ΛΟΝΔΙΝΟ Μια νεαρή φοιτήτρια Αστρονομίας από την Ολλανδία ενδέχεται να έχει κάνει μία από τις πιο σημαντικές κοσμικές ανακαλύψεις των τελευταίων ετών: μια μαύρη τρύπα «σε φυγή» από έναν γαλαξία. Και μάλιστα το μυστηριώδες φαινόμενο εξαπλώνεται με την ιλιγγιώδη ταχύτητα του ενός δισεκατομμυρίου χιλιομέτρου την ώρα!
Η 22χρονη φοιτήτρια Μαριάν Χέιντα του Πανεπιστημίου της Ουτρέχτης ανακάλυψε μια μαύρη τρύπα, η οποία φαίνεται να «ξέφυγε» από το κέντρο του συγκεκριμένου γαλαξία, ο οποίος απέχει 500 εκατ. έτη φωτός από τη Γη.
Χρησιμοποιώντας δεδομένα που συνέλεξε το «Τσάντρα», ένα διαστημικό τηλεσκόπιο, η φοιτήτρια τα αντιπαρέβαλε με πηγές εκπομπής ακτίνων Χ με τη θέση άλλων γαλαξιών στον ουρανό. Παρατηρώντας έναν από τους γαλαξίες στις μετρήσεις του τηλεσκοπίου πρόσεξε ότι μια δυνατή πηγή ακτίνων Χ, που συνήθως συσχετίζεται με την ύπαρξη μαύρης τρύπας, δεν βρισκόταν στο κέντρο του γαλαξία. Οτιδήποτε αιχμαλωτίζεται από τη βαρύτητα μιας μαύρης τρύπας υπερθερμαίνεται καθώς την πλησιάζει, κάτι που έχει οδηγήσει τους επιστήμονες στην εκτίμηση ότι έντονες εκπομπές ακτίνων Χ στο κέντρο ενός γαλαξία αποτελούν σημάδι παρουσίας μιας μαύρης τρύπας. «Βρήκαμε πολλές άλλες τέτοιες παράξενες πηγές ακτίνων Χ.Με τη βοήθεια του “Τσάντρα” όμως ελπίζουμε να κάνουμε τις μετρήσεις που χρειάζονται ώστε να καθορίσουμε με ακρίβεια τόσο τη θέση τουςόσο και την πραγματική φύση τους» δήλωσε η νεαρή αστρονόμος.
Οι επιστήμονες της ομάδας που διεξήγαγε τη μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Βρετανίας, πιστεύουν ότι αυτή η «άτακτη φυγή» της μαύρης τρύπας μπορεί να οφείλεται στη συγχώνευση δύο μικρότερων μαύρων τρυπών.
Οπως έδειξαν προσομοιώσεις σε ειδικούς υπολογιστές, αν συμβεί μια τέτοια «ένωση» η νέα μαύρη τρύπα μπορεί να φτάσει στο σημείο μέχρι και να «εκτιναχθεί» από τον γαλαξία με ταχύτητα που μπορεί να φτάσει τα 670.000 μίλια την ώρα. Τα δεδομένα που παρατηρήθηκαν πάντως θα μπορούσαν σύμφωνα με τους αστρονόμους να οφείλονται επίσης στην ξαφνική έκρηξη ενός σουπερνόβα ή σε άλλα αστρονομικά φαινόμενα.
Μέχρι πριν από μερικά χρόνια οι μαύρες τρύπες θεωρούνταν ως τα τελικά σημεία της εξέλιξης της ύλης στο Σύμπαν, αποτελώντας μια απειλητική διαστημική terra incognita. Νέες αστρονομικές θεωρίες όμως, με επικρατούσα τη δαρβινική θεωρία της συνεξέλιξης, υποστηρίζουν σήμερα ότι οι μαύρες τρύπες διαδραματίζουν έναν πολύ κρίσιμο ρόλο στη γέννηση του Σύμπαντός μας. Θεωρητικοί και φυσικοί πιστεύουν πλέον ότι οι γαλαξίες στην πραγματικότητα σχηματίστηκαν γύρω από τις πιο παλιές μαύρες τρύπες.
Οι Ολλανδοί έχουν παράδοση στην ανακάλυψη αστρονομικών αντικειμένων. Πριν από δύο χρόνια η ολλανδέζα δασκάλα Χάνι φαν Αρκελ ανακάλυψε κατά τύχη ένα νέο, άγνωστο μέχρι τότε, κοσμικό αντικείμενο. Η κυρία Φαν Αρκελ επισκέφτηκε την ιστοσελίδα Galaxy Ζoo, η οποία καλεί τους χρήστες του Διαδικτύου να δουν εικόνες γαλαξιών, και εντόπισε ένα μυστηριώδες πρασινωπό αντικείμενο που δεν έμοιαζε με κανέναν άλλον σχηματισμό. Οι αστρονόμοι επιβεβαίωσαν τη μοναδικότητα του σχηματισμού και το ονόμασαν, προς τιμήν της δασκάλας, Ηanny΄s Voorwerp, δηλαδή το «Αντικείμενο της Χάνι».