Το 1982 το περιοδικό Glamour δημοσίευσε μια συνταγή μαγειρικής, με τίτλο «κοτόπουλο αρραβώνα». Η συνταγή συνοδευόταν από μία πολύ γλυκιά ιστορία (να, αυτά χάνετε όταν διαβάζετε κατευθείαν τα υλικά και την εκτέλεση), σύμφωνα με την οποία, μια ρεπόρτερ μόδας έδωσε στη βοηθό της μια συνταγή για «το πιο νόστιμο κοτόπουλο που έχει δοκιμάσει ποτέ». Η βοηθός μαγείρεψε το πιάτο αυτό στον σύντροφό της και στη συνέχεια εκείνος της έκανε πρόταση γάμου.
Την επόμενη ημέρα, έδωσε τη συνταγή σε άλλες τρεις εργαζόμενες του περιοδικού, οι οποίες με τη σειρά τους, έφτιαξαν το πιάτο στους συντρόφους τους. Όλες κατέληξαν με μονόπετρο. Από τότε, το «κοτόπουλο αρραβώνα» (engagement chicken) έχει δημοσιευτεί αμέτρητες φορές σε διάφορες παραλλαγές. Μάλιστα, λένε ότι η Meghan Markle μαγείρεψε το συγκεκριμένο κοτόπουλο στον πρίγκιπα Harry, πριν εκείνος τη ζητήσει σε γάμο, όπως όλοι οι μαγεμένοι άντρες αυτής της ιστορίας-θρύλου.
Το 2016, η σεφ Lindsay Funston μαγείρεψε μια δική της συνταγή για κοτόπουλο για το Delish. Ήταν μια απλή αλλά πεντανόστιμη συνταγή με τηγανητό κοτόπουλο, λιαστές ντομάτες, βότανα και κρέμα γάλακτος. Κατά τη διάρκεια του γυρίσματος, όταν ο παραγωγός δοκίμασε το πιάτο, της είπε χιουμοριστικά «Θα σε παντρευόμουν για αυτό το κοτόπουλο!». Χρόνια αργότερα, οι New York Times δημοσίευσαν την ιστορία μαζί με τη συνταγή, σε ένα άρθρο με τίτλο «"Marry Me" Chicken». Ήταν η πιο δημοφιλής συνταγή του 2023.
Και οι δύο αυτές συνταγές έχουν γίνει πλέον κομμάτι της ποπ κουλτούρας. Και οι δύο περιπτώσεις χαρακτηρίζονται από το στοιχείο της τυχαιότητας: η Funston δεν είχε φανταστεί ποτέ ότι το κοτόπουλό της θα γινόταν viral και θα συνδεόταν με τον γάμο. Ούτε και οι εργαζόμενες του περιοδικού είχαν φανταστεί ότι θα καταλήξουν όλες αρραβωνιασμένες μετά από ένα δείπνο με τους συντρόφους τους. Προφανώς και το κοτόπουλο δεν είναι... μαύρη μαγεία. Όλες τους ήταν σε σοβαρές σχέσεις και ο γάμος ήταν στα άμεσα σχέδιά τους. Ίσως ένα ρομαντικό δείπνο στο σπίτι να ήταν απλώς η τέλεια ευκαιρία για μια πρόταση γάμου.
"Marry Me" συνταγές, αυτή η μάστιγα
Από τότε που (ξανα)έγινε viral το «"marry me" chicken» απέκτησε μια δική του υπόσταση στα social media. Τα περισσότερα βίντεο είναι χιουμοριστικά και δείχνουν νεαρές γυναίκες, οι οποίες μαγειρεύουν το πιάτο αυτό στους συντρόφους τους. Οι συνήθεις λεζάντες γράφουν «Φτιάξτε αυτό το πιάτο και θα σας παντρευτεί», «Του μαγείρεψα αυτό το κοτόπουλο και κατέληξα με μονόπετρο» ή «Προσοχή: Μη φτιάξετε αυτό το πιάτο αν δεν είστε έτοιμες να παντρευτείτε». Πλέον έχει γίνει γαστρονομική τάση στο Instagram και στο Tiktok και έχει επεκταθεί και σε άλλες συνταγές πέραν του κοτόπουλου.
