Οι δίαιτες για την επίτευξη της αποδεκτής εικόνας του σώματος έχουν καταλήξει να θεωρούνται συνώνυμες με τη στέρηση. Μια αποδεκτή εναλλακτική, σύμφωνα με το περιοδικό «Science», είναι η νηστεία η οποία διαρκεί έως και μία εβδομάδα.
Όλο και λιγότεροι καταφεύγουν σε δίαιτα για να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους μέσω της βελτίωσης της υγείας τους. Η υπερκατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε περιττά κιλά ή και παχυσαρκία και αυξάνει το κίνδυνο για την εμφάνιση θρόμβωσης, διαβήτη και καρδιακών νοσημάτων. Αντίθετα, μία δίαιτα η οποία περιορίζει την πρόσληψη τροφής έως και 40% αυξάνει το προσδοκώμενο ζωής, αποτρέπει μορφές καρκίνου, καρδιοπάθειες και άλλες ασθένειες. Υποστηρίζεται επίσης πως με τον περιορισμό των θερμίδων υπάρχει αύξηση του μεταβολισμού, κάτι το οποίο δεν έχει αποδειχθεί ακόμα.
Παρά όλα αυτά, και με την απόδειξη πως ο περιορισμός της πρόσληψης θερμίδων αυξάνει το προσδοκώμενο ζωής μας, ποιος θα ήταν πρόθυμος και ποιος θα είχε τόσο δυνατή θέληση ώστε να πει όχι σε ένα μεγάλο γεύμα ύστερα από μια κουραστική μέρα εργασίας και άγχους;
Η έρευνα για την περιοδική δίαιτα
Πρόσφατη μελέτη του ερευνητή Γεροντολογίας Β. Λόνγκο και των συνεργατών του από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας στο Λος Άντζελες έδειξε ότι ακόμη και αν ακολουθούμε μια συγκεκριμένη δίαιτα για πέντε μέρες τον μήνα, η υγεία μας βελτιώνεται συνολικά συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της πιθανότητας να προκύψει καρδιαγγειακή ασθένεια. Αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν πως προσωρινή δίαιτα μπορεί να καταπραΰνει ακόμα και παρενέργειες χημειοθεραπείας όπως κούραση, αδυναμία, αφού αποτελέσματά της είναι παρόμοια με αυτά του περιορισμού την θερμιδικής πρόσληψης.
Απόδειξη της παραπάνω έρευνας είναι το πείραμα που έγινε σε ενήλικα ποντίκια τα οποία για δύο περιόδους διαρκείας τεσσάρων ημερών τον κάθε μήνα δειπνούσαν με γεύματα χαμηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη και θερμίδες ενώ τον υπόλοιπο μήνα μπορούσαν να καταναλώσουν σύμφωνα με τη συνήθη διατροφή τους.
Τα αποτελέσματα ήταν εκπληκτικά αφού τα συγκεκριμένα ποντίκια έζησαν τρεις μήνες, κατά μέσο όρο, περισσότερο από τους συντρόφους τους. Επιπλέον, τα ποντίκια έχασαν λίπος και ήταν κατά 45% λιγότερο πιθανό να πέσουν θύματα καρκίνου. Τις μέρες που η δίαιτά τους ήταν ελεγχόμενη, το ζάχαρό τους είχε πτώση της τάξης του 40% ενώ η ινσουλίνη στο αίμα τους είχε πτώση κατά 90%.
Επίσης παρ’ όλο που οι πνευματικές ικανότητες μειώνονται καθώς αυξάνεται η ηλικία, τα ποντίκια διατήρησαν τις περισσότερες, και ειδικά τη μνήμη, πιθανότατα επειδή παρήγαγαν περισσότερα νεύρα στην περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται ιππόκαμπος και σχετίζεται άμεσα με την ικανότητα αυτή. Αξιοσημείωτο είναι ότι αυξήθηκε η δυνατότητα των ζώων να αποκαταστήσουν κατεστραμμένους ιστούς, για παράδειγμα αυτόν του συκωτιού.
Από τα ποντίκια στους ανθρώπους
Για να βρεθεί εάν τέτοιου τύπου νηστείες ισχύουν και ευεργετούν και τον ανθρώπινο οργανισμό, η ίδια ερευνητική ομάδα κατήρτισε ένα διαιτολόγιο αποτελούμενο από μπάρες ενέργειας, σούπες, τσάι και πατατάκια. Η ημερήσια σίτιση κυμαινόταν μεταξύ 725 και 1.090 θερμίδων. Οι εθελοντές ακολούθησαν τη δίαιτα των ποντικιών για πέντε συνεχόμενες μέρες και για τον υπόλοιπο μήνα επέστρεψαν στις συνήθεις διατροφικές τους συνήθειες.
Στην αναφορά τους οι ερευνητές δημοσιοποίησαν τα αποτελέσματα, σύμφωνα με τα οποία η πρώτη ομάδα 19 δειγμάτων που δοκίμασαν αυτή τη «νηστεία μίμησης» είναι σαφώς θετικά. Μόλις τρεις κύκλοι εναλλαγής -από τη δίαιτα στις κανονικές διατροφικές τους συνήθειες- βελτίωσαν τη φυσική κατάσταση των συμμετεχόντων αφού ελαττώθηκε η περιεκτικότητας της γλυκόζης στο αίμα, περιορίστηκε το κοιλιακό λίπος και μειώθηκαν τα επίπεδα πρωτεϊνών υπεύθυνων για καρδιαγγειακές ασθένειες. Αυξήθηκαν επίσης βασικά κύτταρα στο αίμα τα οποία λειτουργούν για την ανάπλαση ιστών.
Άλλοι μελετητές υποστηρίζουν πως τα αποτελέσματα της έρευνας είναι επίσης ενθαρρυντικά αφού αποδείχθηκε πως περιοδικές δίαιτες μπορεί να έχουν διαρκή αποτελέσματα.
Η νέα δίαιτα είναι επίσης πιο πρακτική αφού ο μακροχρόνιος περιορισμός θερμίδων φαίνεται να έχει αποτύχει παταγωδώς στους ανθρώπους, διότι είναι τόσο δύσκολο να προσαρμοστεί κάποιος σε αυτόν τον τρόπο διατροφής.
Τελικά, οι μελετητές παραδέχονται πως η «περιοδική δίαιτα» μπορεί να είναι επικίνδυνη για πολλούς λόγω του ιατρικού τους ιστορικού. Παρ’ όλα αυτά, σημειώνουν ότι η έρευνά τους δεν έχει τελειώσει ακόμα αφού υπάρχουν πολλά στοιχεία ακόμα προς εξακρίβωση όπως ποιοι ωφελούνται και ποιοι βλάπτονται από αυτή συγκεκριμένα.
Αλεξάνδρα Γιάγκου