Μη μιλάς σιώπα… μέθοδος διαπαιδαγώγησης και κοινωνικοποίησης. Μη μιλάς για ότι δε σου αρέσει , για τα προσωπικά σου, για τους άλλους, για εκείνα που θεωρείς κακώς κοινωνικά δρώμενα… Μη μιλάς σιώπα! Μεγάλη αυτή η τέχνη του σιώπα και τυχερός όποιος την κατέχει! Μη μιλάς! Τι σε νοιάζει για τους άλλους; Μην ασχολείσαι μαζί τους, σημασία έχει να είσαι εσύ καλά! Πόσα βλέπουμε που δε μας αρέσουν… πόσα αποσιωπούμε, νομίζοντας ότι δε μας αφορούν. Η σιωπή είναι χρυσός και μας απαλλάσσει από πολλούς μπελάδες. Δε θα σώσουμε εμείς τον κόσμο, λέμε στον εαυτό μας και στους άλλους και κοιμόμαστε ήσυχοι τον ύπνο του δικαίου! Μα ποιος είναι ο κόσμος; Είναι κάτι διαφορετικό από εμάς τους ίδιους; Εμείς σε ποιόν κόσμο ανήκουμε; Σε άλλον κόσμο; Μάλλον ζει ο καθένας στον κόσμο του.
Κλεισμένος ο καθένας στο καβούκι του αδιαφορεί …. Ο ωχαδερφισμός στο ζενίθ! Έλα μωρέ, δε βαριέσαι λέξεις του κλασσικού τύπου Έλληνα. Λες και η κοινωνία είναι αυτοματοποιημένο σύστημα, προγραμματισμένη να αποβάλλει μόνη της τα κοινωνικά προβλήματα. Όλα θα φτιάξουν… και η κρίση θα περάσει, λες και είναι μια απλή ίωση που θα κάνει τον κύκλο της. Η εμπύρετη κατάσταση που βιώνουμε δε μας φοβίζει. Θα περάσει λέμε και εφησυχάζουμε κάθε κακή σκέψη που τυχόν μας περιτριγυρίζει. Σιωπή, σιωπή, σιωπή για όλα μια σιωπή, η σιωπή των τυφλών.
Δε βλέπουμε πλέον, εθελοτυφλούμε σε πικρές καταστάσεις, τις απωθούμε στο ασυνείδητο. Είμαστε τυφλοί στο παρόν που ζούμε, πόσο μάλλον στο μέλλον! Η διορατικότητα, άγνωστη λέξη για εμάς… που οδηγούμαστε; Πόσα βήματα από το χείλος του γκρεμού; Δε θέλουμε να απαντήσουμε ούτε σε αυτό το ερώτημα. Μάλιστα δε βλέπουμε καν γκρεμό, δε βλέπουμε… είμαστε τυφλοί. Τα τεράστια κοινωνικά προβλήματα, ο συνεχώς αυξανόμενος αριθμός ευπαθών κοινωνικά ομάδων δεν μας ανησυχεί. Βολευόμαστε για μια ακόμη φορά μπαίνουμε στο καβούκι μας.
Κοινή παραδοχή των κοινωνικών επιστημόνων είναι ότι για να λύσουμε ένα πρόβλημα ,πρέπει πρώτα από όλα να παραδεχτούμε την ύπαρξη του, δεύτερο να παραδεχτούμε τις τυχόν λάθος τεχνικές επίλυσης του. Και με βάση αυτά να λειτουργήσουμε με διαφορετικό τρόπο. Η απάθεια, η μη παραδοχή, η εθελοτυφλία, η σιωπή διαιωνίζουν επικίνδυνες κοινωνικές καταστάσεις. Τα κοινωνικά προβλήματα δεν περιμένουν, αναπτύσσονται σαν καρκίνωμα σε φυτό, όπου το αποτελειώνουν. Οι ανεξέλεγκτες καταστάσεις δύσκολα συμμαζεύονται. Πρέπει να προνοήσουμε από πριν… πρέπει να δούμε επιτέλους… Να έχουμε ανοικτά τα μάτια μας, να βλέπουμε τα λάθη μας και με τα αυτιά μας να ακούμε τις κοινωνικές προσταγές.
