Εχουν αφήσει το δικό τους αποτύπωμα- άλλοι μικρό, άλλοι μεγαλύτερο- στην ελληνική Τέχνη και Ιστορία: επτά πρόσωπα συνθέτουν μια ιδιαίτερη ενότητα του επερχόμενου Φεστιβάλ Ντοκυμαντέρ Θεσσαλονίκης (13-21/3). Πρωταγωνιστές της ενότητας ο μουσικοσυνθέτηςΜίκης Θεοδωράκης, ο συγγραφέαςΤίτος Πατρίκιος,οι σκηνοθέτες Νίκος ΚούνδουροςκαιΓκρέγκορι Μαρκόπουλος, οι ποιητέςΗλίας ΤσέχοςκαιΓιώργης Μανουσάκηςκαι οΙωάννης Βαρβάκης, ένας πειρατής που εξελίχθηκε σε ευεργέτη. Γιατί είναι σημαντικοί; Γιατί επελέγησαν ως θέμα; Οι σκηνοθέτες απαντούν.
«Μίκης Θεοδωράκης, ο συνθέτης των ποιητών και των οραμάτων, 1950 ως σήμερα»
«“Ξεκίνησα να γράψω για τη μουσική μου κι έγραψα για τη ζωή μου”. Αυτή η φράση του συνθέτη από τους “Δρόμους του Αρχάγγελου” με οδήγησε στη σύλληψη της ιδέας για μια ταινία που θα βαδίζει πάνω στη ζωή του σε μια αντίστροφη πορεία. Να ανακαλύψει δηλαδή την πηγή της έμπνευσής του, που είναι η ίδια του η ζωή. “Ανοιξα τα παράθυρα του Παρισιού και μπήκαν μέσα όλα τα φαντάσματα της Μακρονήσου. Για αυτούς έγραφα μουσική, για τους νεκρούς, πολλοί από αυτούς ήταν φίλοι μου”. Ο Θεοδωράκης δεν διαχώρισε αξιολογικά τη μία πτυχή της μουσικής του από την άλλη, τη συμφωνική από τη λαϊκή, τα ορατόρια από τις όπερες. Από την ίδια μήτρα έμπνευσης προκύπτει όλο το μουσικό έργο, η ποίηση και ο στοχασμός του». ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΤΩΜΕΡΗΣ
Προβολές: Κυριακή 14/3, 20.00 («Τζον Κασσαβέτης»), Τρίτη 16/3, 17.00 («Σταύρος Τορνές»)
«Τίτος, ποιητής σε επισφαλή ισορροπία»
«Το ντοκυμαντέρ για τον Τίτο Πατρίκιο υπήρξε αποτέλεσμα μακράς διεργασίας με τον συνεργάτη μου Γιάννη Μπασκόζο. Ο Τίτος είναι πολυσχιδής προσωπικότητα. Δεν είμαι ειδικός να μιλήσω για αυτόν αλλά όπως τον έζησα επί 18 μήνες, είναι η ζωντανή εικόνα μιας ολόκληρης χώρας. Υπέστη πολλά, είδε και έζησε άλλα τόσα και παρέμεινε σταθερός σε μια ρότα ελληνική».
ΝΙΚΟΣ ΧΡΥΣΙΚΑΚΗΣ
Προβολές: Κυριακή 14/3, 18.00 («Παύλος Ζάννας»), Δευτέρα 15/3, 17.00 («Φρίντα Λιάππα»)
«Γκρέγκορι Μαρκόπουλος και Τέμενος- Ιδιοφεγγής»
«Ο Γκρέγκορι Μαρκόπουλος πίστευε ότι ο κινηματογραφιστής πρέπει να είναι θεραπευτής. Παρακολούθησα την υπαίθρια προβολή της δουλειάς του, “Τέμενος”, στην Αρκαδία. Ηταν μια απίστευτη εμπειρία. Ηξερα ότι αυτό θα μπορούσε να γίνει θέμα για μια μεγαλύτερη αποκάλυψη. Είναι κρίμα που ο Μαρκόπουλος είναι περισσότερο γνωστός στο εξωτερικό».
