Είναι πιο «ίσος» ανάμεσα σε «ίσους». Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε έπαιζε ανέκαθεν πρωταγωνιστικό ρόλο στο Eurogroup. Από τότε που ξέσπασε η κρίση στην Κύπρο ωστόσο εξαφανίστηκε και η τελευταία επίφαση ισότητας. Ο γερμανός υπουργός Οικονομικών μετετράπη σε νέο Μέτερνιχ. Ανώτατα στελέχη των Βρυξελλών τού απέδιδαν τις τελευταίες ημέρες τον ρόλο του «ηγεμόνα», ο οποίος με τη βοήθεια των πιστών του παλαδίνων από την Ολλανδία, τη Φινλανδία και το Λουξεμβούργο έχει υποβιβάσει σε κομπάρσους τους ομολόγους του από τις άλλες χώρες της νομισματικής ένωσης. Μόνο που η μοντέρνα «Ιερά Συμμαχία» δεν επεκτείνεται, όπως η παλιά, σε μία ήπειρο, την Ευρώπη, αλλά σε όλη την υφήλιο. Και δεν συνδέει απλώς εθνικά κράτη, αλλά υπερεθνικές οργανώσεις: την ευρωζώνη, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Θέτοντας στο περιθώριο τα πάλαι ποτέ κυρίαρχα ηγετικά όργανα, όπως το Γαλλογερμανικό Διευθυντήριο.
Τα πρόσωπα που κυριαρχούν στο παιχνίδι έχουν αλλάξει. Δίπλα στον κ. Σόιμπλε, ρόλο-«κλειδί» αναλαμβάνουν η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ και ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι. Μαζί έχουν σχηματίσει μια νέα άτυπη αλλά πανίσχυρη πολιτική τρόικα. Κι αυτή λύνει και δένει τώρα σε όλα τα θέματα «διάσωσης» των υπερχρεωμένων χωρών στη βάση τού ήδη δοκιμασμένου, στην Ελλάδα και αλλού, σχεδίου δημοσιονομικής εξυγίανσης, με ανήκουστες όμως ως τώρα μεθόδους βίαιης επιβολής: «κούρεμα» καταθέσεων, διακοπή της παροχής ρευστότητας, διάλυση τραπεζών.
Ο καταμερισμός εργασίας είναι σαφής: Ο κ. Σόιμπλε φροντίζει με «σιδερένιο» χέρι για την προώθηση του σχεδίου στα όργανα και στη συνέχεια στις χώρες της ευρωζώνης. Η κυρία Λαγκάρντ καθορίζει με υπεραυστηρό τρόπο τα κριτήρια για την παροχή βοήθειας στη βάση της βιωσιμότητας του χρέους μιας χώρας, που στην περίπτωση της Κύπρου δεν θα πρέπει να ξεπερνά το 2020 το 100% του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος της. Και ο κ. Ντράγκι («ο μυστικός κυρίαρχος της Ευρώπης», όπως έγραψε το περιοδικό «Der Spiegel») χρησιμοποιεί το όπλο του Εκτακτου Μηχανισμού Παροχής Ρευστότητας ELA (ο αρχικός ρόλος του οποίου ήταν η «πυροσβεστική» υποστήριξη των υπερχρεωμένων χωρών) για τον εκβιασμό της Κύπρου, απειλώντας να διακόψει την παροχή ρευστότητας, σε περίπτωση που η τελευταία δεν θα έχει αποδεχθεί ως τη Δευτέρα σχέδιο εξυγίανσης αρεστό στην τρόικα. Ωστόσο ο καταμερισμός εργασίας επεκτείνεται και στο Βερολίνο, όπου η «καλή» κυρία Μέρκελ αναλαμβάνει να αντισταθμίσει τις άσχημες εντυπώσεις που προκαλούν οι ενέργειες του «κακού» κ. Σόιμπλε.
Μιλώντας την περασμένη Πέμπτη στις κοινοβουλευτικές ομάδες των δύο κυβερνητικών κομμάτων, των Χριστιανοδημοκρατών και των Ελεύθερων Δημοκρατών, η καγκελάριος δήλωσε μεν «εξοργισμένη» με τις χαοτικές κινήσεις της κυπριακής κυβέρνησης, διαβεβαίωσε όμως ότι η ίδια δεν θέλει να δώσει κάποιο «μάθημα» στη Λευκωσία. «Θέλουμε να μείνει η Κύπρος στο ευρώ» πρόσθεσε. Οι πολιτικοί της όμως, πρόσθεσε, δεν έχουν καταλάβει ακόμη ότι το οικονομικό μοντέλο τους είναι ξοφλημένο. Η λύση του προβλήματος πρέπει πάντως να γίνει στη βάση των αρχών της Ευρωπαϊκής Ενωσης χωρίς οποιεσδήποτε «εκπτώσεις». Ταυτόχρονα προειδοποίησε την κυπριακή κυβέρνηση «να μην ξεπεράσει τα όρια του δυνατού» κρατικοποιώντας τα συνταξιοδοτικά ταμεία και εξαρτώντας τη μελλοντική παροχή συντάξεων από το ξεπέρασμα της κρίσης.
