Η ομοιότητα του Τζέιμς Τιερέ με τον παππού του, τον θρυλικό Τσάρλι Τσάπλιν, είναι εντυπωσιακή.
Ωστόσο ο ίδιος δυσανασχετεί όταν τον συγκρίνουν μαζί του. Κάποτε μάλιστα, όταν διάβασε σε μια εφημερίδα για τον εαυτό του ότι έχει βαριά κληρονομιά να υπερασπιστεί, έγινε έξαλλος. «Ολοι έχουν γονείς και παππούδες από τους οποίους αντλούν κάτι» δήλωνε χαρακτηριστικά προ καιρού ο 36χρονος σόουμαν. «Στην περίπτωσή μου, όμως, το όνομα Τσάπλιν επανέρχεται διαρκώς και η αλήθεια είναι ότι το αισθάνομαι να βαραίνει στους ώμους μου». Τα πράγματα «μαλακώνουν», εν τούτοις, όταν η κουβέντα έρχεται στον προπάππο του, τον θεατρικό συγγραφέα Ευγένιο Ο΄ Νιλ. Ο νέος άνδρας αγαπά τα έργα του, τη σκοτεινή ατμόσφαιρα που αποπνέουν. Πραγματικοί του ήρωες όμως μοιάζουν να είναι οι γονείς του, ο Ζαν Μπατίστ Τιερέ και η Βικτόρια Τσάπλιν. «Ο πατέρας μου δεν προερχόταν από θεατρική οικογένεια» εξηγούσε σε κάποια συνέντευξή του ο Τζέιμς. «Εκπαιδεύτηκε ως ξυλουργός, έγινε ηθοποιός και αργότερα δούλεψε σε καμπαρέ.Η μητέρα μου, από την άλλη,κουβαλά μια πολύ ρομαντική ιστορία. Ηταν 18 ετών και ζούσε στη Λωζάννη με τους γονείς της,τον Τσάρλι Τσάπλιν και την Οονα Ο΄ Νιλ.Σπούδαζε χορό και ο παππούς μου την προόριζε για πρωταγωνίστρια μιας νέας ταινίας με τίτλο “Τhe Freak”.Ωστόσοδημοσιεύθηκε μια φωτογραφία της σε κάποιο περιοδικό μαζί με μία δήλωσή της που έλεγε ότι ήθελε να δουλέψει στο τσίρκο.Ο πατέρας μου την είδε και της έγραψε ενημερώνοντάς την ότι σκόπευε να ιδρύσει ένα πρωτοποριακό είδος τσίρκου.Η μητέρα μου του απάντησε.Εκείνος ταξίδεψε στη Λωζάννη και οι δυο τους συναντήθηκαν κρυφά, γιατί η μητέρα μου γνώριζε ότι οι γονείς της θα είχαν αντιρρήσεις.Οι δυο τους έφυγαν μαζί. Η μητέρα μου, η οποία ήταν περίπου στην ίδια ηλικία με τη δική της μητέρα όταν παντρεύτηκε τον παππού μου,υπήρξε και παραμένει πανέμορφη:με τεράστια γκριζογάλανα μάτια και λαμπερό δέρμα. Η ταινία που σχεδίαζε ο Τσάπλιν δεν γυρίστηκε ποτέ…».
Ο Ζαν Μπατίστ Τιερέ ίδρυσε τον θίασό του «Le Cirque Ιmaginaire» στη Γαλλία στις αρχές της δεκαετίας του 1970. Η Βικτόρια Τσάπλιν- το τέταρτο από τα οκτώ παιδιά που απέκτησε ο Τσάρλι Τσάπλιν με την τέταρτη σύζυγό του Οονα Ο΄ Νιλδούλεψε μαζί με τον σύζυγό της στο τσίρκο από την αρχή, περιοδεύοντας σε όλον τον κόσμο (η παράστασή τους με τίτλο «Το αόρατο τσίρκο» παρουσιάστηκε πέρυσι στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών). Ο Τζέιμς υπήρξε το δεύτερο παιδί του
ζευγαριού. Γεννήθηκε το 1974 στην Ελβετία, τρία χρόνια μετά την αδελφή του Αουρέλια. Μεγάλωσε βλέποντας τους γονείς του επί σκηνής. Στα τέσσερα μόλις χρόνια του έκανε το ντεμπούτο του μαζί τους έχοντας στο πλευρό του και την αδελφή του. Τα παιδιά άρχισαν παίζοντας τις… κινούμενες βαλίτσες! «Ο πατέρας μου λάτρευε τα αστεία» θυμόταν αργότερα ο Τζέιμς. «Εφτια ξε τρύπες στις βαλίτσες και μπήκαμε μέσα με τα μικρά μας ποδαράκια να προεξέχουν. Αυτό που έμαθα βλέποντας τους γονείς μου επί το έργον ήταν να δουλεύω σκληρά.O πατέρας μου απέφευγε ό,τι μπορούσε να τον αποσπάσει από τη δουλειά. Αρνιόταν να εμφανιστεί στην τηλεόραση, να δώσει συνεντεύξεις. Γενικότερα δεν είναι άνθρωπος του συμβιβασμού, είναι επαναστάτης…».
