Με τοπίο στην ομίχλη εξακολουθεί να μοιάζει στις Βρυξέλλες το ζήτημα του μηχανισμού στήριξης, ακόμα και την τελευταία στιγμή πριν από την έναρξη της κρίσιμης Συνόδου Κορυφής.
Οι εκτιμήσεις μιλούν για συμβιβαστική λύση, με ρόλο του ΔΝΤ, καθώς η καγκελάριος Ανγεκλα Μέρκελ τηρεί σκληρή στάση, έναντι της πλειοψηφίας των ηγετών, αλλά και της Κομισιόν και της ισπανικής προεδρίας της ΕΕ, οι οποίες θεωρούν «αδιανόητο» να μην υπάρξει απόφαση.
Σημάδι αισιοδοξίας θα αποτελέσει τυχόν σύγκληση του Eurogoup Κορυφής, καθώς θα δείξει ότι υπάρχει «παράθυρο ευκαιρίας» για μία συμφωνία. Η απουσία -προς το παρόν- μίας τέτοιας δυνατότητας, οδήγησε τον πρόεδρο της ΕΕ Χέρμαν βαν Ρομπάι να αναβάλλει για μετά το δείπνο της πρώτης ημέρας τη συνάντηση των 16 ηγετών των χωρών που αρχικά σχεδίαζε για πριν από τη Σύνοδο Κορυφής.
Οι εντατικές διαβουλεύσεις του Έλληνα πρωθυπουργού βρίσκονται σε εξέλιξη και ήδη είχε κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο, ενώ στην ευρωπαϊκή λύση με την ενεργή συμμετοχή του ΔΝΤ επιμένει η Ανγκελα Μέρκελ, η οποία εξακολουθεί να συγκεντρώνει τα βέλη των Ευρωπαίων εταίρων.
«Είναι φανερό ότι είναι αδιανόητο να συναντηθούν σήμερα οι ευρωπαίοι ηγέτες χωρίς να μιλήσουν για το θέμα αυτό και χωρίς να υπάρξει συναίνεση γιατί είναι ένα επείγον πρόβλημα για το οποίο πρέπει να βρούμε λύση», τόνισε ο Μπαρόζο λίγο πριν από την έναρξη της συνόδου κορυφής. «Βεβαίως, ελπίζω ότι οι ηγέτες του Eurogroup θα βρουν μια λύση», πρόσθεσε.
Αλλά και ο Ισπανός πρωθυπουργός Χοσέ Λουίς Θαπατέρο, η χώρα του οποίου προεδρεύει της ΕΕ, δήλωσε πεπεισμένος για την ικανότητα των Ευρωπαίων να καταλήξουν σε συμφωνία και χαρακτήρισε «αποδεκτή» μια συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
«Είμαι πεπεισμένος ότι θα βρεθεί μια λύση για να διασφαλιστεί η σταθερότητα του ευρώ», τόνισε ο Θαπατέρο σε συνέντευξη Τύπου, πριν από την έναρξη της Συνόδου Κορυφής. «Θα ήταν αδιανόητο, κατά την άποψή μου, να συναντηθούν όλοι οι ευρωπαίοι ηγέτες και να μην υπάρξει συναίνεση σε μια απόφαση για το επείγον αυτό θέμα», πρόσθεσε.
Η πρώτη σύνοδος εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έχει προγραμματιστεί να αρχίσει στις 5:30 μ.μ. και το κρίσιμο δείπνο εργασίας των ηγετών θα γίνει στις 8:15 μ.μ. Θα ακολουθήσει συνέντευξη Τύπου του προέδρου της ΕΕ Χέρμαν Βαν Ρομπάι στις 10:30 μ.μ. Η δεύτερη μέρα των εργασιών, την Παρασκευή, ξεκινά στις 10:00 πμ και το μεσημέρι έχει προγραμματιστεί συνέντευξη Τύπου.
Αδιάλλακτη η Γερμανία
Πριν αναχωρήσει για τις Βρυξέλλες, η Γερμανίδα καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ δήλωσε από το βήμα του Κοινοβουλίου πως είναι δεσμευμένη «σθεναρά» απέναντι στους Ευρωπαίους εταίρους για ένα σχέδιο βοήθειας προς την Ελλάδα, το οποίο όμως θα συνδυάζει διμερείς βοήθειες και τη συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, καθώς και αυστηρή εφαρμογή των ευρωπαϊκών συνθηκών.
