Η έχθρα που κρύβεται πίσω από το «clasico» έχει αρκετές κοινωνικοπολιτικές πτυχές καθώς πρόκειται για την μια ποδοσφαιρική μάχη ανάμεσα σε ομάδες από τις σημαντικότερες μητροπόλεις της Ισπανίας, την πρωτεύουσα της Καστίλης Μαδρίτη και την πρωτεύουσα της παραλιακής Καταλωνίας Βαρκελώνη.
Εφέτος εκτός από το πρωτάθλημα, το οποίο καταλήγει στη Μπαρτσελόνα (διατήρησε τη διαφορά της στους οκτώ βαθμούς έπειτα από το μεταξύ τους 1-1 στην Μαδρίτη το περασμένο Σάββατο), οι δύο αιώνιοι μονομάχοι της Πριμέρα Ντιβισιόν διεκδικούν και το Κύπελλο Ισπανίας στον τελικό της Τετάρτης 20 Απριλίου στο «Μεστάγια» της Βαλένθια (22.30, novasports1) και την είσοδό τους στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ σε δύο ημιτελικούς που αναμένονται με κομμένη την ανάσα από τους ποδοσφαιρόφιλους του πλανήτη.
H γέννηση ενός ντέρμπι
Η γιγάντωση της ποδοσφαιρικής μονομαχίας ήρθε στα χρόνια της δικτατορίας του Φράνκο. Όπως έγραψε ο γεννημένος στη Βαρκελώνη συγγραφέας Μανουέλ Βάσκες Μονταλμπάν «ο Φράνκο συμπαθούσε τη Ρεάλ και οι διαιτητές το γνώριζαν[…] Ωστόσο τα εσκεμμένα και μη διαιτητικά λάθη το μόνο που κατάφεραν ήταν να μετατρέψουν σε αντιφασιστικό κέντρο τη Βαρκελώνη».
Το «clasico» φαίνεται ότι γεννήθηκε στις στάχτες του ισπανικού εμφυλίου πολέμου. Το 1936 όταν η Μαδρίτη ήταν ακόμη υπό πολιορκία από τα στρατεύματα του «Χενεραλίσμο», η Ρεάλ αιτήθηκε να συμμετάσχει στο πρωτάθλημα της Καταλονίας. Σε αντίθεση με τις περισσότερες ομάδες της επαρχίας η Μπαρτσελόνα αρνήθηκε.
Επτά χρόνια αργότερα, στις 13 Ιουνίου του 1943 παίχτηκε το επόμενο επεισόδιο του δράματος. Στα ημιτελικά του Κυπέλλου η Ρεάλ ηττήθηκε με 3-0 στη Βαρκελώνη σε ένα ματς όπου οι Μερένχες αποδοκομάζονταν διαρκώς! Σε συνδυασμό με κάποια διαιτητικά λάθη, τα προπαγανδιστικά έντυπα της Μαδρίτης βρήκαν πρόσφορο έδαφος και δημιούργησαν κλίμα ενόψει του επαναληπτικού.
Οι χιλιάδες σφυρίχτρες που μοιράστηκαν στους φίλους της Ρεάλ στο γήπεδο «Τσαμαρτίν» ήταν πταίσμα, μπροστά στην επίσκεψη του υπουργού εθνικής ασφαλείας στα αποδυτήρια. Στο πρώτο ημίχρονο οι Μπλαουγκράνα έχαναν με 8-0 και η σκέψη ήταν να μην επιστρέψουν. Ωστόσο μια νέα επίσκεψη στα αποδυτήρια τους… έπεισε.
Το τελικό 11-1 αποτέλεσε και επίσημα την έναρξη των εχθροπραξιών που συνεχίζονται (σε αθλητικό επίπεδο τις περισσότερες φορές) μέχρι σήμερα.
Η ευρωπαϊκή διάσταση
Το 1955 η Ρεάλ Μαδρίτης του Σαντιάγκο Μπερναμπέου προερχόταν από την κατάκτηση του πρώτου πρωταθλήματος έπειτα από 21 χρόνια.
