Περιττή πολυτέλεια ή μήπως αναγκαιότητα και μάλιστα επιβεβλημένη από τους δύσκολους καιρούς; Η τέχνη επιδιώκει να βρεθεί στο επίκεντρο της συζήτησης. Και έτσι μια Αθήνα διαφορετική προσκαλεί τους πολίτες από την Πέμπτη 13 ως την Κυριακή 16 Μαΐου. Η μικρή πόλη που θα διαμορφωθεί στις εγκαταστάσεις του Κλειστού του Φαλήρου (γήπεδο Τae Κwon Do) θα φιλοξενήσει τις συμμετοχές 58 γκαλερί από 11 χώρες με έργα περισσότερων από 300 καλλιτεχνών, καθώς επίσης και 42 φορείς που σχετίζονται με τη σύγχρονη τέχνη (μουσεία, ιδρύματα, εκδόσεις τέχνης και media). Είναι η πρώτη φορά στη 16χρονη ιστορία της που η Διεθνής Συνάντηση Σύγχρονης Τέχνης Αrt- Αthina – γιατί περί αυτής ο λόγος- γίνεται σε τόσο ζοφερό οικονομικό, κοινωνικό και πολιτικό κλίμα. Κάποιοι θα το έβλεπαν ως αστοχία. Οι άνθρωποι που κινούνται στον χώρο αυτόν όμως μοιάζουν να βλέπουν τη δεδομένη χρονική συγκυρία περισσότερο ως ευκαιρία να αποδείξουν πως η τέχνη έχει έναν παραπάνω λόγο σε στιγμές συλλογικής δοκιμασίας. Να τι μας είπαν:
OI ΚΑΛΛΙΤΕΧΝEΣ
Αλέξανδρος Γεωργίου
Οταν λέω ότι είμαι καλλιτέχνης με ρωτούν πού… τραγουδάω
«Πιστεύω ότι ο πολιτισμός μιας χώρας καθορίζει το πώς μπαίνει και βγαίνει από μια κρίση. Ο πολιτισμός είναι ίσως το πιο σημαντικό κομμάτι της ζωής. Ουσιαστικά όλα όσα βλέπουμε να συμβαίνουν στην οικονομία είναι αποτέλεσμα πνευματικής παρακμής. Πρώτα αρρωσταίνει το πνεύμα και μετά το “σώμα”. Θέλετε απόδειξη; Κάθε φορά που λέω σε έναν ταξιτζή ότι είμαι καλλιτέχνης με ρωτάει πού… τραγουδάω. Χωρίς να υποτιμώ τα μπουζούκια, μπορώ να πω ότι μια καλή έκθεση μπορεί να σώσει τον κόσμο από κατάθλιψη. Οποιος έρθει στην Αrt-Αthina θα νιώσει καλύτερα και θα ξεχάσει τον 13ο και τον 14ο μισθό. Και προσέξτε: δεν σημαίνει ότι πρέπει να είναι κανείς εκατομμυριούχος για να αγοράσει τέχνη. Υπάρχουν έργα που προσαρμόζονται σε όλες τις αγοραστικές απαιτήσεις. Προσωπικά θεωρώ ότι είναι ένα μικρό θαύμα το ότι η Αrt-Αthina εξακολουθεί να πραγματοποιείται παρά τα τόσα προβλήματα».
Αλέξανδρος Ψυχούλης
Η Αrt-Αthina είναι στον αντίποδα των Ρorsche Cayenne
«Ολοι πρέπει να έχουμε καταλάβει ότι το πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι οικονομικό αλλά πολιτικό. Υπάρχει έλλειψη (σοβαρής) πολιτικής. Γι΄ αυτό συμβαίνουν όλα αυτά. Οταν εδώ και χρόνια οι κυβερνήσεις απαξίωναν το υπουργείο Πολιτισμού δηλώνοντας με αυτόν τον τρόπο τη σημασία που δίνουν στον πολιτισμό, ήταν μοιραίο ότι θα φτάναμε εδώ.
Δεν πιστεύω ότι η κρίση θα αποτελέσει παρελθόν κατά τη διάρκεια της δικής μας γενιάς. Ισως αυτό να συμβεί στην επόμενη γενιά αν υπερθεματίσουμε σε ζητήματα παιδείας και πολιτισμού. Και ξαφνικά, μέσα σε ένα τόσο ζοφερό κλίμα, εμφανίζεται μια διοργάνωση σαν την Αrt-Αthina. Ισως να μπορεί να δώσει μια πολιτική διάσταση και μια διαφορετική ματιά πάνω στην εθνική μας μελαγχολία.
