Λαός χωρίς ιστορική µνήµη δεν µπορεί ποτέ να ευελπιστεί σε ένα αξιοπρεπές µέλλον. Αντίθετα, όσο µια κοινωνία τροφοδοτείται µε µνήµες από το παρελθόν ενισχύει τον αυτοσεβασµό της, αυξάνει τον βαθµό συνοχής της και βρίσκεται πάντοτε έτοιµη να αντιµετωπίσει τις όποιες προκλήσεις, εκούσα άκουσα, κληθεί να διαχειρισθεί. Ο Β’ Παγκόσµιος Πόλεµος και οι εξαιρετικές πράξεις ηρωικής αντίστασης που προέβαλε ο ελληνικός λαός στον Αξονα είναι οι πιο πρόσφατες, µαζί µε την περίοδο της χούντας, σελίδες µεγαλείου που κατέγραψε η νεότερη Ιστορία της χώρας.
Στο δεύτερο άρθρο της σειράς µε θέµα τους φακέλους των δικογραφιών που συνέταξε το Ελληνικόν Εθνικόν Γραφείον Εγκληµάτων Πολέµου (Greek National War Crimes Office) συνεχίζεται η αναφορά σε πόλεις και χωριά της ελληνικής επικράτειας όπου στήθηκαν θυσιαστήρια αµάχων. Σηµειωτέον, σε όλες τις περιπτώσεις των δικαστικών εγγράφων, πλην των ονοµάτων των κατηγορουµένων, περιγράφονται τα εγκλήµατα λεπτοµερώς και παρατίθενται τα ονόµατα τόσο των θυµάτων όσο και των µαρτύρων. Τα δύο τελευταία, χάριν οικονοµίας του χώρου, παραλείπονται.
1. Ηλεία (Κουρτέσι). Κατηγορούµενος ο αρχιλοχίας Hans Holle για φόνους αµάχων και πυρπόληση οικιών ως αντίποινα στη δράση ανταρτών της περιοχής.
Γαστούνη. Κατηγορούµενος ο υπολοχαγός Max Schefed για τον φόνο εξ επαφής µε περίστροφο του Αγγελου Θεοδωρόπουλου στον σιδηροδροµικό σταθµό της πόλης την ύστατη στιγµή που εγκατέλειπαν τα γερµανικά στρατεύµατα τη χώρα.
Κυλλήνη. Κατηγορούµενος ο δεκανέας Irich Breika για βασανιστήρια εις βάρος αµάχων.
Πύργος. Ο µεταφραστής Herman Wagner για συλλήψεις, βασανιστήρια και πλιάτσικο οικιών.
Καστρίτσιον. Κατηγορούµενοι ο συνταγµατάρχης Wolfinger, στρατιωτικός διοικητής Πατρών, ο υποπλοίαρχος του γερµανικού Ναυτικού Grohman και ο ανθυπολοχαγός της SD Pless για εµπρησµούς.
2. Μεσσηνία (Καλαµάτα). Κατηγορούµενοι: Ο ταγµατάρχης Schmidt και ο υπολοχαγός Pipkoln για παράνοµες συλλήψεις και εκτελέσεις οµήρων. Ο λοχίας Bauer για άσκηση τροµοκρατίας και εκτελέσεις οµήρων, ο στρατηγός Von Zesuir, ο ναύαρχος Gelvach και ο αρχιλοχίας της Γκεστάπο Jioseph Leger. Επίσης ο λοχαγός George Offermann, όλοι τους για µαζικές εκτελέσεις αµάχων, ο δε τελευταίος για πυρπόληση ιστορικής µονής στην περιοχή.
3. Ηπειρος (Κοµµένο Αρτας). Κατηγορούµενοι ο στρατηγός Von Stettner και ο ταγµατάρχης Fahnler του τάγµατος Εντελβάις για µαζικές εκτελέσεις (πάνω από 318 θύµατα, µεταξύ αυτών 66 µικρά παιδιά), βιασµούς και δολοφονίες γυναικών και πυρπόληση 300 οικιών. Από τα γνωστότερα εγκλήµατα στη διάρκεια του πολέµου που έκαναν τον γύρο του κόσµου για τη θηριωδία των ναζιστών.
Χωριά Αγνάντα, Καταρράκτης, Κ ουκούλια, Κτιστάδες, Γραικικό, Ράµια, Μικροκκλησιά, Μονόλιθο, Πλατανούσσα. Κατηγορούµενοι οι στρατηγοί Hubert Lanz και Ritter von Stettner, ο ταγµατάρχης Zockbanm, δηµαρχεύων στην πόλη των Ιωαννίνων, και οι υπολοχαγοί Hotzer, Sommer και Damm για µαζικές εκτελέσεις πολιτών, πυρπολήσεις και απάνθρωπα βασανιστήρια.
