Κλακέτα Μοτέρ Πάμε

Πώς ήθελα να έχω ένα και δύο και τρία και τέσσερα παιδιά/

Που σαν θα μεγαλώσουν όλα θα γίνουν λεβέντες για χάρη του Πειραιά…

Πώς ήθελα να έχω ένα και δύο και τρία και τέσσερα παιδιά/

Που σαν θα μεγαλώσουν όλα θα γίνουν λεβέντες για χάρη του Πειραιά…

Με ένα αναμμένο τσιγάρο στο αριστερό χέρι και διάπλατο χαμόγελο στο πρόσωπό της, η Ιλυα, καμία άλλη από τη Μελίνα Μερκούρη, βρίσκεται ξαπλωμένη στο κρεβάτι της και έχοντας μόλις βάλει έναν δίσκο στο πικάπ τραγουδάει «Τα παιδιά του Πειραιά».

Και τι κοιτάζει; Μα… τα παιδιά του Πειραιά. Κοιτάζει τη φωτογραφία της ενδεκάδας της ομάδας ποδοσφαίρου του Ολυμπιακού, την οποία έχει μόλις στήσει πάνω το πικάπ. Αυτή η υπέροχη σκηνή εντάσσεται στην κλασική ελληνική ταινία «Ποτέ την Κυριακή» (1960) του Ζυλ Ντασσέν, για την οποία η Μερκούρη προτάθηκε για Οσκαρ Α’ ρόλου και μέχρι σήμερα παραμένει η μοναδική ελληνίδα ηθοποιός που το έχει καταφέρει σε αυτή την κατηγορία. Αργότερα, στην ίδια ταινία, η Μερκούρη εμφανίζεται φορώντας μπλούζα του Ολυμπιακού.

Tο «Ποτέ την Κυριακή» κέρδισε τελικά το Οσκαρ τραγουδιού που έγραψε και συνέθεσε ο Μάνος Χατζιδάκις, ενώ είχε προταθεί συνολικά για πέντε.

Κατά τη διάρκεια της 100χρονης ιστορίας της, η ομάδα του Πειραιά έκανε ουκ ολίγα περάσματα από ταινίες μυθοπλασίας του ελληνικού κινηματογράφου. Βεβαίως, αυτή η εμφάνιση στο «Ποτέ την Κυριακή» είναι παγκοσμίως η πιο χαρακτηριστική, γιατί η ταινία ξεκίνησε από το Φεστιβάλ Καννών και έφτασε στα Οσκαρ.

Από τις Κάννες όμως είχε ήδη περάσει και η θρυλική «Στέλλα» του Μιχάλη Κακογιάννη, στην οποία και πάλι η Μερκούρη στον ρόλο του τίτλου ταυτίστηκε με την έννοια της γυναικείας ελευθερίας: ενώ έχει στα πόδια της όποιον άντρα επιθυμεί και από οποιαδήπιτε κοινωνική τάξη θέλει, μένει πιστή στον έρωτά της με έναν ποδοσφαιριστή του Ολυμπιακού, τον Μίλτο που υποδύεται ο Γιώργος Φούντας.

Το «Ζήτω!» που φωνάζει ο Νίκος Σταυρίδης στην ταινία «Ο Σταμάτης και ο Γρηγόρης» (1962), όπου παίζει μαζί με τον Μίμη Φωτόπουλο, θα συμπληρωθεί με τις λέξεις «… ο Ολυμπιακός»

«Οι άσσοι του γηπέδου»

Πάντα στη δεκαετία του 1950, ο Ανδρέας Μουράτης, ένας θρύλος της ομάδας του Ολυμπιακού, είχε ρόλο ηθοποιού στην ταινία του Βασίλη Γεωργιάδη «Οι άσσοι του γηπέδου» (1954), στην οποία έλαβαν μέρος και άλλοι ποδοσφαιριστές της εποχής, όχι μόνο του Ολυμπιακού. Μαζί με τον Μουράτη, οι Κώστας Πούλης, Στάθης Μανταλόζης, Λάκης Πετρόπουλος και Κώστας Λινοξυλάκης λαμβάνουν μέρος στην εξιστόρηση ενός πραγματικού γεγονότος που αφορούσε αγώνες της Εθνικής Ελλάδας ποδοσφαίρου.

