Ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσηςκ. Αλέξης Τσίπραςδεσμεύθηκε το απόγευμα της Δευτέρας στο «Θέατρο Ακροπόλ» ότι, εφόσον ο ΣΥΡΙΖΑ αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας, θα επαναφέρει την ενιαία τιμή του βιβλίου σε περίπτωση που αυτή καταργηθεί από την παρούσα κυβέρνηση, στην κατεύθυνση της πρόσφατης υπόδειξης του ΟΟΣΑ.
Όλα αυτά ενώπιον αρκετών βουλευτών, συγγραφέων, εκδοτών, βιβλιοπωλών και εργαζομένων στον χώρο του βιβλίου, στην ανοιχτή εκδήλωση που οργάνωσε η Ένωση Ελληνικού Βιβλίου (ΕΝΕΛΒΙ) υπό τον τίτλο «Όχι στην κατάργηση της ενιαίας τιμής του βιβλίου».
Ο πρόεδρος της Ένωσηςκ. Θανάσης Ψυχογιός, λαμβάνοντας πρώτος τον λόγο, εξέφρασε «την αντίθεσή μας στην απόφαση της κυβερνήσεως να καταργήσει το νόμο για την ενιαία τιμή του βιβλίου που ισχύει από το 1997 και η οποία συνέβαλε σημαντικά στη μεγάλη και ισόρροπη ανάπτυξη της εκδοτικής παραγωγής στη χώρα μας».
Αναφερόμενος μάλιστα στον υπουργό Ανάπτυξηςκ. Κωστή Χατζηδάκηείπε ότι προωθεί την κατάργηση «παραβλέποντας τις ανησυχίες που διατυπώνονται απ’ όλο το φάσμα του πολιτειακού και πνευματικού κόσμου, τον Αρχιεπίσκοπο, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τους δημιουργούς, τη σύσσωμη αντίθεση της αντιπολίτευσης και την επιχειρηματολογία του κλάδου του βιβλίου για τις οικονομικές, κοινωνικές και κυρίως πολιτιστικές επιπτώσεις αυτής της απόφασης».
«Για να μας χρυσώσει δε κάπως το χάπι άφησε να διαρρεύσει ότι θα διατηρήσει την ενιαία τιμή του βιβλίου μόνο στα λογοτεχνικά βιβλία και μόνο για την πρώτη τους έκδοση»συνέχισε ο κ. Ψυχογιός κάνοντας λόγογια «πρόταση ασαφή, αόριστη και ανεφάρμοστη που αν ψηφιστεί θα δημιουργήσει ένα χάος κατά την ερμηνεία και την εφαρμογή της».
«Στην περίπτωση του βιβλίου ο κ. Χατζηδάκης πράττει τα αντίθετα από τα όσα συμβαίνουν στις υπόλοιπες ανεπτυγμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκτός της Μεγάλης Βρετανίας» υπογράμμισε ο ίδιος. «Δεν βλέπει, λοιπόν, η κυβέρνηση ότι οι άλλες χώρες προσπαθούν να προστατεύσουν τη γλώσσα και τον πολιτισμό τους; Γιατί εμείς πρέπει να πάμε αντίθετα στην αποδεδειγμένα αποτελεσματική διεθνή εμπειρία και τακτική;» διερωτήθηκε.
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑκ. Αλέξης Τσίπρας, απευθύνοντας χαιρετισμό, είπε ότι «το αισθάνομαι σαν υποχρέωσή μου να είμαι ανάμεσά σας» σε μια εποχή «παραλογισμού και βαρβαρότητας». Εκτίμησε ότι «της οικονομικής κρίσης προηγήθηκε μια πολιτισμική κρίση» και ότι «βρισκόμαστε μπροστά σε μια επίθεση, εκτός των άλλων, και απέναντι στον πολιτισμό».
«Δυστυχώς η κυβέρνηση» συνέχισε ο ίδιος «και στο θέμα αυτό ακολουθεί δρόμους που εξυπηρετούν μόνο τους μεγάλους επιχειρηματικούς κύκλους και ξένους εκδοτικούς οίκους διευκολύνοντας έτσι τη δημιουργία ολιγοπωλίων. Η επαπειλούμενη κατάργηση της ενιαίας τιμής του βιβλίου, η οποία έρχεται μετά την κατάργηση του ΕΚΕΒΙ και ύστερα από μια πρωτοφανή φορολογική επίθεση στους συγγραφείς και τους εργαζόμενους στον χώρο του βιβλίου, οδηγούν σε δεινή θέση τους επαγγελματίες του χώρου και σε μαρασμό τα έργα των δημιουργών» ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Η πρόσβαση στο βιβλίο δεν μπορεί να συνιστά πολυτέλεια αλλά υποχρέωση της πολιτείας» συμπλήρωσε ο κ. Τσίπρας σε μια αγορά μάλιστα που, όπως είπε, «μόνο κατ’ όνομα είναι ελεύθερη». Η πρόθεση για κατάργηση της ενιαίας τιμής από πλευράς κυβέρνησης, υπογράμμισε, έρχεται «σε αντίθεση με όσα συμβαίνουν στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες» τη στιγμή μάλιστα που «και όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι η τιμή δεν αυξάνεται από αυτή την νομική προστατευτική πρόβλεψη».