Ο διορατικός πρόεδρος των Μερένχες είδε στην πρόσκληση της UEFA για συμμετοχή στο παρθενικό Κύπελλο Πρωταθλητριών μια νέα προοπτική επιτυχιών. Και χωρίς πολύ σκέψη δήλωσε συμμετοχή, σε αντίθεση με τη Μπαρτσελόνα που αρνήθηκε επικαλούμενη το υψηλό κόστος μετακινήσεων και χωρίς νόημα επιπλέον καταπόνηση των ποδοσφαιριστών της.
Η Ρεάλ έφτασε στον τελικό και κατέκτησε το πρώτο τρόπαιο στο Παρίσι νικώντας 4-3 τη Ρεμς, ενώ ακολούθησαν άλλα τέσσερα συνεχόμενα ευρωπαϊκά τρόπαια!
Η ομάδα που σταμάτησε το σερί της Ρεάλ ήταν η Μπαρτσελόνα την περίοδο 1960/61. Στη Μαδρίτη απέσπασε ισοπαλία 2-2 και στη Βαρκελώνη επικράτησε 2-1. Οι Μαδριλένοι κατηγορούν τον βρετανό διαιτητή Αρθουρ Ελις για λανθασμένες αποφάσεις στο πρώτο ματς, όπου καταλόγισε πέναλτι στις καθυστερήσεις ενώ ο βοηθός του είχε υποδείξει οφσάιντ τον Σάντορ Κότσις, ενώ μιλούν για σκάνδαλο στον επαναληπτικό.
Εκεί όπου ο επίσης βρετανός διαιτητής Ρετζιναλτ Λιφ ακύρωσε τέσσερα γκολ των Λουίς Ντελ Σολ, Αλφρέντο Ντι Στέφανο, Ενρίκε Πατσίν και Φραντσίσκο Χέντο! Ο σχολιαστής του βρετανικού δικτύου BBC είχε προαναγγείλει τον «καλύτερο αγώνα όλων των εποχών», ωστόσο μετά το τέλος της αναμέτρησης υποστήριξε ότι «ο Λιφ ήταν ο κορυφαίος παίκτης της Μπαρτσελόνα».
Ντέρμπι και εθνικισμός
Η Ρεάλ στιγματίστηκε από τους Καταλανούς ως η αγαπημένη ομάδα του καθεστώτος του Φράνκο. Την ίδια στιγμή όμως, η Μπαρτσελόνα που αποκαλείται και «εθνική Καταλωνίας» αποτελεί σύμβολο στην επιχείρηση ανεξαρτητοποίησης της ισπανικής επαρχίας! Στον τελικό του Κυπέλλου 2009 ανάμεσα στους Μπλαουγκράνα και την… «εθνική Βασκωνίας» Αθλέτικ Μπιλμπάο, ο εθνικός ύμνος της Ισπανίας αποδοκιμάστηκε από τους χιλιάδες οπαδούς των δύο ομάδων!
Ο τελικός των μπουκαλιών και η ρεβάνς
Τα ισπανικά γήπεδα ήταν από τα πρώτα στα οποία απαγορεύτηκαν τα μπουκάλια. Όχι τυχαία, καθώς στον τελικό του Κυπέλλου 1968, ο οποίος διεξήχθη στο «Σαντιάγκο Μπερναμπέου» της Μαδρίτης, η Μπαρτσελόνα επικράτησε 1-0 και κατέκτησε το τρόπαιο.
Οι οπαδοί των Μερένχες όμως, αρνούμενοι να δουν τους Μπλαουγκράνα να κάνουν τον γύρο του θριάμβου στη Μαδρίτη, άρχισαν να εκσφεντονίζουν μπουκάλια στον αγωνιστικό χώρο αποδοκιμάζοντας παράλληλα τον διαιτητή Αντόνιο Ρίγκο, διαιτητή ο οποίος είχε σφυρίξει τα 13 από τα 30 ματς των Μπλαουγκράνα εκείνης της χρονιάς, καθώς και όλων των αγώνων Κυπέλλου! Ο τελικός βαπτίστηκε «τελικός των μπουκαλιών», ενώ η… ρεβάνς δόθηκε 25 χρόνια.