Πηγή έμπνευσης του σεναρίου είναι το επεισόδιο ανάμεσα στην Εθνική Ελλάδας και την Εθνική Ισραήλ που κατέληξε σε τιμωρία του Μουράτη. Ο Γεωργιάδης έδωσε έμφαση στις τότε αγαστές σχέσεις ανάμεσα στους φιλάθλους που υποστήριζαν διαφορετικές ομάδες, όπως και στις σκληρές συνθήκες κάτω από τις οποίες τότε οι περισσότεροι ποδοσφαιριστές έπαιζαν. Ηταν βιοπαλαιστές που αγωνίζονταν για ένα μεροκάματο και τη φανέλα.

Μερικά χρόνια αργότερα, το 1959, ο Γεωργιάδης θα σκηνοθετούσε τον Νίκο Σταυρίδη και τον Θανάση Βέγγο στους «Δοσατζήδες», μια ταινία «δρόμου» με τους δύο κωμικούς ηθοποιούς να κάνουν (ή να προσπαθούν να κάνουν) εμπόριο «στο πόδι», καβαλώντας ένα τρίκυκλο που τους το κλέβουν κιόλας. Ο Ολυμπιακός θα κάνει εδώ ένα χιουμοριστικό πέρασμα στη σκηνή όπου ο Βέγγος παίρνοντας το μικρόφωνο αρχίζει να μεταδίδει έναν αγώνα ντέρμπι ανάμεσα στην ομάδα του Πειραιά και τον αιώνιο αντίπαλό της, τον Παναθηναϊκό.

«Ο Σταμάτης και ο Γρηγόρης»

Κάθε φαν του Ολυμπιακού γνωρίζει ότι η αγάπη που έτρεφε ο Νίκος Σταυρίδης για την ομάδα του Πειραιά ήταν απεριόριστη. Το «Ζήτω!» που φωνάζει σε μια σκηνή της ταινίας του Γιώργου Παπακώστα «Ο Σταμάτης και ο Γρηγόρης» (1962), όπου παίζει μαζί με τον Μίμη Φωτόπουλο, θα συμπληρωθεί με τις λέξεις «… ο Ολυμπιακός». Γιατί υποτίθεται ότι για άλλον λόγο ο Σταυρίδης ζητωκραύγασε, έχοντας μόλις διαβάσει μια επιστολή από «πρόσωπο» (Χριστίνα Σύλβα) που τον ενδιέφερε αλλά δεν ήθελε να «καρφωθεί» γιατί ήξερε ότι ενδιέφερε και τον ήρωα του Φωτόπουλου.

Σε μια άλλη ταινία του Σταυρίδη, τον «Διαιτητή» (1963), ο πρώτος κρατά τον ρόλο του δύσμοιρου ήρωα του τίτλου, του Μενέλαου, και σε μια σκηνή τον βλέπουμε να διαιτητεύει έναν αγώνα του Ολυμπιακού. Μέρος των γυρισμάτων της ταινίας που σκηνοθέτησε ο Φίλιππος Φυλακτός πραγματοποιήθηκε στο γήπεδο της Ριζούπολης, στο ημίχρονο ενός πραγματικού αγώνα του Ολυμπιακού. Αργότερα ο Σταυρίδης φωτογραφήθηκε με τον Γιώργο Σιδέρη, σκόρερ του Ολυμπιακού στο 85ο λεπτό. Η φωτογραφία τους ενώ είναι ξαπλωμένοι στο γρασίδι και ο Σταυρίδης τον φιλάει παραμένει μνημειώδης!

«Ο τρελάρας»

Πάντα το 1963, η διαμάχη ανάμεσα στους αιώνιους εχθρούς, τον Ολυμπιακό και τον Παναθηναϊκό, θα αποκρυσταλλωνόταν υπέροχα και πάλι με τον Θανάση Βέγγο στον ρόλο του τίτλου της ταινίας «Ο τρελάρας» του Τζανή Αλιφέρη. Ο Βέγγος υποδύεται έναν τρελαμένο φαν του Παναθηναϊκού, λόγος για τον οποίο ο Κώστας Δούκας, «άρρωστος» Ολυμπιακός, δεν τον γουστάρει καθόλου. Το πρόβλημα για τον Βέγγο είναι ότι ο Δούκας υποδύεται τον πατέρα της αγαπημένης του Ντίνας Τριάντη, οπότε η σύγκρουσή τους θα είναι αναπόφευκτη.

