ΑΠΟ ΤΑ ΠΡΩΤΑ επαγγελματικά του βήματα, ο Τόνι Φερνάντες είχε ως πρότυπο τον Ρίτσαρντ Μπράνσον. Στη συνέχεια προσέθεσε στον κατάλογο και τον «δικό μας» Στέλιο Χατζηιωάννου. Σήμερα ο ιδιοκτήτης της αεροπορικής εταιρείας χαμηλού κόστους ΑirΑsia και της ομάδας της Lotus στους αγώνες της Formula 1 έχει έναν ακόμη- σοβαρότερο… – λόγο που τον συνδέει με τον Μπράνσον:αν χάσει το στοίχημα που έχει βάλει μαζί του,θα πρέπει
να ντυθεί αεροσυνοδός και να σερβίρει ποτά στους επιβάτες κάποιας από τις πτήσεις του! Ποιο είναι το στοίχημα; Ποια από τις δύο ομάδες θα πάει καλύτερα εφέτος στο πρωτάθλημα, η Lotus του Φερνάντες ή η Virgin του Μπράνσον; Μεγάλη η αγωνία για τους δύο μπίζνεσμεν, αλλά προς το παρόν και οι δύο ομάδες πατώνουν, αφού δεν έχουν συγκεντρώσει κανέναν βαθμό στους πέντε αγώνες που έχουν διεξαχθεί μέχρι στιγμής. Αυτό έχει όμως ελάχιστη σημασία για τον Φερνάντες, αφού η ομάδα της Lotus είναι το χόμπι του.
Η αφορμή για να γνωρίσουμε τον Τόνι Φερνάντες για πρώτη φορά μέσα από αυτήν εδώ τη σελίδα μάς δόθηκε πριν από δύο, ακριβώς, χρόνια, όταν η ΑirΑsia ετοιμαζόταν να ξεκινήσει πτήσεις από την Ασία στη Βρετανία. Η αεροπορική εταιρεία ΑirΑsia ήταν τότε- και εξακολουθεί να είναι σήμερα- ένα από τα καλύτερα παραδείγματα εταιρείας χαμηλού κόστους, ενώ κατέχει και ένα μοναδικό ρεκόρ: με 3,21 δολάρια για κάθε διαθέσιμη θέση επί διανυθέντα χιλιόμετρα (δείκτης RΑSΚ) έχει το χαμηλότερο κόστος λειτουργίας στον κόσμο.
Η ΑirΑsia, με έδρα τη Μαλαισία, είναι η μεγαλύτερη εταιρεία χαμηλού κόστους στην Ασία, επεκτεινόμενη διαρκώς σε νέους προορισμούς, όπως Ινδία, Αυστραλία και Κίνα, ενώ έχει κεφαλαιουχική αξία που ξεπερνάει το 1 δισ. δολάρια. Η αγορά μάλιστα της Ινδίας και τα εκατομμύρια των φτωχών κατοίκων της που θέλουν να μετακινηθούν φθηνά έχουν ιδιαίτερη σημασία για τον Φερνάντες, καθώς η οικογένειά του κατάγεται από την Γκόα και για τον ίδιο η επάνοδος στην πατρίδα έχει συναισθηματική αξία. Οταν ο Φερνάντες αγόρασε την ΑirΑsia το 2001, λίγο πριν από την 11η Σεπτεμβρίου, κανείς δεν πίστευε ότι θα μετέτρεπε μια χρεοκοπημένη κρατική αεροπορική εταιρεία σε ένα υπόδειγμα ορθής διαχείρισης και σε ένα από τα πιο προβεβλημένα success stories του κλάδου. «Είμαστε η φθηνότερη αεροπορική εταιρεία στον κόσμο» δήλωσε ο Φερνάντες τις προάλλες στους «Financial Τimes», «και θα συνεχίσουμε να είμαστε.Ολα βασίζονται στο να κρατάς το κόστος χαμηλά». Αυτό σημαίνει φυσικά στενές θέσεις, καμία εξυπηρέτηση στο αεροσκάφος και χρήση φθηνών αεροδρομίων. Αλλά όλα αυτά έχουν ελάχιστη σημασία για επιβάτες που κάνουν για πρώτη φορά ταξίδι με αεροπλάνο ή που θέλουν να μετακινηθούν με όσο το δυνατόν λιγότερα χρήματα. Ο Φερνάντες ήταν τυχερός γιατί η έκρηξη της ΑirΑsia συνέπεσε με τη ραγδαία οικονομική ανάπτυξη των χωρών της Ασίας την τελευταία δεκαετία και με τη σταδιακή απελευθέρωση των αερομεταφορών στην περιοχή.
