Ξεκινώντας ένα γράμμα στην ανήλικη μικρή Έλενα, σκοντάφτω στο ίδιο σκαλοπάτι που τρώω τα μούτρα μου κάθε πρωί που ξυπνώ… Κάθε μα κάθε βράδυ στον ύπνο μου, στα έντονα όνειρα που με κατακυριεύουν, δεν είμαι εγώ η -πατημένη μεσήλικας πια- Έλενα αλλά εγώ η μικρή ανήλικη ακόμα Ελενίτσα (όπως με αποκαλούσαν οι παππούδες μου). Το ανήλικο ακόμα κοριτσάκι που έχει γονείς, παππούδες, που εξαρτάται ακόμα από τους μεγάλους και που ακόμη και τώρα βρίσκεται χέρι- χέρι με κάποιους από αυτούς.
Ζει προστατευμένη ακόμα από μια σπάνια οικογενειακή προστασία (σκέτο fake news) αφού ποτέ δεν αισθάνθηκα προστατευμένη ως παιδί, μια ζωή έρμαιο στη χίμαιρα που μας παρέσερνε οικογενειακώς. Μια ζωή πιο πολλά τα κάτω από τα πάνω… τι να γράψω λοιπόν στη μικρή Έλενα; Ίσως κάτι σαν δεκάλογο προστασίας αν είχα την δυνατότητα να συναντήσω ένα 12χρονο κορίτσι απέναντι μου ασχημάτιστο και σχεδόν καχεκτικό όπως ήμουν, το οποίο ντρεπόταν για τις πιο λεπτές γάμπες του Γυμνασίου.
Μετά από τόσα και τόσα χρόνια εμπειρίας που μεσολάβησαν κι έγιναν πια γνώση, το πιο πολύτιμο απόσταγμα από το χαρμάνι που σιγόβρασε στη ζωή μου, θα ήθελα να της το εξιστορούσα παράμερα, κάνοντας μαζί της μια βόλτα σε μια ακροθαλασσιά. Όλα τα σημεία και τα τέρατα, όλες τις λάθος διαδρομές που θα ακολουθούσε στο μέλλον. Αν ήταν έξυπνη, ας προλάβαινε να στρίψει το τιμόνι της έγκαιρα.
1.Να είσαι έτοιμη να πληγωθείς, να πονέσεις πολύ. Συνήθισέ το από τώρα, η ζωή έχει πολύ πόνο και λίγη χαρά. Αλλά όταν χαίρεσαι, θα πρέπει να κρατάς μέσα σου απόθεμα αρκετό για να σε ισορροπήσει, να σου ισοσταθμίσει τα πολλά και σοβαρά που θα έρθουν.
2. Οι γονείς δεν ζουν για πάντα. Είναι θνητοί και ευάλωτοι και ακόμη και οι ίδιοι ψάχνουν για προστασία καμία φορά. Μην περιμένεις αιώνια προστασία, αντίθετα σταμάτα τους ρομαντισμούς και τα τοιαύτα και σκλήρυνε το γρηγορότερο δυνατόν. Θυμάσαι το παραμύθι με τον λύκο και την Κοκκινοσκουφίτσα, που σαράντα κάτι χρόνια μετά, θα απαγορευτεί ως αντιπαιδαγωγικό; Ε, αυτό ισχύει μικρούλι μου! Ο λύκος συμβολίζει και είναι στην πραγματικότητα εκεί έξω: το κακό, το ψεύτικο, η πλεκτάνη, η συκοφαντία, η προστυχιά, η ατέρμονη συκοφαντία, η λάσπη που θα φας, η απιστία και η προδοσία που θα δεχτείς. Οι βασίλισσες και πριγκίπισσες είναι πολύ λιγοστές στον πλανήτη πια αλλά και αυτές αντιμετωπίζουν πολλές φορές τα ίδια με εμάς και ίσως ακόμα χειρότερα γιατί στερούνται την ελευθερία τους. Αυτή που εσύ πρέπει να διατηρήσεις πάση θυσία. Ένας ελεύθερος άνθρωπος με ελεύθερη βούληση χωρίς άνδρα ή γυναίκα αφεντικό πάνω από το κεφάλι του. Αφεντικά έχουν τα ζώα αλλά και αυτό θα εκλείψει σαν ιδεολογία στα επόμενα χρόνια που θα έρθουν.
