Oι προσπάθειες που έγιναν το προηγούμενο διάστημα και κορυφώθηκαν την τελευταία εβδομάδα από τον πρωθυπουργό κ. Γ. Παπανδρέου για να μπορέσει η Ελλάδα να δανειστεί φθηνότερα σταμάτησαν στο τείχος που ύψωσε η γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ . Οι όροι που απαίτησε και πέτυχε η Γερμανία να συμπεριληφθούν στη συμφωνία καθιστούν την οικονομική βοήθεια ακριβή και επιπλέον απωθητική εξαιτίας των σκληρών μέτρων που θα πρέπει να λάβει η κυβέρνηση σε περίπτωση που προσφύγει σ΄ αυτήν. Ετσι λοιπόν για να καλύψει το ελληνικό Δημόσιο τις δανειακές ανάγκες του υπάρχει πλέον ένας μόνο δρόμος, ο δανεισμός από την αγορά «με τις δικές μας δυνάμεις». Προς την κατεύθυνση αυτή το υπουργείο Οικονομικών θα προχωρήσει σε εκδόσεις ομολόγων για την κάλυψη των δανειακών αναγκών της χώρας που ανέρχονται σε 20 δισ. ευρώ ως το τέλος Μαΐου. Αν ο συνθήκες κριθούν ευνοϊκές, δεν αποκλείεται να κινηθεί στις αρχές της προσεχούς εβδομάδας.
Στη συμφωνία προβλέπεται ότι, αν προσφύγουμε στον μηχανισμό της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ) και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), το επιτόκιο με το οποίο θα δανειστούμε δεν θα είναι το χαμηλό επιτόκιο με το οποίο συνήθως παρέχει οικονομική βοήθεια το ΔΝΤ, αλλά ένα επιτόκιο κοντά σ΄ αυτό της αγοράς, το οποίο θα υπολογίζεται με βάση το κόστος δανεισμού άλλων χωρών της ζώνης του ευρώ. Ως σήμερα το ΔΝΤ δανείζει κεφάλαια σε χώρες που έχουν χτυπηθεί από την κρίση με σχετικά ήπιους όρους. Δεν ισχύει όμως αυτό στην περίπτωση της Ελλάδας, η οποία θεωρείται ότι είναι ο «αρχιτέκτονας» της δικής της κρίσης και ως εκ τούτου ο δανεισμός της θα πρέπει να γίνει με πιο σκληρούς όρους. Με δεδομένο το «μαγείρεμα» των δημοσιονομικών στοιχείων της Ελλάδας, το ΔΝΤ, αν προσφύγουμε στη βοήθεια, θεωρείται βέβαιον ότι θα ζητήσει και μεγαλύτερη διαφάνεια στα «λογιστικά» της χώρας.
Αυτός ήταν ένας από τους λόγους που η γερμανίδα καγκελάριος επέμενε στην εμπλοκή του Ταμείου στη συμφωνία. Η Ανγκελα Μέρκελ θεωρεί ότι οι μηχανισμοί ελέγχου της ζώνης του ευρώ δεν αρκούν για να σιγουρευτούν οι γερμανοί φορολογούμενοι ότι αν δώσουν χρήματα για τη σωτηρία της Ελλάδας αυτά θα χρησιμοποιηθούν για τον σκοπό που διατέθηκαν.
Η λήψη της βοήθειας θα συνοδεύεται από σειρά σκληρών μέτρων που θα πρέπει να πάρει η κυβέρνηση. Οι προϋποθέσεις που επεξεργάζονται οι ευρωπαίοι εταίροι μας, υπό τις οποίες θα χορηγηθεί η βοήθεια, θα περιλαμβάνουν σύμφωνα με πληροφορίες κυρίως διαρθρωτικά μέτρα, όπως η απελευθέρωση των αγορών και των κλειστών επαγγελμάτων, η επίλυση του Ασφαλιστικού, η μείωση του δημόσιου τομέα κτλ.
Παράγοντες της αγοράς δεν αναμένουν άμεση υποχώρηση των επιτοκίων με τα οποία δανείζεται το Δημόσιο.
«Αν δεν ξεπεράσουμε το εμπόδιο των 20 δισ. ευρώ που πρέπει να δανειστούμε το επόμενο δίμηνο δεν αναμένεται να υποχωρήσουν σημαντικά τα spreads» αναφέρουν. Είναι σαφές ότι η πορεία του κόστους δανεισμού θα εξαρτηθεί από την υλοποίηση του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Προς το παρόν οι αγορές δεν πείθονται ότι η Ελλάδα μπορεί να ικανοποιήσει τις υποσχέσεις της για μείωση του ελλείμματος στο 3% το 2013, γι΄ αυτό και τα spreads παραμένουν υψηλά. Θεωρούν ότι τα μέτρα που έχει λάβει ως σήμερα η κυβέρνηση αρκούν, αν εφαρμοστούν, για την υποχώρηση του ελλείμματος στο 8,7% στο τέλος του έτους. Για τα επόμενα χρόνια όμως εκτιμούν ότι απαιτούνται πρόσθετα διαρθρωτικού χαρακτήρα μέτρα.
Το διάστημα λοιπόν που μεσολαβεί ως τον επόμενο έλεγχο από το κλιμάκιο των εκπροσώπων της ΕΕ, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ τον προσεχή Μάιο θεωρείται κρίσιμο. Η ικανοποίηση των στόχων που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης θα σημάνει τη βελτίωση των όρων δανεισμού, ενώ σε αντίθετη περίπτωση η κρίση θα ενταθεί. Με άλλα λόγια, το στοίχημα για την Ελλάδα είναι να ανακτήσει τη χαμένη της αξιοπιστία ώστε να μπορεί να δανειστεί με χαμηλότερα επιτόκια.
