Με βρετανικές προειδοποιήσεις αλλά και πολύωρη καθυστέρηση ξεκίνησε το βράδυ της Πέμπτης η Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες για τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Οι «27» και πάλι χωρισμένοι σε τουλάχιστον δύο στρατόπεδα αναμένεται να επιδοθούν σε σκληρό πόκερ προκειμένου να καταλήξουν σε συμφωνία.
Χωρίς περικοπές, δεν θα υπάρξει συμφωνία, δήλωσε ο Ντέιβιντ Κάμερον, δίνοντας τον τόνο χωρών του βορά που τάσσονται υπέρ των σφιχτών οικονομικών, αγωνία για την περικοπή των επιδοτήσεων από το νότο και τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης.
Λίγο πριν αρχίσουν οι εργασίες, που μετατέθηκαν από τις 16:00 (ώρα Ελλάδας) στις 21:30, ο Κάμερον είχε συνάντηση με την Άνγκελα Μέρκελ, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Χέρμαν βαν Ρόμπαϊ και τον πρόεδρο της Κομισιόν, Ζοζέ Μπαρόζο.
Στη συνέχεια συναντήθηκε με τους πρωθυπουργούς της Δανίας, της Σουηδίας και της Ολλανδίας, οι οποίοι κινούνται στη βρετανική γραμμή της λιτότητας.
Μετά την έναρξη της Συνόδου, και ενώπιον του διαφαινόμενου αδιεξόδου, ο Βαν Ρόμπαϊ μάλλον δεν θα παρουσιάσει την Πέμπτη νέα συμβιβαστική πρόταση. Αυτό μεταθέτει την ανακοίνωση για τη δεύτερη ημέρα εργαιών, την Παρασκευή, κάτι που δεν θα αυξήσει τις πιθανότητες για τελική συμφωνία.
Ως έχει η πρόταση του Βαν Ρόμπαϊ από τον περασμένο Νοέμβριο προβλέπει δαπάνες 972 δισεκατομμυρίων ευρώ για το διάστημα 2014-2020—και αυτό μετά από συμβιβαστική πρόταση μείωση 80 δισ. ευρώ.
Διπλωμάτες και αξιωματούχοι, αναφέρει το Reuters, σημειώνουν ότι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα μπορούσε να περικόψει άλλα 15-20 δισ. ευρώ που πιθανόν είναι ότι δεν θα ικανοποιήσουν τη Βρετανία ούτε και τις άλλες χώρες που τάσσονται κατά του ψαλιδίσματος.
Πρόκειται όμως και για διαφορά τρόπου μετρήσεων: ο Βαν Ρόμπεϊ στα 972 δισ. καταγράφει τις δεσμεύσεις (commitments), δηλαδή την καταβολή ποσών αν τηρηθούν κάποιες προϋποθέσεις· η Βρετανία και άλλες χώρες επικεντρώνονται στις πληρωμές (payments), δηλαδή την πραγματική μεταφορά χρημάτων από τα ταμεία της ΕΕ.
Πριν την έναρξη των εργασιών της Συνόδου ο βρετανός πρωθυπουργός είπε σε δημοσιογράφους ότι το ποσό που προβλεπόταν για τον προϋπολογισμό στη Σύνοδο του Νοεμβρίου, ήταν «πολύ υψηλό» και πρέπει να μειωθεί.
«Την τελευταία φορά που ήμασταν εδώ, τον Νοέμβριο, τα νούμερα ήταν πολύ υψηλά: πρέπει να μειωθούν και αν δεν μειωθούν δεν θα υπάρξει συμφωνία» προειδοποίησε.
«Για να μιλήσω ευθέως, η ΕΕ δεν θα πρέπει να είναι απρόσβλητη από το είδος των πιέσεων που ασκήθηκαν σε εμάς, προκειμένου να μειώσουμε τις δαπάνες» τόνισε.
Τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα πρέπει «να βρουν αποδοτικούς τρόπους και να διασφαλίσουν ότι θα ξοδεύουμε χρήματα με σύνεση».
Προσερχόμενος στη Σύνοδο ο Αντώνης Σαμαράς δήλωσε ότι οι μεταρρυθμίσεις και οι διαρθρωτικές αλλαγές στην Ελλάδα «έχουν πάρει τον δρόμο τους» και ότι «το στοίχημα πλέον είναι η ανάκαμψη και η ανάπτυξη».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, προειδοποίησε τους ευρωπαίους ηγέτες να προσέλθουν στις διαπραγματεύσεις «με υπευθυνότητα».
