Η ικανότητα «ανάγνωσης» του ανθρώπινου μυαλού με μια «μηχανή της σκέψης» ήρθε ένα βήμα πιο κοντά μετά την επιτυχία επιστημόνων να μαντέψουν τις αναμνήσεις εθελοντών μελετώντας απλώς την ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου τους. Ερευνητές του University College του Λονδίνου ανακάλυψαν ότι η χωρική μνήμη μπορεί να «διαβαστεί» μέσω μηχανημάτων απεικόνισης του εγκεφάλου τα οποία έχουν την ικανότητα να προβλέπουν αυτομάτως πού φαντάζεται ένα άτομο ότι βρίσκεται (την ακριβή θέση του σε έναν λαβύρινθο, για παράδειγμα) χωρίς καν το άτομο να ερωτηθεί.
«Πρόκειται για ένα ακόμη μικρό βήμα προς την ιδέα της ανάγνωσης της σκέψης καθώς κοιτώντας απλώς τη νευρική δραστηριότητα μπορούμε να πούμε τι σκέφτεται κάποιος» ανέφερε ένας εκ των ερευνητών, ο Ντέμις Χασάμπις.
Ισως στο μέλλον πιθανόν να «διαβάζονται» και άλλων μορφών αναμνήσεις και σκέψεις, αν και η πιθανότητα χρήσης μηχανών «ανάγνωσης της σκέψης» για την επίλυση υποθέσεων εγκλημάτων ή για την πάταξη της τρομοκρατίας αποτελεί ακόμη μακρινή προοπτική. «Βρισκόμαστε τουλάχιστον 10 χρόνια μακριά, ίσως και περισσότερο, από την τεχνολογία που θα μας επιτρέψει να διαβάζουμε κυριολεκτικώς τις σκέψεις των ανθρώπων χωρίς αυτοί να το επιθυμούν» σημείωσε ο δρ Χασάμπις.
Η μελέτη αυτή που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Current Βiology» μπορεί να βοηθήσει τους επιστήμονες να κατανοήσουν τα προβλήματα μνήμης που εμφανίζονται σε άτομα με ορισμένες νευρολογικές ασθένειες, όπως η νόσος Αλτσχάιμερ.
Σε ό,τι αφορά τα πιθανά ηθικά προβλήματα που θα προκύψουν μελλοντικά αν και εφόσον η επιστήμη έχει την ικανότητα να διαβάζει τις σκέψεις των ανθρώπων χωρίς τη συγκατάθεσή τους, η δρ Μαγκουάιρ απαντά: «Τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.Δεν μπορούμε να βάλουμε ένα άτομο σε έναν τομογράφο και ξαφνικά να διαβάσουμε τις σκέψεις του.Πρόκειται για μια πολύπλοκη διαδικασία που βρίσκεται ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο».
«Λαβύρινθος» και λονδρέζοι οδηγοί ταξί
Η καθηγήτρια Ελέανορ Μαγκουάιρ,που ήταν επικεφαλής της μελέτης,είχε ήδη δείξει από προηγούμενες εργασίες ότι μια μικρή περιοχή του εγκεφάλου που βρίσκεται πίσω από τον ιππόκαμπο είναι μεγαλύτερη σε μέγεθος σε άνδρες οδηγούς ταξί οι οποίοι είχαν απομνημονεύσει τον «λαβύρινθο» των δρόμων του Λονδίνου.Η καθηγήτρια εκπαίδευσε μια άλλη ομάδα ανδρών εθελοντών ώστε αυτοί να βρίσκουν την πορεία τους μέσα σε έναν εικονικό λαβύρινθο σε έναν υπολογιστή.Παράλληλα,ο εγκέφαλος των εθελοντών «σαρωνόταν» από λειτουργικούς μαγνητικούς τομογράφους. «Γνωρίζουμε ότι ο ιππόκαμπος είναι αυτός που συνδέεται με την ικανότητα πλοήγησης,τον σχηματισμό και την ανάκληση αναμνήσεων καθώς και με το πώς φανταζόμαστε το μέλλον.Ωστόσο το πώς η δραστηριότητα εκατομμυρίων νευρώνων του ιπποκάμπου υποστηρίζει αυτές τις λειτουργίες συνεχίζει να αποτελεί θεμελιώδες ερώτημα της νευροεπιστήμης» είπε η δρ Μαγκουάιρ. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι μπορούσαν να μαντεύουν πού φανταζόταν ότι βρισκόταν ο κάθε άνδρας μέσα στον λαβύρινθο αναλύοντας ορισμένα εξειδικευμένα νευρικά κύτταρα του ιπποκάμπου τα οποία εμφάνιζαν συγκεκριμένα μοτίβα δραστηριότητας.