Υπέρ της Πολιτικής

Οι τεχνικοί της εξουσίας και του χρήματος συνήθως ενεργούν με γνώμονα τις επαγγελματικές αγωνίες τους.

Ορίζονται από το άγχος της τρέχουσας διαχείρισης και επηρεάζονται απολύτως από τις συστημικές τεχνικές επίλυσης των προβλημάτων, με αποτέλεσμα οι αντιδράσεις τους να είναι απότομες, βραχυπροθεσμοπαθείς και η εικόνα τους στενή, για να μην πούμε παραμορφωτική. Στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν είναι σε θέση να συνθέσουν τη μεγάλη εικόνα, ούτε να συλλάβουν ολοκληρωμένες και ταιριαστές με τη συνθετότητα των προβλημάτων λύσεις.

Γι΄ αυτό και οι επιλογές τους είναι μονομερείς, κοινότοπες, απελπιστικά ίδιες, κοινωνικά μη αποδεκτές και εντέλει αναποτελεσματικές.

Στην προκειμένη περίπτωση της κρίσης ο κύκλος της διαχείρισης πίεζε συνεχώς για μέτρα. Και όταν λαμβάνονταν τα μέτρα και το πρόβλημα δεν λυνόταν ζητούσε ακόμη περισσότερα, με αποτέλεσμα τη βύθιση της χώρας σε αξεπέραστο φαύλο κύκλο.

Οι διαχειριστές ζητούσαν μέτρα, οι οίκοι αξιολόγησης τα αποτιμούσαν ως ανεπαρκή και προέβαιναν σε υποβαθμίσεις, οι οποίες με τη σειρά τους προκαλούσαν τις αγορές και αυτές φόρτωναν με ρίσκο και κόστος τον ελληνικό δανεισμό και την Ευρώπη με ανασφάλεια.

Οταν ρωτούσες τους τεχνικούς της εξουσίας και τους χειριστές του χρήματος πώς θα βγούμε απ΄ αυτόν τον αδηφάγο φαύλο κύκλο είτε μοιρολογούσαν και προφήτευαν την πτώχευση και την καταστροφή, είτε παρέπεμπαν στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ως τη μόνη λύση διάσωσης. Απολύτως συστημική η σκέψη τους, δεν έβλεπε τίποτε άλλο παρά μόνο αδιέξοδο. Δεν μπορούσαν να φαντασθούν οι πιο πολλοί ένα σχήμα διαφορετικό, μια αλλιώτικη παρέμβαση, ικανή να σπάσει τον φαύλο κύκλο, να ακυρώσει π.χ. τη στρεβλωτική δράση των οίκων αξιολόγησης. Εδώ υπεισέρχεται ο ξεχωριστός ρόλος της Πολιτικής, η οποία έχει το προνόμιο ακριβώς να βλέπει τη μεγάλη εικόνα, να μπορεί να σκέπτεται και να ενεργεί διαφορετικά και βεβαίως να έχει άλλη σχέση με τον χρόνο. Είναι η φύση της διαφορετική, τα συμφέροντα που εκπροσωπεί ευρύτερα, ο ρόλος της πιο σύνθετος και η λαϊκή νομιμοποίησή της πανίσχυρη, που την εξοπλίζουν και της επιτρέπουν να προσεγγίζει αλλιώς τα προβλήματα και να φαντάζεται λύσεις που οι αγορές δεν μπορούν ή δεν θέλουν να δουν.

Κάπως έτσι επείσθη η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ότι δεν γίνεται να ετεροκαθορίζεται από οργανισμούς μειωμένης νομιμοποίησης όπως οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης. Υπό την επίδραση ακριβώς πολιτικών προσεγγίσεων και όχι διαχειριστικών, η Ευρωπαϊκή Ενωση είδε το πρόβλημα της Ελλάδας ως δικό της πρόβλημα και προσέφερε λύση άλλη, πέρα από τις προγνώσεις των τεχνικών του χρήματος και των αγορών.

Με άλλα λόγια, η Πολιτική, ακόμη και σε καιρούς κυριαρχίας των τεχνικών του χρήματος σαν τους σημερινούς, έχει τον πρώτο ρόλο και λόγο. Αρκεί οι λαοί να έχουν πίστη στους δημοκρατικούς θεσμούς και οι ηγεσίες αυτοπεποίθηση στα δίκαια των χωρών και των λαών.

akarakousis@dolnet.gr