Η Τίλντα Σουίντον, η αρκούδα και ο κυνηγός

Η Τίλντα Σουίντον, η αρκούδα και ο κυνηγός 1

Το ανέκδοτο της Τίλντα Σουίντον στο «The Killer» μάς υπενθύμισε ότι το στοιχείο του comic relief στη δραματουργία είναι τόσο ενθαρρυντικό όσο και στην ίδια τη ζωή.

ΑΠΟ ΕΦΗ ΑΛΕΒΙΖΟΥ

Παρακολουθώντας το “The Killer” τις προάλλες, τη νέα ταινία του Ντέιβιντ Φίντσερ με τον Μάικλ Φασμπέντερ στον πρωταγωνιστικό ρόλο, μια ταινία που περίμενα εναγωνίως μιας και ο Αμερικανός σκηνοθέτης έχει υπογράψει κινηματογραφικά αριστουργήματα των 90s, που έχω δει πάνω δέκα φορές το καθένα, όπως το Seven και το Fight Club -μεταξύ άλλων-, σκεφτόμουν πόσο ακριβής ήταν μια κριτική που διάβασα στο elpais.com.

«Ο Φίντσερ επιστρέφει με το “The Killer” στις καταβολές του ως σκηνοθέτης– στα “μισανθρωπιστικά”, νυχτερινά θρίλερ στα οποία οι γυναίκες είναι ελάχιστα ευπρόσδεκτες, ενώ οι άνδρες παλεύουν μεταξύ δύο άκρων: Τη φαντασίωση της εξουσίας και την πρακτική ανικανότητά τους σε εποχές που έχουν ποινικοποιήσει την κλασική αρρενωπότητα».

Κι ενώ ο Φίντσερ «επαναλαμβάνει πολλά συγγραφικά μοτίβα του πρώιμου έργου του, συμπεριλαμβανομένης της καυστικής κριτικής του στον ύστερο καπιταλισμό και τους εταιρικούς αποστόλους του» όπως συνεχίζει η Elisa McCausland στο elpais.com, ο θεατής καταδύεται σε μια αλλόκοτη, πλην γνώριμη, συνθήκη μανιώδους εκδίκησης συμπάσχοντας με τον Κiller, του οποίου το πραγματικό όνομα δε μάθαμε ποτέ, αντιθέτως τον είδαμε να αλλάζει ταυτότητα και διαβατήρια όπως ο Τζούλιαν Κέι, ο ήρωας του Ρίτσαρντ Γκιρ στο “American Gigolo” του ’80, άλλαζε τα πουκάμισα.

Το τελευταίο εύρημα που περίμενε ο θεατής μέσα σε αυτό το στιλάτο περιβάλλον Ασσασίνων, είναι ένα ανέκδοτο. Κι όμως αυτό ακούγεται διά στόματος της Expert: «Ένας κυνηγός πάει στο δάσος και βλέπει μια αρκούδα. Πολύ μεγάλη...»

Μέσα σε αυτό το κλίμα της εντελώς εξορθολογισμένης βίας, ο Killer, φορώντας πάντα το μπεζ bucket hat του, σκοτώνει για να αποδοθεί δικαιοσύνη. Ώσπου, ξαφνικά, o φακός εστιάζει σε μια γυναίκα, την αποκαλούμενη Expert, την οποία ενσαρκώνει η Τίλντα Σουίντον κινούμενη σε μια παράλληλη ζώνη επίγειας γοητείας και φιλέρημης σαγήνης. «Η γυναίκα που μοιάζει με μπατονέτα» όπως χαρακτηριστικά ακούγεται, στην ταινία, από έναν οδηγό ταξί στο Σάντο Ντομίνγκο λίγα λεπτά πριν πυροβοληθεί εν ψυχρώ.