Μάλιστα, η γνωριμία τους γίνεται τυχαία στην κερκίδα του γηπέδου της λεωφόρου Αλεξάνδρας, κατά τη διάρκεια ενός ματς Ολυμπιακού – Παναθηναϊκού. Στην αρχή παίζουν φιλικά… τάβλι. Αργότερα όμως, όταν ο Βέγγος εκδηλώνεται ανοίγοντας την ομπρέλα του με τα τριφύλλια του Παναθηναϊκού, ο Δούκας θα κηρύξει πόλεμο εναντίον του. Αλλά ένας Βέγγος ποτέ δεν «μάσησε». Αντιθέτως, η καζούρα του προς τον Δούκα θα μας χαρίσει τις πιο αστείες σκηνές της ταινίας, μέχρι βεβαίως να έρθει η στιγμή της συμφιλίωσης και να ζήσουν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα.

Ο μοναδικός παίκτης του Ολυμπιακού του οποίου το όνομα έχει βρεθεί σε τίτλο ελληνικής ταινίας είναι ο Υβ Τριαντάφυλλος, ο ελληνογάλλος κεντρικός επιθετικός ο οποίος πραγματοποίησε εξαιρετικές εμφανίσεις με την ομάδα του Πειραιά, στην οποία αγωνίστηκε από το 1971 έως το 1974. Μία χρονιά μετά την άφιξη του Υβ Τριαντάφυλλου στον Πειραιά, η οποία είχε γίνει τεράστιο θέμα στον ελληνικό Τύπο, ο Κώστας Καραγιάννης «βάφτισε» μια ταινία του «Υβ!… Υβ!…» χρησιμοποιώντας τη φήμη του Τριαντάφυλλου στο σενάριο: στην ταινία ο Γιώργος Παπαζήσης υποδύεται έναν ασήμαντο ποδοσφαιριστή ο οποίος έχει πρότυπο τον Τριαντάφυλλο και προσπαθεί να αποκαταστήσει την τιμή του, εξαιτίας της άδικης παγίδευσής του σε μια υπόθεση δωροδοκίας.

«Θύρα 7, η μεγάλη στιγμή»

Αρχές της δεκαετίας του 1980 σκηνοθέτες όπως ο Νίκος Φώσκολος και ο Κώστας Καραγιάννης προσπάθησαν να αφουγκραστούν προβλήματα στον ευρύτερο κόσμο του ελληνικού ποδοσφαίρου σε ταινίες που είχαν μεν κάποια πέραση στην εποχή τους, αλλά σήμερα αντιμετωπίζονται ως φτηνά υποπροϊόντα και γραφικά δημιουργήματα απροκάλυπτου λαϊκισμού.

Με τη «Θύρα 7, η μεγάλη στιγμή», ο Φώσκολος επέστρεψε αδιάντροπα στην πολύνεκρη τραγωδία της Θύρας 7 την 8η Φεβρουαρίου 1981 στο ματς Ολυμπιακού – ΑΕΚ και εδώ αξίζει να σημειωθεί ότι τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς διανομής της ταινίας, η επιτροπή συγγενών των θυμάτων προσέφυγε στη Δικαιοσύνη χαρακτηρίζοντας τον σκηνοθέτη Νίκο Φώσκολο και τον παραγωγό Νίκο Παπαδόπουλο «αδίστακτους εμπόρους που δεν αποσκοπούσαν στην αφηγηματική παράθεση των γεγονότων που έγιναν την ημέρα εκείνη και ότι αποσκοπούσαν στην κερδοσκοπία».

Παρόμοιας λογικής είναι και η ταινία «Χούλιγκανς: Κάτω τα χέρια απ’ τα νιάτα!» στην οποία ο Κ. Καραγιάννης «σχολιάζει» αφελέστατα την ευκολία με την οποία ο νέος κόσμος παρασύρεται στον χουλιγκανισμό με κεντρικό ήρωα έναν απόφοιτο λυκείου (Λευτέρης Γυφτόπουλος), οπαδό του Ολυμπιακού.