Το αστείο είναι ότι ο Φερνάντες δεν είχε καμία σχέση με τον αεροπορικό κλάδο. Απέκτησε όμως το μικρόβιο της καινοτομίας μαθητεύοντας κοντά στον Ρίτσαρντ Μπράνσον. Ο Χατζηιωάννου ήταν όμως αυτός που του έβαλε την ιδέα της αεροπορικής εταιρείας. Πώς; Παρακολουθώντας μια μέρα στην τηλεόραση ένα πρόγραμμα για την easyJet. Ηταν 2001 και αυτά που έλεγε ο σερ Στέλιος τον έκαναν να σπεύσει στο αεροδρόμιο του Λούτον- βασικός κόμβος της easyJet εκείνη την εποχή- για να δει από κοντά το «θαύμα». Αμέσως κατάλαβε ότι ήθελε να κάνει το ίδιο στην Ασία. Η ευκαιρία του δόθηκε με τη χρεοκοπία της ΑirΑsia και την αγορά της τότε αντί 1 μαλαισιανού δολαρίου. Επωμίστηκε φυσικά και τα μεγάλα χρέη της εταιρείας, αλλά η καθιέρωση ενός νέου- για τη Νοτιοανατολική Ασία- μοντέλου στις αερομεταφορές τον δικαίωσε.
Το επόμενο μεγάλο βήμα έγινε με τη σύνδεση της Κουάλα Λουμπούρ με το Λονδίνο σε τιμές που έκαναν τις άλλες αεροπορικές εταιρείες να… ντρέπονται γι΄ αυτά που χρεώνουν. Το μακρύ αυτό ταξίδι αποτελούσε παιδικό τραύμα για τον Φερνάντες, από την εποχή που οι γονείς του τον είχαν στείλει εσωτερικό στο Εpsom College της Αγγλίας για να τελειώσει το σχολείο. Κάθε φορά λοιπόν που νοσταλγούσε το σπίτι του και ζητούσε από τους γονείς του να πάει να τους δει, εκείνοι του απαντούσαν ότι το εισιτήριο ήταν πολύ ακριβό για να πηγαινοέρχεται όποτε θέλει. Τώρα όμως, με τις πτήσεις της εταιρείας του, το μακρινό αυτό ταξίδι έχει πάψει να είναι ακριβό.
Εχοντας λοιπόν επιβληθεί ως πετυχημένος μπίζνεσμαν, ο Φερνάντες βρήκε τον χρόνο να ασχοληθεί με τη μεγάλη αγάπη του που είναι ο μηχανοκίνητος αθλητισμός. Η χρηματοδότηση της ομάδας της Lotus προκάλεσε αρκετές αντιδράσεις γιατί του καταλόγισαν ότι εγκαταλείπει την εταιρεία για να ασχοληθεί με αυτό που του αρέσει περισσότερο. Ο Φερνάντες τονίζει όμως ότι το ένα δεν εμποδίζει το άλλο και ότι οι επικριτές του- κυρίως από την πλευρά των μετόχωνπρέπει να έχουν κατά νου ότι τα χρήματα που βάζει στη Lotus είναι δικά του και όχι της εταιρείας.
Η Lotus τον έχει απογοητεύσει μέχρι στιγμής, αφού δεν έχει κερδίσει κανέναν βαθμό στο εφετινό πρωτάθλημα- πόσω μάλλον νίκη. Δεν απογοητεύεται όμως. Του φτάνει που οι οδηγοί του (ο Γιάρνο Τρούλι και ο Χάικι Κοβαλάινεν ) τερματίζουν, έστω και χωρίς βαθμούς. Παρομοιάζει εξάλλου τη Lotus με την ΑirΑsia: «Η ΑirΑsia είναι σαν τον Κόλιν Τσάπμαν (τον θρυλικό μηχανικό που δημιούργησε την εταιρεία)» αναφέρει. «Ξεκίνησε με πολύ λίγα χρήματα, αλλά ήταν καινοτόμος και η ΑirΑsia είναι ακριβώς σαν αυτόν. Ξεκινήσαμε με δύο αεροσκάφη και 250.000 δολάρια. Είμαι σίγουρος ότι πολλοί άνθρωποι γελούσαν μαζί μας. Δεν γελούν όμως πια». Θα συμβεί άραγε το ίδιο και με την ομάδα της Lotus;
ΗΛΙΚΙΑ: 46 ετών.
ΣΠΟΥΔΕΣ: London School of Εconomics.
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ: Παντρεμένος, με μία κόρη.
ΑΠΟ ΠΟΥ ΒΓΑΖΕΙ ΤΑ ΛΕΦΤΑ ΤΟΥ: Από την αεροπορική εταιρεία χαμηλού κόστους ΑirΑsia και από τον όμιλο Τune που διαχειρίζεται ξενοδοχεία και δραστηριοποιείται στον κλάδο της κινητής τηλεφωνίας και των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Το 2007 η ασιατική έκδοση του «Forbes» υπολόγισε την περιουσία του σε 230 εκατ. δολάρια.
ΤΙ ΔΕΝ ΞΕΡΟΥΜΕ ΓΙ΄ ΑΥΤΟΝ: Στο ξεκίνημά του δούλεψε ως λογιστής κοντά στον Μπράνσον.