Οταν οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν προβλήματα και υποφέρουν, το βιώνουν μοναχικά. Η τέχνη έχει το πλεονέκτημα να δίνει κοινωνική διάσταση στη στενοχώρια. Προσωπικά χαίρομαι που γίνεται αυτή η συνάντηση. Παλιότερα με ενοχλούσε το εμπορικό της κομμάτι, σήμερα μοιάζει περισσότερο με πολιτική χειρονομία. Τώρα είναι στον αντίποδα των Ρorsche Cayenne…».
OI ΓΚΑΛΕΡΙΣΤΕΣ
Αγγελική Αντωνοπούλου
Μειώνουμε 30% τις τιμές μας
«Η τέχνη μόνο λυτρωτικά μπορεί να λειτουργήσει στη συλλογική κατάθλιψη. Βοηθάει να ξεφύγει το μυαλό από όσα υλικά μας βασανίζουν. Η τέχνη και η πνευματικότητα εν γένει είναι ό,τι μας έχει λείψει. Ξεχάσαμε ότι από εκεί προκύπτουν όλα τα υπόλοιπα. Το ερώτημα, βέβαια, παραμένει το εξής: εν μέσω μιας τέτοιας κρίσης ποιος θα αγοράσει; Από την προσωπική μου εμπειρία μπορώ να πω ότι έχει εκλείψει το κοινό με ένα μέσο βαλάντιο που αγοράζει μικρότερης αξίας έργα. Απομένουν μόνο οι οικονομικά εύρωστοι συλλέκτες. Και επειδή εμείς δεν απευθυνόμαστε μόνο σε αυτούς, ήρθαμε σε επαφή με τους καλλιτέχνες που εκπροσωπούμε και αποφασίσαμε να μειώσουμε κατά 30% τις τιμές των έργων που φιλοξενούμε».
Αρσέν Καλφαγιάν
Μετά το πέρας της κρίσης θα βγούμε πιο δυνατοί
«Εχουμε εμπιστοσύνη στις σταθερές βάσεις που έχουμε θέσει στα 15 χρόνια λειτουργίας της γκαλερί, στους καλλιτέχνες με τους οποίους συνεργαζόμαστε και στην απόφασή μας να ανοιχτούμε τα τελευταία χρόνια στο εξωτερικό, ώστε να αντιμετωπίζουμε με αισιοδοξία τις εξελίξεις. Βέβαια, αν αμειβόμουν με 1 ευρώ (με απόδειξη και ΦΠΑ) κάθε φορά που καλούμαι να απαντήσω σε σχετική ερώτηση τότε, πιστέψτε με, θα αντιμετώπιζα… ακόμη πιο αισιόδοξα την κρίση.
Φυσικά η αρνητική ψυχολογία που έχει διαμορφωθεί έχει επηρεάσει την αγορά αλλά εμείς μέχρι στιγμής δεν έχουμε αντιληφθεί κάτι “τραγικό”. Οι άνθρωποι του χώρου μας, οι οποίοι επενδύουν σοβαρά στη δουλειά τους και υποστηρίζουν τους καλλιτέχνες, σίγουρα, μετά το πέρας αυτής της δύσκολης συγκυρίας, θα βγουν πιο δυνατοί.
Κάτι που θα πρέπει να ακολουθήσουν οι ελληνικές γκαλερί είναι η προσπάθεια “εξαγωγής” των ελληνικής σύγχρονης τέχνης στο εξωτερικό».
O ΣΥΛΛΕΚΤΗΣ
Νίκος Βερνίκος
Πηγαίνουμε σε νερά αχαρτογράφητα
«Η τωρινή κατάσταση στην Ελλάδα είναι κάτι πρωτόγνωρο για όλο τον κόσμο. Το αύριο είναι τελείως άγνωστο. Πηγαίνουμε σε νερά αχαρτογράφητα. Οσα συμβαίνουν εδώ δεν έχουν συμβεί πουθενά, άρα δεν μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα. Σε περιόδους κρίσης, ωστόσο, υπάρχουν μεγάλες ευκαιρίες, πράγμα που συμβαίνει και στην τέχνη. Αν παρακολουθήσουμε τα αποτελέσματα των δημοπρασιών που έγιναν σε όλον τον κόσμο πέρσι- μια χρονιά κρίσηςθα αντιληφθούμε ότι ο όγκος των πωλήσεων ήταν κάτι παραπάνω από ικανοποιητικός. Κατά τη γνώμη μου, η τέχνη αποτελεί πρωτίστως ικανοποίηση ανάγκης και δευτερευόντως επένδυση. Είναι ένας συνδυασμός χαράς, ικανοποίησης και επένδυσης. Μεταξύ της σύγχρονης και της κλασικής τέχνης πιστεύω ότι η πρώτη είναι πιο προσιτή. Σου δίνει την ικανοποίηση να γνωρίζεις τον καλλιτέχνηδημιουργό. Προσωπικά αγοράζω τέχνη είτε όταν ξέρω τον καλλιτέχνη είτε όταν θέλω να τον γνωρίσω. Αν δεν μου πάει ο καλλιτέχνης, δεν μου πηγαίνει και το έργο του». Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
