πωλείται παντού, από καταστήματα καλλυντικών μέχρι το σούπερ μάρκετ, ενώ τα ρούχα με παγιέτες μας κάνουν να νιώθουμε ότι είμαστε οι πρωταγωνίστριες του πάρτι. Όμως, αυτή η ματαιοδοξία μας έρχεται με μεγάλο κόστος – κι αυτό δεν είναι μόνο περιβαλλοντικό. Είναι και ηθικό.
Εναλλακτικές υπάρχουν, αλλά…
Υπάρχουν εταιρείες που δημιουργούν βιοδιασπώμενες παγιέτες και γκλίτερ από φυσικά υλικά, όπως φύκια. Αυτά διασπώνται στο περιβάλλον χωρίς να προκαλούν ζημιά. Υπάρχουν, επίσης, κομμάτια μόδας που είναι βιώσιμα και σχεδιασμένα να διαρκούν χρόνια. Το πραγματικό ερώτημα είναι πόσοι από εμάς είναι πρόθυμοι να επενδύσουν χρόνο και χρήματα για να βρουν αυτές τις επιλογές; Η πλειοψηφία προτιμά να αρπάξει ό,τι βρει πιο γρήγορα και φθηνά.
Τελικά, χρειαζόμαστε τόση λάμψη;
Ίσως η πιο σημαντική ερώτηση που πρέπει να κάνουμε είναι αυτή: χρειαζόμαστε πραγματικά τόση λάμψη; Η γιορτινή χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα μπορεί να δημιουργηθεί χωρίς να προκαλέσουμε περιβαλλοντική καταστροφή. Μπορούμε να φορέσουμε ρούχα που ήδη έχουμε, να επιλέξουμε κομμάτια με διαχρονικό στιλ, vintage ή να δανειστούμε από φίλους. Και αν πρέπει οπωσδήποτε να χρησιμοποιήσουμε γκλίτερ, ας επιλέξουμε τα βιοδιασπώμενα.
Η ουσία είναι αυτή: όσο όμορφοι και λαμπεροί κι αν δείχνουμε στις φωτογραφίες, δεν υπάρχει τίποτα όμορφο στο να καταστρέφουμε το περιβάλλον. Η αληθινή λάμψη προέρχεται από τις επιλογές μας. Γιατί, στο τέλος της ημέρας, αν δεν έχουμε έναν βιώσιμο κόσμο να ζούμε, κανένα φόρεμα – όσο εντυπωσιακό κι αν είναι – δεν θα μας σώσει.