Κι ενώ ξέρω ότι τα περισσότερα από αυτά τα βίντεο είναι αθώα και χαριτωμένα, κάτι μου "κλωτσάει" κάθε φορά που πέφτει το μάτι μου σε λεζάντα που συνδέει το μαγείρεμα με τον γάμο. Έχει αυτήν την «παλιακίλα» γυναικείου περιοδικού του '80 - την ίδια περίοδο που τα περισσότερα γυναικεία περιοδικά ανά τον κόσμο έχουν κάνει ολικό ρεκτιφιέ κι έχουν απομακρυνθεί από τη συγκεκριμένη αισθητική.
Η τάση των "Marry Me" συνταγών στα social media, κρύβει βαθύτερα ζητήματα που συνδέονται με τις κοινωνικές και έμφυλες δυναμικές. Η ιδέα ότι μια συγκεκριμένη συνταγή είναι τόσο νόστιμη που θα κάνει έναν άντρα να θέλει να παντρευτεί τη μαγείρισσα, ενισχύει παραδοσιακά στερεότυπα βουτηγμένα στην ετεροκανονικότητα, όπου οι γυναίκες συχνά θεωρούνται υπεύθυνες για τη φροντίδα του σπιτιού και τη διατήρηση της σχέσης μέσω της μαγειρικής και των οικιακών καθηκόντων.
Πάρτε για παράδειγμα την περίπτωση της Funston (που, εν τω μεταξύ, η συνταγή της είναι τέλεια και πράγματι αξίζει να τη δοκιμάσετε). Ο παραγωγός της δε, φώναξε «Τι έφτιαξες πάλι! Είσαι θεά!» ή «Θα σου έδινα 1.000.000 για αυτό το κοτόπουλο». Είπε «θα σε παντρευόμουν για αυτό το κοτόπουλο», που δείχνει πώς τα έμφυλα στερεότυπα παρεισφρέουν στον καθημερινό λόγο κι έτσι ο γάμος γίνεται το απόλυτο κομπλιμέντο.
Το ίδιο αφήγημα έχω δει να επαναλαμβάνεται και σε άλλα ποστ, όπου εργένισσες ανεβάζουν φωτογραφίες των γαστριμαργικών τους δημιουργημάτων, συνοδεύοντάς τα με λεζάντες του στυλ: «Κι όμως ακόμη παραμένω ανύπαντρη». Αν και παρουσιάζεται με χιούμορ, ενισχύει την ιδέα ότι η αξία μιας γυναίκας σε μια σχέση συνδέεται με την ικανότητά της να φροντίζει τον άντρα της μέσω της μαγειρικής. Έτσι, υποβαθμίζονται άλλες σημαντικές πτυχές μιας σχέσης, όπως η συναισθηματική σύνδεση, η αλληλοκατανόηση και η συνεργασία. Η σύνδεση της μαγειρικής με την προοπτική του γάμου δημιουργεί την εντύπωση ότι αυτές οι πράξεις είναι ο δρόμος για να «κερδίσεις» κάποιον, αντί να βασίζεται η σχέση στην αμοιβαία αγάπη και εκτίμηση.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιδεινώνουν το ζήτημα, διότι παρουσιάζουν μια ιδανική εικόνα της σχέσης, όπου η «τέλεια» γυναίκα πρέπει να είναι καλή μαγείρισσα για να αξίζει την αγάπη και τη δέσμευση. Οι φωτογραφίες και τα βίντεο που συνοδεύουν αυτές τις συνταγές συχνά δείχνουν όμορφα, καθαρά και τέλεια οργανωμένα σπίτια, δημιουργώντας μια ιδεατή, αλλά μη ρεαλιστική προσδοκία για το πώς πρέπει να είναι μια γυναίκα σε έναν ρόλο οικοδέσποινας ή συντρόφου. Οι μελέτες δείχνουν συχνά ότι στους ετεροφυλόφιλους γάμους, οι άνδρες επωφελούνται και οι γυναίκες πεθαίνουν νωρίτερα, εξαιτίας του άγχους του άνισου καταμερισμού της οικιακής εργασίας.
