Το όργιο στις πέντε Πολεοδομίες της Αθήνας

Αυτά είναι ορισμένα από τα αποκαλυπτικά στοιχεία για τις παρανομίες δεκάδων υπαλλήλων πολεοδομιών στην Αττική, που περιέχονται σε πολυσέλιδα πορίσματα του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης (ΣΕΕΔΔ) που αποκαλύπτει «Το Βήμα» και τα οποία οδήγησαν, σε συνεργασία με την ΕΛ.ΑΣ, σε σχηματισμό δικογραφίας και στην άσκηση ποινικών διώξεων σε βάρος 65 υπαλλήλων.

Είκοσι εκ των εμπλεκόμενων υπαλλήλων είναι από την Πολεοδομία του Δήμου Αθηναίων, 22 από τις υπηρεσίες Πολεοδομιών Βορείου και Νοτίου Τομέα Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Ανατολικής Αττικής και οι υπόλοιποι 23 από την Διεύθυνση Πολεοδομίας Ανατολικού Τομέα της πρώην νομαρχίας Αθηνών.

Στην έρευνα των ελεγκτών του Δημοσίου αποκαλύπτεται σωρεία παράνομων ενεργειών και καθυστερήσεων στην διαδικασία ελέγχου των αυθαιρέτων που σημαίνει απώλεια για το ελληνικό δημόσιο δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ.

Πιο αναλυτικά τα πορίσματα για κάθε πολεοδομική Υπηρεσία αναφέρουν ανάμεσα στα αλλά τα εξής:

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΑΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΝΟΜΑΡΧΙΑΣ ΑΘΗΝΩΝ

«Επί 279 εξετασθεισών υποθέσεων, των ετών 2004, 2005, 2006, 2007, 2008 και του πρώτου τριμήνου του 2009, εντοπίσθηκαν:

Α. Εξήντα τέσσερις, ήτοι ποσοστό 22,94%, για τις οποίες δεν έχουν συνταχθεί εκθέσεις αυτοψίας, δικαιολογημένα για 39 εξ αυτών, ποσοστό 13,98%, και αδικαιολόγητα για είκοσι πέντε (25) εξ αυτών, ποσοστό 8,96%.

Β. Εκατόν εννέα, ήτοι ποσοστό 39,07%, για τις οποίες δεν έχουν συνταχθεί χρηματικοί κατάλογοι, δικαιολογημένα για 59 εξ αυτών, ποσοστό 21,15%, και αδικαιολόγητα για πενήντα εξ αυτών, ποσοστό 17,92%.

Επί των 170 υποθέσεων αυθαιρέτων των ετών 2004, 2005, 2006, 2007, 2008 και του πρώτου τριμήνου του 2009, για τις οποίες έχουν συνταχθεί και διαβιβασθεί αρμοδίως χρηματικοί κατάλογοι, προς βεβαίωση των αναλογούντων προστίμων, δεν έχουν επαναβεβαιωθεί πρόστιμα, μέχρι το έτος 2009, συνολικού ύψους 317.772,88 ευρώ για 78 υποθέσεις αυθαιρέτων, ήτοι ποσοστό 45,88%. Σημαντικές καθυστερήσεις παρατηρούνται, όσον αφορά στο χρόνο έκδοσης των αποφάσεων της Επιτροπής επί των υποβληθεισών ενστάσεων, με αποτέλεσμα την καθυστέρηση της βεβαίωσης των προστίμων».

Ερευνήθηκαν 324 χρηματικοί κανονισμοί για αυθαίρετα από την συγκεκριμένη Πολεοδομία.

Από αυτούς 192 είχαν εκδοθεί προ του ελέγχου Σ. Ε. Ε. Δ. Δ. (από 1.4.2004 έως 17.2.2010) με συνολικό ύψος προστίμων 3.495.821,87 €, και 132 εκδόθηκαν κατά τη διάρκεια του ελέγχου (από 18.2.2010 έως 5.5.2010) με συνολικό ύψος προστίμων 3.796.791,53 €! Δηλαδή μόλις άρχισε ο έλεγχος οι υπάλληλοι της Πολεοδομίας άρχιζαν να γίνονται ιδιαίτερα αυστηροί.