Η πρόταση αυτή, ανέφερε ο κ. Τσίπρας, έρχεται από την ακριβοπληρωμένη από την ελληνική κυβέρνηση έκθεση του ΟΟΣΑ και την εργαλειοθήκη του την οποία χαρακτήρισε «μαύρη βίβλο του νεοφιλευθερισμού». Προσέθεσε δε, παρουσιάζοντας στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για την χειροτέρευση στον τομέα του βιβλίου, ότι συγκεκριμένα «αυτά που αφορούν το βιβλίο είναι καθοδηγούμενα από κάποιους εγχώριους εκφραστές μιας νεοφιλελεύθερης ιδεοληψίας» και «ανθρώπους που εξυπηρετούν συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα».
«Τυχόν κατάργηση της ενιαίας τιμής θα επιφέρει πλήγμα πρώτα απ’ όλα στο ποιοτικό βιβλίο και μεσοπρόθεσμα θα ευνοήσει τη δημιουργία ολιγοπωλίων και έναν αθέμιτο ανταγωνισμό», κάτι που επιπλέον θα υπονομεύσει και την ελεύθερη έκφραση των ιδεών. «Περισσότερο από τους αριθμούς στοχεύουν στο μυαλό των ανθρώπων» είπε ο κ. Τσίπρας ενθυμούμενος έναν στίχο τηςΚατερίνας Γώγουκαι προεξόφλησε την κυριαρχία των ευπωλήτων στις μεγάλες αλυσίδες και τον εξοβελισμό των ποιοτικών τίτλων και των μικρών βιβλιοπωλείων σε αυτή την εποχή «της βαρβαρότητας και της πολιτιστικής καθίζησης».
«Ο υπουργός Πολιτισμού (σ.σ.κ. Πάνος Παναγιωτόπουλος) ο οποίος εκφράστηκε, όπως άκουσα, θετικά στο αίτημα να μην καταργηθεί η ενιαία τιμή» πρέπει να πάρει θέση, εκτίμησε ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης. «Έρχεται η στιγμή που πρέπει να αποφασίσουμε με ποιόν θα πάμε και ποιόν θα αφήσουμε. Ήλθε η ώρα να λύσει τη σιωπή του και να ξεκαθαρίσει αν συμφωνεί με το υπουργείο Ανάπτυξης» σημείωσε.
«Εμείς δεσμευθήκαμε στην συνάντηση που είχαμε προ ολίγων ημερών με τους ανθρώπους του βιβλίου ότι, αν ο λαός μας αναθέσει τη διακυβέρνηση της χώρας θα θέσουμε σε πρώτη προτεραιότητα την προστασία του πολιτισμού μας και τους ανθρώπους του και φυσικά θα επαναφέρουμε την ενιαία τιμή» τόνισε ο κ. Τσίπρας προαναγγέλλοντας «μάχη στη Βουλή» για την «προστασία της καλλιτεχνικής δημιουργίας».
Παρακίνησε δε τους παρευρισκόμενους σε μαζική, συλλογική κινητοποίηση για να ανατραπεί η προωθούμενη κυβερνητική πολιτική λέγοντας ότι για τον ΣΥΡΙΖΑ «ο πολιτισμός δεν είναι θέμα υπό διαπραγμάτευση με κανέναν δανειστή». Θυμήθηκε, στο σημείο αυτό, τον ποιητήΜιχάλη Κατσαρό: «Πάρτε μαζί σας νερό. Το μέλλον μας θα έχει πολλή ξηρασία»…
Ο βουλευτής της ΝΔ και υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίωνκ. Νικήτας Κακλαμάνης, ανέβηκε για λίγο στο βήμα και είπε, αφ’ ενός, ότι «δεν εκπροσωπώ το κόμμα μου γιατί μου δεν μου ζήτησε» και, αφ’ ετέρου, ότι «δεν δεσμεύομαι από τις θέσεις της κυβέρνησης» στο συγκεκριμένο ζήτημα. «Έχω πεισθεί για το δίκαιον του αιτήματός σας» ανέφερε και εκτίμησε ότι έχει αρχίσει μια «επίθεση πολιτιστικού αφελληνισμού στην χώρα η οποία ξεκινάει από τον χώρο του βιβλίου. Είμαι αντίθετος σε αυτό που πάει να γίνει και στον αγώνα αυτό δεν θα είστε μόνοι σας» κατέληξε. Αξίζει να σημειωθεί ότι και η βουλευτίνα της ΝΔκ. Κατερίνα Παπακώστα, που μίλησε αργότερα τάχθηκε υπέρ της διατήρησης της ενιαίας τιμής, υπογραμμίζοντας δε ότι «υπάρχει περιθώριο επίλυσης του ζητήματος» στη Βουλή.
