Ανεξέλεγκτες πολιτικές εξελίξεις πυροδοτεί το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας για το τρίτο Μνημόνιο. Με μόνο 118 βουλευτές να τον στηρίζουν από το σύνολο των 149 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ, ο Αλέξης Τσίπρας γνωρίζει ότι η κυβέρνησή του, όπως είναι σήμερα, δεν στέκεται πλέον. Μετά την εκταμίευση της πρώτης δόσης του δανείου και την αποπληρωμή του ομολόγου της ΕΚΤ ύψους 3,4 δισ. ευρώ στις 20 Αυγούστου, ο Πρωθυπουργός προσανατολίζεται να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης. Με τον τρόπο αυτόν θα θέσει το ύστατο δίλημμα στους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ: Θα αναλάβουν την ευθύνη να ρίξουν την πρώτη κυβέρνηση της Αριστεράς, δεδομένου ότι η αντιπολίτευση θα την καταψηφίσει;
Ο κ. Τσίπρας δεν προχώρησε σε διαγραφές όσων καταψήφισαν τη συμφωνία, θεωρείται όμως απίθανο να στηρίξουν την κυβέρνηση τα μέλη της Αριστερής Πλατφόρμας και όσοι δεν αντέχουν συνειδησιακά να ενταχθούν στο στρατόπεδο των μνημονιακών. Στη Βουλή αντηλλάγησαν βαριές κουβέντες μεταξύ των πρώην συντρόφων και αυτά τα τραύματα κλείνουν δύσκολα.
Στο πρωθυπουργικό επιτελείο προετοιμάζονταν για όλα τα ενδεχόμενα και, σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Τσίπρας είχε προϊδεάσει την Ανγκελα Μέρκελ στις δύο τηλεφωνικές συνομιλίες τους την Τρίτη και την Τετάρτη για το αρνητικό σενάριο, μολονότι στο Μέγαρο Μαξίμου δεν πίστευαν ότι οι διαρροές θα ξεπερνούσαν τους 40 βουλευτές και ότι θα χανόταν το όριο των 120 βουλευτών. Η πραγματικότητα τον αιφνιδίασε, κάτι που δείχνει ότι δεν έχει κανέναν έλεγχο στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ και στο κόμμα.
Δεν είναι μόνο το αριθμητικό πρόβλημα που δυσκολεύει τους χειρισμούς. Ολη η ατμόσφαιρα της διήμερης συζήτησης ήταν ευτελισμού και παρακμής του Κοινοβουλίου, για την οποία μεγάλη ευθύνη φέρει η Πρόεδρος της Βουλής Ζωή Κωνσταντοπούλου. Οι εικόνες των συνεδριάσεων και όσα ειπώθηκαν σε αυτές δεν ήταν οι πιο κατάλληλες «αποσκευές» για να συνοδεύσουν τον Ευκλείδη Τσακαλώτο σε μια κρίσιμη συνεδρίαση του Eurogroup από την οποία θα κρινόταν αν θα επικυρωνόταν σε πολιτικό επίπεδο η συμφωνία ή αν θα προκρινόταν το δάνειο-γέφυρα για το οποίο πίεζε το Βερολίνο και απέρριπτε η Αθήνα.
Την Παρασκευή το πρωί, μόλις συνήλθαν οι συνεργάτες του Πρωθυπουργού από την ψυχρολουσία της ψηφοφορίας, άρχισαν να προβληματίζονται για την έκβαση του Eurogroup το οποίο ξεκινούσε σε λίγες ώρες. Γνώριζαν ότι ευρωπαίοι ηγέτες που στηρίζουν την προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης όχι μόνο δεν επιθυμούν εκλογές τον Σεπτέμβριο αλλά έχουν ασκήσει πιέσεις στον κ. Τσίπρα να μη σκεφθεί καν το ενδεχόμενο προσφυγής στις κάλπες προτού ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση και ξεκινήσει η συζήτηση για την αναδιάρθρωση του χρέους, δηλαδή από τον Νοέμβριο και έπειτα.
