Ως γνωστόν, η απορία ενός ψάλτη περί του ψαλμού που πρέπει να ψάλει εκφράζεται με ένα κοφτό βήχα (απορία ψάλτου βηξ). Με ανάλογο τρόπο εκφράζεται και η απορία ενός αναλυτή των αγορών, όταν δεν ξέρει αν πρέπει να συστήσει στους πελάτες του την αγορά ή την πώληση μιας μετοχής. Ο αναλυτής εν προκειμένω συστήνει «διακράτηση» και ξεμπερδεύει (απορία αναλυτού hold). Στον αποψινό «Χάρτη της Ημέρας» ο συντάκτης του πρακτορείου Bloomberg Μάικλ Πίτερσον βάζει το δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων μιας παλαιάς πληγής της Wall Street (χαίνουσας σε περιόδους κρίσης αλλά, περιέργως, και σε περιόδους ισχυρής χρηματιστηριακής ανάκαμψης, όπως είναι η παρούσα), των χρηματιστηριακών αναλυτών.
«Οι αναλυτές της Wall Street δίνουν στους πελάτες τους όλο και λιγότερες ιδέες για το πού πρέπει να τοποθετήσουν τα χρήματά τους, έπειτα από την αποτυχία των συστάσεών τους το 2010», σημειώνει ο Πίτερσον. Συγκεκριμένα, η έρευνα του συντάκτη έδειξε ότι το μήνα που διανύουμε οι αξιολογήσεις μετοχών «προς αγορά» ή «προς πώληση» έχουν περιοριστεί στο 33% του συνόλου των αξιολογήσεων αμερικανικών μετοχών – η έρευνα καλύπτει 159.000 αξιολογήσεις. Πρόκειται για το χαμηλότερο ποσοστό που έχει καταγραφεί από το 1997, από την χρονιά δηλαδή που το Bloomberg άρχισε να κρατά τα σχετικά στοιχεία. Το πόρισμα των υπολοίπων αξιολογήσεων (του 67% του συνόλου) είναι… «διακράτηση».
Φαίνεται πως οι ειδικοί έχουν χάσει το θάρρος της γνώμης τους. Εξέλιξη που οφείλεται βεβαίως στον κλονισμό της εμπιστοσύνη των επενδυτών απέναντι στις κρίσεις των ειδικών. Και πώς να μην κλονιστεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών όταν οι μετοχές του δείκτη Standard & Poor’s 500, που κατά πλειοψηφίαν οι ειδικοί έκριναν τον περασμένο Δεκέμβριο ότι θα υποτιμούνταν το 2010, ο εφετινός Δεκέμβρης τις βρίσκει όχι μόνο ανατιμημένες συγκριτικά με το περυσινό επίπεδο στο οποίο βρίσκονταν αλλά ενισχυμένες κατά 11% (κατά μέσον όρο) πάνω από την ενίσχυση που σημείωσε ο δείκτης (11,66% από την αρχή του έτους έως το μέσο της αποψινής συνεδρίασης).
