Στην Αγγλία πριν από την Αναγέννηση

Τζέφρυ Τσώσερ
Οι ιστορίες του Καντέρμπερυ
Μετάφραση Δημοσθένης Κορδοπάτης.
Εκδόσεις Μελάνι, 2014,
σελ. 480, τιμή 18 ευρώ

Γράφει στον «Δυτικό Κανόνα» ο Χάρολντ Μπλουμ ότι «έργο της πολιτισμικής δικαιοσύνης είναι να αποκαταστήσει τον Τσώσερ» που επηρέασε όσο κανείς άλλος τον Σαίξπηρ. Το αριστούργημα του θεμελιωτή της αγγλικής λογοτεχνίας Τζέφρυ Τσώσερ (1343-1400) «Οι ιστορίες του Καντέρμπερυ» εκδόθηκε για πρώτη φορά ολόκληρο στην ελληνική γλώσσα, σε εξαίρετη μετάφραση του Δημοσθένη Κορδοπάτη από το πρωτότυπο, από τα μεσαιωνικά αγγλικά δηλαδή στα οποία γράφτηκε.

Τις 24 ιστορίες αφηγούνται περίπου 30 άνδρες και γυναίκες που ξεκινούν για προσκύνημα στο Καντέρμπερυ, το οποίο απέχει 85 χλμ. από το Λονδίνο. Η απόσταση για τα δεδομένα της εποχής είναι μεγάλη και το ταξίδι μακρύ. Για να περάσουν λοιπόν την ώρα τους, λένε μεταξύ τους ιστορίες. Ο καθένας είναι τύπος αντιπροσωπευτικός και όλοι μαζί μια μικρογραφία της κοινωνίας. Εχουμε τον Ιππότη, τον Δόκτορα της Ιατρικής, τον Υπηρέτη του Πάπα, τον Κλητήρα του Ιεροδικείου, τη Μοναχή, τον Εμπορο και άλλους, με αντιπροσωπευτικότερο όλων ασφαλώς τον Πωλητή Συγχωροχαρτιών, χαρακτήρα μοναδικό, περίπλοκο και αριστοτεχνικά διαμορφωμένο που δεν έχει τον όμοιό του στην παγκόσμια λογοτεχνία.

Ενώ η αφήγηση είναι γραμμική (η μία ιστορία διαδέχεται την άλλη), ο Τσώσερ, με την αναπαραστατική του δεινότητα, δημιουργεί επίπεδα που συσχετίζουν αφενός τις ιστορίες μεταξύ τους και αφετέρου τις προσωπικότητες των αφηγητών. «Οι ιστορίες του Καντέρμπερυ» κυκλοφόρησαν πριν μπει η Αγγλία στην Αναγέννηση. Δεν υπάρχει όμως αμφιβολία ότι κατά κάποιον τρόπο την προετοίμασαν. Οσο για τον σημερινό έλληνα αναγνώστη, θα απολαύσει ένα γοητευτικό κείμενο, θα μπει σε μιαν άλλη εποχή και διαβάζοντας τις ιστορίες, θα δει με άλλη, καθαρότερη ματιά και τη δική του εποχή.

Μαρσέλ Ρουστ
Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο: VI – Η Αλμπερτίν αγνοούμενη
Μετάφραση Παναγιώτης Πούλος.
Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2014,
σελ. 289, τιμή 18 ευρώ

Η έκτη και προτελευταία ενότητα του αριστουργήματος του γάλλου συγγραφέα που ο ίδιος δούλευε προτού πεθάνει. Ο αφηγητής έρχεται αντιμέτωπος με τη φυγή της Αλμπερτίν και τον θάνατό της. Ο Μαρσέλ Προυστ καταγράφει με τρόπο ανεπανάληπτο τη διεργασία της λήθης.

Ροζέ Μαρτέν Ντι Γκαρ
Ζαν Μπαρουά
Μετάφραση Κωστής
Σωχωρίτης. Εκδόσεις Πόλις, 2014,
σελ. 493, τιμή 20 ευρώ

Ενα από τα σημαντικότερα αφηγήματα ιδεών του περασμένου αιώνα, γραμμένο από τον γάλλο νομπελίστα (1937). Μεταξύ των πολυάριθμων θεμάτων που θίγονται εδώ, τρία είναι αυτά που καταλαμβάνουν περισσότερο χώρο: η κριτική στη θρησκεία, η έκθεση μιας υλιστικής φιλοσοφίας και, η υπόθεση Ντρέιφους.

Εμιλι Μπροντέ
Ανεμοδαρμένα ύψη
Μετάφραση Βασιλική Κοκκίνου.
Εκδόσεις Μίνωας, 2014,
σελ. 496, τιμή 15 ευρώ

Στην άγρια φύση του αγγλικού Βορρά, σε ένα τοπίο ομιχλώδες, μελαγχολικό και απειλητικό, γεννιέται ο καταραμένος, άγριος και γεμάτος πάθος έρωτας της Κάθριν και του Χίθκλιφ, μια σχέση που θα φέρει τη δυστυχία στους δυο ήρωες και στα κοντινά τους πρόσωπα. Το μυθιστόρημα της Μπροντέ εκδόθηκε το 1847.

