Επικίνδυνες αλήθειες από τη σπηλιά

Προσπαθούσα πάντα να φέρω στο μυαλό μου την εικόνα της έκφρασης «κρύβομαι στο λαγούμι μου». Μια έκφραση που πέρα από το γεγονός ότι μπορεί να δείχνει έναν φοβισμένο άνθρωπο που χρειάζεται ασφάλεια, μπορεί να δείχνει και μία ανάγκη για απομάκρυνση από τον κόσμο όπως τον ξέρουμε. Δεν φανταζόμουν ότι αυτή η έκφραση θα βρει την πραγματική της (;) διάσταση στην είδηση που εδώ και λίγες μέρες κάνει τον γύρο του διαδικτύου και των δελτίων ειδήσεων: μιλώ για την ιστορία με τους Παλαιοχριστιανούς της Κορινθίας.

Στην αρχή δεν έδωσα σημασία γιατί ο εγκέφαλος αρνιόταν κατηγορηματικά να υποδεχθεί αυτήν την πληροφορία. Έπειτα όταν είδα να πληθαίνουν τα ρεπορτάζ για το θέμα, βρέθηκα σε κατάσταση σοκ για τουλάχιστον ένα 24ωρο.

Προσπαθώντας να επεξεργαστώ σιγά- σιγά την είδηση, έπεσα στην παγίδα να σκεφτώ: «Ε, και πoιο το κακό; Κάποιοι άνθρωποι θέλουν να ζουν ελεύθερα, να πάρουν τα βουνά και τα λαγούμια και να φτιάξουν τη ζωή τους όπως επιθυμούν».

Αυτή η επιφανειακή σκέψη αποδοχής «σκεπάστηκε» από τα διαρκώς αλληλοσυγκρουόμενα συναισθήματα που εναλλάσσονταν το ένα μετά το άλλο σαν να ξετυλίγεται μπροστά μου ένα καλογυρισμένο δυστοπικό σίριαλ με σουρεαλιστικές και τραγικές στιγμές που καθόλου δεν τις περιμένεις: O πατέρας που ήταν δημοτικός υπάλληλος στην καθαριότητα στο Δήμο Ερέτρειας… εξ αποστάσεως -με wi-fi και όπλα στο λαγούμι-, που καυχιόταν σε δημοσιογράφο ότι ήταν πρώην μέλος της Χρυσής Αυγής και πρωτοπαλίκαρο του Παναγιώταρου, η κόρη που είναι έγκυος και δεν ξέρουμε τον πατέρα, ο 13χρονος γιος που ίσα που πρόλαβε να τελειώσει το δημοτικό ενώ αγαπά τα βιβλία και βόσκει τα πρόβατα του πατέρα του, οι εξαθλιωμένες συνθήκες ζωής μέσα στη σπηλιά… Και ο κατάλογος είναι μακρύς.

Έπειτα μου ήρθε στο μυαλό ο Λάνθιμος (καλή του ώρα) και ο «Κυνόδοντάς» του… Έχετε δει την ταινία; Σκεφτόμουν όσο έρχονταν οι πληροφορίες για τους «Έλληνες Flintstones», όπως τους είπε κάποιος στα σόσιαλ μίντια, πόσο προφητική αποδεικνύεται και πόσο βγαλμένη από τα… έγκατα μιας σπηλιάς είναι η αλήθειά της.

Να θυμίσω λίγο την υπόθεση: Μια οικογένεια με τρία παιδιά -δύο κόρες και έναν γιο- που ζουν απομονωμένα στο σπίτι και δεν έχουν αποκτήσει απολύτως καμία επαφή με την καθημερινότητα του έξω κόσμου. Όλες τους τις δραστηριότητες τις πραγματοποιούν μέσα στο σπίτι, όπου μάλιστα είναι υπεύθυνοι οι γονείς ακόμα και για τη βασική τους εκπαίδευση. Η εξουσία αυτή των γονιών επάνω στα παιδιά τους, τους δίνει το δικαίωμα να τους παρουσιάζουν τα πράγματα όπως θέλουν εκείνοι. Αλλάζουν ακόμα και το νόημα των λέξεων: το τηλέφωνο είναι η αλατιέρα, η θάλασσα είναι ένα είδος πολυθρόνας ακόμα και οι βρισιές δεν υπήρχαν, είχαν μία εντελώς διαφορετική έννοια. Τα παιδιά παραμένουν στο σπίτι φοβούμενα ότι θα τους συμβεί το μοιραίο αν βγουν στον έξω κόσμο γιατί όπως τους είχαν πείσει οι γονείς τους, είχαν ακόμη έναν αδερφό, ο οποίος πέθανε από μια γάτα, το πιο επικίνδυνο ζώο του πλανήτη.

Ακόμα και αν δεν έχετε δει την ταινία -να τη δείτε- νομίζω ότι αντιλαμβανόμαστε όλοι για το πόσο η τέχνη μιμείται ή προβλέπει τη ζωή… σ’ ένα λαγούμι.