«Είμαι σθεναρά δεσμευμένη για την επιτυχία μίας τέτοιας λύσης στην οποία θα εμπλέκονται το ΔΝΤ και διμερείς βοήθειες» είπε η κ. Μέρκελ, στέλνοντας παράλληλα μήνυμα σε άλλες χώρες της Ευρωζώνης ότι η Γερμανία δεν θα ανεχθεί «εσκεμμένη υπεκφυγή» από τις πρόνοιες του Συμφώνου Σταθερότητας.
Όπως χαρακτηριστικά είπε, το Σύμφωνο Σταθερότητας, η βάση για το ενιαίο νόμισμα, δεν έγινε για να καταπατάται. Τα κράτη-μέλη δεν πρέπει να «παίζουν» με το ευρωπαϊκό Σύμφωνο Σταθερότητας, σημείωσε, ζητώντας από όλες τις χώρες της Ευρωζώνης να προσαρμόσουν τα δημοσιονομικά τους ελλείμματα με τα ανώτατα όρια που προβλέπει το Σύμφωνο.
Οι χώρες της ζώνης του ευρώ οδηγούνται σε μια συμβιβαστική λύση όσον αφορά το σχέδιο βοήθειας προς την Ελλάδα, το οποίο θα χρηματοδοτείται «από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και από διμερή δάνεια» των εταίρων της Αθήνας, δήλωσε ο πρόεδρος του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.
«Εγώ δεν ήμουν υπέρ της προσφυγής σε έναν μηχανισμό του ΔΝΤ, αλλά διαπιστώνω ότι ορισμένες χώρες μέλη (της ΕΕ) αναφέρονται στο ΔΝΤ», πρόσθεσε ο πρόεδρος του Eurogroup, αναφερόμενος στη στάση της Γερμανίας. «Δεν αποκλείεται να συνέλθει το Eurogroup σε επίπεδο αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων μετά το δείπνο. Ωστόσο, δεν έχει ληφθεί ακόμα απόφαση», τόνισε ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου.
Στις Βρυξέλλες βρίσκεται ήδη ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Χοσέ Θαπατέρο, ο οποίος δήλωσε ότι αναμένει από τους ηγέτες της ΕΕ να βρουν λύση στο ελληνικό ζήτημα στη Σύνοδο της Πέμπτης. Επισήμανε ότι «είναι δική μας δουλειά να βρούμε μια ευρωπαϊκή λύση στο ελληνικό πρόβλημα».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζοζέ Μπαρόζο δήλωσε ότι θα ήταν αδιανόητο για τους ηγέτες της ΕΕ να συναντηθούν χωρίς να επιτύχουν μία συμφωνία. Κληθείς να σχολιάσει την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να παρατείνει πέραν του 2010 τα ελαστικά κριτήρια δανεισμού των τραπεζών, ο κ. Μπαρόζο είπε ότι ο ίδιος προσωπικά και συνολικά η Επιτροπή υποστηρίζουν αυτή την απόφαση ενός οργάνου, που, όπως σημείωσε, είναι ανεξάρτητο στις αποφάσεις του.
Χθες, ο κ. Μπαρόζο απηύθυνε έκκληση στις χώρες της Ευρωζώνης να δημιουργήσουν ένα δίχτυ ασφαλείας για την Ελλάδα, σε περίπτωση που αυτή χρειαστεί οικονομική βοήθεια.
Δυσαρεστημένος από τη στάση που τηρεί η Γερμανία εμφανίστηκε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος Πολ Νίρουπ Ράσμουσεν, προσερχόμενος στη συνεδρίαση του ΕΣΚ. Ο κ. Ράσμουσεν κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση να σταματήσει τα παιχνίδια των κερδοσκόπων, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «χθες ήταν η Ελλάδα, σήμερα η Πορτογαλία, αύριο μπορεί να είναι η Ισπανία και ποιος ξέρει ποιος άλλος…».
Παράλληλα, επικρίνοντας τη θέση του Βερολίνου για ενεργή συμμετοχή του ΔΝΤ, είπε: «Δε λέω ότι αυτό πρέπει να αποκλειστεί. Λέω μόνο ότι εάν η μοναδική απάντηση της Ευρώπης είναι να ζητηθεί η βοήθεια του ΔΝΤ τότε είμαστε πραγματικά κακοί».
Στην ευρωπαϊκή λύση επικεντρώνονται, άλλωστε, όλες οι διαβουλεύσεις του Έλληνα πρωθυπουργού. Ήδη το βράδυ της Τετάρτης, ο Γιώργος Παπανδρέου είχε κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Ζοζέ Μπαρόζο, χωρίς να υπάρξουν επίσημες δηλώσεις.
