Κομισιόν: Προωθεί τη γυναικεία συμμετοχή στα ΔΣ εταιρειών

Αν και η πολιτική ισότητα έχει θεσμοθετηθεί εδώ και δεκαετίες, η ουσιαστική ισότητα – με κυριότερες εκφάνσεις την ισότητα των ευκαιριών και την ισότητα των αμοιβών – δεν έχει ακόμα επιτευχθεί. Ως αποτέλεσμα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει ήδη το ενδεχόμενο να επιβάλει υποχρεωτικές ποσοστώσεις γυναικείας συμμετοχής στα διοικητικά συμβούλια των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο.

Ειδικότερα, σύμφωνα με έκθεση της Κομισιόν που δημοσιεύθηκε εν όψει της εφετινής Ημέρας της Γυναίκας, μόνο ένα από τα επτά μέλη των διοικητικών συμβουλίων στις σημαντικότερες επιχειρήσεις της Ευρώπης είναι γυναίκα, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 13,7%.

Αν και έχει καταγραφεί μικρή αύξηση σε σχέση με την περυσινή χρονιά, κατά την οποία το 11,8% των μελών ΔΣ ήταν γυναίκες, η αύξηση δεν κρίνεται ικανοποιητική με βάση τους στόχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για γυναικεία συμμετοχή τουλάχιστον κατά 40%.

Η Κομισιόν έχει ήδη διαμηνύσει δια στόματος της κυρίας Βίβιαν Ρέντιγκ, αρμόδιας επιτρόπου Δικαιοσύνης και αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ότι ξεκινά δημόσια διαβούλευση προκειμένου να προσδιορίσει τα κατάλληλα μέτρα για την εκπροσώπηση των γυναικών στα ΔΣ των ευρωπαϊκών εταιριών που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο.

Τα μέτρα που εξετάζονται κυμαίνονται από νομοθετικές προβλέψεις και θέσπιση κινήτρων μέχρι την επιβολή… προστίμων στις εταιρίες που επιδεικνύουν έλλειψη εμπιστοσύνης στο «ασθενές» φύλο.

Η αλλαγή στρατηγικής της κομισιόν μπορεί κάλλιστα να αποδοθεί με τη διάσημη φράση των αρχαίων ημών προγόνων «όπου δεν πίπτει λόγος, πίπτει ράβδος!» Ειδικότερα, πριν από ένα χρόνο η κυρία Ρέντιγκ προσκάλεσε τις εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες της Ευρώπης να αυξήσουν οικειοθελώς τον αριθμό των γυναικών στα διοικητικά συμβούλιά τους υπογράφοντας ειδικό κείμενο ονόματι «Επίσημη δέσμευση για την προώθηση των γυναικών στην ηγεσία των επιχειρήσεων της Ευρώπης». Σύμφωνα με το εν λόγω κείμενο, τα ΔΣ των εταιριών θα όφειλαν να αποτελούνται κατά 30% από γυναίκες ως το 2015 και κατά 40% ως το 2020. Ωστόσο, οι εισηγμένες εταιρίες της ΕΕ ήταν μάλλον… απρόθυμες να συμμορφωθούν οικειοθελώς, με αποτέλεσμα μόλις 24 εταιρείες από ολόκληρη την Ένωση να υπογράψουν την επίσημη δέσμευση!

«Πριν από ένα χρόνο, ζήτησα από τις εταιρείες να αυξήσουν οικειοθελώς την παρουσία των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια τους. Το αίτημα αυτό υποστηρίχτηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και διαβιβάστηκε στις επιχειρηματικές οργανώσεις από τα αρμόδια υπουργεία σε πολλές χώρες της ΕΕ.

Ωστόσο, διαπιστώνω προς μεγάλη μου λύπη ότι παρά τα αιτήματά μας, η αυτορρύθμιση δεν έχει αποφέρει μέχρι στιγμής ικανοποιητικά αποτελέσματα»,

δήλωσε χαρακτηριστικά η κυρία Ρέντιγκ.

«Η έλλειψη γυναικών σε υψηλές διοικητικές θέσεις στον επιχειρηματικό κόσμο βλάπτει την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης και παρεμποδίζει την οικονομική ανάπτυξη. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο διάφορα κράτη μέλη της ΕΕ – συγκεκριμένα, το Βέλγιο, η Γαλλία, η Ιταλία, οι Κάτω Χώρες και η Ισπανία – έχουν αρχίσει να επιλαμβάνονται της κατάστασης θεσπίζοντας νομοθεσία που εισάγει ποσοστώσεις όσον αφορά το φύλο για τα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών.

Ορισμένες χώρες – Δανία, Φιλανδία, Ελλάδα, Αυστρία και Σλοβενία – έχουν θεσπίσει κανόνες για την ισόρροπη εκπροσώπηση των δύο φύλων στα διοικητικά συμβούλια των κρατικών εταιρειών. Προσωπικά, δεν είμαι ένθερμη οπαδός των ποσοστώσεων. Ωστόσο, με ικανοποιούν τα αποτελέσματά τους»,

πρόσθεσε η ίδια.

