Είναι οι οικονομολόγοι ηλίθιοι

Ανέκαθεν στην ιστορία του καπιταλισμού τούς κύκλους ανάπτυξης ακολουθούσαν περίοδοι στασιμότητας και ύφεσης. Ετσι η οικονομική κρίση που έχει πλήξει την οικονομία, θα μπορούσαν να πουν οι οικονομολόγοι, ήταν κάτι το αναμενόμενο. Ιδίως στις χώρες του ώριμου καπιταλισμού.

Δεν χρειάζεται να αναφέρω τις αιτίες της κρίσης. Θυμίζω την τιμή του πετρελαίου, των πρώτων υλών, των τίτλων subprime, την εκτός ελέγχου χρηματοπιστωτική αγορά.

Σωστά, αλλά πέρα από αυτά υπάρχουν και άλλες γενεσιουργοί αιτίες που αφορούν το κραχ της ελληνικής οικονομίας: η ακραία ανισοκατανομή των εισοδημάτων, οι μηδενικές επενδύσεις σε εκσυγχρονισμό της παραγωγής, οι σαρωτικές ιδιωτικοποιήσεις και η επιβολή της πολιτικής του κέρδους και στους κοινωνικούς τομείς (Υγεία, Παιδεία, ασφάλιση κτλ.). Οι οικονομικές κρίσεις δεν είναι ποτέ ουδέτερες, αλλά αυτό οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες καμώνονται ότι το αγνοούν.

Και όμως, από την κρίση μαθαίνουμε (ή ξαναμαθαίνουμε) ορισμένα πολύ χρήσιμα πράγματα. Το βασικότερο ότι ο καπιταλισμός δεν διστάζει να απαρνηθεί προτού ο κόκορας λαλήσει τρεις φορές κάθε ιδεολόγημα που την προηγούμενη ημέρα προπαγάνδιζε ως νομοτελειακό.

Η ανατροπή της αγίας ελεύθερης αγοράς ξεκίνησε στη Βρετανία με τη διάσωση διά της κρατικοποίησης της Νorthern Rock, για να πάρει τη σκυτάλη η μητρόπολη του νεοφιλελευθερισμού, οι ΗΠΑ, με τις εθνικοποιήσεις των Fannie Μae, Lehman, ΑΙG και ακόμη δεν έχουμε τελειώσει.

Αν τα δισ. δολάρια (όπως γράφει ο Galapagos στο «Μanifesto») που δόθηκαν (και θα δοθούν) για τη διάσωση των χρηματοπιστωτικών κολοσσών δίνονταν για να αποκτήσουν στέγη όσοι δεν έχουν, το κραχ θα είχε αποφευχθεί. Αλλά αυτό αποτελεί βλασφημία. Ο καπιταλισμός δεν μπορεί να αρνηθεί τον εαυτό του παρά τα όσα λένε και πιστεύουν οι μεταμοντέρνοι αριστεροί. Η κρίση δείχνει επίσης την αποτυχία της ΕΕ, η οποία αδυνατεί να βρει μια κοινή πολιτική αντι-κρίσης, υποκύπτοντας στις μονεταριστικές συνταγές της ΕΚΤ. Αλλά και το νόμισμα (όπως και η κρίση) δεν είναι ουδέτερο όπως θέλουν να μας κάνουν να πιστεύουμε. Το αντίθετο, είναι η ίδια η υπόσταση του καπιταλισμού (για να ξαναθυμηθούμε τον Μαρξ). Ετσι η κάθε χώρα-μέλος τραβάει τον δικό της δρόμο για να αντιμετωπίσει την κρίση, τινάζοντας στον αέρα τον μύθο της ενιαίας οικονομικής πολιτικής.

Oλες, εκτός από την Ελλάδα, η οποία κινείται υπό την καθοδήγηση του κ. Αλογοσκούφη στην αντίθετη κατεύθυνση: κατευθείαν στον γκρεμό.

Επίσης αυτή η κρίση μάς κάνει να ξαναθυμηθούμε το περίφημο «it΄s the economy, stupid». Ολον τον τελευταίο χρόνο οι περίφημοι γκουρού των ΟΟΣΑ, ΔΝΤ, Παγκόσμιας Τράπεζας και άλλων διεθνών οργανισμών πέφτουν συνεχώς έξω στις προβλέψεις τους και αιωρούνται από την άκρα αισιοδοξία ως την άκρα απαισιοδοξία για το εύρος και τη διάρκεια της κρίσης.

Αποδεικνύονται έτσι ανίκανοι με τα οικονομικά μεγέθη και ανάλγητοι με τις ζωές των ανθρώπων.

vmoulopoulos@dolnet.gr