Τον Σεπτέμβριο του 2009 η επενδυτική τράπεζα του Κατάρ QΙnvest είχε ανακοινώσει τη συγκρότηση fund με αρχικό κεφάλαιο 200 εκατ. δολ. μαζί με τη Fortis Βank με σκοπό την αγορά πλοίων. Το fund αυτό, όπως είχαν τονίσει οι άραβες εκπρόσωποι της κυβέρνησης του Κατάρ, θα λειτουργούσε σύμφωνα με τον ισλαμικό νόμο, ο οποίος ορίζει ότι σε 18 μήνες θα έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί η επένδυση, ειδάλλως…
Η απόφαση του Κατάρ να επενδύσει 3 δισ. ευρώ στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στον Αστακό σε κάθε περίπτωση είναι μια πρώτης τάξης ευκαιρία για να δοκιμαστεί ο ισλαμικός νόμος επί ελληνικού εδάφους, ευελπιστώντας όσα δεν έχουν λυθεί στην Ελλάδα τόσες δεκαετίες σε επίπεδο γραφειοκρατίας να μας τα λύσει ο… Προφήτης. Αν τα καταφέρει, θα είναι μία ακόμη ιστορική απόδειξη του πόσο κοντά είναι τελικά ο αραβικός κόσμος στη φυλή των Ελλήνων…
Σε τρείς τομείς
Οι επενδύσεις αυτές, σύμφωνα με τον υπουργό Επικρατείας κ. Χ. Παμπούκη , θα γίνουν στον Αστακό σε τρεις βασικούς τομείς και συγκεκριμένα στη δημιουργία τερματικού σταθμού διανομής υγροποιημένου αερίου, στην κατασκευή μιας μονάδας παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, καθώς επίσης και στην κατασκευή μιας μονάδας παραγωγής βιοκαυσίμων. Το κερασάκι στην τούρτα είναι η παραχώρηση των λιμενικών εγκαταστάσεων του Αστακού στην εταιρεία Qatar Ρetroleum Ιnternational (QΡΙ), αλλά και η υπεραισιόδοξη πρόβλεψη ότι η επένδυση αυτή θα δημιουργήσει 1.500 νέες θέσεις εργασίας στην ευρύτερη περιοχή της Αιτωλοακαρνανίας (!).
Η τοπική κοινωνία του Αστακού, η οποία παρακολουθεί εδώ και πολλά χρόνια επενδυτικά πλάνα επί επενδυτικών πλάνων να πηγαίνουν και να έρχονται για την ανάπτυξη της μονάδας ΝΑΒΙΠΕ, τηρεί στάση αναμονής ρίχνοντας και μια κλεφτή ματιά στα περιβαλλοντικά θέματα, αφού το φάντασμα της «Πατροχημικής» που ήθελε να δημιουργήσει ο Ανδρέας Παπανδρέου , πατέρας του σημερινού Πρωθυπουργού, είχε σκαλώσει στις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών για την επιβάρυνση του περιβάλλοντος.
Αρκετοί παρατηρητές εκτιμούν ότι και τώρα θα υπάρξουν περιβαλλοντικά θέματα που θα προκύψουν από την επένδυση αυτή, αλλά οι εποχές έχουν αλλάξει και τον τόνο πλέον στις εξελίξεις τον δίνει η οικονομική κατάσταση της Ελλάδος και όχι οι οικολόγοι.
Η Ναυτιλιακή Βιομηχανική Περιοχή (ΝΑΒΙΠΕ) ελέγχεται σήμερα από τρεις τράπεζες και συγκεκριμένα τις τράπεζες Εμπορική, Αlpha Βank και Πειραιώς. Από αυτούς θα πρέπει η QΡΙ να ξεκινήσει τις συζητήσεις της για την επένδυσή της, μια συζήτηση που προς το παρόν, όπως λένε οι πηγές του «Βήματος», έχει περιοριστεί στην ανταλλαγή κάποιων διερευνητικών τηλεφωνημάτων. Συνάντηση δεν έχει κλεισθεί, αλλά κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν ότι είναι θέμα χρόνου να αρχίσει να λαμβάνει σάρκα και οστά το ενδιαφέρον του Κατάρ για τον Αστακό.
Το λιμάνι της ΝΑΒΙΠΕ συγκροτείται από ένα σύστημα πολλαπλών χρήσεων που δημιουργήθηκε για την κάλυψη των αναγκών της μονάδος. Η μεταγενέστερη χρήση του ως κοντέινερ τέρμιναλ χαρακτηρίζεται ως «οριακά νομότυπη» και σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, «επιβαλλόμενη από τις συνεχιζόμενες απεργιακές κινητοποιήσεις στο λιμάνι του Πειραιά που είχαν προκαλέσει αναστάτωση στα προγράμματα προσεγγίσεων των πλοίων μεταφοράς κοντέινερ στην Ελλάδα».
