Καταιγιστικές οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών και ωρών σχετικά με το μέλλον της Ελλάδας, την ενδεχόμενη χρεωκοπία της εντός του ευρώ ή την έξοδό της από το ευρώ και τις απανωτές απειλές και τελεσίγραφα που δέχεται να κλείσει τη συμφωνία για το καλό της αλλά και για το καλό της Ευρώπης.
Για καμμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα του μεγέθους της Ελλάδας δεν έχουν γίνει τόσες πολλές συζητήσεις, σε επίπεδο αρχηγών κρατών, υπουργών, τεχνοκρατών κλπ τόσα πρωτοσέλιδα και αφιερώματα σε μεγάλες εφημερίδες και κανάλια της Ευρώπης αλλά και των ΗΠΑ.
Η «μικρή πλην όμως τίμια Ελλάς» που έλεγε μια πολιτική φράση του παρελθόντος για άλλη μια φορά αποδεικνύει ότι παράγει περισσότερη ιστορία από ότι της αναλογεί στα διεθνή πράγματα. Για την Ελλάδα κόπτωνται όλοι: Αμερική, ΔΝΤ, Ευρωπαίοι, Ρώσοι, BRICS, Κινέζοι, αναλύσεις γεωπολιτικές, ενδεχόμενοι κίνδυνοι περιφερειακής σταθερότητας, κλπ
Η αγωνία του διεθνούς συστήματος φαίνεται και από το γεγονός ότι η νέα ελληνική κυβέρνηση είναι ασυνήθιστα σκληρή στις διαπραγματεύσεις, για τους ξένους, αδιάφθορη σε σχέση με τα παλαιά στελέχη του δικομματισμού, άρα και μη ελεγχόμενη σε κάποιο βαθμό από τον ξένο παράγοντα και εκμεταλλεύεται τη νέα κατανομή διεθνούς ισχύος και συσχετισμών προς όφελός της καλύτερα π.χ. απ΄ ότι πριν 6-7 χρόνια.
Γιατί όμως δεν μας αφήνουν να χρεοκοπήσουμε όπως η Αργεντινή, η Ρωσία και χώρες της Ασίας τη δεκαετία του 1990; Και να βρούμε το δρόμο μας με το δικό μας νόμισμα; Και να πορευτούμε «στην ευχή του Θεού”; Τα πράγματα όμως είναι πιο σύνθετα από ότι φαίνονται. Το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα σχεδιάστηκε με τέτοιο τρόπο που να αποτρέπει την έξοδο με τη «βια», αυτό που συμβαίνει δεν έχει ξαναγίνει να χρεοκοπήσει μια χώρα στο ευρώ και να μην ξέρουν πως θα το αντιμετωπίσουν. Δεν έχει φύγει από το ευρώ καμία χώρα έως τώρα. Η Ελλάδα μπήκε για πολιτικούς και γερμανικούς λόγους στο ευρώ και με τρόπο κατασκευασμένο με εκείνα τα περίφημα swaps της Γκόλνταμ Σακς, επί Σημίτη (που έκρυβαν χρέος) και σε εννιά χρόνια μετά από το Καστελόριζο ο Παπανδρέου ανακοινώνει επίσημα την χρεωκοπία της χώρας και την υπαγωγή της σε καθεστώς επιτροπείας από την τρόικα. Είχε ήδη προηγηθεί το 2008 η κατάρρευση της Λήμαν Μπρόδερς στην Αμερική, μια εφιαλτική δεύτερη μισή θητεία του Καραμανλή (2007-2009) και ολοκληρώθηκε βάση σχεδίου, όπως δείχνουν τα πράγματα στην ένταξή μας σε μνημόνια, με τα κατασκευασμένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το χρέος , τη διάσωση των ευρωπαϊκών τραπεζών που ήταν εκτεθειμένα σε ελληνικά ομόλογα κλπ και τις γεωπολιτικές απολήξεις μιας τέτοιας πολιτικής που θα κράταγε την Ελλάδα υπάκουη, απόλυτα ελεγχόμενη στα δυτικά συμφέροντα χωρίς δυνατότητα ανάπτυξης πρωτοβουλιών και άλλων διεθνών συμμαχιών, με πτώση του ΑΕΠ κατά 25% και τη μείωση των καταθέσεων από 260 δις σε κάτω από 150 δις σήμερα.
