Οι σχέσεις της ΕΕ με την Τουρκία δεν φαίνεται ότι θα αποτελέσουν αντικείμενο μακρών συζητήσεων στο Συμβούλιο Κορυφής των Βρυξελλών, οι εργασίες του οποίου ξεκινούν σήμερα. Η σλοβακική προεδρία το ξεκαθάρισε ήδη μέσω του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ. Οι σχέσεις των Βρυξελλών με την Άγκυρα κάθε άλλο παρά ρόδινες είναι, κι αυτό φάνηκε καθαρά στο τελευταίο συμβούλιο υπουργών Εξωτερικών των 28.
27 εναντίον 1
Αυτόπτες μάρτυρες διηγούνται ότι ο «βενιαμίν» ανάμεσα στους υπουργούς Εξωτερικών της ΕΕ, ο αυστριακός Ζεμπάστιαν Κουρτς, μπήκε την περασμένη Δευτέρα στην αίθουσα των διασκέψεων και με κοφτό τόνο ανακοίνωσε ότι αυτήν τη φορά το εννοεί στα σοβαρά. Η Αυστρία από καιρό απειλεί να μπλοκάρει τις αποφάσεις των ομολόγων του Κουρτς ως προς την πορεία των διαπραγματεύσεων διεύρυνσης και με άλλες χώρες, όπως την Αλβανία ή τη Σερβια, εάν δεν συναινέσουν στο αίτημά του για πάγωμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία. Πριν την έναρξη της συνεδρίασης ο Ζεμπάστιαν Κουρτς πρόσθεσε μάλιστα ότι σε αυτό το θέμα έχει στο πλευρό του κι άλλες χώρες, όπως την Ολλανδία και τη Βουλγαρία. Τελικά βρέθηκε συμβιβαστική φόρμουλα: η επίσημη διαπίστωση ότι οι διαπραγματεύσεις με την Τουρκία λόγω της τρέχουσας κατάστασης στη χώρα δεν θα διευρυνθούν και ότι δεν πρόκειται να ανοίξουν νέα κεφάλαια. Βέβαια αυτό δεν κρίθηκε αρκετό από τον Κουρτς. «Προσπαθήσαμε να βγάλουμε την Αυστρία από την απομόνωση, αλλά δεν το καταφέραμε», δήλωσε ο γερμανός υφυπουργός Εξωτερικών Μίχαελ Ροτ στο Βερολίνο.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι στην πραγματικότητα οι διαφορές απόψεων για την πολιτική κατάσταση στην Τουρκία και την ευρωπαϊκή της προοπτική είναι καθαρά τυπικό θέμα. Ήδη στην έκθεση προόδου η Κομισιόν εμφανίζεται εξαιρετικά επικριτική και διαπιστώνει ότι η Τουρκία απομακρύνεται όλο και περισσότερο από την Ευρώπη, με πισωγυρίσματα στους τομείς ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης και ελευθερίας έκφρασης.
Ανοιχτός δίαυλος επικοινωνίας
Σε άλλο σημείο εκφράζεται η βαθιά ανησυχία που έχει προκαλέσει η άρση της ασυλίας ενός μεγάλου αριθμού βουλευτών και η συνακόλουθη σύλληψή τους. Εκείνο που επισημαίνεται επίσης είναι ότι όσο κι αν είναι δικαιολογημένη η αντίδραση της τουρκικής κυβέρνησης μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, το εύρος των δράσεων εναντίον της αντιπολίτευσης προκαλεί σοβαρότατους ενδοιασμούς και διαλύει κάθε σοβαρή σκέψη ότι η Τουρκία θα μπορούσε σε λογικό χρονικό διάστημα έχει πιθανότητες να γίνει μέλος της ΕΕ.
Έτσι, σε συμπληρωματική δήλωση οι 27 διασαφηνίζουν ότι υπό το πρίσμα των εξελίξεων δεν πρόκειται να ανοίξουν νέα κεφάλαια. Βέβαια ο Κουρτς ζήτησε κάτι περισσότερο: να υιοθετήσουν οι ομόλογοί του το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που κάνει λόγο για πάγωμα της ενταξιακής διαδικασίας. «Είναι η ενδεδειγμένη απάντηση στις συνεχιζόμενες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κύματος συλλήψεων μελών της αντιπολίτευσης, δημοσιογράφων κι άλλων αντιπάλων του Ερντογάν» αναφέρεται. Η συντριπτική πλειοψηφία των υπουργών Εξωτερικών υποστήριξε ότι σε αυτήν τη δύσκολη φάση δεν πρέπει να κοπεί ο δίαυλος διαλόγου, επιδεικνύοντας περισσή διπλωματική ευφυΐα και σε σχέση με τη συμφωνία της ΕΕ με την Τουρκία για το προσφυγικό.
Μπάμπαρα Βέζελ / Ειρήνη Αναστασοπούλου