Στη ρεβάνς του Σούπερ Καπ του 1993 η Ρεάλ υπερασπίστηκε σχετικά άνετα (1-1) στη Βαρκελώνη τη νίκη της (3-1) στο πρώτο ματς. Οι οπαδοί των Μπλαουγκράνα πετούσαν τόσα αντικείμενα στον αγωνιστικό χώρο που ανάγκασαν τους παίκτες των μαδριλένων να πάρουν το τρόπαιο στα αποδυτήρια με ισχυρή αστυνομική συνοδεία…
Οι «προδότες» και οι γουρουνοκεφαλές
Από το 1902 υπήρξαν 33 ποδοσφαιριστές που επέλεξαν να αλλάξουν στρατόπεδο. Ο πρώτος ήταν ο Αλφόνσο Αλμπενίθ που άφησε τη Μπαρτσελόνα για λογαριασμό της Ρεάλ, διαδρομή που ακολούθησε και ο τελευταίος (Χαβιέ Σαβιόλα). Ο πρώτος που μετακόμισε από τη Μαδρίτη για τη Βαρκελώνη ήταν ο Λουτσιάνο Λιθαράγκα το 1905.
Στη λίστα δεν συμπεριλαμβάνεται ο Αλφρέντο ντι Στέφανο, μολονότι αγωνίστηκε σε κάποια φιλικά με τη φανέλα της Μπαρτσελόνα προτού μετακομίσει στη Ρεάλ Μαδρίτης στην πιο κομβική και επεισοδιακή μεταγραφή της.
Ο πρώτος ποδοσφαιριστής που επιβεβαίωσε τον τίτλο «Galacticos» της Ρεάλ Μαδρίτης ήταν το 2000 ο Λουίς Φίγκο. Η «αρπαγή» του αρχηγού των Μπλαουγκράνα δεν μπορούσε να «χωρέσει» στο μυαλό των οπαδών και στην πρώτη επίσκεψή του στο «Καμπ Νου» τον… υποδέχτηκαν με μια γουρουνοκεφαλή, ένα μπουκάλι ουίσκι και άλλα διόλου ελαφριά αντικείμενα!
Ενας από τους παίκτες που φόρεσαν τη φανέλα και των δύο συλλόγων ήταν και ο Σάμουελ Ετό, ο οποίος μάλιστα προκάλεσε το κοινό αίσθημα όταν πανηγυρίζοντας την κατάκτηση του πρωταθλήματος 2004-05 από τη Μπαρτσελόνα τραγούδησε στους παραληρούντες φίλους των Μπλαουγκράνα «μαρδιλένοι μπάσταρδοι, χαιρετήστε τους πρωταθλητές».
Ασύλληπτα νούμερα
Οι τίτλοι που έχουν κατακτήσει οι δύο μονομάχοι προκαλούν ίλιγγο.
Η Μπαρτσελόνα μετράει 20 πρωταθλήματα Ισπανίας, 25 κύπελλα, 2 λιγκ καπ, 9 σούπερ καπ, 3 Τσάμπιονς Λιγκ (και πρώην Κύπελλο Πρωταθλητριών), 4 Κύπελλα UEFA, 3 ευρωπαϊκά Σούπερ Καπ, 1 Διηπειρωτικό Κύπελλο και ένα Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων.
Η Ρεάλ Μαδρίτης έχει 31 πρωταθλήματα Ισπανίας, 17 κύπελλα Ισπανίας, 1 λιγκ καπ , 8 σούπερ καπ, 9 Τσάμπιονς Λιγκ (και πρώην Κύπελλο Πρωταθλητριών), 2 Κύπελλα UEFA, 1 ευρωπαϊκό Σούπερ Καπ, 3 Διηπειρωτικά Κύπελλα.
