Τρεις διαφορετικές φόρμουλες έχει ρίξει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους παραχωρησιούχους και τις δανείστριες τράπεζες η κυβέρνηση, η οποία δια του υφυπουργού Υποδομών, κ. Ι. Μαγκριώτη, υπόσχεται, οριστική επίλυση της παύσης της χρηματοδότησης των έργων εντός της επόμενης εβδομάδας, με παράλληλη μείωση της τιμής των διοδίων.
Η πρώτη πρόταση προβλέπει την εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), η οποία θα χορηγήσει μεταβατικό δάνειο στο κράτος για την υλοποίηση των έργων.
Η δεύτερη, πιο περίπλοκη ιδέα κάνει λόγο για την δημιουργία μίας εταιρίας, η οποία θα προικιστεί με τα μελλοντικά έσοδα του δημοσίου από τα διόδια και θα πωληθεί σε ιδιώτες.
Η τρίτη και μάλλον πιο παραδοσιακή πρόταση, προβλέπει την εγγυοδοσία των δανείων των παραχωρησιούχων από το δημόσιο ή ακόμη και την δημιουργία ενός ταμείου ασφαλείας.
Πάντως, πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι οποιαδήποτε μείωση της τιμής των διοδίων και άρα συρρίκνωση των οικονομικών πόρων, που προβλέπονται από τις συμβάσεις, θα γίνουν είτε εις βάρος των μελλοντικών εσόδων του δημοσίου από τα διόδια είτε με «κούρεμα» τμημάτων των έργων.
Στο μεταξύ, στη διαδικασία της διαιτησίας έχει εισέλθει το αίτημα της «Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου» να αυξήσει κατά 33% τις τιμές των διοδίων, κατ’ εφαρμογή της σύμβασης παραχώρησης, κάτι, που ωστόσο, το δημόσιο ζήτησε να μην γίνει. Μάλιστα, πρόκειται για ένα από τα πολλά ζητήματα που βρίσκονται σε ανάλογη κατάσταση, ενώ εκκρεμεί και το ζήτημα της αποπληρωμής περίπου 10 εκατ. ευρώ στην Κοινοπραξία από το κράτος, λόγω του «παγώματος» της λειτουργίας του σταθμού διοδίων του Αιγινίου, έπειτα από σχετικό αίτημα της κυβέρνησης.
Όπως κι αν έχει, όπως παραδέχονται στελέχη των κοινοπραξιών, όλες οι προτάσεις βρίσκονται στο τραπέζι, όμως τίποτα δεν είναι βέβαιο. Και αυτό διότι οι δανειστές των παραχωρησιούχων αναμένουν απτές απαντήσεις και ξεκάθαρα πλάνα για το αύριο των μεγάλων έργων, ενώ έχουν ξεκαθαρίσει ότι μέχρι να συμβεί αυτό, το «ταμείο» θα είναι μπλοκαρισμένο.
Η κατάσταση, σύμφωνα με πηγές των Κοινοπραξιών, είναι πλέον οριακή, καθώς η χρηματοδότηση έχει σταματήσει εδώ και αρκετούς μήνες, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις έχει πια «χρονίσει», με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ομαλή πορεία των έργων. Ήδη, σημαντικά εργοτάξια έχουν αναστείλει τις εργασίες τους και λόγω των οικονομικών προβλημάτων, αλλά και των μεγάλων καθυστερήσεων που έδειξε το δημόσιο στην εκπλήρωση των συμβατικών του υποχρεώσεων.
Στο μεταξύ, η πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση κατά του «δεν πληρώνω» έχει μειώσει σημαντικά την αποφυγή καταβολής διοδίων στα ΙΧ, όχι, όμως και στα φορτηγά, τα οποία συνεχίζουν σε ρυθμούς έως και 30%, εξαπατώντας τους καταναλωτές, αφού στην τελική τιμή των προϊόντων που μεταφέρουν, είναι ενσωματωμένο και το κόστος των διοδίων. Μάλιστα, στις περισσότερες των περιπτώσεων η τροχαία είναι απούσα, με αποτέλεσμα να μην εφαρμόζεται ο νόμος.
Επίσης, έχουν σταματήσει οι συνεδριάσεις της ομάδας εργασίας για το τηλεδιόδιο, με αποτέλεσμα να έχει γίνει πρόοδος μόνο σε ό,τι αφορά την διαλειτουργικότητα των συστημάτων χρέωσης. Συν τοις άλλοις, ο διευθυντής της ειδικής υπηρεσίας για τις συμβάσεις παραχώρησης έχει τεθεί σε διαθεσιμότητα, λόγω των προβλημάτων που είχαν εμφανιστεί με τα χιόνια της Καθαράς Δευτέρας.
Πάντως, όλα τα συμβαλλόμενα μέρη αναζητούν την «χρυσή τομή» για το ζήτημα του τηλεδιοδίου, καθώς η δημιουργία του ενδέχεται να απαιτήσει την τροποποίηση των συμβάσεων, κάτι που ουδείς επιθυμεί σε αυτή τη φάση.