ΕΥΔΟΞΙΑ ΜΠΡΑ
Προβολές: Κυριακή 14/3, 17.00 («Τώνια Μαρκετάκη»), Τρίτη 16/3, 14.30 («Φρίντα Λιάππα»)
«Αναζητώντας τον Ιωάννη Βαρβάκη»
«Σε ένα ποίημά του ο Κωνσταντίνος Καβάφης γράφει: “στην ιστορία λίγες γραμμές μονάχα βρίσκονται για σένα, κι έτσι πιο ελεύθερα σε έπλασα μες το νου μου”. Οταν πάρθηκε η απόφαση να γίνει η ταινία: “Ο Θεός αγαπάει το χαβιάρι” για τη ζωή του Ιωάννη Βαρβάκη λίγα πράγματα μπορέσαμε να βρούμε για τη θαυμαστή ζωή αυτού του πειρατή-ευεργέτη. Βρήκαμε ένα βαθιά δραματικό πρόσωπο σε ένα ταξίδι που μας πλούτισε».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΜΑΡΑΓΔΗΣ
Προβολές: Πέμπτη 18/3, 20.30 («Παύλος Ζάννας»), Σάββατο 20/3, 17.30 («Τζον Κασσαβέτης»)
«Ηλίας Τσέχος, ή σταγόνα ή ωκεανός»
«Οταν γνώρισα την ποίηση του Τσέχου κατάλαβα ότι ανήκει στους ποιητές που ανακαλύπτεις μετά από 50 ή 100 χρόνια. Η ποίησή του ένα τσουνάμι στο βάθος του ωκεανού που δεν έφθασε ακόμη στην ακτή. Ο Ηλίας Τσέχος είναι ένας ασκητής της ποίησης που δίνει τη μάχη του σε άγονες γραμμές προσπαθώντας να σηκώσει τις ψυχές του κόσμου. Ελλειπτικός, επιγραμματικός, διανύει χιλιόμετρα αναζήτησης».
ΗΛΙΑΣ ΙΩΣΗΦΙΔΗΣ
Προβολές: Σάββατο 13/3, 17.30 («Τώνια Μαρκετάκη»), Δευτέρα 15/3, 20.00 («Φρίντα Λιάππα»)
«Οδύσσειες Σωμάτων – Μπαλάντα για τον Κούνδουρο»
«Το ντοκυμαντέρ δεν θα γινόταν αν ο Γιάννης Σολδάτος, συγγραφέας της βιογραφίας του Κούνδουρου, δεν μου ζητούσε να τη μεταφέρω στο σινεμά με τη δική μου… ροκ αισθητική. Ούτε που φανταζόμουν ότι ένα ντοκυμαντέρ για τον Κούνδουρο θα προέκυπτε πολύ πιο ροκ και από το “Ζωντανοί στο Κύτταρο- Σκηνές ροκ”. Ηθελα την αποτύπωση της ιδιοσυγκρασίας του με ισόποσες δόσεις μεταξύ της σοβαρότητας που διέπει το έργο του».
ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΠΟΣΚΟΪΤΗΣ
Προβολές: Σάββατο 13/3, 20.00 («Ολύμπιον»), Τρίτη 16/3, 18.00 («Παύλος Ζάννας»)
«Γιώργος Μανουσάκης: Νοσταλγός της αιωνιότητας»
«Με συγκινούν οι αφανείς ποιητές, που παρά τις εγκωμιαστικές κριτικές, δεν αναλώθηκαν σε σχέσεις συναλλαγής. Τέτοιος είναι ο Γιώργης Μανουσάκης (Χανιά 1933-2008): [… Μόνο η μοναξιά μου δίνει τ΄ αληθινό σχήμα μου/ Αυτή είναι το σκληρό σίδερο/που πελεκά ανελέητα το εσωτερικό μου τοπίο/ είναι το δραστικό οξύ/ που κατατρώγει ό,τι αλλότριο/ ό,τι μαλακό και ψεύτικο/ αφήνοντας μόνο τον αιχμηρό σκελετό των βράχων…]».
ΚΩΣΤΑΣ ΝΤΑΝΤΙΝΑΚΗΣ
Προβολές: Κυριακή 14/3, 15.30 και Κυριακή 21/3, 20.00 («Τώνια Μαρκετάκη»)