Ιδού δύο δηλώσεις:
1.
«Ο νέγρος πρέπει να αγαπάει τον λευκό άνθρωπο επειδή ο λευκός άνθρωπος χρειάζεται την αγάπη του νέγρου για να απομακρύνει τις εντάσεις, τις ανασφάλειες και τους φόβους του».
2.
«Πάρα πολλά τραγούδια λέτε. Σήμερα ήρθε η ώρα να σταματήσετε τα τραγούδια και να αρχίσετε να κουνιέστε». Ποια από τις παραπάνω δηλώσεις είναι εμβληματική του μαύρου ριζοσπαστισμού; Η απάντηση δεν είναι τόσο σαφής όσο θα πίστευαν πολλοί από εμάς. Η πρώτη έγινε από τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ για να υποστηρίξει την ευρέως γνωστή στρατηγική του της μη βίαιης αντίστασης. Αλλά είναι λάθος να πιστεύουμε ότι η ριζοσπαστικοποίηση είναι απαραίτητα συνδεδεμένη με τη βία. Η έκκληση του Κινγκ προέρχεται από το 1958 και το μποϊκοτάζ των λεωφορείων στο Μοντγκόμερι της Αλαμπάμα. Στο «Βήμα προς την Ελευθερία» μίλησε για αυτό που θεωρούσε μια βασική μορφή αγάπης μεταξύ των κοινοτήτων που είχε τις ρίζες της στην Καινή Διαθήκη του χριστιανισμού, αν και ο Κινγκ πίστευε ότι περιγράφεται καλύτερα από την αρχαία ελληνική λέξη «αγάπη», μια λυτρωτική αγάπη που «πηγάζει από την ανάγκη του άλλου προσώπου».
Τη δεύτερη δήλωση την έκανε ο Μάλκολμ Χ περίπου έξι χρόνια μετά τον Κινγκ. Σε ομιλία του ενώπιον 1.964 ατόμων στο Ντιτρόιτ, που είναι γνωστή ως «Ψήφος ή σφαίρα», προέτρεψε για μια πιο ενεργή αντίσταση μπροστά στην επανειλημμένη αποτυχία της κυβέρνησης των ΗΠΑ να προστατεύσει τα δικαιώματα και τη ζωή των μαύρων ανθρώπων. Απευθυνόταν σαφώς σε όσους εξακολουθούσαν να εφαρμόζουν το πρόγραμμα της μη βίαιης αντίστασης του Κινγκ και άφηνε ανοιχτή την πιθανότητα ότι η συνέχιση αυτής της αποτυχίας της κυβέρνησης μπορεί να έκανε τους μαύρους να πάρουν τα όπλα.
Χρήση ισχυρών, μη συμβατικών μέσων
Σήμερα, καθώς αντιμετωπίζουμε μια φαινομενικά ατελείωτη σειρά επεισοδίων όπου απειλούνται αδικαιολόγητα, καταστρέφονται και χάνονται τόσες ζωές μαύρων, οι οποίοι κινούνται αναπότρεπτα σε έναν συναισθηματικό κύκλο μεταξύ οργής, απελπισίας και ελπίδας, φαίνεται επιτακτική η ανάγκη να ρωτήσουμε και πάλι αν τώρα είναι η ώρα να κάνουμε τον ριζοσπαστισμό κεντρικό πυρήνα της πολιτικής και του ακτιβισμού των μαύρων.
Με τον όρο ριζοσπαστισμό εννοώ τη ρητή πρόθεση για τη χρήση ισχυρών, μη συμβατικών μέσων για την πραγματοποίηση συστημικής αλλαγής ή για τη διατάραξη του status quo ή για την επαναφορά ενός προτιμώμενου προηγούμενου status quo.
Είναι λάθος να πιστεύουμε ότι ο ριζοσπαστισμός είναι απαραίτητα συνδεδεμένος με τη βία. Ναι, μπορεί να είναι. Οι ιδρυτές της Αμερικής έφεραν δύο έθνη σε ανοιχτό πόλεμο στο όνομα της ελευθερίας –για να διαταράξουν το status quo που επιβαλλόταν από έξω, από τη Βρετανία. Αυτή είναι μια μορφή του ριζοσπαστισμού που αντιπροσωπεύεται από τον Μάλκολμ X. Οταν προέτρεπε τους μαύρους Αμερικανούς να σταματήσουν το τραγούδι και να αρχίσουν να χορεύουν, διακήρυσσε ανοιχτά τη νομιμότητα της βίαιης αυτοάμυνας ενάντια στον ρατσισμό των λευκών.
Στέρηση πόρων, ευκαιριών και θετικής προδιάθεσης Η συστηματική φυλετική ανισότητα είναι μια καθημερινή πραγματικότητα της αμερικανικής ζωής. Βλέπουμε ξανά και ξανά στις ειδήσεις πολιτοφύλακες και αστυνομικούς να σκοτώνουν μαύρους και να μένουν στην κυριολεξία ατιμώρητοι. Ο λευκός ρατσισμός αναπτύσσεται ακόμη και μερικές φορές έχει τρομακτικές επιπτώσεις, όπως είδαμε στη σφαγή στο Τσάρλεστον. Οταν σε αυτά προσθέσουμε επίμονες φυλετικές ανισότητες στο εισόδημα, στη στέγαση, στην εκπαίδευση, στην ιατρική περίθαλψη και στην απασχόληση, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η στέρηση πόρων, ευκαιριών και θετικής προδιάθεσης είναι το status quo για τους μαύρους στην Αμερική.
Είναι ένα άδικο καθεστώς και επομένως πρέπει να ανατραπεί. Η ελπίδα εδώ λοιπόν θα επικεντρωθεί σε ένα μέλλον όπου οι ανάγκες, οι προσδοκίες και η βασική ανθρωπιά των μαύρων δεν θα είναι απλώς πέρα από κάθε αμφισβήτηση αλλά θα έχουν ίση αναγνώριση, ίση σημασία και ίση αξία με των λευκών.
Μήπως λοιπόν ήρθε η ώρα να μιλήσουμε με τις πράξεις μας; Να αναλάβουμε την ευθύνη για το είδος του ριζοσπαστισμού που είναι πλέον κατάλληλο για τους μαύρους; Πρέπει να ακούσουμε τα λόγια του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και να ανοίξουμε την αγκαλιά μας ή πρέπει να είμαστε δύσπιστοι στην αρχή άλλης μιας επώδυνης και αιματηρής εποχής και να σφίξουμε τη γροθιά μας, όπως συνιστά ο Μάλκολμ Χ;
Ο Κρις Λεµπρόν είναι επίκουρος καθηγητής Αφροαµερικανικών Σπουδών και Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήµιο του Γέιλ και συγγραφέας του βιβλίου «Το χρώµα της ντροπής µας: Φυλή και Δικαιοσύνη».
HeliosPlus