Αντίστοιχα, από την ηλεκτρονική καταγραφή για το σύνολο των προστίμων που βεβαιώθηκαν από 1.6.2005 έως 30.9.2010, με 3945 ΧΚ, προκύπτει ότι: προ του ελέγχου του Σ. Ε. Ε. Δ. Δ., δηλαδή, από 1.6.2005 έως 17.2.2010 είχαν βεβαιωθεί πρόστιμα συνολικού ύψους 13.863.482,66 €, με 2.996 χρηματικούς κανονισμούς,. Μετά την έναρξη του ελέγχου (από 18.2.2010 έως 30.9.2010), βεβαιώθηκαν πρόστιμα συνολικού ύψους 7.494.027,68 € με 949 χρηματικούς κανονισμούς.

«Σημειώθηκε μεγάλη καθυστέρηση στην πρόοδο και ολοκλήρωση της προβλεπόμενης από τις κείμενες πολεοδομικές διατάξεις διαδικασίας. Ο μέσος χρόνος διεκπεραίωσης των υποθέσεων αυτών δεν μπορεί να θεωρηθεί εύλογος. Οι καθυστερήσεις αυτές έχουν ως αποτέλεσμα την υστέρηση είσπραξης κρατικών εσόδων, που πάντως δεν έχουν παραγραφεί.

Το συνολικό ύψος των προστίμων, για το εξετασθέν χρονικό διάστημα, που είχαν βεβαιωθεί μέχρι την έναρξη της παρούσας επιθεώρησης, ανήλθε στο ποσό των 1.558.453.68 €. Ειδικότερα, καθυστερήσεις σημειώθηκαν:

Στη σύνταξη και αποστολή των χρηματικών καταλόγων, μετά την οριστικοποίηση των προστίμων (ανέγερσης και αρχικών διατήρησης). Στην έκδοση των προβλεπόμενων αποφάσεων της Επιτροπής Κρίσεων Ενστάσεων Αυθαιρέτων (ΕΚΕΑ).

Στην τροποποίηση – ανασύνταξη των εκθέσεων αυτοψίας και στον επανυπολογισμό των προστίμων, κατόπιν σχετικών αποφάσεων της ΕΚΕΑ. Στην ετήσια επαναβεβαίωση των οφειλόμενων προστίμων διατήρησης.

Κατά τη διάρκεια του ελέγχου έπεσαν στην αντίληψη του κλιμακίου ελέγχου περιπτώσεις μειώσεων των προστίμων με αποφάσεις της ΕΚΕΑ ή ακόμα και πλήρους απαλλαγής των υπόχρεων από πρόστιμα που είχαν υπολογιστεί βάσει ελέγχου αυθαίρετων χωρίς εμφανή ή επαρκή αιτιολογία. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν: Περιπτώσεις μειώσεων προστίμων λόγω αποδοχής του χρόνου ανέγερσης των αυθαιρέτων ως προγενέστερου του έτους 1983 ή προγενέστερου της ισχύος του Ν. 3212/2003 (μέχρι 31-12-2003), χρονικά σημεία που ασκούν σημαντικότατη επιρροή στο ύψος των επιβαλλόμενων προστίμων.

Σε αρκετές από τις περιπτώσεις αυτές η ΕΚΕΑ έχει αποδεχθεί το χρόνο ανέγερσης των αυθαιρέτων στηριζόμενη σε υπεύθυνες δηλώσεις ή ένορκες βεβαιώσεις ιδιοκτητών ή τρίτων προσώπων ή σε βεβαιώσεις Δημάρχων, στοιχεία που, κατά την άποψη του κλιμακίου ελέγχου, μπορούν μεν να συνεκτιμηθούν από την Επιτροπή, δεν κρίνονται όμως από μόνα τους επαρκή αποδεικτικά στοιχεία και πάντως η αποδοχή των στοιχείων αυτών ως μόνα αποδεικτικά στοιχεία δεν υποστηρίζεται από συγκεκριμένη διάταξη της πολεοδομικής νομοθεσίας».

