Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) ενέκρινε ομόφωνα τη μελέτη πολεοδόμησης του εκτός σχεδίου τμήματος του ΒΙΠΑ-ΒΙΟΠΑ Λαυρίου. Πρόκειται για μια απόφαση που αφορά τον καθορισμό καινούργιων χρήσεων στο συγκεκριμένο τμήμα του βιομηχανικού πάρκου, όπως για παράδειγμα η δυνατότητα να κατασκευαστούν καταστήματα, κατοικίες, ξενοδοχειακά και τουριστικά κτίρια, κέντρα διασκέδασης, αναψυκτήρια, εστιατόρια κ.ά.
Την ίδια στιγμή, δεν θα επιτρέπονται βιομηχανικές χρήσεις, παρά μόνο ήπιας μορφής, όπως επαγγελματικά εργαστήρια.
Τα μέλη του ΚΑΣ δεν έφεραν αντίρρηση ως προς τη μελέτη πολεοδόμησης, η οποία έρχεται να λύσει ένα χρόνιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας, αλλά και να ενισχύσει τον τουρισμό στην περιοχή. Μια αναβάθμιση που έχει ξεκινήσει στο Λαύριο από το 2002 γι’ αυτό και -όπως ειπώθηκε στη συνεδρίαση του Συμβουλίου- σχεδιάζεται η κατασκευή λιμένα στα νότια της πόλης.
Κύριο μέλημα του ΚΑΣ, όμως, ήταν οι αρχαιότητες της περιοχής και η σημασία τους ώστε να γίνει κάποια ειδική παρατήρηση στην τελική απόφαση. Τα μνημεία που έχουν εντοπιστεί αφορούν τείχη αρχαίου οικισμού, επιφανειακά οικοδομικά κατάλοιπα, μια επιγραφή (όρος οδού), καθώς και νεκροταφεία με κτερίσματα, κάποια από τα οποία εκτίθενται στο αρχαιολογικό μουσείο Λαυρίου.
Το σημαντικότερο όλων είναι ένα εργαστήριο τήξεως μεταλλεύματος, το οποίο εντοπίστηκε επιφανειακά και είναι ένα από τα ελάχιστα εργαστήρια τέτοιας φύσεως στη Λαυρεωτική. Γι’ αυτόν το λόγο, στην τελική απόφαση του ΚΑΣ έγινε ειδική μνεία ώστε γύρω από το μνημείο να οριοθετηθεί μια ελεύθερη περιοχή, ακτίνας τουλάχιστον 20 μ., για την περίπτωση που ανασκαφεί στο μέλλον.
Οι ανασκαφές στο Θορικό
Στη συνεδρίαση, το ΚΑΣ πήρε άλλη μια απόφαση για τη Λαυρεωτική και συγκεκριμένα για τις ανασκαφές στον λόφο Βελατούρι του Θορικού. Πρόκειται για την έγκριση του αιτήματος της Βελγικής Σχολής Αθηνών, που ζητούσε να συνεχιστεί το 2011 η ανασκαφική έρευνα στην περιοχή.
Οι ανασκαφές της Βελγικής Σχολής στο Βελατούρι έχουν ξεκινήσει από το 1963. Στις πλαγιές του λόφου έχουν εντοπιστεί σημαντικά μνημεία του αρχαίου δήμου, όπως η ακρόπολη, η νεκρόπολη, το θέατρο και η βιομηχανική ζώνη. Το θέατρο του Θορικού, που κατασκευάστηκε στα τέλη του 6ου αιώνα π. Χ., θεωρείται μοναδικό όχι μόνο επειδή είναι το αρχαιότερο στον ελλαδικό χώρο, αλλά και για το ιδιόμορφο ελλειψοειδές σχήμα του.
Στην περιοχή έχει ανευρεθεί επίσης νεκροταφείο με τάφους από τη γεωμετρική έως την κλασική περίοδο, ενώ στο κυρίως βιομηχανικό τετράγωνο έχουν ανασκαφτεί σπίτια, στοές, πλυντήρια μεταλλεύματος και μεταλλεία. Οι εξορύξεις στον Θορικό χρονολογούνται από το 3000 π.Χ.