4. Εύβοια (Ροβιές). Κατηγορούµενοι: Ο υπολοχαγός Kleinert και ο λοχίας W. O. Coodgsesle για πλιάτσικο και πλήρη ισοπέδωση του χωριού ως αντίποινα σε αντιστασιακές πράξεις ανταρτών της περιοχής.
5. Καστοριά. Ο διοικητής της πόλης Hauptmann Benner για εκτελέσεις πολιτών µόλις εγκαταστάθηκε στην πόλη, προς εκφοβισµό.
Κλεισούρα. Κατηγορούµενος ο υπολοχαγός Hildembrandt για συλλήψεις, βασανιστήρια, εκτελέσεις και πλιάτσικο.
6. Θεσσαλία (Ελασσόνα). Κατηγορούµενος ο ταγµατάρχης Antonio Fetsi, δηµαρχεύων στην πόλη, για τροµοκρατία εις βάρος του πληθυσµού και πλιάτσικο οικιών.
7. Αιτωλοακαρνανία (Αράχοβα). Κατηγορούµενοι ο λοχαγός Holl Hann Hauptman, o υπολοχαγός Hilbig και οι Willy Yannis και Karl Paar για πυρπολήσεις, συλλήψεις και εκτελέσεις οµήρων και θυµάτων καταναγκαστικής εργασίας.
8. Θεσσαλονίκη. Κατηγορούµενος ο λοχαγός Paul Herle ή Hertea για δολοφονίες και βασανιστήρια αµάχων.
Κατηγορούµενος ο αξιωµατικός SD της Γκεστάπο Tony Kramer για εκτελέσεις αθώων στις φυλακές Βαγιάνο και Παύλου Μελά, βασανιστήρια και υφαρπαγή λύτρων.
Κατηγορούµενοι οι αξιωµατικοί Brunner των Ες-Ες και Stroop, καθώς και ο πολιτικός σύµβουλος Merten για δολοφονίες και εκτοπισµό εβραίων της πόλης. Οι Meissner, Kuhn, Wagner, Donnestag και Wentzel για λεηλασίες και οι Ες-Ες Gierbin, Dagatz, Boudourian (µεταφραστές), οι λοχίες Tsita, Boehn, Linermann, Brunbach, Jacombo, Pitchohans, Manjik, Feizler, Portik και Bayier για βασανιστήρια εις βάρος αµάχων.
Κατηγορούµενος ο λοχαγός Hilbing για δολοφονίες και πυρπόληση 15 οικιών στην Καλαµαριά.
Κατηγορούµενος ο διαβόητος αξιωµατικός των Ες-Ες Wiessliscennyi για τον εκτοπισµό 54.000 εβραίων της πόλης και άλλων 10.000 από την υπόλοιπη Ελλάδα. Ολοι τους, πλην ελαχίστων, εξοντώθηκαν στα κρεµατόρια του Αουσβιτς – Μπιρκενάου.
Κατηγορούµενος ο ταγµατάρχης Gruhn, ο επικεφαλής της Γκεστάπο Max Steindorf και ο υπολοχαγός των Ες-Ες Herte για παράβαση του κοινού Ποινικού Κώδικα: κλοπές, αφαίρεση ιδιωτικής περιουσίας, βασανιστήρια.
9. Κρήτη Τυµπάκι. Κατηγορούµενοι οι στρατιωτικοί µηχανικοί Konman και Ramps για απάνθρωπη συµπεριφορά εις βάρος εργαζοµένων σε καταναγκαστικά έργα στην οµώνυµη στρατιωτική βάση.
Κοξαρέ. Κατηγορούµενοι ο λοχαγός Tecker και ο αστυνοµικός διευθυντής Eugen Kiesling για πλιάτσικο και ανατίναξη µε χειροβοµβίδες ολόκληρου του οικισµού, µαζί µε το σχολείο και την εκκλησία, καθώς και µαζικές δολοφονίες.
Τύλισσος. Κατηγορούµενοι για δολοφονίες αµάχων, οµηρεία, βασανισµούς και πλιάτσικο οι δηµαρχεύοντες Johan Leuzer και λοχαγός Pretz, καθώς και ο λοχίας Ernest Mann.
Γερµιάδες. Για δολοφονίες και βάναυσες πράξεις εις βάρος αµάχων ο Ιταλός Antonio Giabriello και ο λοχίας Fritz Schubert, ο δηµαρχεύων Kaizer και ο Hans Sauts.
Κίσσαµος. Κατηγορούµενοι ο στρατηγός Krinppe και ο συνταγµατάρχης Berker για εκτελέσεις αµάχων, καταστροφές οικισµών, πλιάτσικο, βασανιστήρια.
Ηράκλειο. Κατηγορούµενος ο δηµαρχεύων στην πόλη στρατηγός Müller για εγκλεισµούς αµάχων, εκτελέσεις οµήρων σε αντίποινα, πυρπολήσεις και λεηλασίες οικιών.