Οι «Marry Me» συνταγές σουλατσάρουν συχνά στις γωνιές του ίντερνετ όπου συχνάζουν οι «tradwives». Πρόκειται για ένα αντι-φεμινιστικό κίνημα το οποίο εξιδανικεύει έναν έγγαμο βίο, όπου ο σύζυγος επωμίζεται εξ'ολοκλήρου τα έξοδα της πυρηνικής του οικογένειας, ενώ η σύζυγος μένει σπίτι για να καθαρίζει, να μαγειρεύει και να φροντίζει τον εαυτό της - οι tradwives πρέπει να είναι πάντα όμορφες, σέξι και προσεγμένες στο σπίτι τους. Το γενικό μήνυμα εδώ είναι ότι ο γάμος είναι ο τελικός στόχος και πρέπει να βάλετε τα δυνατά σας για να τον πετύχετε.
@gigraco #tradwife #trad #catholic #catholictilktokers #feminine #feminineenergy ♬ Dolce Nonna - Wayne Jones & Amy Hayashi-Jones
Ένα πιάτο δεν φέρνει την άνοιξη
Ένα άλλο ζήτημα είναι ότι η απλότητα των συνταγών συχνά υποβαθμίζει την πολυπλοκότητα των σχέσεων, παρουσιάζοντάς τες ως κάτι που μπορεί να εξαρτάται από απλές, υλικές πράξεις. Οι σχέσεις όμως, δεν βασίζονται αποκλειστικά στο φαγητό ή την ικανοποίηση των γευστικών προτιμήσεων. Αντιθέτως, είναι το αποτέλεσμα μιας συνεχούς προσπάθειας, συναισθηματικής επένδυσης και αμοιβαίας υποστήριξης. Παρουσιάζοντας το μαγείρεμα ως τον «εύκολο» δρόμο προς τη δέσμευση, οι "Marry Me" συνταγές δημιουργούν ψευδείς προσδοκίες για το τι είναι πραγματικά σημαντικό σε μια σχέση.
Αντί να βλέπουμε το μαγείρεμα ως μέσο συναισθηματικής σύνδεσης και δημιουργικότητας, το να το συνδέουμε αποκλειστικά με τον γάμο και την «επιτυχία» μια σχέση στενεύει τους ρόλους που μπορούμε να έχουμε σε μια κοινωνία που πρέπει να προωθεί την ισότητα σε όλα τα επίπεδα.
Μην παρεξηγηθούμε, είναι όμορφο να εκφράζει κανείς την αγάπη για τον σύντροφό του μέσω της μαγειρικής (όσες έχουμε βρεθεί στη θέση του αποδέκτη, είμαστε πολύ τυχερές). Μέρος κάθε καλής σχέσης είναι να γνωρίζεις ότι σε φροντίζουν, ότι κάποιος σκέφτεται τις ανάγκες σου και βρίσκει αληθινή χαρά όταν σε βλέπει να τρέφεσαι. Ακόμη κι αν δε μαγειρεύετε, το δόσιμο, η φροντίδα, η αφοσίωση είναι το παν.
Σε μια υγιή σχέση, το δόσιμο αυτό (υλικό, συναισθηματικό, ερωτικό, πνευματικό) επιστρέφει πάντα, πολλαπλασιάζεται, ξαναμοιράζεται μεταξύ του ζευγαριού. Γίνεται κάτι αυθύπαρκτο, δικό τους, γίνεται η κόλλα που τους κρατά μαζί. Ο γάμος, ως θεσμός, δεν έχει καμία σχέση με αυτό. Στην καλύτερη περίπτωση, ο γάμος είναι η επιβεβαίωση μιας καλής σχέσης κι όχι η τελική της μορφή.
