Η ομιλία του Ανδρέα Λοβέρδου

Ο τομέας της υγείας στη χώρα μας τα επόμενα δυο χρόνια θα βρεθεί σεδιαρκή κίνηση. Αφενόςγια την οριστική υπέρβαση χρόνιων καθυστερήσεων (όπως π.χ. τα κατάλοιπα της βάρβαρης διαχείρισης των ψυχικά ασθενών ή των πεπαλαιωμένων αιθουσών με 12 κρεβάτια χωρίς τουαλέτα και αφετέρου για την προσπάθεια άντλησης πόρων από ένα σύστημα σπάταλο, κακοδιοικημένο και για αυτό διεφθαρμένο.Δεν υπάρχει κανένα περιθώριο και καμμία δικαιολογία για αυξήσεις δαπανών. Δίνουμε ό,τι και η ΗΠΑ ή η Γερμανία. 10% του ΑΕΠ (25 δις ευρώ ετησίως). Ανήκουμε στις 6 πρώτες χώρες του πλανήτη ως προς την εθνική δαπάνη για την υγεία.

25 δισ, η συνολική εθνική δαπάνη: Αυτοχρηματοδότηση η μόνη λύση

Ο χώρος της υγείας είναι πολιτικά βατός, αφού όλοι οι πολίτες στηρίζουν την προσπάθεια του υπουργείου να βελτιώσει την κατάσταση, αλλά από διοικητικής πλευράς αποτελεί τον πιο δύσκολο τομέα της ελληνικής διοίκησης: το άθλιο σύστημα των προμηθειών, τα πολλά και ανορθολογικά κατανεμημένα νοσοκομεία, η ανυπαρξία ενιαίας πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, οι πολλοί γιατροί αλλά οι λίγοι νοσηλευτές, το υδροκέφαλο και αδρανές σύστημα κεντρικής διοίκησης κ.τ.λ. Ενώ σε όλο τον ανεπτυγμένο κόσμο η προσπάθεια για εξορθολογισμό των δαπανών της υγείας είναι κοινή, η χώρα μας εμφανίζεται να παλεύειγια τους ίδιους τίτλους θεμάτων, π.χ. με τη Γερμανία, αλλά για διαφορετικά περιεχόμενα. Ενώ με τους Γερμανούς στοχεύουμε από κοινού στη συγκράτηση των δαπανών υγείας, αυτοίασχολούνται με την πρόληψη και την τηλεϊατρική, ενώ εμείς αγωνιζόμαστε να μηχανοργανώσουμε τις αποθήκες των νοσοκομείων!!!

Όποιος υπουργός αποφασίσει να μπει στο χώρο της υγείας ως ταύροςεν υαλοπωλείω, με απόλυτη βεβαιότητα θα σπάσει τα τζάμια αλλά και το πρόσωπό του. Για την επίτευξη ορισμένων στόχων στον τομέα της υγείας απαιτείται κλιμακωτή διάταξή τους, καθώς, και χρονοδιάγραμμα.

Το πρώτο και απαραίτητο βήμα, το οποίο έπρεπε να γίνει, ήταν η σύνταξη ενός ειλικρινούς προϋπολογισμού για το 2011, ενός προϋπολογισμού πολύ διαφορετικού από κάθε προηγούμενο . Είναι ο πρώτος προϋπολογισμός που συντάχθηκε σε συνθήκες κρίσης και όχι ενόψει κρίσης. Το μεγάλο μας στοίχημα στην υγεία είναι να περιορίσουμε τις δαπάνες ενός διαπιστωμένα σπάταλου συστήματος – ξοδεύουμε 25 δις ευρώ το χρόνο – χωρίς να θίξουμε τις υπηρεσίες προς τους πολίτες.

Σε αυτόν τον προϋπολογισμό και στις εξοικονομήσεις πόρων που προκύπτουν από αυτόν θα βασιστούμε τους επόμενους μήνες, αλλά και τα επόμενα χρόνια, για να βελτιώσουμε τις υπηρεσίες που παρέχουμε στους πολίτες. Γιατί σε καιρό δημοσιονομικής κρίσης πόροι μπορούν να βρεθούν μόνο εντός του συστήματος. Από το σύστημα Υγείας προς τον έλληνα φορολογούμενο και προς το ίδιο το σύστημα υγείας.