Αντόν Τσέχοφ
Πολύχρωμες αφηγήσεις
Μετάφραση Πάνος Σταθόγιαννης.
Εκδόσεις Ροές, 2014,
σελ. 256, τιμή 13,85 ευρώ

Τα 14 διηγήματα αντιπροσωπεύουν διαφορετικά στάδια της λογοτεχνικής πορείας του συγγραφέα. Χρεοκοπημένοι γαιοκτήμονες υπάρξεις με ριζωμένη μέσα τους την υποταγή στις κοινωνικές συμβάσεις και στη μοίρα: είναι οι άνθρωποι που ζουν στην τσαρική Ρωσία τις παραμονές της Πρώτης Επανάστασης του 1905.

Τζ. Ντ. Σάλιντζερ
Στη σίκαλη, στα στάχια, ο πιάστης
Μετάφραση Τζένη Μαστοράκη.
Εκδόσεις Γράμματα, 2014,
σελ. 271, τιμή 14,40 ευρ

Ο Χόλντεν Κόλφιλντ, ο πρώτος «επαναστάτης χωρίς αιτία», παραμένει αγέραστος, ένας εμβληματικός χαρακτήρας της λογοτεχνίας του εικοστού αιώνα. Το βιβλίο εκδόθηκε το 1951. Η ίδια μεταφράστρια, τριάντα επτά χρόνια αργότερα, υπογράφει μια νέα μετάφραση «δουλεμένη εκ του μηδενός».

Γκράχαμ Γκρην
Οι θεατρίνοι
Μετάφραση Κλαίρη Παπαμιχαήλ.
Εκδόσεις Πόλις, 2014,
σελ. 398, τιμή 17,70 ευρώ

Ο Γκράχαμ Γκρην καταγράφει την περιπέτεια της Αϊτής αλλά και κάθε ατομικής ύπαρξης, αποδίδοντας άλλοτε με βρετανικό φλέγμα και άλλοτε με ειρωνεία το κωμικό στοιχείο που συνοδεύει την τραγική εμπειρία, τα πολιτικά παιχνίδια, την ηθική αμφιθυμία και την αναζήτηση νοήματος μέσα στο χάος.

Ο παρίας και τα αδέλφια του

Ενα βιβλίο που προηγείται του υπαρξισμού. Το μυθιστόρημα του Ρόμπερτ Βάλζερ τώρα και στα ελληνικά

Ρόμπερτ Βάλζερ
Τα αδέλφια Τάννερ
Μετάφραση Βασίλης Πατέρας,
Εκδόσεις Ροές, 2014,
σελ. 336, τιμή 17 ευρώ

Η Σούζαν Σόντακ έλεγε ότι το κενό ανάμεσα στον Κλάιστ και τον Κάφκα το καλύπτει ο Ρόμπερτ Βάλζερ –ο Μούζιλ, ο Χέρμαν Εσε, ο Μπένγιαμιν τον θαύμαζαν. Ο ελβετός γερμανόφωνος συγγραφέας, ο οποίος ξαναδιαβάζεται εσχάτως και στον αγγλόφωνο κόσμο, από το 1933 ως τη χρονιά που πέθανε, το 1956, δεν έγραψε γραμμή, μπαινόβγαινε σε ψυχιατρικά ιδρύματα και ήταν σαν να μην υπήρχε ούτε καν για τον εαυτό του.

Μετά το «Γιάκομπ φον Γκούτεν» που εξέδωσαν το 2012, οι εκδόσεις Ροές επανήλθαν στο έργο του εκδίδοντας εφέτος το πρώτο του μυθιστόρημα «Τα αδέλφια Τάννερ». Τα κύρια πρόσωπα του μυθιστορήματος είναι τα αδέλφια της ομώνυμης οικογένειας: ο Κάσπαρ ο ζωγράφος (περσόνα του γνωστού ζωγράφου Καρλ Βάλζερ, αδελφού του συγγραφέα), η Χέντβιγκ, δασκάλα σε σχολείο, ο Κλάους o καθηγητής, ο πιο επιτυχημένος, και ο Σίμον, ο πλάνης και απροσάρμοστος. Ο τελευταίος, περσόνα του ίδιου του Βάλζερ, είναι και ο πρωταγωνιστής.

Υπάρχει και ένας ακόμη αδελφός, ο Εμίλ, που είναι κλεισμένος σε ίδρυμα και δεν εμφανίζεται στο βιβλίο. Ο Σίμον αλλάζει πολύ γρήγορα επαγγέλματα, τόπους κατοικίας και σπίτια. Δεν τον ενδιαφέρει το μέλλον, γιατί το μέλλον δεν υπάρχει όταν δεν υπάρχει παρόν. Η ελευθερία γι’ αυτόν είναι η μοναξιά. Ο Σίμον απολαμβάνει τη φύση, τους μοναχικούς περιπάτους, τα εσωτερικά τοπία της συνείδησης που δημιουργεί ο ίδιος –γι’ αυτό και είναι προκλητικός στο κοινωνικό πεδίο. «Τα αδέλφια Τάννερ» είναι βιβλίο ακραίας ευαισθησίας, περίτεχνων περιγραφών, ιδιαίτερα όσων αναφέρονται στη φύση, θυμίζοντάς μας εμπρεσιονιστικούς πίνακες, και φιλοσοφικών σχολίων πάνω στο νόημα της ζωής και της ύπαρξης.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