Είναι σχεδόν 5, είμαι 55. Μας χωρίζουν 50 χρόνια με το παιδί μου, μισός αιώνας. Αν το βάλεις σε νούμερα, λοιπόν, είναι για να χτυπάς το κεφάλι σου στον τοίχο. Κυρίως για το μέλλον, για τη διαφορά στα χρόνια τα πιο δύσκολα της προεφηβείας και εφηβείας – είναι να μην τρέμεις την πιθανότητα μηδενικής συνεννόησης; Και όλα αυτά με την προϋπόθεση ότι θα είσαι καλά, υγιής, εκεί.
Σε ένα παλιό μου κείμενο για την εγκυμοσύνη στα 50, δυο τρεις – κακεντρεχείς το δίχως άλλο – γυναίκες, είχαν γράψει στο fb «Δεν το λυπάσαι που θα είναι χωρίς μάνα σύντομα» ή «δεν ντρέπεσαι που θα είσαι σαν γιαγιά του;». Αν εξαιρέσουμε από τις παραπάνω φράσεις τη χυδαιότητα της βαθιάς αγένειας (χαρακτηριστικό της τοξικής πλευράς των social media), η αλήθεια είναι ότι αυτά τα δύο είναι πραγματικά δύο ερωτήματα.
Όσο μεγαλύτερος αποκτάς παιδί, υπό κανονικές συνθήκες και χωρίς εκπλήξεις δυσμενών (υπο)τροπών στην υγεία σου, τόσο λιγότερα χρόνια (μαθηματικά μιλώντας) θα έχεις για να ζήσεις μαζί του. Το σκέφτηκα; Όχι. Κατ’ αρχάς, έχουμε μάθει πως η ζωή είναι τόσο απρόβλεπτη που τέτοιες εικασίες είναι κάπως μάταιες (το «δεν ξέρεις τι σου ξημερώνει» ισχύει πιο πολύ από όσο μπορείς να διανοηθείς) και επίσης, πόσο να σκεφτείς την αναλογία των αριθμών όταν λαχταράς ένα παιδί;
Δευτερευόντως τώρα, το αν θα είσαι με το παιδί σου μια εν δυνάμει γιαγιά ή εν δυνάμει μαμά, πιστέψτε με, δεν αφορά τη φυσική ρώμη ούτε τις ρυτίδες στο πρόσωπο. Αφορά μόνο τα κέφια σου.
Bλέπω πολλές γυναίκες γύρω μου με παιδιά λίγο μικρότερα λίγο μεγαλύτερα από τον Αρη – γιατί αναπόφευκτα οι μαμάδες μπαίνουν στη ζωή σου και θα τις συναναστραφείς, θες δεν θες – χωρίς αντοχές, χωρίς όρεξη, με μια μόνιμη γκρίνια. Δεν τις κατηγορώ ειλικρινά. Η αναφορά δεν εμπεριέχει μομφή, μόνο αναζήτηση της ουσίας, μια απάντηση στο «γιατί».
Νομίζω πως για τις νέες γυναίκες που είναι μαμάδες, το μεγαλύτερο θέμα αφορά στον συντονισμό όλων και κυρίως στην προσπάθεια να δώσουν την απαιτούμενη ενέργεια στο παιδί ενώ ξοδεύουν τόση στην προσπάθεια δημιουργίας καριέρας ή ανόδου. Ξέρετε, η ψυχική ενέργεια είναι πάντα πιο εξαντλητική από τη σωματική. Και δεν είναι ανεξάντλητη. Καταλήγω, λοιπόν, πως στα 50 σου, μάλλον έχεις κάνει έναν κύκλο ζωής, έχεις πετύχει κάποια πράγματα στην καριέρα σου, είσαι ίσως πιο ήσυχη με το μέσα σου. Εγώ τουλάχιστον είμαι. Εχω ζήσει στη δουλειά μου στιγμές όμορφες πολλές, έχω λάβει βάσιμη αναγνώριση. Που σημαίνει πως τώρα, μπορεί να κουράζομαι πολύ, να δουλεύω και γιατί έχω ανάγκη και γιατί αγαπώ τη δημοσιογραφία, όμως δεν είμαι διψασμένη.
Η αγωνία μου αφορά στο αν θα ανταπεξέλθω όπως πρέπει, όχι στο πώς θα χτίσω το όνομά μου. Κι έτσι, η ενέργεια που μένει, πάει στο παιδί. Ασε που τώρα πια, μπορώ να ρυθμίζω κάπως τα θέλω μου και να μην πρέπει να λείπω από το σπίτι μονίμως. Τι να κάνει όμως μια νέα γυναίκα, 30 χρονών, που πρέπει να σκοτώνεται στο τρέξιμο και να πείσει τον κόσμο όλο ότι αξίζει; Στην ανδροκρατούμενη κοινωνία που ζούμε – και θα αργήσει να αλλάξει – η γυναίκα οφείλει να είναι μάνα 100%, να είναι και γκόμενα (και αυτό θέλει χρόνο και ενέργεια) και ταυτόχρονα πρέπει να καταναλώσει διπλάσια ενέργεια για τον ίδιο στόχο από έναν άνδρα. Και με καλύτερο αποτέλεσμα, πάλι είναι αμφίβολο αν θα της αναγνωριστεί. Οπότε, ναι, ίσως να μην πειράζει το 5-55.
Όμως ομολογώ πως κάτι με βαραίνει σε σχέση με την ηλικία. Και αυτό διότι πιάνω συχνά τον εαυτό μου να λέω σε κόσμο άγνωστο, χωρίς καν να με έχει ρωτήσει, ότι έγινα μαμά μεγάλη, ότι έκανα μία εξωσωματική στη ζωή μου έναν μήνα πριν μπω στα 50 και έπιασε με πολύ χαμηλή πιθανότητα. Για να το λέω μόνη μου, για να υπογραμμίζω τόσο το «μεγάλη», σημαίνει θέμα το δίχως άλλο. Ευτυχώς, τα πολλά χρόνια ψυχοθεραπείας βοηθούν στο να αναγνωρίζεις το πρόβλημα αμέσως. Εικάζω, λοιπόν, πως το τονίζω για να προλάβω.
Το βλέμμα που αναρωτιέται, το βλέμμα αποδοκιμασίας, το βλέμμα που μιλάει και λέει εκείνα τα πρώτα που έγραψα. Γιατί σε μια κοινωνία νεότητας, στην κοινωνία που η διαφήμιση απευθύνεται στο γκρουπ που τικάρεις το κουτάκι μέχρι 38, στην κοινωνία που τα παιδιά για να έχουν μέλλον πρέπει να έχουν πάρει μάστερ στα 24 για να είναι executives στα 30, μια μάνα ετών 55 με παιδί στο προνήπιο, είναι θέμα περιοδικού. Και εξακολουθεί να ξενίζει, παρά τις πολλές φωνές.
Θα κόψω να το λέω όμως, κυρίως για τον μικρό. Για να μην αγχώνεται και μην ανησυχεί. Γιατί, αποδεδειγμένα, τα παιδιά ακούν τα πάντα και καταγράφουν τα πάντα. Οπότε, ας κρατά τα κέφια μου για εκείνον, που είναι ανεξάντλητα, και ας κρατήσω τις ανησυχίες για μένα. Και αν το σκέφτεσαι ακόμη και νιώθεις την ηλικία βαριά, θυμήσου: είναι πραγματικά μόνο ένα νούμερο.