Υπό το πρίσμα αυτό για να αποκτήσει το λιμενικό συγκρότημα της ΝΑΒΙΠΕ τη δυνατότητα να εξυπηρετήσει λιμενικό φορτίο που δεν συνδέεται με κάποιον τρόπο με το αντικείμενο των εργασιών που θα αναπτυχθεί στον Αστακό, θα πρέπει να υπάρξει ειδική νομοθετική ρύθμιση και το κατά πόσον μπορεί η κυβέρνηση να πουλήσει το λιμάνι είναι ένα μεγάλο ερωτηματικό που πολλοί πιστεύουν ότι έχει ήδη απαντηθεί μετά την έλευση της Cosco στην Ελλάδα. Ειδικός νόμος
Λιμάνι δεν μπορεί να πωληθεί υπό την έννοια του αιγιαλού. Απαιτείται ειδικός νόμος ο οποίος θα προβλέπει την παραχώρηση για εύλογο χρονικό διάστημα των δύο- τριών μέτρων που αφορούν το σημείο στο οποίο η θάλασσα συναντά τη γη. Είναι τόσο απλό και συνάμα τόσο σύνθετο. Θα πρέπει όμως να γνωρίζουμε ότι ακόμη και οι οργανισμοί λιμένων της χώρας που ελέγχονται από το κράτος δεν ελέγχουν τον αιγιαλό. Ο αιγιαλός τους έχει παραχωρηθεί με ειδικό νομικό καθεστώς και ειδικό νόμο.
Συνεπώς, όπως σημειώνουν παράγοντες της αγοράς, πώληση λιμανιού με την έννοια αυτή δεν μπορεί να υπάρξει. Αντίθετα, οι άραβες επενδυτές- και πάλι με ειδικό νόμο – μπορούν να θέσουν υποψηφιότητα για την εξαγορά οποιουδήποτε στοιχείου υπάρχει στη ΝΑΒΙΠΕ και βρίσκεται σε εύλογη απόσταση από εκεί που καταλήγει το χειμέριο κύμα. Για να αλλάξει η πρόβλεψη αυτή θα πρέπει να αλλάξει το Σύνταγμα της χώρας.
Τι προβλέπει το επενδυτικό πλάνο
Σύμφωνα με τις ως τώρα διαθέσιμες πληροφορίες, το επενδυτικό πλάνο αναπτύσσεται σε τρία σκέλη. Το πρώτο σκέλος που λογικά ενδιαφέρει το Κατάρ σφόδρα αφορά τη δημιουργία ενός τερματικού σταθμού διανομής υγροποιημένου αερίου, έναν κλάδο της ενέργειας στον οποίο η εν λόγω χώρα είναι μια από τις μεγαλύτερες δυνάμεις σε παγκόσμιο επίπεδο.
Το δεύτερο σκέλος αναφέρεται στη δημιουργία μιας μονάδας παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος με ικανότητα παραγωγής, σύμφωνα με τις πληροφορίες του «Βήματος», 2.000 ΜW. Και το τρίτο σκέλος προβλέπει την κατασκευή μιας μονάδας παραγωγής βιοκαυσίμων.
Ανεξακρίβωτες πληροφορίες αναφέρουν ότι το Κατάρ πρότεινε ή είναι στις προθέσεις του να προτείνει και μία ακόμη επένδυση για τη δημιουργία ενός τέρμιναλ διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων για το οποίο αρκετοί παράγοντες της συγκεκριμένης αγοράς διατηρούν επιφυλάξεις για το αν μπορεί πραγματικά να υπάρξει στην περιοχή, δεδομένου ότι ο Αστακός δεν βρίσκεται στη ρότα των πλοίων μεταφοράς κοντέινερ.
Σε πρώτη φάση ωστόσο κυβερνητικές πηγές φέρουν ως δεδομένη την επένδυση που αφορά τα πρώτα τρία σκέλη, δίδοντας μάλιστα και ως χρονικό ορίζοντα υλοποίησης της εν λόγω επένδυσης τα έτη 2013 και 2014.
Πρώτη στη σειρά είναι η επένδυση που αφορά τον τερματικό σταθμό διανομής υγροποιημένου αερίου, αν και, όπως έχει αναγνωρίσει ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Κατάρ και υπουργός Ενέργειας κ. Αbdullah bin Ηamad Αl Αttiyah, ήδη από το 2007 «οι προκλήσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη της βιομηχανίας υγροποιημένου φυσικού αερίου είναι η ανάγκη ύπαρξης τεράστιων κεφαλαίων, η έλλειψη έμπειρου εξειδικευμένου προσωπικού που ενισχύει τους φόβους σε σχέση με την ασφάλεια των έργων και οι απαγορεύσεις αλλά και οι αλληλοσυγκρουόμενες νομοθεσίες τοπικών αρχών που εμποδίζουν την ανάπτυξη τέτοιων έργων».
Το Κατάρ όμως είναι αποφασισμένο να υπερκεράσει αυτά τα εμπόδια και να αναπτυχθεί δυναμικά στον τομέα της διανομής του υγροποιημένου αερίου που παράγει σε ιλιγγιώδεις ποσότητες και, όπως όλα δείχνουν, ο Αστακός είναι ένας ακόμη σταθμός σε αυτή την προσπάθεια.