Οι γονείς δεν ζουν για πάντα. Είναι θνητοί και ευάλωτοι και ακόμη και οι ίδιοι ψάχνουν για προστασία καμία φορά.
3. Μην σταματάς να διαβάζεις. Το ξέρω πως ίσως δεν σου αρέσει αλλά μορφώσου περισσότερο. Μην βαριέσαι στα αγγλικά, στα γαλλικά και ζωγραφίζεις μοντέλα στο τετράδιο σου. Μάθε άπταιστα ξένες γλώσσες και από τα μαθήματα πολύ καλά, ιστορία. Καμία φυσική ή άλγεβρα δεν θα σου χρειαστεί. Μην σκοτώνεσαι και μην στεναχωριέσαι γιατί δεν καταλαβαίνεις Χριστό στα φυσικομαθηματικά και χημεία. Γεννήθηκες καλλιτέχνης και για αυτό ζωγραφίζεις όλο το 24ωρο, γι’ αυτό γράφεις από τα έξι σου ημερολόγιο, για αυτό έχεις μια φωτιά μέσα σου που μόνο μέσα από άλλους καλλιτεχνικούς δρόμους μπορείς να σβήσεις. Α! Και το κυριότερο. Μην ενεργείς σαν τεμπελόσκυλο κρεοπωλείου! Αγάπα τη γυμναστική, θα σου χρειαστεί.
4. Νοιώθεις φοβερά αδικημένη; Σοβαρά τώρα; Αν δεν ανασκουμπωθείς στο μέλλον από μόνη σου, θαύματα δεν γίνονται μικρή μου. Θα μπορούσες να είχες γεννηθεί στην Ουγκάντα και τώρα να έψαχνες ψίχουλα ζυμαριού οπότε μάθε να χαίρεσαι με αυτά που έχεις και το μυαλό σου να δουλεύει προς την θετική πλευρά! Σταμάτα τις κακές σκέψεις. Πού είναι η παιδική σου θετικότητα; Δεν κάνουν τα παιδιά τέτοιες κακές σκέψεις και αν συνεχίσεις έτσι, πρέπει να το πεις τουλάχιστον στη μεγάλη σου αδελφή. Αυτό το βάρος δεν μπορείς να το αντέξεις. Θα φτάσεις στην εφηβεία και τότε θα είναι όλο και χειρότερα.
5. Παιδική κατάθλιψη! Το ξέρω πως το διάβασες στα βιβλία της μεγάλης σου αδελφής. Ξέρω πως το φοβάσαι και δεν ξέρεις καν πώς να το εξηγήσεις αλλά πρόσεχε αυτό το τέρας που ζει μέσα σου και θα μεγαλώνει όσο μεγαλώνεις. Παρατηρείς τα ίδια στον πατέρα σου και τρομάζεις αλλά αυτός είναι ήδη πολύ μεγάλος, 60 πλέον και πολύ τραυματισμένος από τη ζωή του. Μην το κρύβεις, απλά πες το χαλαρά έστω στην αδελφή σου. Με αστεία παντομίμας και θεατρινισμούς που προκαλούν το γέλιο στην οικογένεια, νομίζεις πως το ξορκίζεις; Αν δεν γίνεις κωμικός, δεν έχεις λόγο να το συνεχίζεις αυτό το κόλπο για να σε εγκαταλείψει σαν ανεμοβλογιά να βρει άλλον οργανισμό να εγκατασταθεί. Δεν φεύγει έτσι. Απλά θα είσαι μια κοπέλα που θα έχει ένα περίεργο χιούμορ, αν θες να γελούν μαζί σου τουλάχιστον για την παρέα. Αλλά πρόσεχε καθώς αυτό είναι σαν το χτικιό.