«Νέες καθυστερήσεις θα στείλουν ένα πολύ αρνητικό μήνυμα σε αυτή τη στιγμή της εύθραυστης οικονομικής ανάκαμψης» είπε.
Πρόσθεσε ότι υπάρχει κίνδυνος, τα κράτη-μέλη να γίνουν πιο αδιάλλακτα και να είναι πολύ πιο δύσκολο να υπάρξει συμφωνία.
Η καγκελάριος της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ, προσερχόμενη στα κεντρικά γραφεία της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες δήλωσε ότι «δεν είμαστε ακόμα σίγουροι (σ.σ. οι ηγέτες) ότι θα έρθουμε σε σύμπνοια. Οι θέσεις είναι ακόμα αποκλίνουσες». Προσέθεσε επίσης ότι «σε καιρούς οικονομικής αβεβαιότητας και υψηλής ανεργίας έχει μεγάλη σημασία, αφενός, να σχεδιάσουμε και να ξοδεύουμε τα χρήματά μας προσεκτικά, αλλά από την άλλη να υπάρχει αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών που είναι καθαροί πληρωτές και όσων λαμβάνουν»
Την ίδια άποψη σχετικά με το εφικτό της συμφωνίας ανάμεσα στα κράτη μέλη Ευρωπαϊκής Ενωσης εξέφρασε και ο γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ ο οποίος επισήμανε ότι «δεν θα δεχθεί οποιοδήποτε συμβιβασμό με κάθε κόστος» και ότι θα προσπαθήσει να εκλογικεύσει «μέχρι ενός σημείου οποιονδήποτε παράλογο». Επιπλέον, ο λίγο πριν από την έναρξη των εργασιών ο γάλλος πρόεδρος προειδοποιούσε εμμέσως τον βρετανό πρωθυπουργό να μην «καπελώσει» τη Σύνοδο προβάλλοντας αιτήματα περικοπών χωρίς να δεχτεί να γίνουν κάποιες υποχωρήσεις και από το μέρος του.
Κάθε χώρα από τα στρατόπεδα των «πληρωτών» και των «αποδεκτών» ζητά διάθεση συμβιβασμού από τους υπόλοιπους με αφετηρία συζήτησης την πρόταση Ρομπάι για προϋπολογισμό σχεδόν 1 τρισ. ευρώ, και το μόνο στο οποίο όλοι συμφωνούν είναι η δυσκολία των διαπραγματεύσεων.
Για πρώτη φορά στην ιστορία θα υπάρξουν σημαντικές περικοπές σε σχέση με τον τρέχοντα προϋπολογισμό, είπε την παραμονή της συνάντησης ο πρόεδρος της ΕΕ Χέρμαν βαν Ρομπάι.
Εάν τα κράτη μέλη καταλήξουν σε συμφωνία, αυτή θα πρέπει να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Οι χώρες του Νότου και της Ανατολικής Ευρώπης θα ήθελαν τουλάχιστον να μην γίνουν περικοπές—σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό εξαρτούν τις οικονομίες τους από τα ευρωπαϊκά κονδύλια.
Ακόμα και η Τσεχία είναι έτοιμη να ασκήσει βέτο για τον προϋπολογισμό. Ο πρωθυπουργός της χώρας Πέτρ Νέκας δήλωσε ότι επιθυμεί «ένα μικρότερο, σύγχρονο ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, έναν προϋπολογισμό που θα είναι δίκαιος για την Τσεχική Δημοκρατία» και συνέχισε λέγοντας ότι «δεν θέλουμε προνόμια, αλλά αυτή η πρόταση δεν είναι δίκαιη για εμάς».
Τέλος, ο Μάριο Μόντι ερχόμενος στη Σύνοδο εξέφρασε την ελπίδα να υπάρξει μια συμφωνία ζωτικής σημασίας για την πρόοδο της Ευρώπης. «Θα πολεμήσουμε ώστε να πραγματοποιηθούν και ελπίζουμε ότι θα μπορέσει να υπάρξει μια συμφωνία» σχετικά με τον προϋπολογισμό, όπως είπε.