Ο βουλευτής της ΔΗΜΑΡκ. Σπύρος Λυκούδηςείπε ότι ο πρόεδρος του κόμματοςκ. Φώτης Κουβέληςκατέθεσε επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή προς τον πρωθυπουργό για το ζήτημα της ενιαίας τιμής, η οποία αναμένεται να συζητηθεί στα «μέσα της επόμενης εβδομάδας» για να «προλάβουμε ό,τι μπορούμε να προλάβουμε». Εξέφρασε την καθαρή θέση της ΔΗΜΑΡ για τη διατήρηση της ενιαίας τιμής ως «εργαλείο εθνικής στρατηγικής για τη διατήρηση και τη συνέχιση της γλώσσας και του ελληνικού πολιτισμού».
Ο συγγραφέαςκ. Βασίλης Βασιλικόςείπε ότι «η πρώτη θέσπιση της ενιαίας τιμής έγινε στη Γαλλία το 1982 από τον φιλέλληνα υπουργό Πολιτισμού Ζακ Λανγκ. Όταν του τηλεφώνησα και του είπα ότι θέλουν να καταργήσουν την ενιαία τιμή όχι μόνο απόρησε αλλά δεν μπορούσε να καταλάβει το όλο σκεπτικό». Ο ίδιος διάβασε ένα μικρό, απαισιόδοξο κείμενο για το ενδεχόμενο κατάργησης της ενιαίας τιμής του βιβλίου ή για το πώς εν τέλει «τα βιβλία θα γίνουν σουηδικά ξύλα» αναφερόμενος, εμμέσως, στο κίνδυνο ομογενοποίησης του πολιτιστικού προϊόντος, όπως αυτός παρατηρείται με τα έπιπλα IKEA…
«Η ενιαία τιμή προστατεύει τα βιβλιοπωλεία γνώμης και όχι τα σουπερμάρκετ» συνέχισε ο ίδιος. «Η κατάργησή της αποτελεί ένα ακραίο νεοφιλελεύθερο μέτρο στο οποίο δεν έχει τολμήσει να προβεί καμιά μεγάλη χώρα, ακόμη και η Γερμανία. Η Γαλλία αντιθέτως, επεκτείνει το μέτρο, θεσπίζοντας ειδικό επίτροπο, ενισχύοντας τα μικρά σημεία πώλησης και περιορίζοντας την αδηφαγία του εκτοπλασματικούAmazon» υπογράμμισε ο κ. Βασιλικός.
Η πολιτιστική πολιτική μιας χώρας, τόνισε ο ίδιος, γίνεται καθοριστική σε στιγμές κρίσης. Έκανε λόγο για «αλλοπρόσαλλες αποφάσεις παρμένες στο πόδι» και προσέθεσε ότι «αυτές οι συγκρίσεις με άλλες αγορές όπως η αγγλοσαξονική με τα εκατομμύρια αναγνώστες και τα τεράστια τιράζ, χωρίς το κόστος της μετάφρασης και της επιμέλειας, δηλώνουν παντελή άγνοια του τρόπου έκδοσης ενός βιβλίου».
Ο Πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Συγγραφέωνκ. Δημήτρης Καλοκύρης, από την πλευρά του, σημείωσε ότι στην χώρα μας «το βιβλίο λειτουργεί σαν προσχηματική πρώτη ύλη για τις πολιτιστικές χωματερές» και ότι «απαξιώνεται το έργο του σύγχρονου καλλιτέχνη». Υπάρχει μια τάση, εκτίμησε ο ίδιος, «να αλωθεί εκ των έσω ο πολιτισμός του βιβλίου στα σουπερμάρκετ, όπως συμβαίνει με το ζαμπόν»…
Ο συγγραφέας και ανεξάρτητος βουλευτήςκ. Πέτρος Τατσόπουλος, κάνοντας μια αναδρομή στα χρόνια πριν τη θέσπιση της ενιαίας τιμής, υποστήριξε ότι η ενιαία τιμή ακριβώς «αποτρέπει τον σχηματισμό ολιγοπωλιακών τάσεων στην αγορά» και ότι εν γένει η ενιαία τιμή, ως προστατευτική δικλείδα ασφαλείας του ποιοτικού βιβλίου είναι αποτελεσματική και απαραίτητη.
