Τα Χριστούγεννα πλησιάζουν, γεγονός που χαροποιεί ιδιαίτερα τα παιδιά αλλά και τις εμπορικές και παραγωγικές εταιρείες παιχνιδιών, καθώς αυτή την περίοδο βλέπουν τις πωλήσεις τους να εκτοξεύονται, πραγματοποιώντας το 50% του ετήσιου τζίρου τους. Βέβαια η παγκόσμια οικονομική κρίση κάνει τους εμπόρους απαισιόδοξους και περιμένουν τις επιπτώσεις της και στον κλάδο τους το 2009. Ως τώρα, όπως υποστηρίζουν οι επιχειρηματίες, τα παιχνίδια δεν έχουν επηρεαστεί από την κρίση, αλλά ο κλάδος, ο τζίρος του οποίου αγγίζει τα 340 εκατ. ευρώ, είναι σταθερός, με μειούμενη τάση ειδικά στα μεμονωμένα καταστήματα που δεν μπορούν να αντέξουν τον οξύ ανταγωνισμό των μεγάλων αλυσίδων, της κινεζικής διείσδυσης και της υπογεννητικότητας της χώρας μας. Πολλά μικρά καταστήματα παιχνιδιών βάζουν λουκέτο, ενώ ακόμη και οι αλυσίδες, για να επιβιώσουν, έχουν εμπλουτίσει τα προϊόντα τους με συναφείς κατηγορίες, όπως βρεφικά, χαρτικά, είδη δώρων κ.ά.
▅ Η τεχνολογία τρομάζει
Οι προοπτικές του κλάδου δεν προβλέπονται θετικές, καθώς πλέον τα παιδιά διακόπτουν την ενασχόλησή τους με τα παιχνίδια σε μικρότερη ηλικία, αφού η τεχνολογία και τα ηλεκτρονικά μέσα έχουν διεισδύσει δυναμικά στη ζωή τους. Οι επί μέρους τάσεις που έχουν διαμορφωθεί στην αγορά είναι η μείωση του αριθμού των παιδιών ηλικίας κάτω των 12 ετών, που αποτελούν και το κύριο πελατειακό κομμάτι της αγοράς, η στροφή της ζήτησης σε παιχνίδια μέσης και χαμηλής αξίας λόγω της μείωσης του διαθεσίμου εισοδήματος, με αποτέλεσμα τη συνεχή σχεδόν μείωση των λιανικών τιμών πώλησης, και η αύξηση του μεριδίου της ζήτησης που αφορά παιχνίδια προσχολικής ηλικίας και ηλεκτρονικά παιχνίδια. Σημειώνεται ότι το βασικό χαρακτηριστικό του κλάδου είναι η έντονη εποχικότητα, καθώς οι εταιρείες πραγματοποιούν πάνω από τον μισό τζίρο τους τα Χριστούγεννα και μόνο ένα 10% το Πάσχα, ενώ αύξηση πωλήσεων εμφανίζεται και τον Σεπτέμβριο, αυτή όμως δεν αφορά τα παιχνίδια αλλά κυρίως τα σχολικά είδη. Σύμφωνα με παράγοντες του χώρου, η συγκεκριμένη αγορά στην Ελλάδα δεν χαρακτηρίζεται από το στοιχείο της υπερσυγκέντρωσης. Υπάρχουν πολλά μικρά καταστήματα που πουλάνε αντίστοιχα είδη, ενώ πέντε επώνυμες αλυσίδες καταστημάτων παιχνιδιών αλλά και σουπερμάρκετ ανταγωνίζονται σκληρά για να διεκδικήσουν μερίδια αγοράς. Οπως αναφέρουν έρευνες για τον κλάδο σχετικά με τα μερίδια αγοράς που κατέχουν οι αλυσίδες παιχνιδιών, πρώτη είναι η Jumbo και ακολουθούν οι Κου-Κου, Μουστάκας, Ζαχαριάς και Τoys Αcademy. Ενα άλλο χαρακτηριστικό του κλάδου είναι ότι στην Ελλάδα υπάρχουν ελάχιστες παραγωγικές μονάδες- οικογενειακού κυρίως χαρακτήρα-, ενώ το σύνολο των επιχειρήσεων εισάγουν τα προϊόντά τους είτε απευθείας από το εξωτερικό είτε από ξένες εισαγωγικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας.
Η εισαγωγική διείσδυση του κλάδου είναι έντονη και η εγχώρια παραγωγή παιχνιδιών, παρά τις προσπάθειες ορισμένων επιχειρήσεων, παραμένει περιορισμένη και επικεντρώνεται σε κάποιες επί μέρους κατηγορίες παραδοσιακών παιχνιδιών. Οι εισαγωγές προέρχονται κυρίως από την Κίνα. Παιχνίδια που έχουν κατασκευαστεί στη συγκεκριμένη χώρα υπολογίζεται σύμφωνα με έρευνες ότι καλύπτουν περίπου το μισό της συνολικής αγοράς. Οι εταιρείες παραγωγής παιχνιδιών, όπως η Μattel και η Ηasbro, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό από την Κίνα, δίνουν μεγάλη έμφαση στην έρευνα και ανάπτυξη για τη δημιουργία νέων προϊόντων, επενδύοντας στη διαφήμιση για να τα προωθήσουν, αλλά εμφανίζεται και το πρόβλημα των αντιγραφών από τις κινέζικες επιχειρήσεις. Οπως σχολιάζουν στελέχη της αγοράς, αυτή τη στιγμή η Ελλάδα δεν φαίνεται να έχει τις κατάλληλες υποδομές ή να κινείται προς αυτή την κατεύθυνση, ώστε να μπορεί να παίξει ενεργό ρόλο στην παγκόσμια παραγωγή στον τομέα του παιχνιδιού.
