Εμμεσες μειώσεις συντάξεων – «τέλος» για τις πρόωρες

Πλήρη εξάλειψη των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων ως το 2022, μειώσεις συντάξεων «διά της πλαγίας οδού» μέσω της αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών, σταδιακή εξάλειψη του ΕΚΑΣ ως το 2019 και επιπλέον μέτρα που στο σύνολό τους περικόπτουν 1,5% του ΑΕΠ από τη συνταξιοδοτική δαπάνη τη διετία 2015 – 2016 περιλαμβάνει το πακέτο των μέτρων για το Ασφαλιστικό που βρισκόταν στο τραπέζι των συνομιλιών του Eurogroup το Σάββατο το βράδυ.

Τα μέτρα θα ξεκινήσουν από τον Ιούλιο, με στόχο εντός του δεύτερου εξαμήνου του τρέχοντος έτους να εξοικονομηθεί 0,25% ως 0,50% του ΑΕΠ, ενώ από το 2016 και εντεύθεν οι παρεμβάσεις οδηγούν σε περιορισμό ύψους 1% του ΑΕΠ ετησίως.

Οι τελευταίες προσπάθειες προσέγγισης των δύο πλευρών περιελάμβαναν αλλαγές στον χρόνο εξάλειψης του ΕΚΑΣ το 2019 αντί του 2018 και μετάθεση της έναρξης της σταδιακής κατάργησης των πρόωρων από την 1η Ιουλίου στην 1η Οκτωβρίου 2015. Η ελληνική πλευρά εμφανίζεται να αποδέχεται την πλήρη εξάλειψη των πρόωρων συντάξεων ως το 2022 (στα 67 χρόνια, ανεξάρτητα από χρόνια εργασίας ή στα 62 χρόνια με 40 χρόνια εργασίας) σταδιακά από τον Οκτώβριο αντί του Ιουλίου. Για το ΕΚΑΣ η ελληνική πρόταση προβλέπει τη σταδιακή αντικατάστασή του ως το τέλος Δεκεμβρίου 2018, ενώ η νέα πρόταση των θεσμών προβλέπει την κατάργηση ως τον Δεκέμβριο του 2019.

Οι συζητήσεις

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, από τη διαπραγμάτευση που ήταν σε εξέλιξη –ως και το Σάββατο –οι αλλαγές στο Ασφαλιστικό διαμορφώνονταν ως εξής:

1. Πλήρης εφαρμογή του νόμου 3863/2010 –για τον νέο υπολογισμό των συντάξεων κύριας ασφάλισης –καθώς και όσων συμφωνήθηκαν το 2012 για τις επικουρικές συντάξεις, δηλαδή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος ή ισοδυνάμων μέτρων (μέτρα που επιτυγχάνουν ανάλογη εξοικονόμηση).

2. Κατάργηση των ειδικών ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης για ορισμένες κατηγορίες ασφαλισμένων –από την 1η Ιουλίου κατά τους θεσμούς, από την 1η Οκτωβρίου για την κυβέρνηση με σταδιακή αύξησή τους ώστε ως το 2022 να προσαρμοστούν είτε στο γενικό όριο ηλικίας των 67 ετών ή στο 62ο έτος της ηλικίας με 40 χρόνια εργασίας. Από τη ρύθμιση εξαιρούνται τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα και οι μητέρες παιδιών με ειδικές ανάγκες (ΑΜΕΑ).

3. Εφαρμογή ισχυρών αντικινήτρων για πρόωρη συνταξιοδότηση, που θα συμπεριλαμβάνει ετήσιο «πέναλτι» –μείωση ίση με το 16% (αντί 6% σήμερα) για όσους αποχωρούν νωρίτερα.

4. Αύξηση της εισφοράς των συνταξιούχων για ιατροφαρμακευτική περίθαλψη από το 4% σε 6% για την κύρια σύνταξη και επέκτασή του και στην επικουρική σύνταξη, όπου δεν υπήρχε ανάλογη εισφορά.

5. Σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ για όλους τους συνταξιούχους ως το τέλος Δεκεμβρίου 2019 (πρόταση των θεσμών). Η ρύθμιση θα αφορά άμεσα το 20% των «υψηλότερων» δικαιούχων.

6. Ενταξη όλων των επικουρικών ταμείων στο ΕΤΕΑ και εφαρμογή από την 1η Ιανουαρίου 2015 της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος (χρηματοδότηση από ίδιους πόρους).

7. Κατάργηση όλων των κοινωνικών πόρων υπέρ ασφαλιστικών ταμείων ως τον Οκτώβριο.

8. Η χορήγηση σε όσους συνταξιοδοτηθούν μετά τις 30 Ιουνίου 2015 της βασικής εγγυημένης σύνταξης με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας.

9. Σταδιακή κατάργηση των χρηματοδοτούμενων εξαιρέσεων και εναρμόνιση των εισφορών όλων των ασφαλιστικών ταμείων με αυτές που ισχύουν στο ΙΚΑ από την 1η Ιουλίου 2015.

Μεταρρυθμίσεις

Ταυτοχρόνως, σύμφωνα με την πρόταση των θεσμών στον διάλογο που θα γίνει για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση ως τον Οκτώβριο του 2015, θα πρέπει να συμφωνηθούν και να εφαρμοστούν από το 2016 τα εξής:

• Παραμετρικές βελτιώσεις για να εφαρμοστεί στενότερη σύνδεση μεταξύ εισφορών και παροχών. Διεύρυνση και εκσυγχρονισμός τόσο του συστήματος εισφορών όσο και της συνταξιοδοτικής βάσης για τους αυτοαπασχολούμενους.

• Αναθεώρηση και εξορθολογισμός όλων των διαφορετικών συστημάτων παροχής βασικής και επικουρικής σύνταξης, λαμβάνοντας υπόψη και τα κίνητρα που υπάρχουν τόσο για εργασία όσο και για παροχή εισφορών.

• Εναρμόνιση των συνταξιοδοτικών ταμείων και των κανόνων που ισχύουν για εισφορές αλλά και παροχές.

• Εναρμόνιση των κανόνων για τα συνταξιοδοτικά προνόμια του ΟΓΑ με το υπόλοιπο συνταξιοδοτικό σύστημα.

• Συγχώνευση των ασφαλιστικών ταμείων εντός των επομένων δύο ετών ως το τέλος του 2017. Το 2015 ξεκινά η διαδικασία με την ψήφιση της ανάλογης νομοθεσίας που θα ενώνει όλα τα συνταξιοδοτικά ταμεία.