«Σε 15 υποθέσεις (ποσοστό 37%), η αρμόδια επιτροπή για μέρος ή το σύνολο των αυθαιρέτων κατασκευών για τις οποίες αποκαταστάθηκε η νομιμότητα μετά τη σύνταξη της Έκθεσης, αποφάσισε εσφαλμένα τη μη επιβολή προστίμων (ανέγερσης ή διατήρησης ή και των δύο),

Πέραν των καθυστερήσεων στη βεβαίωση των προστίμων, σημειώθηκαν καθυστερήσεις και σε όλα τα προηγούμενα στάδια της διαδικασίας περί αυθαιρέτων (συμπεριλαμβανομένων και των ενεργειών προς αναζήτηση των απαραίτητων στοιχείων ορισμένων ιδιοκτητών), οι οποίες υπερβαίνουν όχι μόνον τις οριζόμενες προθεσμίες, αλλά και τον εύλογο χρόνο εντός του οποίου τα διοικητικά όργανα οφείλουν να ενεργούν.

Επίσης σε 19 υποθέσεις, για τις οποίες έχουν συνταχθεί χρηματικοί κατάλογοι για μέρος ή το σύνολο των κατασκευών που κρίθηκαν οριστικά αυθαίρετες, εκκρεμεί η βεβαίωση μέρους των οφειλόμενων προστίμων διατήρησης που εσφαλμένα παραλείφθηκε, είτε διότι αυτά δεν επιβλήθηκαν από την ημερομηνία ανέγερσης είτε διότι αυτά δεν επιβλήθηκαν μέχρι την αποκατάσταση της νομιμότητας».

«Σε όλα τα στάδια (τοιχοκόλληση της έκθεσης αυτοψίας κι εκδίκαση ενστάσεων – αιτήσεων θεραπείας) της διαδικασίας των αυθαιρέτων δεν τηρούνται οι προβλεπόμενοι από την σχετική νομοθεσία χρόνοι μέχρι την οριστικοποίηση των προστίμων.

Οι μεγαλύτερες αποκλίσεις παρατηρούνται στα πρώτα έτη (2004-2006) που αφορά ο διενεργηθείς έλεγχος με σαφή βελτίωση της εικόνας στα τελευταία έτη (2007-2009),. Χωρίς, όμως και πάλι, να τηρούνται ανά στάδιο οι χρόνοι, πλην του χρόνου μεταξύ της ημερομηνίας της έκθεσης αυτοψίας και της τοιχοκόλλησης της έκθεσης που πλέον, μετά το 2006, ταυτίζονται.

Το χρονικό εύρος που κυμάνθηκε τόσο η εκδίκαση των ενστάσεων από την Ε. Κ. Ε. Α., (από 11 ημέρες έως 27 μήνες, σε ποσοστό 98,5% των περιπτώσεων του δείγματος), όσο κι η γνωμοδότηση επί των χορηγούμενων αναβολών (από 2 έως 24 μήνες, σε ποσοστό 61% των περιπτώσεων), υπερβαίνει κατά πολύ τόσο τις προβλεπόμενες προθεσμίες των 10 ημερών και των δύο μηνών αντίστοιχα, όσο και τον εύλογο χρόνο.

Στις 214 εκθέσεις αυτοψίας τα οριστικοποιημένα πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης εμφανίζουν μείωση σε σχέση με τα επιβληθέντα, της τάξης του 40% και 47% αντίστοιχα.

Η υπαγωγή των αυθαιρέτων κατασκευών στα προ του 2004 πρόστιμα έγινε, κατόπιν μερικής αποδοχής ενστάσεων Ποσοστό 83% των ενστάσεων που έγιναν μερικά δεκτές από την Ε. Κ. Ε. Α. από την Ε. Κ. Ε. Α. βάσει αποδεικτικών στοιχείων που προσκόμισαν οι ενιστάμενοι σχετικά με το χρόνο ανέγερσής τους, τα οποία, σε ορισμένες περιπτώσεις περιορίζονται μόνο σε υπεύθυνες δηλώσεις ή ένορκες βεβαιώσεις των ιδίων ή ομόρων ιδιοκτητών.

Ωστόσο, η αποδοχή από την Ε. Κ. Ε. Α. μόνο των ανωτέρω υπεύθυνων δηλώσεων – βεβαιώσεων ως αποδεικτικών στοιχείων για την παλαιότητα των κτιρίων δεν αναφέρεται στην ισχύουσα περί αυθαιρέτων νομοθεσία».