Το τελευταίο εύρημα που περίμενε ο θεατής μέσα σε αυτό το στιλάτο περιβάλλον Ασσασίνων, είναι ένα ανέκδοτο. Κι όμως αυτό ακούγεται δια στόματος της Expert: «Ένας κυνηγός πάει στο δάσος και βλέπει μια αρκούδα. Πολύ μεγάλη. Σηκώνει το όπλο του και ρίχνει. Η αρκούδα πέφτει. Ο κυνηγός σπεύδει αλλά δε βλέπει τίποτα. Ούτε αρκούδα, ούτε σπασμένα κλαδιά, ούτε αίμα. Ξαφνικά, η αρκούδα τον παίρνει αγκαλιά και του εξηγεί, “έριξες, αστόχησες, οπότε ή θα σε φάω ή θα σε σοδομίσω, εσύ διαλέγεις”. Ο κυνηγός φυσικά διαλέγει να ζήσει. Την επομένη, ο κυνηγός επιστρέφει στο δάσος με μεγαλύτερο όπλο και εντοπίζει ξανά την αρκούδα. Στοχεύει και ρίχνει. Η αρκούδα πέφτει. Ο κυνηγός σπεύδει. Η αρκούδα άφαντη. Μέχρι που τη βλέπει δίπλα του. Του λέει “ξέρεις ποια είναι η συμφωνία”. Ακολουθεί η ταπείνωση. Την επομένη, ο κυνηγός επιστρέφει με ένα μπαζούκα. Στοχεύει και ρίχνει. Το μπαζούκα κλοτσάει. Ενώ ο καπνός καθαρίζει, η αρκούδα στέκεται δίπλα του με σταυρωμένα χέρια και μισόκλειστα μάτια του λέει: “Δεν έρχεσαι για κυνήγι, σωστά;”».

Μέχρι και ο Killer μειδίασε με το old school αστείο της Expert κι ας είχε σκοπό να της καρφώσει μια σφαίρα, χαρίζοντας μια μοναδική, κινηματογραφική αναμέτρηση πληρωμένων δολοφόνων -πιο ανθρώπινη, πιο σοφή, ενδεχομένως πιο συγκαταβατική.

Η επινόηση του comic relief προέρχεται από την παράδοση της ελληνικής τραγωδίας και την πρακτική του να τελειώνουν οι δραματικές παραστάσεις με ένα χιουμοριστικό, σατυρικό έργο. Αργότερα, στην Αναγέννηση, ο Κρίστοφερ Μάρλοου εισήγαγε την κωμική λύτρωση στο «Δόκτωρ Φάουστους». «Η προσδοκία, η ανάπαυλα, η ανακούφιση, το γέλιο κάνουν τη διαδρομή πιο ελκυστική και μπορεί ακόμα και να αυξήσει τον αντίκτυπο του τραγικού τέλους. Ο κωμικός χαρακτήρας μιας ταινίας είναι αυτός που θεωρείται σύμβολο ελπίδας», διαβάζω σε μια τυχαία αναζήτηση στο διαδίκτυο και η Τίλντα επιβεβαιώνεται. Αυτό δε συμβαίνει και στην πραγματική ζωή;

Στα Ομηρικά Έπη, οι Θεοί αστειεύονταν και χασκογελούσαν στον Όλυμπο. Οι ιθαγενείς της Αμερικής γιόρταζαν το πρώτο γέλιο του μωρού ως κάτι ξεχωριστό. Ο φιλόσοφος Λούντβιχ Βίτγκενσταϊν πίστευε πως το χιούμορ δεν είναι διάθεση, αλλά τρόπος θεώρησης της ζωής και του κόσμου. «Μια σοβαρή και καλή φιλοσοφική εργασία μπορεί να αποτελείται εξ ολοκλήρου από ανέκδοτα», ισχυριζόταν.

Τελικά, ίσως κανείς δε θα σε πάρει ποτέ σοβαρά αν δεν κάνεις πλάκα.

Δείτε τη σκηνή με το ανέκδοτο της Τίλντα 

*Πηγή κεντρικής φωτογραφίας: Getty/ Ideal Images

SHARE THE STORY