Ακόμη πιο «συμφιλιωτικές» ήταν, μία ημέρα αργότερα, οι δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου Στέφαν Σάιμπερτ. «Η Γερμανία θέλει για την Κύπρο μια καλή και σταθερή θέση στην ευρωζώνη και θα εργαστεί εποικοδομητικά προς αυτή την κατεύθυνση» είπε. Οι ευρωχώρες, πρόσθεσε, «τείνουν χείρα βοηθείας προς την Κύπρο υπό τους ίδιους όρους που το έκαναν και για τις υπερχρεωμένες χώρες». Και εκείνο που μένει είναι «να επικρατήσει η λογική» έτσι ώστε να βρεθεί μια αποτελεσματική λύση.
Και μόνο αυτές οι δηλώσεις δείχνουν ότι το Βερολίνο είναι αποφασισμένο να κρατήσει τη Μεγαλόνησο στην ευρωζώνη, αλλά μόνο υπό τους δικούς του όρους. Κι αυτό όχι μόνο επειδή δεν θέλει να «χαριστεί» στο παραμικρό στους κύπριους πολιτικούς, αλλά και για λόγους εσωτερικής πολιτικής.
Τόσο τα κυβερνητικά κόμματα όσο και η αντιπολίτευση τονίζουν ότι κατά τη σχετική ψηφοφορία στη Βουλή θα πουν «Ναι» στη βοήθεια μόνο αν ικανοποιηθούν οι «γερμανικοί» όροι –με κυριότερους τη φορολόγηση των μεγαλοκαταθετών και την επίτευξη της βιωσιμότητας του κρατικού χρέους. «Το δάνειο θα ρεύσει μόνο αν η Κύπρος αποδείξει εκ των προτέρων ότι θα μπορέσει να το εξοφλήσει» δήλωσε ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των (συγκυβερνώντων) Χριστιανοδημοκρατών Φόλκερ Κάουντερ. «Αν η κυπριακή κυβέρνηση αρμέξει τις συντάξεις των υπαλλήλων της (σ.σ.: γερμανικής) Telekom για να σώσει τις καταθέσεις των ρώσων ολιγαρχών, εμείς θα πούμε «Οχι» σε αυτό» πρόσθεσε ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος των Πρασίνων Γιούργκεν Τριτίν.
Ωστόσο ούτε αυτές οι αντιρρήσεις ούτε οι «δραματικές» προειδοποιήσεις, όπως εκείνη του εκπροσώπου των Χριστιανοδημοκρατών για Χρηματιστικά Θέματα Χανς Μίχελμπαχ, ότι με την τακτική που συνεχίζουν να ακολουθούν οι Κύπριοι προτείνοντας «δημιουργικές λογιστικές» και «ψευτολύσεις» για την έξοδο από την κρίση θα επιστρέψουν την ερχόμενη Δευτέρα στην κυπριακή λίρα, φαίνεται να εντυπωσιάζουν την κυρία Μέρκελ.
«Ο στρατηγικός στόχος της Μέρκελ είναι να κρατήσει ακέραιο το ευρωπαϊκό της ιμπέριουμ» έλεγε αναλυτής. «Γι’ αυτό και δεν θα αφήσει καμία χώρα να το θέσει σε κίνδυνο –όση οργή και να της προκαλεί η ηγεσία του».
Ο κίνδυνος αυτός είναι άμεσος και απτός. «Μετά την ηλίθια απόφαση της προηγούμενης εβδομάδας, να κατασχεθεί μέρος των καταθέσεων των κύπριων μικροκαταθετών, το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα βρίσκεται πάλι στην άκρη του γκρεμού» δήλωσε το Σάββατο ο διευθυντής του Ινστιτούτου Μακροοικονομίας στο Ντύσελντορφ Γκούσταφ Χορν. «Και απειλείται να πέσει σε αυτόν, αν δεν βρεθεί τις επόμενες ώρες μια βιώσιμη λύση για την Κύπρο».
Επόμενο, έτσι, οι σωτήρες –Σόιμπλε, Λαγκάρντ και Ντράγκι –να είναι συνεχώς επί το έργον. Για να επιβάλουν μια υποχρεωτική «σωτηρία» –στους Κύπριους αλλά και στους διεθνείς τραπεζίτες.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