… Και ο Λάνθιμος με έφερε στα σύγκαλά μου από εκείνη την τόσο επιφανειακή πρώτη σκέψη μου που ηρωοποιεί όσους επαναστατικά θέλουν να ζουν εκτός κοινωνικών πλαισίων και που γοητεύεται από τους συνειδητά σύγχρονους… πρωτόγονους που επαναστατικά πάνε κόντρα στα συμβατικά που προσφέρει η σημερινή κοινωνία.

Δεν είναι όμως έτσι. Γιατί ξεχνάμε κάτι: Τέτοιες θρησκευτικές ομάδες και κοινότητες δεν έχουν πάρει απλά την αθώα απόφαση με φυσιολατρικά κίνητρα, να ζήσουν μακριά από τον πολιτισμό. Τέτοιες κλειστές κοινότητες έχουν πωρωμένα υιοθετήσει μια θρησκευτική, πολιτική ή άλλη ιδεολογία, με έναν ναρκισσιστή αρχηγό που «εκπαιδεύει» την κοινότητα, την ομάδα, στα «θέλω» του. Μέσα στην ίδια ομάδα όπου υπάρχουν και οι πιο αδύναμοι να αντισταθούν: τα παιδιά.

Και αν θεωρείτε ότι μπορεί να είμαι σε κάτι υπερβολική, πέρα από το να περιμένουμε όλα όσα σοκαριστικά ακόμα θα βγουν στο φως της δημοσιότητας, κάνοντας μέχρι τότε αστειάκια στα social media – και εγώ μαζί, μη νομίζετε- για να γελάμε, κάντε τον κόπο εκτός από τον «Κυνόδοντα» του Λάνθιμου να δείτε κάποια ντοκιμαντέρ πραγματικά διαμαντάκια στο Netflix για την επικίνδυνη αλήθεια πίσω από τις κλειστές θρησκευτικές κοινότητες ανά τον κόσμο.

Μου έρχονται κάποια τέτοια ντοκιμαντέρ που έχω δει: Ο «Φόνος Μεταξύ Μορμόνων» για τα πιο σοκαριστικά εγκλήματα που έχουν διαπραχθεί ποτέ στην κοινότητα των μορμόνων, το “Keep Sweet: Pray and Obey” για την αίρεση FLDS στις ΗΠΑ με τους νόμους πολυγαμίας και τα περιστατικά κακοποίησης, το ”Wild Wild Country” που δίνει μία άλλη όψη της άγνωστης θρησκείας του Ραζνίς, μέσα από μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν στα κοινόβια του και μοιράζονται μνήμες για έναν εκμαυλιστή, εκμεταλλευτή, αχόρταγο με το σεξ και με τον πλούτο, ακόμη και με δολοφονικές τάσεις προκειμένου να εδραιωθεί όλο και περισσότερο η θρησκεία του, αλλά και το “Breaking Amish” για μία ομάδα νέων που κατάφεραν να σπάσουν τα δεσμά και να ξεφύγουν από την κοινότητα των Amish.

Ξεκινώντας από εκείνη την κακοποίηση που δεν την φαντάζεται κανένας από μας που ζούμε «εντός σχεδίου» κοινωνίας: τη μη πρόσβαση των παιδιών στην εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη, τις υγιείς συνθήκες διαβίωσης, την κοινωνικοποίηση με φίλους. Όλα αυτά είναι σχεδόν απαγορευτικά. Μη ρωτήσετε για σεξουαλική βία και αιμομιξία, αυτά θεωρούνται σχεδόν «νόμος του δικού τους κράτους». Ένας νόμος από τους πολλούς που έχει ορίσει ο άνδρας, πατριάρχης, «Μεσσίας», αρχηγός για να υποτάξει τα αδύναμα μέλη στις άρρωστες ορέξεις του.

Αντίθετα νουθετούνται μέσα στην κοινότητα με αρχές μίας «παλαιάς» θρησκευτικής ιδεολογίας. Εδώ δεν μιλάμε απλά λοιπόν για μία εκτός κοινωνικού πλαισίου φιλοσοφία ζωής, εδώ μιλάμε για μία εγκληματική παραβίαση των δικαιωμάτων του παιδιού, όχι μόνον βάσει νόμου αλλά και βάσει της Σύμβασης της UNICEF για τα Δικαιώματα του Παιδιού.

Γιατί τα λέμε όλα αυτά; Καταρχάς για να μην θεωρούμε τόσο αστεία αυτήν την υπόθεση. Κατά δεύτερον γιατί είναι ok -αν και κάτι δεν πάει καλά- να θέλει κάποιος να ζήσει ελεύθερος και ωραίος στη φύση μακριά από τον πολιτισμό και τις συμβάσεις της κοινωνίας,  αλλά είναι εγκληματικό να συμπαρασύρει μαζί του στην απόφασή του για κοινωνική απομόνωση και άλλους ανθρώπους – ειδικά παιδιά. Και όποιος το κάνει, πρέπει να βρει απέναντι του σύσσωμη την κοινωνία και την συντεταγμένη Πολιτεία. Και αφού τα είπα όλα αυτά, αποφασίζω να κρυφτώ μόνη μου στο δικό μου λαγούμι (μεταφορικά μιλάω, έτσι;).