ΙΙ. ΕΞΟΡΘΟΛΟΓΙΣΜΟΣ – ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΟΡΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Στον προϋπολογισμό του 2011, μειώνουμε τις δαπάνες στον χώρο της υγείας χωρίς, όμως, να στερούμε υπηρεσίες από τους πολίτες. Πώς γίνεται αυτό; Με τον εξορθολογισμό του συστήματος, την καταπολέμηση της σπατάλης δεκαετιών και τη λήψη μέτρων που αυξάνουν τους ίδιους πόρους του συστήματος.

Ο συνολικός προϋπολογισμός του Υπουργείου για το 2011 περιορίζεται στα 5,518 δισ. ευρώ έναντι 6,1 δισ. που ψήφισε η Βουλή τον περασμένο Δεκέμβριο. Να σημειωθεί, ότι στον προϋπολογισμό του 2011 συμπεριλαμβάνεται και ο ΕΦΕΤ και των διευθύνσεων της ΓΓΑ που υπήχθησαν στο υπουργείο. Την χρονιά το Υπουργείο Υγείας έχει όριο δαπανών τα νοσοκομεία τα 2.350- 2.500 δις Ευρώ (ενώ το 200+ και το 2010 η δαπάνη έφτασε τα 3 περίπου δις Ευρώ).

Από πού προέρχεται η εξοικονόμηση στο φετινό προϋπολογισμό υπουργείου και νοσοκομείων; Κάνουμε λόγο για περίπου 1,4 δις ευρώ!!!

Στο σκέλος του προϋπολογισμού του υπουργείου Υγείας από τη μεταφορά αποτελέσματος από τα μέτρα για τους μισθούς του Δημοσίου και τον περιορισμό των επιχορηγήσεων σε εποπτευόμενους φορείς θα συνεχιστεί και τι 2011 η μείωση των 600 εκ. ευρώ που έγινε και το 2010 με τα μέτρα του υπουργείου Οικονομικών. Στο συνολικό προϋπολογισμό, όμως, για την Υγεία περίπου επιπλέον 700 εκατομμύρια θα εξοικονομηθούν από πολιτικές που προωθεί το υπουργείο Υγείας.

1.150 εκατ. ευρώ εξοικονόμηση για το ΕΣΥ από τη μείωση των τιμών των φαρμάκων

2.250 εκατ. ευρώ αναμένεται να είναι το όφελος από τις προμηθευτικές δαπάνες με την εφαρμογή συγκεντρωτικών διαγωνιστικών διαδικασιών, την καθιέρωση μηχανισμών μηνιαίων ελέγχων ανά μονάδα ανάλωσης και κυρίως από την έγκαιρη καταβολή των οφειλών προς τους προμηθευτές και την καταπολέμηση της υπερτιμολόγησης αλλά και των ανεξέλεγκτων ποσοτήτων υλικών, για τα οποία οι έλληνες φορολογούμενοι πλήρωναν χωρίς να απολαμβάνουν ανταλλάγματα σε υπηρεσίες, βορά σε ένα σύστημα που είχε μάθει να ξοδεύει χωρίς κανέναν έλεγχο.

3.Έως 150 εκατ. στοχεύουμε να εξοικονομήσουμε από τη θέσπιση ειδικών ρυθμίσεων για τις πολυμελείς οικογένειες. Η εποχή της συμβολικής χρήσης των δημοσίων πόρων εξέπνευσε ανεπιστρεπτί με το τέλος της επίπλαστης μεταπολιτευτικής ευμάρειας. Δεν μειώνουμε τα επιδόματα, δεν αλλοιώνουμε τις πολιτικές μας, αλλά εξορθολογίζουμε την κοινωνική μας πολιτική.

Δεν σταματήσαμε, όμως, στη λήψη μέτρων για τη μείωση των δαπανών. Υλοποιούμε πολιτικές που οδηγούν στην αύξηση των ιδίων πόρων του συστήματος κατά περισσότερο από 100 εκατ. ευρώ.(ολοήμερη λειτουργία, επέκταση της δαπάνης για επίσκεψη στα εξωτερικά ιατρεία, σύναψη προγραμματικών συμφωνιών των νοσοκομείων με τις δημόσιες επιχειρήσεις κ.ο.κ.)

