«Κύματα γυναικοκτονιών στην Ελλάδα. Οι κυκλαδικές φιγούρες που βρέθηκαν στο Αιγαίο δείχνουν βαθύ σεβασμό για το γυναικείο σώμα. Πώς το έχασε αυτό η Ελλάδα;».
Αυτός είναι ο τίτλος που επέλεξε η Katy Hessel, δημοσιογράφος της βρετανικής εφημερίδας Guardian, και με τον πιο ευφυή τρόπο αποδεικνύει πόσο έντονη και αυξανόμενη είναι η βία κατά των γυναικών στην Ελλάδα. Όσο οι ελληνικοί κοινωνικοί, κρατικοί και αστυνομικοί θεσμοί κλείνουν τα μάτια και απαξιώνουν τα φαινόμενα βίας κατά γυναικών, και όσο η ίδια η κοινωνία θρέφει ακόμη περισσότερους γυναικοκτόνους -στην Βρετανία η Ελλάδα μπαίνει στο προσκήνιο και μάλιστα με τον χειρότερο τρόπο.
Femicide surge: the Cycladic figures found in the Aegean show a deep respect for the female body. How did Greece lose this? https://t.co/uPCTtp7NC8
— Guardian culture (@guardianculture) April 15, 2024
Πώς γίνεται να υπήρχε τόσος σεβασμός και θαυμασμός για το γυναικείο φύλο στην ελληνική κουλτούρα και πλέον αυτό να έχει χαθεί πλήρως; Πώς απέτυχε τόσο πολύ η Ελλάδα σε αυτό; Όλοι οι εν δυνάμει θύτες, δυστυχώς θα σκεφτούν να απαντήσουν πως φταίει η αποθράσυνση των γυναικών. Τα πράγματα όμως είναι πολύ διαφορετικά.
Ας εστιάσουμε όμως στο άρθρο της υπέροχης Katy Hessel, η οποία μιλά για τα αγαλματίδια του Κυκλαδικού πολιτισμού, τα οποία εξυμνούν το γυναικείο σώμα, την εγκυμοσύνη, την γονιμότητα, αλλά και τον σεβασμό που υπάρχει προς τις γυναίκες μέσα από την τέχνη.
«Αν καθίσετε με αυτές τις φιγούρες και νιώσετε τη γιορτή της ζωής μέσα τους, θα πιάσετε τον εαυτό σας να σκέφτεται τον χρόνο, τη μακροζωία των αντικειμένων, τα ίχνη των αρχαίων πολιτισμών και την ομορφιά και τη δύναμη των ανθρώπινων σωμάτων».
«Οι περισσότερες από τις κυκλαδικές μορφές είναι γυναικείες, κατά τη διάρκεια ή μετά την εγκυμοσύνη, όπως αποδεικνύεται από τις διογκωμένες κοιλιές τους που σχηματίζουν ένα ελαφρώς προεξέχον τόξο ή τα επίπεδα στομάχια με ανάγλυφες γραμμές που συμβολίζουν τις ραγάδες. Η γονιμότητα, τόσο ως δότης ζωής όσο και ως μέσο εκκαθάρισης της γης, ήταν σημαντικό να λατρεύεται σε τέτοιους πολιτισμούς – και από τη συλλογή των σωζόμενων γυμνών γυναικείων ειδωλίων φαίνεται ότι τα σώματα των γυναικών ήταν ιδιαίτερα σεβαστά για τις φαινομενικά θαυματουργές δυνάμεις τους. Πολλοί αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι οι μαίες θεωρούνταν ως οι πιο ισχυρές από όλες», επισημαίνεται στο άρθρο.
«Αλλά βλέποντας αυτά τα ειδώλια, γαλήνια και υπέροχα με τα κομψά διπλωμένα χέρια τους να προστατεύουν σφιχτά το στομάχι τους, με έκανε να σκεφτώ πώς τόσο συχνά κρύβονται τα έγκυα σώματα στην τέχνη και την οπτική κουλτούρα. Με έκαναν επίσης να σκεφτώ την ανάγκη να προστατεύσω τα σώματα με κάθε κόστος, να γιορτάσω τις άπειρες δυνατότητές τους.
Τα σώματα είναι για να τιμούν και να συντηρούν, όχι να αντικειμενοποιούν, να εκμεταλλεύονται ή να καταστρέφουν. Με ξάφνιασε ιδιαίτερα όταν ήμουν στην Αθήνα, καθώς τα πρωτοσέλιδα κυριαρχούνταν από την πρόσφατη έξαρση των γυναικοκτονιών», σημειώνει η αρθρογράφος, αναφερόμενη ιδιαιτέρως στις διαδηλώσεις για τη γυναικοκτονία της Κυριακής Γρίβα, έξω από το αστυνομικό τμήμα των Αγίων Αναργύρων, αλλά και τη γυναικοκτονία της 41χρονης εγκύου στη Θεσσαλονίκη από τον σύντροφό της και τον φίλο του.
«Απαιτείται επειγόντως περαιτέρω δράση».
«Απαιτείται επειγόντως περαιτέρω δράση. Και για να ενεργοποιηθεί αυτή η κίνηση, χρειάστηκε ο ετήσιος αριθμός των αναφερόμενων περιπτώσεων ενδοοικογενειακής κακοποίησης να φτάσει τις 10.000 – αριθμός που θα πρέπει να εξεταστεί παράλληλα με τις εκτιμήσεις που υποδηλώνουν ότι λιγότερες από το ένα τέταρτο των περιπτώσεων θεωρείται ότι αναφέρονται στην αστυνομία. Αν και είναι καλό οι γυναίκες να νιώθουν ότι μπορούν να πάνε σε μέρη για να βρουν καταφύγιο, τι γίνεται με τα παιδιά που μπορεί να φροντίζουν; Και τι θα γίνει αφού πάνε σπίτι;
«Δεν πρέπει να είναι τα θύματα που θα καλούνται να φύγουν, που πρέπει να υπομείνουν τέτοιες συμπεριφορές».
Δεν πρέπει να είναι τα θύματα που θα καλούνται να φύγουν, που πρέπει να υπομείνουν τέτοιες συμπεριφορές. Θα πρέπει να αισθάνονται ασφαλείς παντού, ανά πάσα στιγμή. Αυτό που αναδεικνύει το θέμα είναι η επείγουσα ανάγκη εκπαίδευσης των ανθρώπων σχετικά με τη σημασία της τιμής και του σεβασμού των φορέων. Αν και αυτά τα κυκλαδίτικα ειδώλια προέρχονται από έναν πολιτισμό που φαίνεται το αντίθετο από τον δικό μας, νομίζω ότι μπορούμε να μάθουμε από αυτά.
Με τα ήρεμα χαρακτηριστικά και τις όμορφες καμπύλες τους, που έχουν επιβιώσει από πολέμους, σεισμούς, επαναστάσεις και άλλα, μας διδάσκουν για την πολυτιμότητα των σωμάτων, την ανάγκη να προστατεύονται, όχι να καταστρέφονται – και να σεβόμαστε για τις απίστευτες ικανότητές τους ως δότες ζωής», αναφέρει το άρθρο του Guardian.
*Πηγή φωτογραφίας: @cycladic_museum / Instagram