Αναγνώριση απ’ τον αντίπαλο
Το νικηφόρο πέρασμα της Μπαρτσελόνα τον Νοέμβριο του 2005 από τη Μαδρίτη με το επιβλητικό 3-0, στον αγώνα αποκορύφωμα της καριέρας του Ροναλντίνιο στους Μπλαουγκράνα, επιβραβεύτηκε με τον πλέον ανέλπιστο τρόπο για την ομάδα του κ. Φρανκ Ράικαρντ που στην συνέχεια της περιόδου θα κατακτούσε εκτός από το πρωτάθλημα και το Τσάμπιονς Λιγκ: οι οπαδοί της Ρεάλ Μαδρίτης αναγνωρίζοντας το ταλέντο του βραζιλιάνου «μάγου» χειροκρότησαν όρθιοι την επίτευξη του δεύτερου προσωπικού γκολ του και την προσπάθεια που ξεκίνησε από τη μεσαία γραμμή!
Αντίστοιχο συναίσθημα ένιωσαν και οι παίκτες της Ρεάλ το 2008. Στο ντέρμπι του «Σαντιάγκο Μπερναμπέου» οι άσοι της Μπαρτσελόνα παρατάχθηκαν στον αγωνιστικό χώρο και όπως επιτάσσει η παράδοση του «pasillo» (σ.σ. πέρασμα) υποδέχτηκαν τους αντιπάλους τους χειροκροτώντας τους για την κατάκτηση του πρωταθλήματος που είχε ολοκληρωθεί μαθηματικά μερικές ημέρες νωρίτερα.
Το ποδόσφαιρο του Παραδείσου και η ουράνια μουσική
Τον Μάιο του 2009 λίγες ημέρες προτού κατακτήσει το Τσάμπιονς Λιγκ η Μπαρτσελόνα του κ. Πεπ Γκουαρντιόλα πανηγύρισε τη μεγαλύτερη εκτός έδρας νίκη της επί της Ρεάλ. Τέσσερις αγωνιστικές πριν το φινάλε του πρωταθλήματος και ενώ η διαφορά ήταν μόλις στον έναν βαθμό υπέρ της Μπαρτσελόνα, οι Μπλαουγκράνα διέλυσαν την αντίπαλό τους με το συγκλονιστικό 6-2 που έφερε την υπογραφή των Λιονέλ Μέσι και Τιερί Ανρί.
Η αθλητική εφημερίδα της Μαδρίτης «As» υποδέχτηκε τη συντριβή της Ρεάλ με τον τίτλο «Ετσι παίζεται το ποδόσφαιρο στον Παράδεισο».
Αντίστοιχο πάντως, ήταν το συναίσθημα για τους φίλους των Καταλανών και το 1974 στο θριαμβευτικό 5-0 στη Μαδρίτη με πρωταγωνιστή τον Γιόχαν Κρόιφ, ενώ η αγωνιστική υπεροχή της Ρεάλ αναγνωρίστηκε στο νικηφόρο πέρασμα των Μερένχες με 1-5 από τη Βαρκελώνη το 1963. Ο διεθνής Τύπος έκανε λόγο για το «λευκό μπαλέτο» και η γερμανική «Zeit» έγραψε ότι «ποτέ άλλοτε δεν πρόκειται να συνυπάρξουν στην ίδια ομάδα παίκτες όπως η επιθετική πεντάδα της Ρεάλ Καρίνο – Ντελ Σολ – Ντι Στέφανο – Πούσκας και Χέντο. Δέκα σούπερ πόδια, εκατό ασταμάτητες καρδιές στέλνουν το ποδόσφαιρο σε άλλη διάσταση. Φανταστείτε να γράφουν μια μουσική συμφωνία από κοινού ο Μπαχ, ο Μότσαρτ, ο Μπετόβεν, ο Χάιντν και ο Χέντελ. Και τον Μπραμς να είναι στους αναπληρωματικούς».