Ο Τζέιμς εκπαιδεύτηκε κυρίως από ιδιωτικούς δασκάλους. Ωστόσο σε ηλικία 12 ετών εγγράφηκε στο Αμερικανικό Σχολείο του Παρισιού, όπου τελειοποίησε τα αγγλικά του. «Τα περισσότερα παιδιά στο σχολείο ήταν γιοι και κόρες διπλωματών» έλεγε αργότερα ο ίδιος. «Εγώ ήμουν ο γιος του κλόουν. Ξέρετε πόσο σκληρά μπορούν να γίνουν πολλές φορές τα παιδιά. Εγώ και η αδελφή μου ήμαστε περιθωριοποιημένοι.Το να ταξιδεύουμε από το ένα μέρος του κόσμου στο άλλο μάς έκανε να αισθανόμαστε ανασφαλείς,χωρίς σταθερές. Η σταθερά μας ήταν μία:το να βλέπουμε τους γονείς μας να δουλεύουν σκληρά…».
Μεγαλώνοντας και έχοντας πάρει την απόφαση να αφιερωθεί στον κόσμο του θεάματος, ο Τζέιμς σπούδασε υποκριτική στο Ρiccolo Τeatro και στη Ηarvard Τheatre School. Εκανε την πρώτη του εμφάνιση στον κινηματογράφο στην ταινία «Τα βιβλία του Πρόσπερο» του Πίτερ Γκριναγουέι, ενώ παράλληλα συνεργάστηκε με πολλά ονόματα του θεάτρου και του κινηματογράφου, μεταξύ των οποίων ο Μπομπ Γουίλσον.
Από ό,τι φαίνεται, πάντως, το μεγαλύτερο μάθημα, αυτό της σκληρής δουλειάς, το πήρε από τους γονείς του. Σόουμαν, ακροβάτης, σχοινοβάτης, μάγος, μίμος και χορευτής, ο Τιερέ έχει δηλώσει ότι ο μυϊκός πόνος είναι «φίλος» του. «Αν στο τέλος της παράστασης δεν είμαι πεσμένος στο πάτωμα από την εξάντληση, αισθάνομαι ότι έχω φερθεί με τσιγκουνιά στο κοινό μου…».
Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΡΟΒΙΝΣΩΝ ΚΡΟΥΣΟΣ
Ο ΡΑΟΥΛ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑΣ ΝΑΥΑΓΟΣ, ο οποίος ως άλλος Ροβινσών Κρούσος ζει μόνος στην καλύβα του.Οταν μια ημέρα επιστρέφει σε αυτήν,τη βρίσκει κατειλημμένη από κάποιον άλλο.Συμβαίνει πράγματι αυτό ή η απόλυτη μοναξιά του έχει αρχίσει να δημιουργεί φανταστικές εικόνες; Η παραπάνω ιστορία βρίσκεται στο επίκεντρο της παράστασης που παρουσιάζει ο Τζέιμς Τιερέ στο Φεστιβάλ Αθηνών.
Ο «Ραούλ» είναι η τέταρτη παραγωγή της ομάδας του La Compagnie du Ηanneton,την οποία ίδρυσε το 1998.Ο Τιερέ εμφανίζεται για πρώτη φορά μόνος επί σκηνής.Στο σκοτεινό αλλά διασκεδαστικό παραμύθι συμμετέχουν αλλόκοτα πλάσματα,όπως ένα τεράστιο σκελετωμένο πουλί,ένας μεταλλικός σκορπιός,ένα επίπεδο ψάρι,ένας υπερμεγέθης ελέφαντας (όλα σχεδιασμένα και κατασκευασμένα από τη μητέρα του,Βικτόρια Τσάπλιν).Τα πλάσματα αυτά,που συντελούν στη δημιουργία της αναγκαίας σουρεαλιστικής ατμόσφαιρας,συνυπάρχουν με αντικείμενα συμβατικά: μια πολυθρόνα,ένα γραμμόφωνο…O Τιερέ κρύβεται κάθε τόσο σε ένα σημείο της σκηνής,για να εμφανιστεί δευτερόλεπτα αργότερα,μεταμφιεσμένος σε κάτι εντελώς διαφορετικό.Η παράσταση κλείνει με τον Τιερέ να «πετάει» επάνω από τις πρώτες σειρές των θεατών,αποθεώνοντας ένα θέαμα το οποίο η διεθνής κριτική έχει ήδη χαιρετίσει ως«ένα καταπληκτικό δείγμα physical theatre, γεμάτο εσωτερικότητα και ποίηση,με τον πρωταγωνιστή στην καλύτερη έκφραση των πολλαπλών δυνατοτήτων του».
ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΠΟΥ: Στις 14, 15, 16, 18 και 19 Ιουνίου, στο θέατρο Rex, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Φεστιβάλ Αθηνών. Ωρα έναρξης:
21.00