Μετά τις προειδοποιήσεις του Ευάγγελου Μεϊμαράκη, του Σταύρου Θεοδωράκη και της Φώφης Γεννηματά ότι δεν προτίθενται να στηρίζουν… στο διηνεκές τις νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης που καταψηφίζει ένα κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ και με δεδομένο ότι το προσεχές διάστημα υπάρχει ένα βαρύ νομοθετικό έργο, οι μόνες λύσεις είναι είτε να πεισθούν κάποιοι βουλευτές που καταψήφισαν τη συμφωνία να δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση είτε να φτιαχθεί άλλη κυβέρνηση από την παρούσα Βουλή. Κυβέρνηση ειδικού σκοπού ή εθνικής ενότητας απορρίπτεται από τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά και από τα περισσότερα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Απολογητικός και κουρασμένος
Ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίστηκε στη Βουλή απολογητικός και κουρασμένος, κάνοντας συνεχώς σαρδάμ, χωρίς διάθεση για αντιπαραθέσεις ούτε με την αντιπολίτευση ούτε με τους δικούς του βουλευτές που τον επέκριναν σκληρά. «Σήμερα κλείνει ένας πρώτος κύκλος μιας σκληρής, εξαντλητικής και επίπονης διαδικασίας που ξεκίνησε στις 25 Ιανουαρίου. Βρισκόμαστε σε ένα νέο τοπίο και πρέπει να σχεδιάσουμε την επόμενη ημέρα» επισήμανε στην ομιλία του. Ο Πρωθυπουργός είπε στους βουλευτές ότι εξάντλησε κάθε περιθώριο διαπραγμάτευσης αλλά εφόσον «οι μόνοι υπαρκτοί δανειστές μας» επέλεξαν να κλιμακώσουν την κρίση δεν υπήρχε εναλλακτική λύση. Το δίλημμα που ετέθη, παρατήρησε, δεν ήταν μνημόνιο ή άτακτη χρεοκοπία. Ηταν μνημόνιο με ευρώ ή μνημόνιο με δραχμή, όπως εξακολουθεί να επιμένει ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας. «Ζήτησα από την Πρόεδρο της Βουλής και από τους υπόλοιπους συντρόφους να καταθέσουν εναλλακτική λύση. Εναλλακτική λύση δεν είναι να καταγγέλλουμε το χρέος και να πιστεύουμε ότι αυτομάτως θα μειωθεί ούτε το να βροντοφωνάξει ο λαός στα διεθνή φόρα ότι η εξώθηση της χώρας σε χρεοκοπία είναι κατάφωρα άδικη» είπε. Πρόσθεσε ότι η επιλογή του δεν ήταν της στιγμής: «Δεν ήταν ποτέ προγραμματική μας διακήρυξη, δεν πήραμε λαϊκή εντολή να βγάλουμε τη χώρα από το ευρώ ούτε ήταν αυτό το διακύβευμα του δημοψηφίσματος. Κάναμε μια επώδυνη επιλογή ευθύνης μένοντας όρθιοι στον λάκκο των λεόντων αλλά όχι μόνοι και απομονωμένοι».
Συμβιβασμός αντί για χορό του Ζαλόγγου
Ο κ. Τσίπρας σημείωσε ότι μετά το τελεσίγραφο για προσωρινή έξοδο από το ευρώ δεν μετανιώνει που διάλεξε τον συμβιβασμό αντί για τον ηρωικό χορό του Ζαλόγγου. «Δεν θριαμβολογούμε αλλά ούτε και θρηνούμε για αυτή τη δύσκολη συμφωνία. Εχω ήσυχη τη συνείδησή μου πως πετύχαμε ό,τι καλύτερο μπορούσαμε σε αυτές τις συνθήκες» επισήμανε. Επίσης, είπε ότι ενώ η ελληνική κυβέρνηση τήρησε τα συμφωνηθέντα, κάποιοι καραδοκούν να πάρουν πίσω αυτό που επετεύχθη. «Αυτό θα είναι το δάνειο-γέφυρα, μια κρίση δίχως τέλος. Εχουμε εθνική ευθύνη να αποτρέψουμε αυτή την εξέλιξη» είπε και πρόσθεσε ότι δεν πρέπει να ξεχνά κανένας ότι υπάρχει μπροστά και το θέμα της αναδιάρθρωσης του χρέους.
Κάποιοι επεδίωκαν να ξεμπερδεύουν με αυτή την κυβέρνηση και βρίσκουν συμμάχους και εντός Ελλάδος, εξ αντικειμένου και όχι εκ προθέσεως, σημείωσε, και προέτρεψε τους βουλευτές του κόμματός του να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
Απευθυνόμενος στον πρόεδρο της ΝΔ Ευάγγελο Μεϊμαράκη είπε: «Ζητήσατε να δώσω τέλος στον πολιτικό σουρεαλισμό από Δευτέρα, να κάνω εκλογές. Ενίοτε τέτοια αιτήματα γίνονται αποδεκτά» επισήμανε.
