Μια νέα μελέτη δίνει καινούργιο νόημα στην έννοια του… μουσικού αφτιού. Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Ελσίνκι στη Φινλανδία ανακάλυψαν ότι οι μουσικές ικανότητες έχουν, τουλάχιστον ως έναν βαθμό, γονιδιακή βάση. Και αυτό διότι υπάρχουν γονίδια τα οποία προσδιορίζουν την αρχιτεκτονική του έσω ωτός, σύμφωνα με δημοσίευση στο επιστημονικό έντυπο «Molecular Psychiatry».
Πώς αντιλαμβανόμαστε τους ήχους
Αντιλαμβανόμαστε τους ήχους όταν δονήσεις στο έσω ους ανιχνεύονται από τα αποκαλούμενα τριχοειδή κύτταρα του αφτιού και μεταδίδονται στον εγκέφαλο ως ηλεκτρικά σήματα. Το κάτω διδύμιο στον μεσεγκέφαλο ενσωματώνει τα σήματα σε άλλες αισθητηριακές πληροφορίες προτού τα «διανείμει» σε άλλες περιοχές του εγκεφάλου για επεξεργασία.
Προκειμένου να εντοπίσουν γονιδιακές παραλλαγές που συνδέονται με την κλίση στη μουσική η Ιρμα Γερβέλε από το Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι στη Φινλανδία και οι συνεργάτες της ανέλυσαν το γονιδίωμα 767 ατόμων τα οποία εξετάστηκαν σχετικά με την ικανότητά τους να αντιλαμβάνονται μικρές διαφορές στο ύψος και στη διάρκεια ενός ήχου και ενός μουσικού μοτίβου. Η ομάδα συνέκρινε τα σκορ των εθελοντών στα τεστ με τη συχνότητα εμφάνισης κοινών παραλλαγών στο DNA τους.
Οι… μουσικές γονιδιακές παραλλαγές
Όπως προέκυψε, γενετικές παραλλαγές που συνδέονταν με υψηλά σκορ στα τεστ εντοπίζονταν κοντά στο γονίδιο GATA2Α, το οποίο εμπλέκεται στην ανάπτυξη του έσω ωτός και του κάτω διδυμίου. Ένα άλλο γονίδιο, το PCDH15, που φάνηκε να συνδέεται με τη μουσική κλίση παίζει ρόλο στην ικανότητα των τριχωτών κυττάρων να μετατρέπουν τον ήχο σε εγκεφαλικά σήματα.
Από την πλευρά του ο Γιαν Σναπ, νευροεπιστήμονας εξειδικευμένος στην ακουστική ικανότητα στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, προειδοποιεί ότι τα ευρήματα αυτά δεν αποτελούν αποδείξεις σχετικά με το ότι τα γονίδια προσδιορίζουν τη μουσική αντίληψη. Υπογραμμίζει την περίπτωση του κωφού κοριτσιού που παρουσιάζεται στο ντοκιμαντέρ «Lost and Sound» του 2012 και το οποίο έγινε μια καταπληκτική πιανίστρια παρότι άκουγε μέσω εμφυτευμάτων στον κοχλία καθώς η μηνιγγίτιδα κατέστρεψε το έσω ους της. «Η περίπτωση αυτού του κοριτσιού αποδεικνύει περίτρανα ότι ακόμη και τα σοβαρά βιολογικά ελλείμματα μπορούν να ξεπεραστούν» σχολιάζει ο καθηγητής στο περιοδικό «New Scientist» και προσθέτει: «Ωστόσο στο πλαίσιο της συγκεκριμένης μελέτης αυτό το κορίτσι θα είχε προφανώς πολύ χαμηλό σκορ στην αντίληψη του ύψους των ήχων».
Γονίδια και περιβάλλον
Σύμφωνα με τον δρα Σναπ, παρότι τα ευρήματα της νέας μελέτης δεν μπορούν από μόνα τους να δείξουν αυτούς που έχουν την τάση να γίνουν μεγάλοι μουσικοί, πιθανότατα θα αποδειχθούν πολύτιμα στην κατανόηση του πώς το ακουστικό σύστημά μας μετατρέπει τα ηχητικά κύματα σε αντίληψη του ήχου και της μουσικής.
Η δρ Γερβέλε συμφωνεί ότι η μουσική ικανότητα είναι πολύπλοκη και η γενετική δεν μπορεί μόνη της να δώσει την απάντηση στο ποιος την διαθέτει και ποιος όχι. «Το περιβάλλον και η κουλτούρα παίζουν επίσης ρόλο στη μουσική ικανότητα και στην ανάπτυξή της» λέει. Η ερευνητική ομάδα της σχεδιάζει τώρα να μελετήσει την αλληλεπίδραση μεταξύ γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων στην ανάπτυξη της μουσικής ικανότητας.