Ο εκδότηςκ. Στέφανος Πατάκηςπροέβη σε ουσιαστικές διευκρινίσεις εις ό,τι αφορά την ενιαία τιμή και επιχειρηματολόγησε διεξοδικά για τη διατήρησή της. «Εδώ και τρεις μήνες αγωνιζόμαστε για να υπερασπίσουμε τα αυτονόητα. Η σημερινή παρουσία του πολιτικού κόσμου και αυτά που άκουσα από τους συγγραφείς, μπορώ να πω ότι μου αναπτέρωσαν το ηθικό» είπε. «Είμαστε στο χείλος του γκρεμού. Και ήλθε η ώρα, τώρα, ο κάθε έλληνας βουλευτής να καταλάβει την ευθύνη που φέρει» συμπλήρωσε ο ίδιος.
«Με την ενιαία τιμή ο εκδότης ορίζει την τιμή του βιβλίου και ο οποιοσδήποτε τρίτος, ο βιβλιοπώλης δηλαδή, δεν μπορεί να πουλάει τα βιβλία με έκπτωση μεγαλύτερη του 10%. Για ποιον λόγο; Για την προστασία του μικρού βιβλιοπώλη από τις μεγάλες αλυσίδες. Ο βιβλιοπώλης διαδίδει τον πολιτιστικό αυτό αγαθό, μέσω αυτού διαδίδεται το ποιοτικό βιβλίο. Έχουμε 2.500 βιβλιοπωλεία στην Ελλάδα τη στιγμή που σ’ όλη την Αγγλία έχουν απομείνει 1.000 μόνο ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία» ανέφερε ο κ. Πατάκης.
Η ενιαία τιμή, συνέχισε ο ίδιος, δεν απαγορεύει μόνο τις μεγάλες εκπτώσεις αλλά απαγορεύει επίσης να πουλάει κανείς και πάνω από την τιμή που ορίζει ο εκδότης. Ξεκαθάρισε μάλιστα, για να το καταλάβει ο καθένας, ότι «η ενιαία τιμή ισχύει για ένα βιβλίο από τότε που θα κυκλοφορήσει για πρώτη φορά μέχρι και δυο έτη μετά την τελευταία του εκτύπωση, κάθε βιβλίο που ανατυπώνεται παραμένει στην κατηγορία της ενιαίας τιμής, αυτό πρέπει να το καταλάβουμε, για να καταλάβουμε τι επιδιώκει να κάνει η κυβέρνηση».
«Μιλήσαμε με τον υπουργό Ανάπτυξης για δυο ώρες, στείλαμε επιστολές, αρθρώσαμε τόσα επιχείρημα και δεν λάβαμε κανένα αντεπιχείρημα που να καταρρίπτει τα δικά μας. Έχω ωστόσο την αίσθηση ότι απευθυνόμασταν σε τοίχο» είπε ο κ. Πατάκης. «Καταρρέει ολόκληρο το σύστημα αν εφαρμόσει αυτό που λέει η κυβέρνηση» συνέχισε, απευθύνοντας ωστόσο μια τελευταία έκκληση επειδή «πιστεύουμε ότι μπορούμε να βρούμε εναλλακτικές λύσεις» μέσα από ειλικρινή διάλογο.
Στην εκδήλωση παρευρέθησαν αρκετοί βουλευτές και βουλευτίνες όπως οικ.κ. Μίμης Ανδρουλάκης, Ρένα Δούρου, Μαρία Κανελλοπούλου, Αλέξης Μητρόπουλος, Μαρία Ρεπούση και Μαρία Γιαννακάκη. Παρών ήταν επίσης οκ. Χρήστος Γιανναράςενώ αρκετοί ήταν και οι συγγραφείς που παρακολούθησαν τη συζήτηση όπως οιΡέα Γαλανάκη, Μιχάλης Γκανάς, Στρατής Χαβιαράς, Έρση Σωτηροπούλου, Χρήστος Χωμενίδης, Σωτήρης Δημητρίου, Γιάννης Κιουρτσάκης, Δημήτρης Στεφανάκης, Θεόδωρος Γρηγοριάδης, Νίκος ΔαββέταςκαιΣπύρος Γιανναράςμεταξύ των άλλων.
Τη βραδιά και τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφοςκ. Δημήτρης Καμπουράκης.​