ΙΙΙ. ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ

Για τη νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου, η στοχοθεσία που σχετίζεται με τις δομικές- διαρθρωτικές αλλαγές στο χώρο της υγείας, χωρίζεται σε δύο περιόδους, στις οποίες κατανέμονται στην αρχή τα κυρίως οικονομικο-λογιστικά θέματα και στη συνεχεία τα θέματα που αφορούν τον πυρήνα της βελτίωσης της παροχής των υπηρεσιών υγείας και συγκεκριμένα:

Α) Έως και το Μάρτιο του 2011 η στοχοθεσία του υπουργείου Υγείας σχετίζεται με την οργάνωση των νοσοκομείων και τη θέσπιση στην πράξη κάποιων βασικών κανόνων καλής λειτουργίας τους. Αναφέρομαι κατά βάση στα εξής :

•Έως το τέλος Δεκεμβρίου του 2010 η ανάληψη υπηρεσίας 2800 νοσηλευτών.
•Έως το τέλος Ιανουαρίου του 2011 πρέπει να έχει μεταφερθεί από το Υπουργείο Οικονομίας στο Υπουργείο Υγείας ο καθορισμός της τιμής των φαρμάκων και από την 1η Απριλίου το υπουργείο Υγείας να ασκεί με τρόπο ολοκληρωμένο αυτή την αρμοδιότητα.

•Έως το τέλος Μαρτίου η ψηφιοποίηση του διπλογραφικού συστήματος, καθώς και η μηχανοργάνωση τουλάχιστον των αποθηκών, των φαρμακείων και των λογιστηρίων των νοσοκομείων.

•Έως το τέλος Ιανουαρίου να έχει λειτουργήσει στην πράξη το νέο σύστημα πληρωμών των προμηθευτών, που θα οδηγήσει σε χαμηλότερες τιμές και να έχει ψηφιστεί το νέο σύστημα προμηθειών που θα λειτουργήσει από το 2012.

•Έως τα τέλη Ιανουαρίου να έχει ψηφιστεί ο σχετικός νόμος, ώστε να εφαρμοστεί στην πράξη η μεταφορά των μονάδων υγείας των ασφαλιστικών Ταμείων στο Ε.Σ.Υ.

•Έως τα τέλη Ιανουαρίου να έχει θεσπιστεί η επιστροφή κερδών από τις φαρμακευτικές εταιρείες και τα φαρμακεία, καθώς και να έχει μειωθεί κατά 2.5% το κέρδος των φαρμακαποθηκών.

•Τον Ιανουάριο να γίνει η αξιολόγηση των διοικητών και από τον Φεβρουάριο να εφαρμοστεί η δυνατότητα ο ίδιος διοικητής να διοικεί περισσότερα νοσοκομεία.

•Από τη 1η Ιανουαρίου να ξεκινήσει να εφαρμόζεται στην πράξη η κατεύθυνση το 50% της συνολικής νοσοκομειακής φαρμακευτικής κατανάλωσης, να είναι γενόσημα.

•Έως το τέλος Ιανουαρίου να έχει μετατραπεί από μονοετή σε τριετή η βεβαίωση καλής λειτουργίας στα ιδιωτικά νοσοκομεία και να έχει αλλάξει το νομικό σύστημα που προβλέπει την επέκτασή τους.

•Έως τον Φεβρουάριο 2011 να έχουν βελτιωθεί οι προϋποθέσεις του ιατρικού τουρισμού.

•Έως το τέλος Δεκεμβρίου του 2010 να έχει επεκταθεί σε όσα περισσότερα νοσοκομεία γίνεται η ολοήμερη λειτουργία (ήδη έχουν φθάσει τα 45) και να επεκταθεί σε όλους η καταβολή ενός μικρού αντιτίμου στους επισκέπτες των εξωτερικών ιατρείων των νοσοκομείων και των κέντρων υγείας (χωρίς αυτό να αφορά τους χρόνιους ασθενείς, που προσέρχονται για να τους ξαναγράψουν τη συνταγή τους).

•Τέλος, η αναθεώρηση τον Φεβρουάριο του 2011 του ΕΣΠΑ με την απένταξη μη ώριμων έργων και ένταξη ωρίμων.

•Ταυτόχρονα με τις ανωτέρω μείζονος σημασίας διαρθρωτικές αλλαγές προσπαθούμε δούμε και ορισμένα σημαντικά θέματα υγείας, όπως, να εγκαταστήσουμε 17 νέα κέντρα απεξάρτησης από τα ναρκωτικά και να αποσυμφορήσουμε τις μεγάλες πόλεις, καθώς και να καθιερώσουμε το ετήσιο εθνικό τεστ μαστού και τραχήλου για όλες τις γυναίκες από 45 έως 50 ετών.

Β) Από 1η Απριλίου ξεκινάει το ουσιαστικότερο κομμάτι της δουλειάς μας και συγκριμένα :

•Βάσει των διαδικασιών που έχουν ήδη ξεκινήσει, 1η Απριλίου θα αρχίσει ο κοινωνικός διάλογος για τις συγχωνεύσεις των νοσοκομείων με σκοπό την 1η Ιουνίου να έχει ολοκληρωθεί και από την 1η Ιουλίου να αρχίσει να εφαρμόζεται η συγχώνευση νοσοκομείων με τις διάφορες μορφές της. Με τις αποφάσεις αυτές συγκρατούμε δυνάμεις και εξοπλισμό, παρέχουμε καλύτερες υπηρεσίες υγείας και εξοικονομούμε πόρους.

