«Δεν λείπει η νομοθεσία, αλλά ο σεβασμός και η τήρηση των ευρωπαϊκών κανονισμών και των νόμων του κράτους» λέει στο «Βήμα της Κυριακής» ο κ. Θανάσης Κατρής, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Ανακύκλωσης και Ενεργειακής Αξιοποίησης, λίγα λεπτά μετά το τέλος της κλειστής σύσκεψης φορέων από τη βιομηχανία, την Τοπική Αυτοδιοίκηση και τους αρμόδιους φορείς των υπουργείων Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής με θέμα τη διαχείριση απορριμμάτων. «Η εικόνα του φτωχού ρακοσυλλέκτη με το καροτσάκι μπορεί να μας είναι συμπαθής εκ πρώτης όψεως, και είναι λογικό να είμαστε κατ’ αρχήν ανεκτικοί απέναντι σε έναν αδύναμο άνθρωπο που αγωνίζεται για την επιβίωσή του. Ομως, αν εξετάσει κανείς το θέμα στο σύνολό του, θα διαπιστώσει ότι ο ρακοσυλλέκτης είναι μόνο η βάση μιας ολόκληρης πυραμίδας που περνάει μέσα από τα τοπικά κέντρα συλλογής και προώθησης και φτάνει ως τον τελικό αγοραστή της ανακυκλωμένης πρώτης ύλης. Η διαδικασία αυτή, πέρα από σημαντικά επιβαρυντική για το περιβάλλον – από το κάψιμο των καλωδίων και των ελαστικών ως τα χυμένα υγρά μπαταρίας και τους σπασμένους καθοδικούς σωλήνες των τηλεοράσεων -, αντιπροσωπεύει και έναν πολύ μεγάλο τζίρο παραοικονομίας, διότι, φυσικά, από όλες αυτές οι συναλλαγές δεν πληρώνεται κανένας φόρος στο κράτος».
Ο «μπλε κάδος» του επίσημου φορέα ανακύκλωσης συσκευασιών σημειώνει όλο και χαμηλότερες επιδόσεις την τελευταία διετία, και γι’ αυτό ευθύνεται διπλά η οικονομική κρίση. «Πέρα από τη μείωση της κατανάλωσης των νοικοκυριών, έχουν αρνητική επίδραση και οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι δήμοι» εξηγεί ο κ. Κατρής. Σύμφωνα με τον ίδιο, «οι μπλε κάδοι αδειάζουν στα ειδικά απορριμματοφόρα με ευθύνη των δήμων. Οταν ο δήμος δεν έχει τη δυνατότητα να αδειάζει αρκετά συχνά τον μπλε κάδο λόγω έλλειψης προσωπικού, το αποτέλεσμα είναι να χάνεται υλικό ανακύκλωσης, είτε επειδή προλαβαίνουν να το αδειάζουν οι περιφερόμενοι ρακοσυλλέκτες είτε επειδή ο πολίτης βρίσκει τον κάδο υπερχειλισμένο και αναγκάζεται να πετάξει τα προς ανακύκλωση υλικά στον κανονικό, πράσινο κάδο. Μέσα στον τελευταίο χρόνο η πτώση είναι της τάξεως του 25%-30% στα υλικά που ανακυκλώνονται μέσα από τα κέντρα διαλογής του μπλε κάδου. Αποτέλεσμα αυτού, να έχουμε ελληνική χαρτοβιομηχανία που ψάχνει εναγωνίως για πρώτη ύλη και να μη βρίσκει ικανοποιητικές ποσότητες στα επίσημα κέντρα διαλογής ανακυκλώσιμων υλικών».
Η πάταξη των παράνομων κυκλωμάτων συλλογής και διακίνησης ανακυκλώσιμων υλικών είναι ευθύνη των επιθεωρητών Περιβάλλοντος, όμως και αυτοί δηλώνουν αδυναμία, όντας μόλις 35 για όλη την Ελλάδα. Επιπλέον, η δυνατότητα επιβολής κυρώσεων εξαντλείται στην επιβολή προστίμου.
Οσον αφορά το ζήτημα της διαχείρισης των απορριμμάτων της Αττικής, ο κ. Κατρής αναφέρει ότι «το σχέδιο της πλήρους διαχείρισης με τέσσερα εργοστάσια και χωρίς ΧΥΤΑ ήταν μια πρόταση που έστεκε με τα δεδομένα του 2007, υπό εντελώς άλλες οικονομικές συνθήκες, με τραπεζικό δανεισμό και πολύ μεγαλύτερη ρευστότητα της αγοράς, και σε μια εποχή που μια μικρή επιβάρυνση του οικιακού τιμολογίου για την προστασία του περιβάλλοντος θα μπορούσε να περάσει πιο εύκολα. Σήμερα, έχω σοβαρές αμφιβολίες εάν ένα τέτοιο σχέδιο είναι πλέον ρεαλιστικό».
Σύμφωνα με τον ίδιο, στις σημερινές συνθήκες θα πρέπει να αναζητηθούν κάποιες ενδιάμεσες μορφές και λύσεις. «Πρέπει οι δήμοι να πάρουν από μόνοι τους κάποιες πρωτοβουλίες, όπως έκανε πρόσφατα η Περιφέρεια Πελοποννήσου που προκήρυξε διαγωνισμό αναζητώντας ιδιώτες ενδιαφερόμενους να δώσουν λύσεις στο θέμα της διαχείρισης απορριμμάτων. Επίσης υπάρχουν κάποιες κινήσεις που μπορούν να γίνουν από αύριο το πρωί για να βελτιωθεί η κατάσταση. Για παράδειγμα, η καλύτερη διαλογή στους δήμους ώστε να πηγαίνουν τα κλαδιά των δέντρων σε κομποστοποίηση και όχι στους ΧΥΤΑ, η δημιουργία «πράσινων σημείων» σε κάθε δήμο για την οργανωμένη συλλογή και διαλογή ανακυκλώσιμων υλικών, η δημιουργία μικρών κέντρων κομποστοποίησης ανά δήμο κτλ.» αναφέρει.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
