ΠΕΚΙΝΟ Σαν σήμερα πριν από 30 χρόνια η κομμουνιστική Κίνα τουΝτενγκ Χσιαοπίνγκ άνοιξε τις πύλες της στον καπιταλισμό εισάγοντας την έννοια του κέρδους προς όφελος των πιο παραγωγικών αγροτών. Ηταν μια απόφαση που ελήφθη στις 18 Δεκεμβρίου 1978, κατά την τρίτη συνεδρίαση της Ολομελείας της 11ης Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας. Τη σημασία της πρότασης εκείνης του Ντενγκ ελάχιστοι αντελήφθησαν τότε. Εκ πρώτης όψεως φαινόταν ασήμαντη, ήταν μια απλή «σύσταση» προς τα κολχόζ για την καθιέρωση ενός συστήματος «ανταποδοτικού», το οποίο συνέδεε τις αποδοχές των αγροτών με την παραγωγικότητά τους.
Εδωσε όμως το έναυσμα της «αντεπανάστασης», που οδήγησε στην κατάργηση της μαοϊκής ισοπέδωσης, στον πρώτο σπόρο της οικονομίας της αγοράς: το δέλεαρ του κέρδους έκανε εκατοντάδες εκατομμύρια αγρότες να ανεβάσουν σε μερικά χρόνια την παραγωγή σε επίπεδα που δεν είχε ξαναδεί η Κίνα. Η μάστιγα της σιτοδείας εξαφανίστηκε διά παντός. Και ο Ντενγκ προχώρησε φτιάχνοντας «ειδικές οικονομικές ζώνες» στην επαρχία Γκουαντόνγκ, ανοιχτές στους ξένους επενδυτές που έφεραν τα κεφάλαια για την άνθηση της κινεζικής βιομηχανίας.
Μ ε εκείνη την ιστορική Ολομέλεια πριν από 30 χρόνια άρχισε μια αλυσιδωτή αντίδραση που άλλαξε τη μοίρα ενός δισεκατομμυρίου ανθρώπων και την ιστορία του πλανήτη. Η ιεραρχία των εθνών ανετράπη και καθορίστηκε η φυσιογνωμία της παγκοσμιοποίησης. Επέπρωτο όμως η 30ή επέτειος αυτής της «αντεπανάστασης» να βρει τον γίγαντα της Ασίας κλυδωνιζόμενο και με μέλλον αβέβαιο.
Πριν από τρεις δεκαετίες η Κίνα βάδιζε ανεπηρέαστη από τα σκαμπανεβάσματα της παγκόσμιας οικονομίας. Πεινούσε σταθερά.
Σήμερα που πάει να χορτάσει διαπιστώνει ότι στα βασίλεια του κέρδους τα πράγματα δεν είναι πάντα ρόδινα: κάπου μακριά στον ορίζοντα καραδοκεί το φάσμα της Μεγάλης Κρίσης. Για τη μυρμηγκιά των Κινέζων τα πράγματα δεν είναι απλά: το εισόδημά τους μπορεί να δεκαπλασιάστηκε, με 300 εκατομμύρια χορτάτους εργαζομένους επάνω από το όριο της φτώχειας, μπορεί να έφτιαξαν την πολυπληθέστερη «μεσαία τάξη» του πλανήτη, αλλά πλέον ένα τρισεκατομμύριο και 300 εκατομμύρια Κινέζοι τρέμουν εμπρός στην προοπτική της οικονομικής ύφεσης.
Από τα εργοστάσια της εύπορης ζώνης του Γκουαντόνγκ έχουν βάλει λουκέτο 67.000. Καντόνα και Σενζέν διακατέχονται από άγχος καθώς χάνουν τις εξαγωγές τους. Από 11,7% (2007) ο δείκτης ΑΕΠ κινδυνεύει να πέσει στο 6% και αυτό σημαίνει αδυναμία δημιουργίας 20 εκατομμυρίων νέων θέσεων εργασίας, αριθμός που ακούγεται αστρονομικός αλλά είναι απαραίτητος για να μη λάβει καταλυτικές διαστάσεις η ανεργία στην Κίνα.
