Μια νέα στρατηγική αντιμετώπισης της ρευματοειδούς αρθρίτιδας ανέπτυξαν ειδικοί του Ινστιτούτου Dana-Farber για τον Καρκίνο στις ΗΠΑ. Μάλιστα η μέθοδός τους μπλόκαρε με επιτυχία την εξέλιξη της νόσου σε μοντέλα ποντικών. Οι ερευνητές αναφέρουν με δημοσίευσή τους στην επιθεώρηση «Journal of Clinical Investigation» ότι η προσέγγισή τους υπόσχεται καλύτερη θεραπεία όχι μόνο της αρθρίτιδας αλλά και άλλων αυτοάνοσων διαταραχών στους ανθρώπους.
Κυτταρικό «φρένο» στη φλεγμονή
Συγκεκριμένα οι επιστήμονες ενέχυσαν έναν άκρως εξειδικευμένο τύπο κυττάρων που ρυθμίζει την ανοσολογική απόκριση του οργανισμού σε ποντίκια που είχαν τάση για ρευματοειδή αρθρίτιδα. Όπως προέκυψε, η έγχυση των κυττάρων σταμάτησε τη φλεγμονή που καταστρέφει τους ιστούς και τις αρθρώσεις.
Η μέθοδος αποδείχθηκε πιο αποτελεσματική όταν οι εγχύσεις Τ ρυθμιστικών κυττάρων CD8+, περί ων ο λόγος, γίνονταν ενόσω στα ζώα εγχεόταν συγχρόνως μια πρωτεΐνη η οποία προκαλούσε την αυτοάνοση αντίδραση που οδηγούσε σε αρθρίτιδα. «Ανακαλύψαμε ότι με αυτόν τον τρόπο μπορούσαμε να αναστείλουμε σχεδόν πλήρως τη νόσο» ανέφερε ο Χάρβεϊ Κάντορ, επικεφαλής του Τμήματος Ανοσολογίας του Καρκίνου και του AIDS στο Dana-Farber και κύριος συγγραφέας της νέας μελέτης.
Αποτελέσματα ακόμη και εβδομάδες μετά την έναρξη της νόσου
Ακόμη όμως και όταν τα κύτταρα CD8+ εγχέονταν στα ζώα εβδομάδες μετά την εμφάνιση της νόσου, οι εγχύσεις σε συνδυασμό με χορήγηση μικρών δόσεων του φαρμάκου μεθοτρεξάτη – ένα φάρμακο που χορηγείται συχνά για την αντιμετώπιση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας – φάνηκε ότι μπορούσαν να μειώσουν σημαντικά την εξέλιξη της ασθένειας.
Η νέα στρατηγική αποδείχθηκε επίσης αποτελεσματική όταν οι ερευνητές ενέχυσαν αντιγονικά πεπτίδια με στόχο να εμπλουτίσουν την υπάρχουσα δεξαμενή CD8+ των τρωκτικών αντί να τους χορηγήσουν οι ίδιοι τα κύτταρα. Συνολικά όλες αυτές οι πτυχές της μεθόδου μαρτυρούν ότι αυτή μπορεί να είναι πολλά υποσχόμενη σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση των αυτοάνοσων διαταραχών.
Ανεπαρκείς οι υπάρχουσες θεραπείες
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια από τις τουλάχιστον 100 διαφορετικές αυτοάνοσες νόσους που έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα από τους επιστήμονες. Προκαλείται εξαιτίας φλεγμονών σε διαφορετικά σημεία του σώματος, κυρίως στις αρθρώσεις και συνδέεται με παραμορφώσεις των δαχτύλων αλλά και με πόνο. Διαφορετικά είδη φαρμάκων, συμπεριλαμβανομένων των κορτικοστεροειδών, χορηγούνται στους ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα προκειμένου να μειωθεί η φλεγμονή και να επιβραδυνθεί η εξέλιξη της νόσου τους. Οι νεότερες θεραπείες είναι οι βιολογικοί παράγοντες που μπλοκάρουν χημικά του οργανισμού τα οποία ονομάζονται κυτοκίνες και είναι «υπεύθυνα» για τις λανθασμένες επιθέσεις του σώματος ενάντια στους ίδιους τους ιστούς του. Ακόμη όμως και αυτές οι νέες θεραπείες – που συνδέονται και με σοβαρές παρενέργειες – δεν προσφέρουν σε αρκετές περιπτώσεις ιδανικό θεραπευτικό αποτέλεσμα.
«Χτυπώντας» το πρόβλημα στη ρίζα του
Η νέα προσέγγιση, σύμφωνα με τον δρα Κάντορ, μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική ακριβώς επειδή «χτυπά» το πρόβλημα στη ρίζα του, εκεί που ξεκινούν οι λανθασμένες επιθέσεις από υπερδραστήρια κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος.
Το επόμενο βήμα για τους ερευνητές είναι να δοκιμάσουν την προσέγγισή τους σε ποντίκια τα οποία φέρουν ανθρώπινα ανοσοκύτταρα που προκαλούν αυτοάνοση απόκριση. Παράλληλα, σύμφωνα με τον δρα Κάντορ, η ερευνητική ομάδα διερευνά την πιθανότητα χρήσης νανοσωματιδίων τα οποία θα είναι καλυμμένα με τα κατάλληλα αντιγόνα ώστε να προκαλούν την παραγωγή περισσότερων CD8+ κυττάρων από τον ανθρώπινο οργανισμό.