Βούτες. Κατηγορούµενοι ο υπολοχαγός Zauner και ο σωµατάρχης Anton Kurta, συνεργάτες του Müller, µε τις ίδιες κατηγορίες.
Χανιά (Κάνδανος). Κατηγορούµενοι ο στρατιωτικός διοικητής Κρήτης, στρατηγός Student και ο λοχαγός Nieber για µαζικές εκτελέσεις των κατοίκων του χωριού και για την πλήρη ισοπέδωσή του Χανιά (Κάνδανος). Κατηγορούµενοι ο στρατιωτικός διοικητής Κρήτης, στρατηγός Student και ο λοχαγός Nieber για µαζικές εκτελέσεις των κατοίκων του χωριού και για την πλήρη ισοπέδωσή του.
Γραµβούσα. Κατηγορούµενος ο γκεσταπίτης Fred Spaher για εγκλεισµό και βασανιστήρια ανύποπτων πολιτών.
Καστέλλι. Κατηγορούµενος ο ZepRaitz για βάναυση συµπεριφορά εις βάρος πολιτών.
Σητεία. Κατηγορούµενος ο υπολοχαγός Fritz Pach της Γκεστάπο και ο στρατιώτης Alexander Manat για πλιάτσικο.
Φουρνιές. Κατηγορούµενοι οι Willy Haptmann, Herbert Zeiman και Helmont Kluck για µαζικές εκτελέσεις οµήρων.
∆ιαβόητοι υπήρξαν επίσης οι εγκληµατίες Hartman, σωµατώδης, ξανθός ηλικίας 42-45 ετών, γεννηµένος στη Θεσσαλονίκη, µυστικός πράκτωρ που µιλούσε ελληνικά, ιταλικά, βουλγαρικά και αραβικά, και ο στρατηγός Andrae Waldemar, που έδρασε και στην Αθήνα. Επίσης οι Trüber, Lemm, Betmann και Eibe.
Κατηγορούµενοι συνολικά 16, οι: Shuster ή Boster και Hans Sanders, στελέχη της Γεωργικής Σχολής στο Μαρούσι, για ιδιαζόντως ειδεχθείς δολοφονίες ακόµη και ανηλίκων (ενός δεκαεπτάχρονου παιδιού γιατί τόλµησε να κόψει µια ντοµάτα να τη φάει…).
Οι αξιωµατικοί των Ες-Ες Karl Wanei (Βύρωνας), της Λουφτβάφε στρατηγός Felmy (εκτελέσεις 200 στην Καισαριανή, άλλων 50 τον Σεπτέµβριο του ‘44, καθώς και 15 απεργών της Siemens, εγκλεισµούς στο Χαϊδάρι κτλ.), ο ΕςΕς Fritz Beke για τη σύλληψη και εκτέλεση της αγωνίστριας Λέλας Καραγιάννη (τα δύο της παιδιά διέφυγαν την εκτέλεση), ο στρατιώτης Eugen Herbutt, o στρατηγός Ratke, ο κτηνίατρος Karl Külm για τη σύλληψη 200 και την εκτέλεση 15 στην περιοχή Νέα Σφαγεία, ο αξιωµατικός της Αεροπορίας Doeninger (Φάληρο, Σκαραµαγκάς), ο Ες-Ες Franz Schubert για εγκλήµατα στο Χαϊδάρι και στις φυλακές Αβέρωφ.
Επίσης ο ανθυπολοχαγός Karl Fischer, δικηγόρος από το Βερολίνο και διοικητής του στρατοπέδου, για βασανιστήρια και εκτελέσεις οµήρων, όπως και οι απλοί στρατιώτες Kowatz και Smitzer. Τις ίδιες κατηγορίες αντιµετώπισε και ο προκάτοχος του Fischer, ταγµατάρχης Ratomsky, διοικητής στο Χαϊδάρι µεταξύ Οκτωβρίου 1943 και Απριλίου 1944.
∆ιαβόητος πλέον όλων ήταν όµως ο στρατηγός των Ες-Ες και διοικητής του σώµατος για όλη την Ελλάδα Simana, ευθυνόµενος για τα µπλόκα στον Βύρωνα και στην Κοκκινιά και τις συλλήψεις ελλήνων εβραίων. Για τη σύλληψη των εβραίων της Αθήνας ειδικότερα ασχολήθηκε προσωπικά ο ταξίαρχος και ανώτατος αξιωµατικός των Ες-Ες στην Ελλάδα Stroop.
Κατηγορία για υποχρέωση του πληθυσµού σε καταναγκαστική εργασία αντιµετώπισε και ο στρατηγός Speider, επικεφαλής των γερµανικών δυνάµεων κατοχής της χώρας.
Η κυρία Φωτεινή Τομαή είναι ιστορικός, πρεσβευτής σύμβουλος Α’ στο υπουργείο Εξωτερικών.
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