Αλέξανδρος Στάνας
«Δεν θέλω να χρυσώσω το χάπι» μας λέει ο γενικός διευθυντής της Αrt-Αthina 2010, κ. Αλέξανδρος Στάνας. «Η εικόνα της Ελλάδας στο εξωτερικό είναι το λιγότερο… περίεργη. Το διαπιστώσαμε ήδη από το φθινόπωρο του 2009 που ξεκινήσαμε να συγκεντρώνουμε συμμετοχές απευθύνοντας ανοιχτή πρόσκληση σε γκαλερί της Ελλάδας και του εξωτερικού να καταθέσουν online μια αίτηση για να αξιολογηθούν εν συνεχεία από την επιτροπή που είχε συσταθεί. Αντιμετωπίσαμε, δηλαδή, μια επιφύλαξη και ένα γενικότερο μούδιασμα σε σχέση με την κατάσταση στη χώρα. Σε πείσμα των καιρών, όμως, μπορούμε να υπερηφανευτούμε για τη συμμετοχή πολλών αξιόλογων γκαλερί που επανέρχονται, καθώς επίσης και πολλών νέων συμμετοχών εκτός συνόρων». Σύμφωνα με τα λεγόμενα του κ. Στάνα, το ποσοστό της συμμετοχής των ξένων γκαλερί σε σχέση με των ελληνικών είναι περίπου 40% για τις πρώτες και 60% για τις δεύτερες (σε σχέση με ένα 50%-50% της περσινής χρονιάς) αλλά τα μηνύματα είναι ελπιδοφόρα. «Οσοι έρχονται στην Ελλάδα είναι χαρούμενοι, γι΄ αυτό και προσπαθούν να πετύχουν τους στόχους τους». Για τον γενικό διευθυντή της Αrt-Αthina 2010 ωστόσο η φετινή διοργάνωση θα αποτελέσει ένα πείραμα κατά πόσο αγοραστές και κοινό μπορούν να ανταποκριθούν εν μέσω κρίσης με τον πήχη να βρίσκεται ψηλά: στις 4 ημέρες της περσινής Αrt-Αthina είχαν παρελάσει 12.000 άνθρωποι. «Μπορώ να πω ότι σε περιόδους κρίσης πολλοί συλλέκτες και φίλοι της τέχνης στρέφονται στην αγορά έργων. Εμάς, ωστόσο, δεν είναι μόνο το εμπορικό κομμάτι που μας ενδιαφέρειχωρίς να θέλω να υποτιμήσω τη μεγάλη σημασία του. Στόχος μας είναι αυτή η συνάντηση να προωθήσει την ελληνική τέχνη στο εσωτερικό και το εξωτερικό και να αποτελέσει πλατφόρμα επικοινωνίας μεταξύ των καλλιτεχνών, κοινού, συλλεκτών και όσων αγαπούν την τέχνη. Και δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδήμων για να προσέλθει. Η διοργάνωση μπορεί να αποτελέσει και βασικό αλφαβητάρι για τη σύγχρονη τέχνη σε όσους το χρειαστούν».
Τα έσοδα της διοργάνωσης προέρχονται από τις συμμετοχές των περιπτέρων, τα εισιτήρια, τους χορηγούς και την υποστήριξη του υπουργείου Πολιτισμού. «Φέτος η επιχορήγηση του υπουργείου Πολιτισμού ήταν πιο περιορισμένη» μας λέει ο κ. Στάνας. Γι΄ αυτό και δεν υπήρξε η δυνατότητα «ανοίγματος». Καταφέραμε, ωστόσο, αριθμητικά να συμμετάσχουν οι ίδιες γκαλερί με πέρσι και μάλιστα να επεκταθούμε σε περισσότερα τετραγωνικά».
ART-ATHINA
13-16 Μαΐου 2010
Κλειστό Π.Φαλήρου (Γήπεδο Tae Kwon Do), Ολυμπιακά Ακίνητα, Μωραϊτίνη 2, 17561 Π.Φάληρο.
Εγκαίνια: Πέμπτη 13 Μαΐου,8 μ.μ. (είσοδος μόνο με προσκλήσεις)
Ωρες λειτουργίας: Παρασκευή 14 Μαΐου Κυριακή 16 Μαΐου: 12-9 μ.μ.
Εισιτήριο: γενική είσοδος 10,00 ευρώ, μειωμένο: 5,00 ευρώ (μαθητές, φοιτητές, μέλη του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών και άτομα άνω των 60 ετών) www.art-athina.gr