«Δεν σας ζήτησα εκλογές αλλά να σταθεροποιήσετε το κλίμα για να εφαρμοστεί η συμφωνία. Δεν μπορώ ούτε να αποτρέψω ούτε να επιβάλω εκλογές. Εσείς μπορείτε να μαζέψετε τους υπουργούς σας και την Πρόεδρο της Βουλής ή να βρείτε άλλη λύση. Δεν πάει άλλο να ψηφίζουμε τα νομοσχέδιά σας και να μας προκαλείτε» είπε στη δευτερολογία του ο κ. Μεϊμαράκης. Διευκρίνισε ωστόσο ότι η ΝΔ δεν θα ανακατευτεί σε πρόταση μομφής κατά της κυρίας Κωνσταντοπούλου.
«Η χώρα χρειάζεται κυβερνήτη»
Νωρίτερα στην ομιλία του ο πρόεδρος της ΝΔ τόνισε ότι το κόμμα του δεν θα επιτρέψει να συμπαρασύρει η διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ και τη χώρα. Κατηγόρησε τον Πρωθυπουργό ότι όλες σχεδόν οι επιλογές του έχουν αποδειχθεί ανεπαρκείς από την επομένη των εκλογών, αλλά δεν παρέλειψε, απευθυνόμενος στον κ. Τσίπρα, να ρωτήσει: «Εχετε αναλογιστεί αν φταίτε εσείς κάπου; Δεν μπορεί να φταίνε συνέχεια οι άλλοι». «Η χώρα χρειάζεται κυβερνήτη, κύριε Τσίπρα» είπε ο πρόεδρος της ΝΔ. Ο κ. Μεϊμαράκης επέμεινε σε δύο σημεία. Πρώτον, ζήτησε από τον Πρωθυπουργό να ξεκαθαρίσει –από την προσεχή Δευτέρα –την πολιτική κατάσταση στη χώρα. Δεύτερον, προειδοποίησε τον κ. Τσίπρα ότι η ΝΔ δεν φοβάται την προσφυγή στις κάλπες («αν θέλετε εκλογές εμείς θα σας βοηθήσουμε να δραπετεύσετε» είπε), αν και υπήρξε σαφής ότι «οι εκλογές θα μας πάνε αρκετά πίσω. Η περίοδος μέχρι τον Νοέμβριο είναι πολύ κρίσιμη για την οικονομία» τόνισε.
Είπε επίσης ότι η ΝΔ δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένη στις ψηφοφορίες του Οκτωβρίου και του Νοεμβρίου και ότι από εδώ και στο εξής «θα συνεννοούμαστε κι εμείς απευθείας με τους εταίρους, καθώς μαθαίνουμε ότι ορισμένες προτάσεις του Μνημονίου είναι δικές σας και όχι του κουαρτέτου» και τις οποίες η κυβέρνηση Σαμαρά απέτρεψε.
Ο Σταύρος Θεοδωράκης ήταν πιο οξύς στην κριτική του από κάθε προηγούμενη κοινοβουλευτική παρέμβαση. «Οποιοι σας έκαναν κριτική ήταν γερμανοτσολιάδες και προσκυνημένοι. Τώρα που φέρατε τη συμφωνία είσαστε εσείς γερμανοτσολιάδες και προσκυνημένοι; Οχι, είστε πολιτικάντηδες που με ψέματα βρεθήκατε καβάλα στην εξουσία» είπε. «Τώρα ήρθε ο λογαριασμός για τα ψέματά σας» τόνισε και εγκάλεσε τον Πρωθυπουργό ότι με τις αυταπάτες και τις ιδεοληψίες του οδήγησε την Ελλάδα σε αδιέξοδο. Ο επικεφαλής του Ποταμιού τάχθηκε υπέρ των κυβερνήσεων συνεργασίας με αλλαγή του εκλογικού νόμου, δραστική μείωση του μπόνους των 50 εδρών και σπάσιμο των μεγάλων περιφερειών.