▅ Η ιστορία του παιχνιδιού
Μπορεί το μέλλον των παιχνιδιών να μη διαγράφεται λαμπρό στη χώρα μας, αλλά το παρελθόν τους είναι σημαντικό, καθώς η ιστορία τους χάνεται στα βάθη των αιώνων. Τα παιδιά παίζουν με παιχνίδια και δη με κούκλες τουλάχιστον εδώ και 4.000 χρόνια. Οι πρώτες κούκλες βέβαια ήταν αυτοσχέδιες και κατασκευασμένες από στάχυα και υφάσματα, με το πέρασμα των χρόνων όμως εξελίχθηκαν και, όπως γενικότερα τα παιχνίδια, άρχισαν να εμπορευματοποιούνται. Η πιο διάσημη κούκλα εμφανίζεται στα ιταλικά παραμύθια του Κάρλο Κολόντι και έχει το πασίγνωστο όνομα Πινόκιο, ενώ η Μπάρμπι έχει κερδίσει την προτίμηση των περισσότερων κοριτσιών. Το πραγματικό όνομα της Μπάρμπι είναι Μπάρμπαρα Μίλισεντ Ρόμπερτς. Πρωτοκυκλοφόρησε το 1959 από την πολυεθνική βιομηχανία παιχνιδιών Μattel και ως σήμερα έχουν πουληθεί πάνω από 1 δισεκατομμύριο κούκλες. Η ιδέα μάλιστα της «γέννησης» της Μπάρμπι, δηλαδή μιας κούκλας που να μοιάζει με ενήλικη γυναίκα, ήταν της Ρουθ, συζύγου του Ελιοτ Χέιντλερ, ενός από τους ιδρυτές της Μattel, την οποία εμπνεύστηκε από την ηρωίδα ενός γερμανικού κόμικ της εποχής. Το 1961 δημιουργήθηκε και ο αρραβωνιαστικός της, στον οποίο η Ρουθ και ο Ελιοτ έδωσαν το όνομα του δεύτερου γιου τους Κεν.
Προσοχή στις αγορές
Με την ευκαιρία των εορτών, η ΕΚΠΟΙΖΩ υπενθυμίζει στους καταναλωτές ότι πρέπει να είναι προσεκτικοί όταν αγοράζουν παιδικά παιχνίδια, πρώτον, για να διασφαλίζουν ότι αυτά θα είναι ασφαλή, και, δεύτερον, για να είναι πιο οικονομικές οι αγορές τους. Για να είναι κατά το δυνατόν ασφαλέστερα τα παιχνίδια:
1. Οσα παιχνίδια φέρουν το σήμα (CΕ) σημαίνει ότι στην κατασκευή τους έχουν τηρηθεί οι απαραίτητοι όροι και προϋποθέσεις για την ασφαλή χρήση τους.
2. Να αποφεύγουν παιχνίδια που έχουν αιχμηρά σημεία, μακριά κορδόνια, ελατήρια που εκτοξεύονται, μικρά κομμάτια που εύκολα μπορούν να αποσπαστούν, γιατί υπάρχει κίνδυνος κατάποσης, και μπορεί να είναι εύφλεκτα.
3. Να ελέγχουν την αντιστοιχία του παιχνιδιού με την ηλικία, ιδιαίτερα αν προορίζεται για παιδί κάτω των τριών ετών.
4. Τα πάνινα παιχνίδια δεν πρέπει να αφήνουν χνούδι, που είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για τα βρέφη.
5. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στα παιχνίδια που λειτουργούν με ηλεκτρικό ρεύμα. Πρέπει να γνωρίζετε τα τεχνικά χαρακτηριστικά τους και να είστε σίγουροι ότι η χρήση που γίνεται από τα παιδιά είναι η σωστή.
6. Αυτές τις ημέρες πουλιούνται πολλά παιχνίδια από πλανόδιους. Πολλά από αυτά είναι αμφιβόλου ποιότητος ή και «μαϊμούδες»- είναι και αυτός ένας λόγος που είναι φθηνότερα.
7. Να διαβάζετε προσεκτικά τις προειδοποιήσεις και τις οδηγίες για την προφύλαξη κατά τη χρήση του παιχνιδιού, οι οποίες πρέπει να υπάρχουν στη συσκευασία και να είναι γραμμένες στην ελληνική γλώσσα.
Για να μην κάνετε περιττά έξοδα, αλλά και για να αποτελέσουν τόσο η διαδικασία αγοράς τους όσο και τα ίδια τα παιχνίδια παράγοντες ευχαρίστησης αλλά και διαπαιδαγώγησης των παιδιών:
1. Προτού ξεκινήσετε για τις αγορές σας, ας σκεφθείτε τις πραγματικές ανάγκες των παιδιών. Ας μη καθορίσουν οι διαφημίσεις το τι παιχνίδι θα αγοράσετε.
2. Να συζητάτε με τα παιδιά σας για το τι παιχνίδι θα αγοράσετε και γιατί δεν τους αγοράζετε όλα όσα βλέπουν στην τηλεόραση και στις βιτρίνες ή όλα όσα έχουν οι φίλοι τους.
3. Καλό είναι να αποτρέπετε τα παιδιά να βλέπουν διαφημίσεις, γιατί δεν έχουν το απαραίτητο κριτήριο, εύκολα επηρεάζονται και έχουν παράλογες απαιτήσεις.
4. Ας προτιμήσετε παιχνίδια απλά, αισθητικά ωραία, από φυσικά υλικά, που να έχουν πολλαπλές χρήσεις.