6. Έρωτας: Αχ! Θα ερωτεύεσαι τόσο ακαριαία και δυνατά… Προσπάθησε να το τιθασεύσεις γιατί οι απογοητεύσεις δεν θα είναι λίγες, αν και δεν σε φοβάμαι γιατί έχεις υψηλά κριτήρια τόσο για εσένα όσο και για τους άλλους. Αγάπα λίγο πιο πολύ τον εαυτό σου και μην βιάζεσαι τόσο. Καταπιέσεις και εξαναγκασμοί κοινωνικοί χωρίς λόγο από τα θέλω μιας ξεπερασμένης ηθικής της μάνας και της γιαγιάς σου, είναι λάθη στα οποία πρέπει να εναντιωθείς. Απελευθερώσου γιατί ο έρωτας είναι δώρο. Ζήσε πιο πολύ από εμένα ανεξάρτητα, δυνατά και με φόρα. Πρόσεξε να μην πέσεις στα κλισέ και στα στερεότυπα της οικογένειας και της μονογαμίας. Φυσικά και θα βρεις τον ένα και καλό, αλλά όχι δεν κρατάει για πάντα αυτό που θα νοιώθεις πολλές φορές. Κρατάει το άλλο που θα σε δέσει με τον ένα για πολύ, και για όσο κρατήσει. Ίσως για πάντα ,ποιος ξέρει! Θα αγαπηθείς ίσως και παραπάνω από ό,τι μπόρεσες εσύ τους άλλους. Θα σταθείς τυχερή εδώ αλλά μην βιάζεσαι. Είσαι μικρομέγαλο τελικά, το ξέρεις;
7. Δουλειά; Ε, τώρα έχεις έναν παρονομαστή λιγότερο. Γεννήθηκες γυναίκα και σύντομα θα καταλάβεις πως αυτός ο κόσμος κυβερνάται από άντρες που τους κατευθύνουν με μαεστρία άλλες γυναίκες. Εξυπνότερες και πιο αδίστακτες από αυτούς, (άστο εσύ είσαι αρνί με ροζ φιόγκο. Παταγώδης η αποτυχία σου να κάνεις μαλλί, νύχια και να ζεις από τον άντρα κουβαλητή, λαυράκι). Δηλαδή πάλι στα χέρια σου καταλήγει το παιχνίδι. Ωστόσο, χρήματα ίσα με αυτούς δεν θα πάρεις ποτέ. Στα δύσκολα στον χώρο εργασίας σου, θα είσαι πάντα το «άκου να δεις, κοριτσάκι μου» ή το «έλα μωρέ, η γυναίκα του … δεν είναι; Σιγά να μην αξίζει κάτι από μόνη της». Τραγέλαφος… Ετοιμάσου για πολλή- πολλή δουλειά. Για πόσο; Μέχρι να μείνεις με ένα δόντι, μην σου πω και βάλε και κάποια χρόνια ακόμα… Ε, αφού δεν μπορείς να γίνεις κάτι σε πιο πονηρό γιατί στην κούρσα που θα τρέχεις με άλλες, θα δεις να τερματίζουν και να σε ξεπερνούν διαφορά αδαή αγράμματα, δολοπλόκα και ανήθικα θηλυκά που για να εξασφαλιστούν για μια ζωή, θα κάνουν τα πάντα, μικρό και αθώο κουτό μου αρνί. Αν αποφασίσεις να αλλάξεις ωστόσο, έχεις χρόνο. Ανάλαβε δράση από τώρα κι άρχισε να περνάς τις πίστες στο παιχνίδι με δόλο.
Αγάπα λίγο πιο πολύ τον εαυτό σου και μην βιάζεσαι τόσο. Καταπιέσεις και εξαναγκασμοί κοινωνικοί χωρίς λόγο από τα θέλω μιας ξεπερασμένης ηθικής της μάνας και της γιαγιάς σου, είναι λάθη στα οποία πρέπει να εναντιωθείς.
8. Άνδρες. Οι περισσότεροι άλλα σκέφτονται, άλλα θέλουν, αλλιώς αποφασίζουν και αλλιώς καταλήγουν. Είναι σαφώς καλύτεροι άνθρωποι από τις γυναίκες που θα συναντήσεις αλλά το σύμπλεγμα πάει σύννεφο. Όπως σπινάρουν και μαρσάρουν γιατί νομίζουν πως έχουν αγωνιστικό αυτοκίνητο ενώ οδηγούν Zastava, ε, κάπως έτσι αντιδρούν μια ζωή. Aλλά όταν βρεις το 10 το καλό σε χαρακτήρα, σίγουρα θα είναι πολύ καλό. Θα τον κρατήσεις μια ζωή.