«Το πλαστό δίλημμα της πενταετίας, Μνημόνιο – αντιμνημόνιο, ενταφιάζεται σήμερα από όσους το δημιούργησαν. Κύριε Τσίπρα, αποτύχατε σε όλα!» είπε η πρόεδρος του ΠαΣοΚ Φώφη Γεννηματά στην τοποθέτησή της. Το τρίτο Μνημόνιο, πρόσθεσε, δεν προέκυψε ως θεομηνία ούτε ως νομοτέλεια αλλά ως αποτέλεσμα των αδέξιων κυβερνητικών χειρισμών. «Από εδώ και στο εξής κάθε ευρώ που θα χάνεται από την τσέπη του συνταξιούχου και του μισθωτού θα είναι ο «ειδικός φόρος Τσίπρα»» τόνισε. Η κυρία Γεννηματά ζήτησε την άμεση κατάρτιση εθνικού σχεδίου ανάπτυξης υπό τον έλεγχο της Βουλής και έθεσε προϋποθέσεις για τη στήριξη της συμφωνίας, σημειώνοντας ότι κλείνει ο κύκλος που προέκυψε από το Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών και ότι στο εξής η στάση του ΠαΣοΚ σε κάθε κυβερνητική νομοθετική πρωτοβουλία θα καθορίζεται κατά περίπτωση.
Ο Πάνος Καμμένος, με το γνωστό επιθετικό του στυλ, χαρακτήρισε το τρίτο Μνημόνιο ως το κείμενο που καταργεί το πρώτο και το δεύτερο Μνημόνιο. Ο πρόεδρος των ΑΝΕΛ παραδέχθηκε ότι η Ευρώπη και το εθνικό νόμισμα δεν ήταν ταμπού για τους ΑΝΕΛ, αλλά οι προηγούμενες κυβερνήσεις είχαν φροντίσει, κατά την άποψή του, να δεσμεύσουν τη χώρα. Η τοποθέτησή του προκάλεσε το ειρωνικό σχόλιο του κ. Μεϊμαράκη: «Πάνο, είσαι πρώτος μνημονιακός! Εγώ δεν σας λέω γερμανοτσολιάδες αλλά μνημονιακούς» είπε.
«Δεν θα υπερασπιστώ τον Πρωθυπουργό»
Η Ζωή Κωνσταντοπούλου με κάθε λέξη της ομιλίας της χάραζε διαφορετική πορεία από αυτή του κ. Τσίπρα. «Δεν θα υπερασπιστώ πλέον άλλο τον Πρωθυπουργό» είπε η Πρόεδρος της Βουλής. «Ο Πρωθυπουργός» πρόσθεσε «δεν εκτίμησε ότι υπερασπίστηκα το πολιτικό κεφάλαιο του πρώτου αριστερού πρωθυπουργού που δεν είχε δικαίωμα ο ίδιος να εξανεμίσει». «Με πληγώνει» συνέχισε το σφυροκόπημα «να προστίθεται στους «πρωθυπουργούς του Μνημονίου», να μην ανέχεται να τον υποστηρίζει η Πρόεδρος της Βουλής που ο ίδιος επέλεξε και να ανέχεται δήθεν να τον υπερασπίζονται οι εκπρόσωποι του διαπλεκόμενου κατεστημένου και οι επίδοξοι εκπρόσωποι της νεοδιαπλοκής».
Οι 32 + 11 που δεν στήριξαν την κυβέρνηση
«Οχι» ψήφισαν:
Αγλαΐα Κυρίτση, Ζωή Κωνσταντοπούλου, Γιάνης Βαρουφάκης, Νάντια Βαλαβάνη, Δημήτρης Στρατούλης, Κώστας Ησυχος, Δημήτρης Κορδέλας, Κώστας Ζαχαριάς, Ελένη Σωτηρίου, Βασίλης Χατζηλάμπρου, Γιάννης Σταθάς, Θανάσης Σκούμας, Θωμάς Κώτσιας, Κώστας Λαπαβίτσας, Μιχάλης Κριτσωτάκης, Δέσποινα Χαραλαμπίδου, Ιωάννα Γαϊτάνη, Λίτσα Αμανατίδου, Ηλίας Ιωαννίδης, Αλεξάνδρα Τσανάκα, Βαγγέλης Διαμαντόπουλος, Στέφανος Σαμοΐλης, Ραχήλ Μακρή, Ευγενία Ουζουνίδου, Γιάννης Ζερδελής, Κώστας Δελημήτρος, Θανάσης Πετράκος, Ελένη Ψαρρέα, Στάθης Λεουτσάκος, Παναγιώτης Λαφαζάνης, Ζήσης Ζάννας, Βασίλης Κυριακάκης
«Παρών» δήλωσαν:
Κατριβάνου Βασιλική, Καββαδία Αννέτα, Μητρόπουλος Αλέξης, Κανελλοπούλου Μαρία, Καραγιαννίδης Χρήστος, Μιχάλης Νίκος, Κορεμπές Φάνης, Ηρώ Διώτη, Δερμιτζάκης Κων/νος, Τζήκα Δανάη, Λέβα Βασιλική
«Παρών» σε άρθρα ψήφισαν ο Γ. Κυρίτσης και ο Δ. Σεβαστάκης.