Σ΄ αυτήν όμως την κρίσιμη πενταετία που διανύσαμε άλλαξε και το διεθνές περιβάλλον και κυρίως η περιφερειακή σταθερότητα της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής και η Ελλάδα βρίσκεται στη μέση των εξελίξεων για άλλη μια φορά. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι αντιμέτωπη όχι μόνο με την κρίση στην Ελλάδα αλλά και με το μεταναστευτικό που το προκάλεσε η άφρονα πολιτική της Δύσης στη Μ. Ανατολή και Βορ. Αφρική και κυρίως με την Ουκρανία που εκβιάζεται να ακολουθήσει μια επιθετική πολιτική έναντι της Ρωσίας. Παράλληλα ο ευρωσκεπτικισμός και ο εθνικισμός ανεβαίνει στις πολιτικές αναμετρήσει και είναι θέμα χρόνου πόσο θα αντέξει αυτή η επίπλαστη ενιαία και ενωμένη φωνή της Ε.Ε.
Η γειτονική μας Τουρκία είναι σε πολιτική παράλυση μετά τις τελευταίες εκλογές, τη μη αυτοδυναμία Ερντογάν και την μεγάλη νίκη του κουρδικού κόμματος, τα Βαλκάνια είναι πάντα μια βραδυφλεγής βόμβα (βλ. πρόσφατα γεγονότα στα Σκόπια), τα παράλια της Βόρειας Αφρικής και η Μέση Ανατολή είναι σε μόνιμη κατάσταση ανελέητου πολέμου με τους ισλαμιστές, σουνίτες, σιίτες, δυτικά συμφέροντα και πάει λέγοντας.
Και σε όλο αυτό το σκηνικό η Ελλάδα είναι με το ένα πόδι στην έξοδο και την κατάρρευση (όπως λένε), ο Βλαδίμηρος θέλει αγωγό να περνάει από την Τουρκία-Ελλάδα-Βαλκάνια-Ευρώπη, η Κίνα χρειάζεται την Ελλάδα με τον Πειραιά ως πύλη των προϊόντων της στην Ευρώπη και η Αμερική δεν θέλει να ακούει ότι μια χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, του δυτικού (για την ώρα) συστήματος ασφαλείας «στραβοκοιτάζει» και μπορεί να ανατρέψει γεωπολιτικές σταθερές που σχεδιάστηκαν και επικυρώθηκαν με τη συνθήκη της Γιάλτας μετά το Β’ΠΠ. Η συνθήκη άλλαξε εν μέρει με την κατάρρευση της Σοβ. Ένωσης και διακυβεύεται το κομμάτι που αφορά την Ελλάδα σήμερα.
Άρα πέραν των οικονομικών δεδομένων η Ελλάδα βρίσκεται στο σταυροδρόμι μεγάλων εξελίξεων και συμφερόντων που μπορεί να πυροδοτήσουν τέτοιες εξελίξεις που τα λόγια του Αγ. Παϊσίου, του Αγ. Κοσμά Αιτωλού και άλλων γεροντάδων του Αγίου ‘Ορους θα θυμίζουν πρωτοσέλιδα μεγάλων ξένων εφημερίδων και breaking news στο CNN.
* Ο Γιάννης Μήτσιος είναι πολιτικός επιστήμονας- διεθνολόγος και συγγραφέας του βιβλίου «Το στοίχημα της Αναγέννησης – το διεθνές περιβάλλον, η Ευρώπη και το μέλλον της Ελλάδας».