9. Χρήματα. Όποιος σου πει πως τα χρήματα δεν έχουν καμία απολύτως αξία, ειδικά αν είναι στην ηλικία μου, ή δεν έχει μάθει τίποτα στη ζωή του -έλειπε από το μάθημα που λένε- ή ανήκει σε κοινόβιο που κάνει χρήση ουσιών. Υπάρχει και το ενδεχόμενο βέβαια να έχει κάνει πολλά χρόνια στο Θιβέτ και να τον πέτυχες σε διάλειμμα. Βέβαια μπορεί να είναι και βλαξ. Αήττητη χρυσό μου η βλακεία αλλά τώρα στο θέμα μας. Αν δεν εκτιμάς τα χρήματα δικαίωμά σου, αλλά έχω να σου πω πως δεν υπάρχει χειρότερη τιμωρία από τον συνδυασμό του μεσήλικα ή ηλικιωμένου άρρωστου και χωρίς χρήματα. Αυτοί που είναι ζάπλουτοι, θα προσπαθήσουν να σε πείσουν πως τα χρήματα δεν έχουν σημασία, ίσως γιατί το μόνο που μπόρεσαν να κάνουν στην ζωή τους, είναι μόνο χρήματα χωρίς να επενδύσουν στα συναισθήματά τους. Η εξυπνάδα σου θα φανεί εάν μπορέσεις να φτάσεις ακέραιος άνθρωπος, ευαίσθητος, πετυχημένος στην οικογένεια που θα αποκτήσεις και με σωστές απολαβές για τη ζωή που θα επιλέξεις. Τότε θα μπορέσεις να τα διαχειριστείς όλα εκτός από τον απρόβλεπτο παράγοντα της υγείας, που και για αυτόν θα χρειαστείς χρήματα, ενίοτε πολλά χρήματα για να την διασφαλίσεις. Και όπως είπε και ο αγαπημένος συγγραφέας (ο Όσκαρ Ουάιλντ), που τον ξέρεις καλά: «Όταν ήμουν νέος, πίστευα ότι το χρήμα είναι το σημαντικότερο πράγμα στον κόσμο. Τώρα που μεγαλώνω, σιγουρεύτηκα».
10. Παιδιά, ο ύψιστος έρωτας είναι και η σπουδαιότερη αποστολή. Θες να γίνεις μάνα, έτσι; Το θες από πιο μικρή και ποιος ξέρει, ίσως τρέχει μέσα στο γονίδιο σου και γι’ αυτό θες το 10 το καλό για παρτενέρ. Το θέμα γονιός θέλει δυο! Ξέρω πως τώρα πιστεύεις πως τα παιδιά πρέπει να τα αφήνουν οι γονείς χωρίς καταπίεση να μεγαλώνουν μόνα τους όπως τα λουλούδια στις γλάστρες. Λυπάμαι που θα σε απογοητεύσω για τις γελοιότητες που σκέφτεσαι αλλά αν συνεχίσεις έτσι από την γλάστρα, θα βγουν τερατογενέσεις με γαϊδουράγκαθα. Σύστημα, πειθαρχία, σεβασμός και χώρος για να αναπνέετε όλοι καλά. Δίδαξέ τους αυτονομία, αυτάρκεια. Ο καθένας να πορεύεται με αρχές και να μην ενοχλεί τον άλλον και κυρίως από κάποια στιγμή εξαφανίσου από δίπλα τους γιατί έτσι στερημένη από την παιδική σου ηλικία όπως σε ξέρω, θα υποφέρεις πολύ. Γιατί ποιος τυφλός δεν θέλει το φως του, δηλαδή ποιο καλομαθημένο- ΚΑΚΟΜΑΘΗΜΕΝΟ παιδί δεν θέλει συνέχεια μια ενοχική μάνα, έτοιμη να δώσει μέχρι το βαθύ γήρας τη χείρα (χέρια πολλά μην σου πω) βοήθειας. Άστα να πέφτουν και να σηκώνονται μόνα τους από μικρά με λιγότερη ευαισθησία, λιγότερο κανάκεμα. Άστους να πάρουν βάρη και στις δικές τους πλάτες. Εσύ νομίζεις πως θα μπορείς να κουβαλάς συνέχεια βάρη άλλων μέχρι την ηλικία που είμαι εγώ και βάλε; Θα έρθει και η αποφράδα μέρα που θα δηλώσεις: «Αφήστε και τη δόλια μάνα να ζήσει λίγο αυτό που δεν είχε ποτέ: την ξεγνοιασιά».
ΥΓ: Το γράμμα στο έγραψα και θα στο δώσω. Φοβάμαι όμως πως είσαι έτοιμη για τα δικά σου νέα λάθη. Σημασία έχει, όσες φορές πέσεις να έχεις το κουράγιο να σηκωθείς μόνη σου. Είναι μοναχική η διαδρομή εκεί έξω, στο ξαναλέω!