Εν συνεχεία ανακοίνωσε την έναρξη δημόσιας διαβούλευσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με επιχειρήσεις, κοινωνικούς εταίρους, ΜΚΟ, καθώς και απλούς πολίτες, για τον καθορισμό νέων στρατηγικών που θα σπάσουν τη διαβόητη «γυάλινη οροφή», δηλαδή το αόρατο φράγμα που δεν επιτρέπει στις γυναίκες να ανελιχθούν όπως οι άνδρες στα ανώτατα κλιμάκια της εταιρικής ιεραρχίας. Η διαβούλευση θα διαρκέσει έως τις 28 Μαΐου 2012 και με βάση τα αποτελέσματα της, η Επιτροπή θα αποφασίσει για την περαιτέρω δράση της.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η στάση των Ευρωπαίων πολιτών στο εν λόγω ζήτημα, σύμφωνα με έρευνα του Ευρωβαρόμετρου που δημοσιεύθηκε εν όψει της εφετινής Ημέρας της Γυναίκας. Ειδικότερα, το 88% των ερωτηθέντων δηλώσαν ότι εφόσον είναι εξίσου ικανές, οι γυναίκες θα πρέπει να εκπροσωπούνται εξίσου στις διευθυντικές θέσεις στις επιχειρήσεις.

Ταυτόχρονα, το 75% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι είναι υπέρ της θέσπισης νομοθεσίας για την ισόρροπη εκπροσώπηση των δύο φύλων, ενώ το 49% συμφώνησαν ότι τα χρηματικά πρόστιμα είναι ο πλέον αποτελεσματικός μηχανισμός για τη διασφάλιση της εφαρμογής αυτών των μέτρων.

Η υποεκπροσώπηση στα διοικητικά συμβούλια των εισηγμένων εταιριών είναι μόλις ένα από τα δεκάδες προβλήματα που πλήττουν τις γυναίκες στην αγορά εργασίας. Χαμηλότερες αμοιβές για ίδια εργασία, έλλειψη εμπιστοσύνης και προκατάληψη, καθώς και αξιόποινες συμπεριφορές όπως σεξουαλική παρενόχληση είναι μερικές από τις παρωχημένες πρακτικές που καλά κρατούν σε δεκάδες χώρες ανά την υφήλιο.

Ειδικότερα, σύμφωνα με έρευνα που δημοσίευσε ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) με αφορμή την Ημέρα της Γυναίκας, η εκπροσώπηση των γυναικών στον κόσμο της επιχειρηματικότητας είναι πολύ μικρότερη σε σχέση με τους άνδρες.

Ενώ το 6,1% των εργαζόμενων ανδρών είναι αυτοαπασχολούμενοι επιχειρηματίες, το ποσοστό διαμορφώνεται μόλις στο 2,3% για τις γυναίκες. Στη χώρα μας, πάντως, το ποσοστό συμμετοχής των γυναικών στην επιχειρηματικότητα είναι το υψηλότερο του ΟΟΣΑ και διαμορφώνεται στο 4,1%, έναντι του 10,6% για τους άνδρες.

Αντιστρόφως, από τα χαμηλότερα ποσοστά στη γυναικεία εκπροσώπηση κατέχει η χώρα μας στον τομέα της πολιτικής, με μόλις το 17,3% των εδρών του κοινοβουλίου να κατέχεται από γυναίκες.

Ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 24,9% ενώ τις υψηλότερες θέσεις κατέχουν η Σουηδία, με ποσοστό γυναικών 45% και η Νότια Αφρική με ποσοστό 44,5%.

Στις διευθυντικές θέσεις του ιδιωτικού τομέα η εκπροσώπηση των γυναικών είναι απογοητευτική. Σύμφωνα με την προαναφερθείσα έρευνα του ΟΟΣΑ μόλις κατά μέσο όρο μία στις δέκα διευθυντικές θέσεις καταλαμβάνεται από γυναίκα, ενώ στη χώρα μας το ποσοστό διαμορφώνεται στο 9,8%.

Το υψηλότερο ποσοστό κατέχει η Νορβηγία, με το 38% των διευθυντικών θέσεων να αποδίδονται σε γυναίκες.

Σε ό,τι αφορά τις αμοιβές, οι γυναίκες ανακηρύσσονται πρωταθλήτριες στην… άμισθη εργασία. Ειδικότερα, όπως αποκάλυψε ο ΟΟΣΑ οι άνδρες εργάζονται αμισθί κατά μέσο όρο 2,5 ώρες την ημέρα, ενώ οι γυναίκες σχεδόν 4,5 ώρες!

Ακόμα και όταν πρόκειται για έμμισθη εργασία, ωστόσο, οι γυναίκες λαμβάνουν κατά μέσο όρο κατά 15,9% χαμηλότερη αμοιβή από τους άνδρες. Το αντίστοιχο ποσοστό, μάλιστα, στην Ευρωπαϊκή Ένωση αγγίζει το 17%, σύμφωνα με την αντίστοιχη έρευνα της Κομισιόν που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα.