Θέματα Δικαιοσύνης εξέτασε το υπουργικό συμβούλιο, το οποίο συνεδρίασε υπό την προεδρία του πρωθυπουργού Γιώργου Παπανδρέου, παρουσία των προέδρων των τριών ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας και του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.
Στην εισαγωγική του ομιλία ο κ. Παπανδρέου τόνισε ότι ο πολίτης πρέπει να αισθάνεται ότι η Δικαιοσύνη τον προστατεύει και επισήμανε ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει αντίληψη ότι δεν επικρατεί η ισχύς του Δικαίου αλλά το δίκαιο του ισχυρού. Και ζήτησε από τους ανώτατους δικαστικούς λειτουργούς να εκθέσουν με ειλικρίνεια τις απόψεις τους για μία Δικαιοσύνη αντάξια των προσδοκιών του ελληνικού λαού.
Ο κ. Παπανδρέου τόνισε επίσης ότι η κυβέρνηση είναι έτοιμη να δώσει την απάντηση σε όλα αυτά τα θέματα, με θάρρος και αποφασιστικότητα. Και να δημιουργήσει το αίσθημα ότι υπάρχει τιμωρία των επιόρκων και των παρανόμων.
Το κοινό περί δικαίου αίσθημα, τόνισε ο πρωθυπουργός, δεν ικανοποιείται και η Δικαιοσύνη θεωρείται ότι δεν λειτουργεί ώστε να προστατεύει τους πολίτες από κάθε ανομία. Η αίσθηση που υπάρχει, πρόσθεσε, είναι ότι στην Ελλάδα κανείς δεν τιμωρείται και ότι για να βρει κάποιος το δίκαιο του θα πρέπει να περάσει από μεγάλη ταλαιπωρία.
Οι Έλληνες πολίτες αλλά και ηγέτες των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ρωτούν, πρόσθεσε ο κ. Παπανδρέου, αν στην Ελλάδα υπάρχει Δικαιοσύνη και επισήμανε ότι συχνά το οικονομικό έγκλημα μένει ατιμώρητο.
Ο κ. πρωθυπουργός ανέφερε και σειρά παραδειγμάτων για να δείξει ότι είτε για «λόγους αδιανόητης γραφειοκρατίας» είτε για λόγους νοοτροπίας της ήσσονος προσπάθειας στη Δικαιοσύνη, πολλές υποθέσεις κρίνονται σε βάρος του πολίτη και της ορθής απονομής της Δικαιοσύνης.
Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι τόνισε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε ότι καθώς η Δικαιοσύνη είναι θεμέλιο της Δημοκρατίας, αυτή πρέπει να απονέμεται γρήγορα και ποιοτικά. Είναι αίτημα των πολιτών επισήμανε και πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να το υλοποιήσει.
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και σε φαινόμενα χειραγώγησης της Δικαιοσύνης από την πολιτική εξουσία, τα οποία, όπως είπε, δημιούργησαν σοβαρά ερωτηματικά ως προς την διάκριση των εξουσιών. Η κυβέρνηση, ανέφερε, ξεκίνησε τις προσπάθειές της επαναφέροντας το δημοκρατικό τρόπο επιλογής της ηγεσίας της Δικαιοσύνης.
Ζήτησε να μάθει ποια είναι η θέση της ηγεσίας της Δικαιοσύνης για το θέμα της «δίκαιης δίκης», αλλά και για το ότι η δικαστική λειτουργία από υπηρεσία προς το λαό κατέληξε να είναι ένα σώμα αυτοπροστατευόμενο.
Αναφέρθηκε επίσης σε παραδείγματα λειτουργίας της Δικαιοσύνης, όπως το παραδικαστικό κύκλωμα ή η παρουσία στα υψηλά δικαστικά αξιώματα ανθρώπων οι οποίοι δεν ήταν και το καλύτερο παράδειγμα.
Όλα αυτά τα παραδείγματα, τόνισε ο κ. Παπανδρέου, δημιουργούν προβληματισμό στον ελληνικό λαό σχετικά με την απόδοση της Δικαιοσύνης.
Αναγνώρισε, ωστόσο, ότι ευθύνες για την κατάσταση που επικρατεί στο χώρο της Δικαιοσύνης φέρει και η πολιτεία και ζήτησε από την ηγεσία της Δικαιοσύνης να αναλάβουν από κοινού, εκτελεστική και δικαστική εξουσία, τις ευθύνες τους.
Ο κ. Παπανδρέου αναφέρθηκε επίσης στην κρίση που περνά η Ελλάδα, τονίζοντας ότι πρόκειται για μία πολιτική κρίση, η οποία ωστόσο αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου μιας γενικότερης κρίσης, γι’ αυτό έχει σημασία να αντιμετωπιστούν τα αίτια της κρίσης και όχι μόνο το σύμπτωμα, δηλαδή η πολιτική κρίση.
Τα τελευταία χρόνια, τόνισε, στην Ελλάδα υπάρχει διαφθορά, εκτεταμένη ανομία και αυθαιρεσία, ενώ ταυτόχρονα παρατηρείται και αδυναμία των θεσμών να ελέγξουν φαινόμενα ανομίας και αυθαιρεσίας.