Η κοινωνία προστάζει, φωνάζει τις ανάγκες της οι άνθρωποι δεν ακούν και αν ακούν σιωπούν! Οι μορφές εργασίας πλέον κινούνται σε ευκαιριακές μορφές σε πεντάμηνα, οχτάμηνα ή δωδεκάμηνα δηλαδή τίποτα σταθερό. Η τράπεζα χρόνου αφορά την ανταλλαγή υπηρεσιών μεταξύ των ατόμων που υπάρχει σε ιστοσελίδα στο ίντερνετ και η εμπράγματη οικονομία δε θα αργήσει να γίνει πραγματικότητα. Ήδη λειτουργούν δομές όπως το κοινωνικό παντοπωλείο, όπου εκτός από την παροχή τροφίμων και αγαθών σε απόρους περικλείει και την έννοια της ανταλλαγής. Το κοινωνικό παντοπωλείο αποτελεί λοιπόν τον προθάλαμο για το πέρασμα από την εγχρήματη στην εμπράγματη οικονομία και σε λίγο καιρό θα αποκτήσει μορφή κοινωνικού θεσμού που θα αφορά όλο και περισσότερες κοινωνικές τάξεις. Η μείωση ρευστότητας, μείωση ανάπτυξης, μείωση επενδύσεων θα ανασύρουν την καλλιέργεια κλειστών οικονομιών και θα επιστρέψουμε στις παλιές , καλές εποχές ίσως και της παραγωγής και αυτοκατανάλωσης.
Κλειστές οικονομίες λοιπόν απειλούν να αφανίσουν κάθε μορφή εκσυγχρονισμού, αλλά παρόλα αυτά η παγκοσμιοποίηση θα ισχύει! Και πρώτα από όλα η παγκοσμιοποίηση οργάνων! Σε λίγους μήνες δε θα ερωτούμαστε αν θέλουμε να γίνουμε δωρητές οργάνων ή όχι. Θα μας επιβάλλεται με νόμο… θα είναι υποχρέωσή μας! Άβουλα όντα δεν έχουμε ερωτηθεί ,ούτε πρόκειται! Ο πλήρης έλεγχος ενόψει της παγκοσμιοποίησης άνεργος, κοινωνικά ευάλωτος και αποκλεισμένος από αποφάσεις που αφορούν σημαντικά θέματα , ακόμα και την ίδια του τη ζωή θα είναι ο άνθρωπος. Είμαστε αριθμοί λοιπόν όχι ανθρώπινα όντα. Κανένα μέτρο για τη μείωση των γεννήσεων , των γάμων, τη φυγή των νέων στο εξωτερικό.
Καταργούν το αφορολόγητο στα ακίνητα..μηδενικό αφορολόγητο σκέφτονται να επιβάλλουν και να φέρουν σε αδιέξοδο τους ιδιοκτήτες των ακινήτων που ξεπερνούν σε ποσοστό το 70%. Και όλα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που η κοινωνική ανοχή έχει φτάσει στα όρια της. Ναι έτσι είναι… Εδώ φορολογούνται τα έμψυχα δε θα φορολογούνται τα άψυχα; Και εμείς έχουμε το βλέμμα καθηλωμένο στο παρελθόν σε παλιές καλές στιγμές, όνειρα δεν κάνουμε, φοβόμαστε ότι θα μείνουν όνειρα… Η λίστα Λαγκάρντ απασχολεί τα ΜΜΕ και εμείς σε λίστα Σίντλερ δεν γνωρίζουμε όμως αν θα επιβιώσουμε, σε λίστα αναμονής βρισκόμαστε ή καλύτερα σε λίστα σιωπής!
Σιωπούμε και η σιωπή μας δίνει τη συγκατάθεσή μας σε οτιδήποτε παράλογο. Ο σιωπών στην ουσία συναινεί… και αναρωτιέμαι πρόκειται για σιωπή των αμνών ή για μια σιωπή των τυφλών; Πόσο δίκαιο είχε ο Αμερικανός συγγραφέας Henry David Thoreau λέγοντας ότι οι περισσότεροι άνθρωποι ζουν ζωές μέσα σε σιωπηλή απόγνωση!
* Η κυρία Χαρμπέα Ιωάννα είναι κοινωνιολόγος/εγκληματολόγος απόφοιτη Παντείου Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργαζόμενη σε βοήθεια στο σπίτι στα Μεγάλα Καλύβια στο δήμο Τρικκαίων.
