ΤΟ ΒΗΜΑ logo

Tom Robbins: Ο «πιο επικίνδυνος συγγραφέας στον κόσμο» δεν μένει πια εδώ

Tom Robbins: Ο «πιο επικίνδυνος συγγραφέας στον κόσμο» δεν μένει πια εδώ 1
Getty Images

Ο Tom Robbins, ο αντισυμβατικός συγγραφέας που αναμόρφωσε την αμερικανική λογοτεχνία με το ανατρεπτικό του ύφος, πέθανε σε ηλικία 92 ετών. Γνωστός για τα εκρηκτικά μείγματα φαντασίας, φιλοσοφίας, χιούμορ και ερωτισμού, άφησε πίσω του ένα έργο που συνεχίζει να γοητεύει και να προκαλεί.

ΑΠΟ ΣΙΝΤΥ ΧΑΤΖΗ

Ο Tom Robbins, ο εμβληματικός Αμερικανός συγγραφέας γνωστός για το ανατρεπτικό του ύφος και τις ψυχεδελικές αφηγήσεις του, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 92 ετών. Η είδηση του θανάτου του ανακοινώθηκε από τη σύζυγό του, Alexa Robbins, η οποία ανέφερε ότι ο συγγραφέας πέθανε, περιτριγυρισμένος από την οικογένειά του και τα πιστά του κατοικίδια.

Γεννημένος στις 22 Ιουλίου 1932 στο Blowing Rock της Βόρειας Καρολίνα, ο Robbins μεγάλωσε σε μια οικογένεια με βαθιές θρησκευτικές ρίζες, καθώς και οι δύο παππούδες του ήταν προτεστάντες ιεροκήρυκες. Σπούδασε δημοσιογραφία στο Washington and Lee University αλλά διέκοψε τις σπουδές του και υπηρέτησε στην Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Κορέας. Μετά την αποστράτευσή του, ενεπλάκη στη μποέμ σκηνή του Richmond, όπου οι ποιητικές του αναγνώσεις τον έκαναν γνωστό στους καλλιτεχνικούς κύκλους.

Το συγγραφικό του ντεμπούτο έγινε το 1971 με το μυθιστόρημα Another Roadside Attraction, ενώ το 1976 κυκλοφόρησε το Even Cowgirls Get the Blues, το οποίο αργότερα μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Gus Van Sant. Άλλα σημαντικά έργα του περιλαμβάνουν τα Still Life with Woodpecker (1980), Jitterbug Perfume (1984) και Skinny Legs and All (1990). Το 2014, δημοσίευσε την αυτοβιογραφία του με τίτλο Tibetan Peach Pie: A True Account of an Imaginative Life.

Tom Robbins: Ο «πιο επικίνδυνος συγγραφέας στον κόσμο» δεν μένει πια εδώ 2
Photo by Ulf Andersen/Getty Images

Ο Robbins χαρακτηρίστηκε από τον Ιταλό κριτικό Fernanda Pivano ως «ο πιο επικίνδυνος συγγραφέας στον κόσμο», ενώ το περιοδικό Writer’s Digest τον κατέταξε στους 100 καλύτερους συγγραφείς του 20ού αιώνα. Το 2012, έλαβε το Βραβείο Λογοτεχνικής Δια Βίου Επιτεύξεως από τη Βιβλιοθήκη της Βιρτζίνια.

«Αυτό που προσπαθώ να κάνω, μεταξύ άλλων, είναι να συνδυάσω τη φαντασία και την πνευματικότητα, τη σεξουαλικότητα, το χιούμορ και την ποίηση με τρόπους που δεν έχουν ξαναγίνει στη λογοτεχνία», είπε ο Tom Robbins σε μια συνέντευξή του το 2000. «Και υποθέτω ότι όταν ένας αναγνώστης τελειώνει ένα από τα βιβλία μου... θα ήθελα να βρίσκεται στην ίδια κατάσταση με αυτή που θα είχε μετά από μια ταινία του Fellini ή μια συναυλία των Grateful Dead».

Ο Robbins είχε μια -σχεδόν πνευματική- αποκάλυψη για το γράψιμο ενώ έκανε κριτική σε μια συναυλία των Doors το 1967. Εκείνη η συναυλία «ξεκλείδωσε το γλωσσικό μου κουτί και συνέτριψε και τα τελευταία μου λογοτεχνικά εμπόδια», θα έγραφε στα απομνημονεύματά του Tibetan Peach Pie το 2014. «Όταν διάβασα τις παραγράφους που είχα γράψει εκείνα τα μεσάνυχτα, διέκρινα μια άνεση, μια ελευθερία στην έκφραση, μια σύνταξη ταυτόχρονα άγρια και ακριβή».

Τα μυθιστορήματά του συχνά είχαν δυναμικές γυναίκες ως πρωταγωνίστριες, γεγονός που τον έκανε ιδιαίτερα δημοφιλή στις αναγνώστριες. Και παρόλο που άγγιζε την κουλτούρα της νεολαίας, το λογοτεχνικό κατεστημένο ποτέ δεν τον αποδέχθηκε πλήρως. Οι κριτικοί θεωρούσαν ότι οι πλοκές του ήταν πολύ σχηματικές και το ύφος του υπερβολικό.

Ο ίδιος έδινε τεράστια σημασία στην επιλογή λέξεων και συνήθιζε να λέει ότι ήθελε να «θυμίζει τόσο στον αναγνώστη όσο και στον συγγραφέα ότι η γλώσσα δεν είναι το κερασάκι στην τούρτα, αλλά η ίδια η τούρτα». Ως αποτέλεσμα, τα έργα του ξεχείλιζαν από εκκεντρικές μεταφορές. «Η είδηση απλώθηκε σαν δερματική ασθένεια σε αποικία γυμνιστών», έγραψε στο Skinny Legs and All.

Η σύζυγός του, Alexa, με την οποία μοιράστηκε 36 χρόνια γάμου και τρία παιδιά, ανέφερε ότι ο Tom Robbins ζήτησε να τον θυμούνται οι θαυμαστές του, διαβάζοντας τα βιβλία του. «Το πνεύμα του Tom θα ζει στα μυθιστορήματά του, το μουσείο μας, τη βιβλιοθήκη και τη διάσωση ζώων», πρόσθεσε.

Ο Tom Robbins αφήνει πίσω του μια λογοτεχνική κληρονομιά γεμάτη χιούμορ, φιλοσοφία και αχαλίνωτη φαντασία, επηρεάζοντας βαθιά τη σύγχρονη αμερικανική λογοτεχνία και την αντι-κουλτούρα.

ΑΠΟΡΡΗΤΟ