Απών ήταν ο βουλευτής Ευβοίας Γιώργος Ακριώτης.
ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΤΙΚΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ
Εμφύλιες και εχθρικές στιγμές έντασης
Η απογοητευτική συζήτηση την Πέμπτη και το ξημέρωμα της Παρασκευής στη Βουλή, αντί να αφορά τις δεσμεύσεις που ανέλαβε η κυβέρνηση έναντι των εταίρων, εξαντλήθηκε στην ένταση του εμφυλίου που διαλύει τον ΣΥΡΙΖΑ και αποσταθεροποιεί την κυβέρνηση. Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ έδινε εικόνα κονιορτοποίησης, μια παράφωνη χορωδία με μαέστρο τη Ζωή Κωνσταντοπούλου και τον κ.Τσίπρα ανίσχυρο να ελέγξει και να συντονίσει τους βουλευτές του. Στο κόμμα την μπαγκέτα ανέλαβε ο Παναγιώτης Λαφαζάνης που ανήγγειλε ανενόχλητος τη διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ και τη δημιουργία νέου φορέα. «Ας μας διαγράψει!» δήλωνε αψήφιστα στους διαδρόμους της Βουλής και μάλλον δεν ενοχλήθηκε ιδιαίτερα από την ανακοίνωση του Μεγάρου Μαξίμου ότι ακολουθεί το σχέδιο του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ιδρύοντας την «ΑΝΤΑΡΣΥΑ Νο2».
Η συνεδρίαση είχε πολλές στιγμές έντασης. Λίγο μετά την έναρξή της ζήτησε τον λόγο ο Ευάγγελος Βενιζέλος και αμέσως σημειώθηκε επεισόδιο με την κυρία Κωνσταντοπούλου, η οποία δεν είχε κατεβεί ακόμη από το προεδρείο. Ο πρώην υπουργός και πρόεδρος του ΠαΣοΚ της είπε ότι με τη στάση της ταλαιπωρείται το Σώμα επί ημέρες. «Με τις δικές σας ευθύνες ταλαιπωρείται ο ελληνικός λαός επί χρόνια» του απάντησε εκείνη. Ο κ. Βενιζέλος είπε ότι η εικόνα της κυβέρνησης είναι θλιβερή και ότι είναι πολιτικό θράσος να ζητεί κατεπείγουσα διαδικασία όταν «εσείς για τον ίδιο λόγο μας κατηγορούσατε για πραξικόπημα». «Απαιτώ μια συγγνώμη» για την κριτική που ασκούσε ο ΣΥΡΙΖΑ το προηγούμενο διάστημα, τόνισε.
Κατόπιν την ατμόσφαιρα πυρπόλησε ο κ. Τσακαλώτος λέγοντας ότι οι βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας δεν ενδιαφέρονται για το πεντάευρο στα εξωτερικά ιατρεία «επειδή ο δικός της κόσμος πάει σε ιδιωτικές κλινικές». Οι γαλάζιοι βουλευτές ξεσηκώθηκαν και ο πρόεδρος του κόμματος Ευάγγελος Μεϊμαράκης παρενέβη σε υψηλούς τόνους. «Να είστε πιο σεμνός εδώ μέσα, η πρόκληση δεν μπορεί να συνεχιστεί. Αν θέλετε και να μας προκαλέσετε και να το ψηφίσουμε, δεν γίνονται και τα δύο. Αν μας προκαλέσετε, θα απαντήσουμε καταλλήλως» είπε. Ο υπουργός Οικονομικών αποχώρησε για λίγο από το βήμα της Βουλής αλλά επέστρεψε αμέσως μετά και είπε ότι η συμφωνία είναι δύσκολη και με πολλά αγκάθια.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