Αντίθετα, οι μετοχές που πέρυσι τέτοιες ημέρες οι αναλυτές της Wall Street προέβλεπαν ότι θα ανατιμηθούν κατά τη διάρκεια του δωδεκαμήνου που μεσολάβησε, κλείνουν τη χρονιά με άνοδο 2,9% χαμηλότερη από την άνοδο του S&P 500. Αυτό σημαίνει ότι το καλύτερο που θα είχαν να κάνουν οι επενδυτές εφέτος ήταν να πωλήσουν τις μετοχές τις οποίες αξιολογούσαν «προς αγορά» οι ειδικοί και να αγοράσουν εκείνες που αξιολογούσαν «προς πώληση». Σχιζοφρενικά πράγματα δηλαδή! Γιατί, όμως, να πετύχουν στις προβλέψεις τους οι ταπεινοί αναλυτές των χρηματιστηριακών εταιρειών και των επενδυτικών τραπεζών όταν απέτυχε παταγωδώς ακόμη και ο διασημότερος οιωνοσκόπος του καιρού μας (του κακού βεβαίως), ο καθηγητής Νουριέλ Ρουμπίνι, ο οποίος πιστός στις καταστροφολογικές, «Κασσάνδρειες» προβλέψεις του, πέρυσι τέτοιες ημέρες «έβλεπε» κάμψη των τιμών των μετοχών και των χρηματιστηριακών δεικτών;
Εν πάση περιπτώσει, η χρηματιστηριακή χρονιά που εκπνέει απομακρύνει σημαντικά τους εν ευρεία εννοία «αναλυτές της αγοράς» από την προσπάθειά τους να διεκδικήσουν μια θέση στο πάνθεον των θρυλικών θεραπόντων της μαντικής τέχνης, δίπλα στην Πυθία, τον Τειρεσία και τον Κάλχα. Ισως γι’ αυτό ευθύνεται η διαρκώς αυξανόμενη επιρροή των οικονομικών στοιχείων και της πολιτικής των Κεντρικών Τραπεζών στη διαμόρφωση των τιμών των μετοχών, όπως εκτιμά ο Κομάλ Σρι-Κουμάρ της TCW Group. «Οι αναλυτές των μετοχών των εταιρειών βρίσκονται σε αχαρτογράφητη περιοχή, καθώς ουδέποτε κατά την επαγγελματική τους καριέρα είχαν κληθεί να διαχειριστούν τις χρηματιστηριακές επιπτώσεις μιας τέτοιας κρίσης… Δεν μπορείς να πάρεις τα μαθήματα και να αντλήσεις τις εμπειρίες που πρέπει σε διάστημα 12 ή 18 μηνών», εξηγεί ο Σρι-Κουμάρ.
Ο εδρεύων στο Λος Αντζελες στρατηγικός αναλυτής, ο οποίος παρεμπιπτόντως διαχειρίζεται μετοχές αξίας 111 δισ. δολαρίων, επιχειρεί να ερμηνεύσει γιατί η σύσταση της «διακράτησης» μοιάζει η ασφαλέστερη στις ανασφαλείς ημέρες που διανύουμε. «Αν συστήσεις «διακράτηση» μπορείς να ισχυριστείς ότι έπεσες μέσα είτε η μετοχή ενισχυθεί είτε υποχωρήσει. Αλλά αυτό δεν εξυπηρετεί τόσο τον πελάτη σου, επειδή σε πληρώνει για να του πεις με σαφήνεια τι πρέπει να πράξει, να αγοράσει ή να πουλήσει», σημειώνει ο Σρι-Κουμάρ. Τα βηχάκια της… απορίας, δηλαδή, υποδηλώνουν ανασφάλεια, αναποφασιστικότητα, άγνοια ή και ανεπάρκεια.
Το φαινόμενο της ανασφάλειας των χρηματιστηριακών αναλυτών δεν περιορίζεται μόνο στις ΗΠΑ. Σε όλες τις αγορές της υφηλίου οι αναλυτές διστάζουν να προχωρήσουν σε συστάσεις για αγορά ή για πώληση μετοχών. Η έρευνα του Bloomberg έδειξε ότι το μήνα που διανύουμε οι συστάσεις για επιθετικό παιχνίδι και όχι για… κατενάτσιο, έχουν μειωθεί σε επίπεδα ρεκόρ στις 7 από τις 10 κεφαλαιαγορές με το μεγαλύτερο τζίρο στον κόσμο (συμπεριλαμβανομένων των αγορών της Κίνας, της Βρετανίας και της Βραζιλίας). Αν, όμως, η κρίση αλλάζει την καθημερινότητα όλων, γιατί να μην κλονίσει και τη ρουτίνα του χρηματιστηριακού παιχνιδιού;
