Ποιος εξολόθρευσε τα μαμούθ;

Συνεχείς ανατροπές έχει η προσπάθεια των επιστημόνων να βρουν την αιτία που οδήγησε στην εξαφάνιση των μαμούθ. Επί πολλά χρόνια πιστευόταν ότι ένοχος ήταν ο άνθρωπος που κυνήγησε μέχρι… εξαφανίσεως αυτά τα γιγάντια ζώα.

Τα τελευταία χρόνια όμως μια σειρά ευρήματα έχουν οδηγήσει πολλούς ειδικούς να πιστεύουν ότι βασικός υπαίτιος της εξαφάνισης των μαμούθ δεν ήταν ο άνθρωπος αλλά οι απότομες κλιματικές αλλαγές που «βίωσε» εκείνη την εποχή ο πλανήτης μας. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία, τα μαμούθ δεν κατάφεραν να προσαρμοστούν στην απότομη και ακραία μεταβολή του κλίματος στις περιοχές όπου ζούσαν, ο αριθμός τους περιορίστηκε σημαντικά και τελικώς ο άνθρωπος τους έδωσε απλώς τη χαριστική βολή. Μάλιστα μια πρόσφατη μελέτη προχώρησε ένα βήμα παραπέρα υποδεικνύοντας την αιτία της θανατηφόρου για τα μαμούθ κλιματικής μεταβολής: κατά τη μελέτη αυτή ο «ένοχος» για την εξαφάνιση των μαμούθ ήταν ένας μετεωρίτης που εξερράγη στην ατμόσφαιρα.

Τα τελευταία ευρήματα

Ομάδα επιστημόνων από τη Σουηδία και τη Βρετανία δημοσίευσε πριν από λίγες ημέρες μια μελέτη στην επιθεώρηση «Proceedings of the Royal Society B». Οι ερευνητές έκαναν αναλύσεις δειγμάτων DNA από 300 μαμούθ. Η ανάλυση έδειξε ότι ο αριθμός των γιγάντιων ζώων είχε αρχίσει να μειώνεται πολύ νωρίτερα από ό,τι πιστευόταν ως τώρα, γεγονός που αποδυναμώνει την εκδοχή του ανθρώπινου παράγοντα και, αντίθετα, ενισχύει τον κλιματικό.

Ο μετεωρίτης

Με μια άλλη πρόσφατη μελέτη διεθνής ομάδα επιστημόνων υποστηρίζει ότι ένα μετέωρο (ένας μετεωρίτης που εξερράγη στην ατμόσφαιρα) ήταν υπεύθυνο για την εξόντωση των μαμούθ. Σύμφωνα με τη συγκεκριμένη θεωρία, η έκρηξη οδήγησε σε απότομες κλιματικές μεταβολές στις οποίες δεν κατάφεραν να προσαρμοστούν γρήγορα τα μαμούθ με αποτέλεσμα να εξαφανιστούν.

Εχει διαπιστωθεί ότι την ίδια περίπου εποχή που εξαφανίστηκαν τα μαμούθ, καθώς και άλλα μεγάλα ζώα της τελευταίας εποχής των παγετώνων, υπήρξε μια απότομη μεταβολή των κλιματικών συνθηκών στη Γη. Δεν υπάρχουν όμως επαρκή στοιχεία για την αιτία που προκάλεσε αυτή την απότομη κλιματική μεταβολή. Οι ερευνητές συνέλεξαν ιζήματα από 18 σημεία αρχαιολογικών ευρημάτων της συγκεκριμένης περιόδου σε όλον τον πλανήτη. Εντόπισαν μικρά σφαιρίδια άνθρακα τα οποία πιστεύουν ότι αποτελούν προϊόντα μιας έκρηξης μετεωρίτη στην ατμόσφαιρα. Οι ειδικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η έκρηξη σημειώθηκε πριν από περίπου 12.800 χρόνια, την ίδια εποχή που εξαφανίστηκαν τα μαμούθ, απελευθερώνοντας τεράστιες ποσότητες σκόνης και τέφρας.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η σκόνη και η τέφρα στην ατμόσφαιρα προκάλεσαν τις κλιματικές μεταβολές που εξολόθρευσαν τελικά τα μαμούθ. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «PNAS».

Θα τα αναστήσουμε;

Η ανακάλυψη πριν από μερικούς μήνες ενός καλοδιατηρημένου θηλυκού μαμούθ σε νησί του Αρκτικού Ωκεανού σήμανε συναγερμό στην επιστημονική κοινότητα. Ρώσοι ερευνητές έλαβαν δείγματα «κατεψυγμένου» αίματος του μαμούθ. Κορεάτες επιστήμονες ανακοίνωσαν ότι αυτά τα δείγματα τους επιτρέπουν να σχεδιάσουν μια προσπάθεια κλωνοποίησης του τεράστιου ζώου. Οι ρώσοι ερευνητές συνέλεξαν επίσης μυϊκό ιστό από το σώμα του μαμούθ.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, «κλειδί» στην άριστη διατήρηση του σώματος αλλά και του αίματος ήταν ότι παρέμειναν σταθερά στην… κατάψυξη όλα αυτό το διάστημα. Δεν υπήρξαν, δηλαδή, περίοδοι στις οποίες οι τοπικές κλιματικές συνθήκες οδήγησαν στο ξεπάγωμα και στη συνέχεια στην εκ νέου ψύξη του σώματος του μαμούθ, διαδικασία που θα κατέστρεφε τα δείγματα DNA.

Οι ερευνητές ευελπιστούν ότι τουλάχιστον ένα ζωντανό κύτταρο του μαμούθ θα έχει καταφέρει να επιβιώσει ώστε να τους παράσχει DNA. Στη συνέχεια το γενετικό υλικό θα χρησιμοποιηθεί για κλωνοποίηση του μαμούθ.