Θα μπορούσαν να αποτελούν απλώς ένα ακόμη προϊστορικό δείγμα του ότι στον άνθρωπο πάντα άρεσε να «στολίζεται». Οι ηλικίας άνω των 5.000 ετών χάντρες που έχουν βρεθεί στην Αίγυπτο, σε ένα νεκροταφείο της προδυναστικής περιόδου, περιβάλλονται όμως από ένα μοναδικό μυστήριο: είναι φτιαγμένες από σίδηρο σε μια εποχή που ακόμη ο σίδηρος δεν είχε εξορυχθεί. Πριν από μερικούς μήνες μια μελέτη είχε υποδείξει ότι μάλλον κατασκευάστηκαν από μέταλλο μετεωρίτη. Τώρα μια ομάδα επιστημόνων επιβεβαιώνει αυτή την άποψη αποδεικνύοντας πέραν πάσης αμφιβολίας ότι προήλθαν πραγματικά εξ ουρανού.
Επίσης, αποκαλύπτοντας τον τρόπο με τον οποίο είναι φτιαγμένες οι σιδερένιες χάντρες, οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η κατεργασία του σιδήρου έχει… εξωγήινη προέλευση καθώς οι μετεωρίτες πρόσφεραν στους κατοίκους της Γης την ευκαιρία να αναπτύξουν την τέχνη της σιδηρουργίας χιλιετίες προτού μπορέσουν να εξορύξουν το μέταλλο από τον δικό μας πλανήτη.
Οι χάντρες του Γκερζέχ, όπως είναι γνωστές από το χωριό κοντά στο οποίο έχουν βρεθεί, θεωρούνται τα αρχαιότερα τέχνεργα από σίδηρο που έχουν ανακαλυφθεί ως σήμερα. Καθώς τοποθετούνται χρονικά γύρω στο 3200 π.Χ. –δύο χιλιετίες πριν από την Εποχή του Σιδήρου –αποτέλεσαν συχνά εδώ και δεκαετίες πηγή απορίας και αντικείμενο μελέτης για τους αρχαιολόγους.
Τον περασμένο Μάιο ερευνητές του Ανοιχτού Πανεπιστημίου του Μίλτον Κέινς εξέτασαν μία από αυτές (η οποία βρίσκεται στο Μουσείο του Μάντσεστερ) με αξονικό τομογράφο και ηλεκτρονικό μικροσκόπιο σάρωσης.
Διαπίστωσαν ότι ο σίδηρός της περιείχε νικέλιο κατά 30% –ένδειξη ότι μάλλον προέρχεται από μετεωρίτη –ενώ η κρυσταλλική δομή του ήταν χαρακτηριστική των μεταλλικών μετεωριτών που έχουν υποστεί βραδεία ψύξη στο εσωτερικό μεγάλων αστεροειδών.
Μελέτη με ακτίνες νετρονίων
Επιστήμονες του University College του Λονδίνου με επικεφαλής τον Τίλο Ρέρεν αποφάσισαν να διερευνήσουν το ζήτημα περαιτέρω. Εξέτασαν περισσότερες χάντρες –εννέα στον αριθμό, από τη συλλογή του Μουσείου Petrie –με μια πιο αναλυτική τεχνική, χρησιμοποιώντας ακτίνες νετρονίων και ακτίνες -γ. Η ανάλυση έδειξε την πλήρη σύσταση του κράματος του σιδήρου από το οποίο είναι κατασκευασμένα τα αρχαία κοσμήματα, αποκαλύπτοντας ότι περιέχει σε υψηλές συγκεντρώσεις νικέλιο, κοβάλτιο, φωσφόρο και γερμάνιο.
Το γεγονός ότι τα στοιχεία αυτά υπάρχουν μόνο σε απειροελάχιστες ποσότητες στον σίδηρο που εξορύσσεται από τη Γη, τονίζουν οι ερευνητές στο σχετικό άρθρο τους στην επιθεώρηση «Journal of Archaeological Science», επιβεβαιώνει απόλυτα την εξωγήινη προέλευση του μετάλλου των αινιγματικών χαντρών.
«Το συναρπαστικό αποτέλεσμα αυτής της έρευνας είναι ότι για πρώτη φορά μπορέσαμε να δείξουμε πέραν πάσης αμφιβολίας ότι σε αυτές τις χάντρες υπάρχουν χαρακτηριστικά ιχνοστοιχεία όπως το κοβάλτιο και το γερμάνιο, σε επίπεδα τα οποία συναντώνται μόνο σε μετεωριτικό σίδηρο» δήλωσε σε σχετικό δελτίο Τύπου ο καθηγητής Ρέρεν.
Προωθημένη τέχνη
Εκτός από τη σύσταση του μετάλλου, η τεχνική που εφάρμοσαν ο δρ Ρέρεν και οι συνεργάτες του έδειξε και τη μέθοδο της κατασκευής των κυλινδρικών χαντρών. «Είμαστε επίσης ενθουσιασμένοι γιατί μπορέσαμε να δούμε την εσωτερική δομή των χαντρών αποκαλύπτοντας πώς τυλίχθηκαν και σφυρηλατήθηκαν» πρόσθεσε ο αρχαιολόγος.
«Πρόκειται για μια τεχνολογία κατασκευής των λίθινων χαντρών πολύ διαφορετική από τη συνηθισμένη την εποχή εκείνη και δείχνει μια πολύ προωθημένη κατανόηση της επεξεργασίας ενός τόσο δύσκολου υλικού»
. Οι χάντρες του Γκερζέχ αποτελούσαν μέρος ενός περιδέραιου με στοιχεία από χρυσό και πολύτιμους λίθους. Οι σιδερένιες χάντρες είναι φτιαγμένες με εντελώς διαφορετικό τρόπο από αυτόν που έχει χρησιμοποιηθεί για τα στοιχεία από χρυσό: ο σίδηρος έχει σφυρηλατηθεί σε φύλλο και μετά έχει τυλιχθεί σε κύλινδρο. Το γεγονός ότι οι κάτοικοι της προδυναστικής περιόδου της Αιγύπτου γνώριζαν πώς να επεξεργαστούν ένα τόσο διαφορετικό και σκληρό υλικό υποδηλώνει σύμφωνα με τον καθηγητή Ρέρεν ότι οι άνθρωποι είχαν αναπτύξει την τέχνη της σιδηρουργίας χιλιετίες προτού κατορθώσουν να εξορύξουν τον σίδηρο, χάρη στα μετέωρα που έφθαναν στη Γη.
HeliosPlus