•Παρακολουθούμε την εφαρμογή του ΕΣΠΑ, ώστε να εξαλείψουμε τις βαρβαρότητες στον τομέα της ψυχικής υγείας και την αθλιότητα στις υποδομές σε ορισμένα νοσοκομεία.

•Θα αλλάξουμε το σύστημα εισόδου των αποφοίτων της ιατρικής σχολής στις ειδικότητες. Σημειωτέον, σήμερα για ορισμένες ειδικότητες ένας απόφοιτος περιμένει 8 με 10 χρόνια!!!

•Θα αναμορφώσουμε το ΚΕΣΥ, ώστε να φύγει από το πεδίο του συνδικαλισμού και να μπορέσει να παίξει τον ρόλο του.

•Θα αναμορφώσουμε το Σώμα Επιθεωρητών Υγείας, καθιστώντας παράλληλα πιο ευέλικτο το σχετικό πειθαρχικό δίκαιο.

•Βάσει της προπαρασκευής την οποία ήδη το ΚΕΣΥ ολοκληρώνει, θα προχωρήσουμε στην αξιολόγηση των νοσοκομειακών μονάδων. Το θέμα αφορά κυρίως τον ιδιωτικό τομέα, στο πλαίσιο του οποίου μερικές μονάδες κακώς αφήνονται σήμερα να λειτουργούν.

•Θα αναμορφώσουμε σε ημερήσια βάση το καθεστώς των εφημεριών στα νοσοκομεία της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης. Η αλλαγή αυτή μαζί και με την ενοποίηση των πρωτοβάθμιων υπηρεσιών υγείας, καθώς και με την προώθηση του ΕΣΠΑ, θα καταστήσουν στο τέλος του 2012 το δημόσιο σύστημα υγείας αποτελεσματικό και χρήσιμο στον πολίτη, προσβάσιμο σε όλους, εξορθολογισμένο και όχι σπάταλο , ένα πραγματικό σύμμαχο στη ζωή των ανθρώπων.

Όλα όσα καταγράφηκαν είναι εφικτά και συγκροτούν ένα δομημένο, πραγματοποιήσιμο και αποτελεσματικό σύστημα διαρθρωτικών αλλαγών. Γνώσεις υπάρχουν, μελέτες υπάρχουν, βούληση υπάρχει, πολιτικό πλαίσιο στην Ελλάδα της κρίσης υπάρχει , το ξεκίνημα έγινε, ας ολοκληρώσουμε την εκπλήρωση των υποχρεώσεων μας.

Πρέπει, όμως, εδώ να τονιστεί ότι η εφαρμογή των ανωτέρων αλλαγών που έχει ανάγκη ο τόπος προϋποθέτει σταθερό πολιτικό σύστημα, σταθερή κυβέρνηση και συναινετικό πολιτικό περιβάλλον. Με το κόμμα της μείζονος αντιπολίτευσης κυρίως, αλλά και με τα υπόλοιπα κόμματα απαιτείται, ξεπερνώντας πρακτικές και αντιλήψεις του παρελθόντος, συνεννόηση, συμπτώσεις και συγκλίσεις. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι για να επιτευχθούν αυτές συνεννοήσεις, συμπτώσεις και συγκλίσεις πάνω στα ευαίσθητα ζητήματα της υγείας προϋποτίθενται ορισμένες συναινετικές πολιτικές συμπεριφορές χωρίς τις οποίες όλα μπορούν να τεθούν εν κινδύνω. Για να μην νομίσει κανείς πως μιλώ με ακατανόητα κλισέ («λέω, αλλά δεν εννοώ») σπεύδω να συγκεκριμενοποιήσω: η συνεννόηση, οι συγκλίσεις, αλλά και οι συμπτώσεις, δηλαδή η συναίνεση, προϋποθέτουν κινήσεις κατά βάση εκ μέρους της πλειοψηφίας, τόσο σε ό,τι αφορά χειρισμούς σε σχέση με το πρόσφατο πολιτικό παρελθόν, όσο και σε σχέση με πρωτοβουλίες που κάθε υπουργείο πρέπει να λάβει. Έτσι σκεφτόμαστε και έτσι πράττουμε στο υπουργείο Υγείας.