Ο κ. Παπανδρέου τόνισε ότι η κυβέρνηση ζητά συστράτευση για τη σωτηρία της χώρας και ότι οι Έλληνες στην συντριπτική τους πλειοψηφία είναι διατεθειμένοι να συμπράξουν σ’ αυτό, παρά την ατέρμονη και άδικη δυσφήμιση που υφίσταται η χώρα το τελευταίο διάστημα. Ωστόσο, όπως τόνισε ο κ. Παπανδρέου, οι πολίτες θέλουν να διαπιστώνουν ότι οι θυσίες τους πιάνουν τόπο και ότι το κράτος παίρνει τους ίδιους και τα προβλήματά τους στα σοβαρά και ότι τιμωρεί τους επίορκους και τους παράνομους.
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Δικαιοσύνη είναι αντίστοιχα με εκείνα που αντιμετωπίζει η διοίκηση και κατ’ επέκταση η ελληνική κοινωνία, ανέφερε ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας Παναγιώτης Πικραμένος.Ο κ. Πικραμένος δεν παρέλειψε να χαιρετίσει την πρωτοβουλία του πρωθυπουργού, να κληθούν στο Υπουργικό Συμβούλιο οι ανώτατοι δικαστές να καταθέσουν τις απόψεις τους και τις προτάσεις τους.
Ο κ. Πικραμένος είπε ότι απαιτούνται αλλαγές στη δομή και τη νοοτροπία του Δικαστικού Σώματος, άνοδος του επιπέδου της Παιδείας και τόνισε ιδιαίτερα, ότι απαιτούνται αλλαγές στη λειτουργία της διοίκησης, ώστε να μειωθεί η προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Το μεγάλο πρόβλημα, όπως είπε ο κ. Πικραμένος, είναι ο μεγάλος όγκος των υποθέσεων που έχει να αντιμετωπίσει το Συμβούλιο της Επικρατείας, ο οποίος προέρχεται από την κακοδιοίκηση και τη δαιδαλώδη πολυνομία, την έλλειψη ρυθμίσεων για μια σειρά ζητήματα και την αλόγιστη άσκηση ενδίκων βοηθημάτων, δηλαδή την αλόγιστη προσφυγή στη Δικαιοσύνη.
Χαρακτηριστικά, ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας είπε ότι μέσα στο 2009, το Συμβούλιο περαίωσε -όπως ανέφερε δεν εξέδωσε αποφάσεις ακόμα – 7.000 υποθέσεις που αναλογούν σε 580 το μήνα ή 25 την ημέρα και τόνισε ότι τίποτα το αποτελεσματικό δεν πρόκειται να γίνει αν δεν περιοριστεί ο αριθμός των υποθέσεων.
Στις προτάσεις του, ο κ. Πικραμένος ανέφερε μεταξύ άλλων, την αύξηση του κόστους για ορισμένες περιπτώσεις προσφυγής σε ένδικα μέσα, την πιο εύρυθμη λειτουργία του προσωπικού των δικαστηρίων και την εξάλειψη των παρωχημένων διαδικασιών.
Επίσης, ο κ. Πικραμένος είπε ότι υπάρχουν θεσμοί οι οποίοι μπορούν να προστατεύσουν το Δημόσιο, για όσους ανησυχούν για τέτοιες περιπτώσεις.
Ο κ. Πικραμένος επεσήμανε ακόμη μια φορά ότι απαιτούνται ριζικές τομές στη λειτουργία της Δικαιοσύνης και ολοκλήρωσε την ομιλία του λέγοντας, ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας είναι πρόθυμο να συμβάλλει στη μείωση των κρατικών δαπανών, και ότι είναι έτοιμο σε συνεργασία με τους καθ’ ύλην αρμόδιους υπουργούς Οικονομικών και Δικαιοσύνης να προχωρήσει στην ορθολογικότερη διαχείριση των δαπανών του δικαστηρίου.
Είναι απαραίτητο να διασφαλίσουμε τη δικαστική ανεξαρτησία και η Δικαιοσύνη να απονέμεται με διαφάνεια, αμεροληψία και εντιμότητα, τόνισε στην εισήγησή του ο πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου Γιώργος Κούρτης, χωρίς ωστόσο να προχωρήσει στη διατύπωση συγκεκριμένων προτάσεων, τις οποίες θα παραδώσει στη διάρκεια της συνεδρίασης.
Στην ολιγόλεπτη και γενική εισήγησή του, ο κ. Κούρτης, τόνισε ότι πρέπει να δημιουργηθούν οι συνθήκες για ταχύτητα στην απονομή της Δικαιοσύνης, χωρίς αυτή να είναι εις βάρος της αμεροληψίας και της Δικαιοσύνης και επεσήμανε με έμφαση, ότι πρέπει επίσης να δημιουργηθούν οι συνθήκες ώστε οι νέοι δικαστές που εισέρχονται στο λειτούργημα αυτό να προσέρχονται σε αυτό από πίστη στη Δικαιοσύνη και τους θεσμούς και όχι λόγω βιοπορισμού.