Σημείο κλειδί το Eurogroup
Ευρωπαίοι διπλωμάτες ανέφεραν μετά τη συνάντηση Παπανδρέου-Μπαρόζο ότι οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης «προχωρούν σπιθαμή προς σπιθαμή» στις συνομιλίες σχετικά με την οικονομική κρίση στην Ελλάδα και πως το ενδεχόμενο έκτακτης σύγκλησης του Eurogroup δεν έχει αποκλειστεί πλήρως, καθώς είναι πιθανό οι ηγέτες της Ευρωζώνης να συνεδριάσουν μετά το τέλος των εργασιών της πρώτης ημέρας της Συνόδου.
Οι διαπραγματεύσεις, για τη σύγκληση του Eurogroup κορυφής πριν την έναρξη της Συνόδου, ναυάγησαν καθώς προς το παρόν δεν υπάρχει συμφωνία για τον μηχανισμό στήριξης της Ελλάδας και τον βαθμό εμπλοκής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Με δεδομένη ώς τώρα την αδυναμία συμφωνίας, ένα ναυάγιο στις συνομιλίες σε επίπεδο Eurogroup ίσως οδηγούσε σε αποτυχία της Συνόδου Κορυφής.
«Η Γερμανία δεν επιθυμεί συνάντηση των ηγετών της Ευρωζώνης, εκτός εάν υπάρχει σαφής ευκαιρία για μία συμφωνία» μετέδωσε το Reuters, επικαλούμενο Ευρωπαίο διπλωμάτη.
Μία τέτοια συμφωνία θα σήμαινε ότι οι ηγέτες της Ευρωζώνης θα ζητήσουν από την Κομισιόν να φέρει πρόταση για το πώς μπορεί να διοργανωθεί η παροχή βοήθειας σε ένα μέλος της ζώνης του ευρώ, ώστε να διασφαλιστεί η σταθερότητα στην Ευρωζώνη. Η Κομισιόν έχει δηλώσει ότι είναι έτοιμη να παρουσιάσει ένα τέτοιο σχέδιο, του οποίου οι τεχνικές παράμετροι έχουν ήδη συμφωνηθεί από τους υπουργούς οικονομικών του Eurogroup στα μέσα Μαρτίου.
Ωστόσο, οικονομικοί αναλυτές προειδοποιούν ότι η μη σύγκληση του Eurogroup θα στείλει το αρνητικό μήνυμα στις αγορές ότι η Ευρώπη αδυνατεί να καταλήξει σε συμφωνία για την Ελλάδα. Τον κώδωνα του κινδύνου για τη σταθερότητα του ευρώ έκρουσε την Τετάρτη και ο επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων Όλι Ρεν, υπογραμμίζοντας ότι θα δημιουργηθούν σοβαρά προβλήματα στο κοινό ευρώ νόμισμα, εάν δεν υπάρξει απόφαση της ΕΕ.
Οι επιπτώσεις στο ευρώ, άλλωστε, είναι ήδη εμφανείς, αφού την Πέμπτη η αξία του έναντι του δολαρίου υποχώρησε κάτω από το 1,33 δολάρια.
Λύση εντός ΕΕ θέλει η Αθήνα
Ο πρωθυπουργός μετέβη στις Βρυξέλλες με στόχο να πιέσει τους Ευρωπαίους ομολόγους του να καταλήξουν σε συμφωνία.
«Είναι πλέον η ώρα της Ευρώπης να μιλήσει για το μέλλον της Ευρωζώνης, να ξαναδώσει την αρχή της κοινοτικής αλληλεγγύης με τον καταλληλότερο τρόπο» δήλωσε την Τετάρτη ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιώργος Πεταλωτής.
Αναφορικά με το ενδεχόμενο εμπλοκής του ΔΝΤ, ο κ. Πεταλωτής επισήμανε ότι η στήριξη πρέπει να είναι ευρωπαϊκή και πως τα ευρωπαϊκά όργανα θα αποφασίσουν τους τρόπους εξεύρεσης λύσης.
Οι τελευταίες πληροφορίες για τη στάση που κρατήσει ο πρωθυπουργός στις Βρυξέλλες αναφέρουν ότι ο κ. Παπανδρέου θα επιχειρήσει να καταστήσει σαφές ότι αυτό που επιζητεί η Ελλάδα είναι να μπορέσει να δανειστεί από τις αγορές με όρους λογικούς και μόνο σε περίπτωση αδυναμίας θα χρησιμοποιήσει τον μηχανισμό στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ελληνική κυβέρνηση κρίνει απαραίτητη τη συμφωνία στους κόλπους της ΕΕ, θεωρώντας ότι έτσι οι αγορές θα αποκλιμακώσουν την πίεση στα ελληνικά ομόλογα.
