Oμολογώ ότι όταν είδα για πρώτη φορά τη φωτογραφία της 17ης Μαΐου με τον πρόεδρο του Ιράν Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ να σηκώνει ψηλά τα χέρια μαζί με τον βραζιλιάνο ομόλογό του Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα και τον τούρκο πρωθυπουργό Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν- μετά την υπογραφή μιας συμφωνίας που υποτίθεται ότι θα εκτονώσει την κρίση για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν- το μόνο που μπόρεσα να σκεφτώ ήταν: υπάρχει τίποτε πιο άσχημο από το να βλέπει κανείς δημοκρατικά εκλεγμένους ηγέτες να ξεπουλάνε άλλους ηγέτες σε έναν ιρανό κακοποιό, που αρνείται το Ολοκαύτωμα και κλέβει ψήφους, μόνο και μόνο για να μπουν στο μάτι των Ηνωμένων Πολιτειών και να δείξουν ότι και αυτοί μπορούν να καθήσουν στο τραπέζι των υπερδυνάμεων;
Οχι, δεν μπορεί να υπάρξει κάτι πιο απεχθές από αυτό.
«Για χρόνιαοι αδέσμευτες και αναπτυσσόμενες χώρες κατηγορούσαν την Αμερική ότι προωθούσε με κυνικό τρόπο τα δικά της συμφέροντα χωρίς να υπολογίζει τα ανθρώπινα δικαιώματα» αναφέρει ο Καρίμ Σαντζαντπούρ του Ιδρύματος Carnegie. «Καθώς η Τουρκία και η Βραζιλία φιλοδοξούν να παίξουν ρόλο στη διεθνή σκηνή, θα αντιμετωπίσουν τις ίδιες επικρίσεις. Η επίσκεψη του Λούλα και του Ερντογάν στο Ιράν έγινε λίγες ημέρες αφότου το Ιράν εκτέλεσε πέντε πολιτικούς κρατουμένους. Αγκάλιασαν τον Αχμαντινετζάντ σαν να ήταν αδελφός τους, αλλά δεν είπαν κουβέντα για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Φαίνεται ότι υπάρχει η λανθασμένη αντίληψη πως οι Παλαιστίνιοι είναι ο μοναδικός λαός της Μέσης Ανατολής που αναζητεί το δίκιο του». Η Τουρκία και η Βραζιλία είναι νεαρές δημοκρατίες που ξεπέρασαν τα προβλήματα με τις στρατιωτικές δικτατορίες τους. Είναι ντροπή που οι ηγέτες τους ενισχύουν έναν ιρανό πρόεδρο ο οποίος χρησιμοποιεί τον στρατό και την αστυνομία για να συνθλίψει τους ιρανούς δημοκράτες- ανθρώπους που διεκδικούν την ίδια ελευθερία λόγου και πολιτικών επιλογών που απολαμβάνουν σήμερα οι Τούρκοι και οι Βραζιλιάνοι.
«Ο Λούλα ντα Σίλβα είναι ένας πολιτικός γίγαντας, αλλά από ηθικής απόψεως απογοήτευσε βαθιά» τονίζει ο Μωυσής Ναΐμ, διευθυντής σύνταξης του περιοδικού «Foreign Ρolicy» και πρώην υπουργός Εμπορίου της Βενεζουέλας. Ο Λούλα, συνεχίζει ο ίδιος, «υποστηρίζει το ξέφτισμα της δημοκρατίας σε όλη τη Λατινική Αμερική». Συνηθίζει να πλέκει το εγκώμιο του ισχυρού άνδρα της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες και του δικτάτορα της Κούβας Φιντέλ Κάστρο- τώρα και του Αχμαντινετζάντ-, ενώ καταγγέλλει την Κολομβία, μία από τις χώρες στις οποίες πέτυχε το δημοκρατικό πείραμα, επειδή επέτρεψε σε αμερικανικά αεροσκάφη να χρησιμοποιήσουν τα αεροδρόμιά της στον πόλεμο κατά των εμπόρων ναρκωτικών. «Ο Λούλα είναι σπουδαίος για τη Βραζιλία, αλλά φρικτός για τους δημοκρατικούς γείτονές του» υποστηρίζει ο Ναΐμ.
Αν η Βραζιλία και η Τουρκία είχαν πείσει πραγματικά τους Ιρανούς να τερματίσουν το πυρηνικό τους πρόγραμμα, η Αμερική θα είχε στηρίξει την προσπάθειά τους. Δεν συνέβη όμως αυτό. Το Ιράν διαθέτει σήμερα 2.200 κιλά ουράνιο. Με βάση τη συμφωνία της 17ης Μαΐου, υποτίθεται ότι συμφώνησε να στείλει περίπου 1.200 κιλά από τις αποθήκες του στην Τουρκία για να μετατραπεί στο είδος εκείνο του πυρηνικού καυσίμου που είναι απαραίτητο για τη λειτουργία του ιατρικού αντιδραστήρα της Τεχεράνης- ένα καύσιμο που δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή βόμβας. Και σε αυτή την περίπτωση όμως το Ιράν θα μείνει με περίπου 1.000
κιλά ουράνιο, τα οποία αρνείται να τα θέσει υπό τον έλεγχο των διεθνών παρατηρητών. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι σε λίγους μήνες το Ιράν θα μπορεί να συγκεντρώσει ικανή ποσότητα ουρανίου για να κατασκευάσει πυρηνικά όπλα.
Αυτή η συμφωνία εξυπηρετεί λοιπόν τα συμφέροντα του Ιράν: αποδυναμώνει τον διεθνή συνασπισμό που πιέζει το Ιράν να ανοίξει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του στους επιθεωρητές του ΟΗΕ και νομιμοποιεί τον Αχμαντινετζάντ στην επέτειο της καταστολής των περυσινών κινητοποιήσεων.
Κατά την άποψή μου, η «Πράσινη Επανάσταση» στο Ιράν είναι το σημαντικότερο δημοκρατικό κίνημα που εμφανίστηκε στη Μέση Ανατολή τις τελευταίες δεκαετίες. Υπέστη διώξεις, αλλά δεν χάθηκε και σε τελική ανάλυση η επιτυχία τουκαι όχι κάποια πυρηνική συμφωνία με τους ιρανούς κληρικούς- είναι η μοναδική βιώσιμη λύση ασφάλειας και σταθερότητας.
Θα προτιμούσα να μην αποκτήσει ποτέ το Ιράν μια πυρηνική βόμβα. Ο κόσμος θα είναι πιο ασφαλής με λιγότερα πυρηνικά, ειδικά στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Αν όμως το Ιράν γίνει πυρηνική δύναμη, έχει μεγάλη σημασία ποιος θα έχει το δάχτυλο στη σκανδάλη: ένας δημοκρατικά εκλεγμένος ηγέτης ή η σημερινή δικτατορία των κληρικών; Οποιος εργάζεται για να καθυστερήσει αυτό το ενδεχόμενο και για να προωθήσει την αληθινή δημοκρατία στο Ιράν βρίσκεται με την πλευρά των αγγέλων. Οποιος δίνει δικαιώματα σε αυτό το τυραννικό καθεστώς και καλύπτει τα πυρηνικά κόλπα του θα πρέπει κάποια μέρα να δώσει απαντήσεις στον ιρανικό λαό.
