Ο εμφύλιος πόλεμος στη Σύρια εξελίσσεται σε σύγκρουση ανάμεσα στους δυο παραδοσιακά αντιμαχόμενους θρησκευτικούς κλάδους του Ισλάμ, τους σουνίτες και τους σιίτες, με τις διαφορές τους να είναι διαχρονικές και προαιώνιες. Όλα ξεκίνησαν το 632 μ.Χ. με το θάνατο του προφήτη Μωάμεθ. Ο προφήτης δεν φρόντισε να ορίσει από μόνος του έναν συνεχιστή των διδαχών του κι αμέσως άρχισαν οι… εσωδογματικές έριδες στους κόλπους του Ισλάμ.
Οι σουνίτες μουσουλμάνοι, που συχνά αναφέρονται ως οι «ορθόδοξοι» του Ισλάμ, είναι το πολυπληθέστερο από τα δύο δόγματα, αριθμώντας, σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 1.4 δις. πιστούς, σε αντίθεση με τους μόλις 200.000 εκατ. σιίτες παγκοσμίως. Δίνουν έμφαση στην σούνα (παράδοση) που προϋποθέτει την πιστή τήρηση των γραφών του Κορανίου, που θεωρείται θεμέλιο του Ισλάμ, και θεωρούν ότι η διαδοχή του Μωάμεθ δεν χρειάζεται να είναι κληρονομική, αναγνωρίζοντας ως νόμιμους διαδόχους του Μωάμεθ τους τρεις πρώτους μετά από εκείνον χαλίφηδες δηλαδή τον Αμπού Μπεκρ, τον Ομάρ και τον Οσμάν.
Σήμερα, οι σουνίτες θεωρούν ότι παραμένουν πιστοί στην σούνα, η οποία κατ’ αυτούς αποτελείται από τις έξι Χαντίθ («Αναφορές») που συντάχθηκαν τον 3ο αιώνα μετά το Μωάμεθ (τον 9ο μ.Χ.).
Η βασική αντίρρηση προήλθε από όσους πίστευαν ότι χαλίφης, δηλαδή θρησκευτικός ηγέτης, μπορεί να γίνει μόνο κάποιος άνθρωπος που κατάγεται από την οικογένεια του προφήτη. Αυτοί που διαφωνούσαν με την κατεύθυνση αυτή ονομάστηκαν σιίτες, (Σι’ατ Αλί, δηλαδή το «κόμμα του Αλί», εξάδελφου του Μωάμεθ και συζύγου της κόρης του, τη Φατιμά). Με τη λογική αυτή, ένας ιμάμης αποτελεί τον «μεσάζοντα» ανάμεσα σε Προφήτη κι άνθρωπο και το χρέος του είναι να μεταφέρει το μήνυμα του Θεού στην κοινότητά του.
Αυτή η οπτική όμως θεωρείται αιρετική, σχεδόν βλάσφημη για τους σουνίτες, που πιστεύουν πως προφήτης είναι ένας μόνο, ο Μωάμεθ, και πως δεν θα πρέπει να λατρεύονται άνθρωποι σε αυτό το ρόλο.
«Η ιστορία αποδεικνύει πως οι σιίτες υπήρξαν οι χαμένοι, οι losers της όλης υπόθεσης», σημειώνει ο Λουτζ Μπέργκερ, Ισλαμολόγος από το πανεπιστήμιο του Κιέλου, προσθέτοντας πως «ο Αλί και οι συνεχιστές του απέτυχαν να επιβάλλουν την δική τους εκδοχή στην μουσουλμανική κοινότητα, καταλήγοντας στην υιοθέτηση μιας, μάλλον αρνητικής, θρησκευτικής κοσμοθεωρίας που βασίζεται πάνω στο δίπολο «βασανισμός-σωτηρία»».
Σήμερα, μόνο το Ιράν έχει ανακηρύξει επισήμως το σιιτικό Ισλάμ ως την επίσημη θρησκεία της χώρας, ενώ μεγάλες κοινότητες σιιτών ζουν επίσης σε Ιράκ και Μπαχρέιν. Το ένα τρίτο του πληθυσμού στο Λίβανο είναι επίσης σιίτες, ενώ στο Αφγανιστάν, το Πακιστάν και τη Συρία ζουν μεγάλες κοινότητες σιιτών.
Αντιθέτως, όλα σχεδόν τα βορειοαφρικανικά κράτη γύρω από τη έρημο Σαχάρα είναι σουνιτικά, πράγμα που ισχύει και για χώρες όπως η Σαουδική Αραβία, η Ινδονησία, το Μπαγκλαντές και η Παλαιστίνη.
